İçeriğe atla

Dürgen Kanyonu

Dürgen Kanyonu
Coğrafya
KonumTandı kojuun, Tıva Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu
Koordinatlar51.0467/94.5383
TürKanyon

Dürgen Kanyonu, Rusya Federasyonu'nun içindeki devletlerden Tıva Cumhuriyetinde Tandı kojuunnda Bay-Haak idari biriminde Dürgen ve Sosnovka mahalleleri yakınlarındaki bir kanyondur. Tannu-Ool dağı sırtı kuzey yamacında ormanlık ve tayga ile çevrili bir yerde yer almaktadır.

Tanıtım

Dürgen kanyonu ve pitoresk şelale ve doğal tayga engebeli toprak yol ve yürüme alanı ile turistler için erişilebilirdir. Geçidin yüksekliği 20 ile 40 metre arasında değişmektedir. Kanyon dibinde hızlı akan akarsudan dolayı hem akarsu hem de kanyonun adı hızlı akmasından dolayı Tıva Türkçesinde dürgen olarak adlandırılmıştır. Yerli Türkler tarafından Uranhay (Ormanda yaşayan Türk halkı) ulusunu işgale giden Cengiz Han ile de bağlantı kurulmaktadır. Tannu-ool Dağları'nın en güzel akarsuyu Dürgen akarsuyudur.

Literatür

  • Tıva'nın Dokuz Hazinesi. «Tos Ertine» Özel Proje Sonuçlarına göre: Fotoalbüm. — Kızıl: Tıva Kitap Basımevi, 2011. — s.22-23.
  • Tıva Cumhuriyeti : Rehber. — Krasnoyarsk : «Platina» İPK, 2016. — s.66.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Cumhuriyeti</span> Komünist, 20. yüzyıl türk devleti

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1921-1944 yılları arasında Güney Sibiryada şimdiki Tuva Cumhuriyeti topraklarında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 11 Ekim 1944'te SSCB'ye bağlanmıştır. Kuruluşta Tandı Uranhay ülkesindeki Tañnı Tuva Cumhuriyeti adı sonra Tuva Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Tuva meclisinin ilk başkanı Buyan Badırgıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Bay-Tayga (il)</span>

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

<span class="mw-page-title-main">Tandı (il)</span>

Tandı iliTuvada bir belediyeli bölgesidir. Yönetim Merkezi — Bay-Haak yerleşimidir.

Şomaadır Kuular Süthöl yöresinde Hör-Tayga'da doğmuştur. Tıva Türklerinden gazeteci-yazar, romancı.

<span class="mw-page-title-main">Çagıtay göl</span>

Çagıtay göl - Tıva Cumhuriyetinde Tandı bölgesinde yer almaktadır.

Sıstıg akarsuyu - Tıva Cumhuriyeti Toju bölgesi Sıstıg-Hem köyü yakınında bir akarsu. Uzunluğu - 138 km. Akarsu havzası ise 4450 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 60 m³/s. Güçlü kar ve yağmur yağışları olmaktadır.

Busın veya Busein - Tıva Cumhuriyeti ve Moğolistanda bir akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Delgermörön</span>

Delgermörön veya yalnızca mörön - Tuva Cumhuriyeti ve Moğolistan'da bir akarsu. Selenge akarsuyunun kaynaklarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mögen Buren (akarsu)</span>

Mögen Buren - Tıva Cumhuriyeti Möngün Tayga bölgesi ve Moğolistan'da uluslararası küçük bir akarsu. Moğolistan'ın sınır illerinden Uspa ili ve Bay Ölke ili içinden geçer.

Erzin akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Erzin koşununda Tes Hem adlı akarsuyun sağ kolu akarsu. Akarsu uzunluğu 139 km, havzası 4390 km²dir.

Alaş yaylası dağı - Tuva Cumhuriyeti'nin Bay Tayga kojununda bir dağ.

Biçe Möngün Tayga, Tuva Cumhuriyeti'nin Möngün Tayga bölgesi ile Moğolistannın kuzeyinde Tandı dağları silsilesinde bir sınır dağ sırtı.

Akademik Obruçev dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin doğusunda Toju bölgesinde, Dağlık Doğu Tıva'nın orta kesiminde dağ.

Çabaş dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin Sütgöl bölgesi kuzeyinde ile Hakasyanın güneydoğusunda dağ.

<span class="mw-page-title-main">Ergek Targak Tayga</span>

Ergek Targak Tayga Dağları, Batı Sayanlar ve Doğu Sayanlar kavşağındaki dağ silsilesi.

<span class="mw-page-title-main">Tannu-Ola Dağları</span>

Tannu-Ola Dağları, Rusya'nın Tuva Özerk Cumhuriyeti'nde, güney Sibirya'da bir dağ silsilesi.

Kızıl Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 495 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kızıl-Tayga köyüdür.