İçeriğe atla

Dünya pasaportu

Dünya pasaportu
Veren kuruluşDünya Hizmet Kurumu
Belge türüPasaport
AmaçKimlik Doğrulama ve Seyahat

Dünya pasaportu; İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 2. Bölüm, Madde 13'e göre 1954 yılında Garry Davis tarafından kurulan, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Dünya Hizmet Kurumu tarafından verilen bir belgedir.

Görünümü ve fiyatı

2010 yılında Washington D.C.'de verilen Dünya Pasaportunun veri sayfası

Dünya Pasaportu, ulusal pasaportlara veya başka bir seyahat belgesinin görünümüne benzer. 1979 yılında, Dünya Pasaportu koyu mavi kapaklı ve İngilizce, İspanyolca, Fransızca, Rusça, Arapça, Çince ve Esperanto dillerinde metin ile, bir 42 sayfalık bir belge idi. O zamanlar ücreti 3 yıl için 32$ ve geçerliliği iki yıl uzatma imkânı vardı.

Dünya Pasaportunun son baskısı Ocak 2007'de yayınlandı. Bir plastik film ile kaplı güvenlik için gömülü bir "hayalet" fotoğraf bulunmaktadır. Veri sayfası bir optik okuyucu tarafından taranıp, makine tarafından okunabilmektedir. WSA web sitesine göre, başvuru ücretinde üç yıllık bir belge için 45$, beş yıllık bir belge için 75$ ve sekiz yıllık belge için 100$'dır. WSA'ya göre Özel kapağı ile on beş yıl için geçerli olan "Dünya Bağışçı Pasaportu", en az 400 $ bir bağış karşılığında verilir ve mülteciler ve vatansızlar için ücretsiz belgeler vermek için kullanılır. Ayrıca, müşteri iki Dünya Pasaportu kapsamı arasında seçim yapabilir: "Dünya Pasaportu" veya "Dünya Devlet Pasaportu".[1][2] WSA, müşterilerine ikinci seçeneği satın almalarını önerir.[3]

Seyahat belgesi olarak

Reddedilmesi

Yetkili bir hükûmet yetkilisi tarafından verilmediğinden birçok ülke ve bölgede Dünya Pasaportunun tanınmadığı ifade edilmiştir ve böylece bir pasaport tanımına uymamaktadır. Sonuç olarak, bir Dünya Pasaportu ile seyahat fiilen gerçekleşmemiştir. 1975'e gelindiğinde; Garry Davis, dünya pasaportu ile uluslararası sınırları geçmek için yaptığı girişimlerinden dolayı 20 kez hapse girmiştir.

Ülke veya bölge kabul
 ABDkabul edilmedi
 Avrupa Birliğikabul edilmedi
 Belaruskabul edilmedi
 Burkina FasoWSA kabul ediyordu[4]
Artık kabul edilmiyor
 EkvadorWSA kabul ediyor
 Japonyakabul edilmedi
 Kanadakabul edilmedi[5]
Vatikan PapalıkDestekleyici[6]
 Makaokabul edilmedi[7]
 MoritanyaWSA kabul ediyor[8]
 Rusyakabul edilmedi
 TanzanyaWSA kabul ediyor
 TogoWSA kabul ediyor
 Yeni Zelandakabul edilmedi[9]
 ZambiyaWSA kabul ediyordu[10]
Artık kabul edilmiyor

Önemli Dünya Pasaport sahipleri

Birçok önemli kişinin Dünya Pasaportu var. Bazıları onları satın almış olsa da, WSA genellikle onları önde gelen kişilere verir. WSA'nın kurucusu Garry Davis, ilk olarak 1954'te üretilen 1 Numaralı Dünya Pasaportuna sahipti.[11][12]

Dünya Pasaportu verilen veya satın alanlar arasında kemancı Yehudi Menuhin,[13] aktör Patrick Stewart,[14][15][16] ve aktör LeVar Burton[14][15][17] yer alıyor. Diğer Dünya Pasaportu sahipleri arasında muhbir Edward Snowden[18][19] ve WikiLeaks kurucusu Julian Assange[20] gibi aktivistler yer alıyor.

Dünya Pasaportlarına sahip suçlular ve teröristler arasında Bolivya'daki otel bombalamalarıyla suçlanan Amerikalı Triston Jay Amero[21] ve 1985'te Achille Lauro adlı gemiyi kaçıranlardan biri olan Youssef Majed al-Molqi yer alıyor.[22][23] WSA, bir dizi "fahri Dünya Pasaportu" verdi, ancak bunlar onları alanların onayı olmadan verilmişti. Bu onursal belgeler, Hindistan başbakanı Jawaharlal Nehru,[24] Amerika Birleşik Devletleri'nin 34. başkanı Dwight D. Eisenhower,[25] ve Çekoslovakya'nın son başkanı ve Çekya'nın ilk başkanı Václav Havel[26] gibi isimlere verildi.

Kaynakça

  1. ^ "Application Form". Worldservice.org. 28 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  2. ^ "World Service Authority FAQ". World Government of World Citizens. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2017. 
  3. ^ "Passport Cover Choice". 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2018. 
  4. ^ Burkina Faso acceptance letter 17 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 24 October 1972. From the World Service Authority website.
  5. ^ Nigeria: Information on the "world passport", its validity, the issuing agency/company; on whether it is recognized as a travel document by any government; and on its use by Nigerian citizens 20 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. From the United Nations High Commissioner for Refugees website.
  6. ^ Vatican interest letter 2 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 18 Nisan 1983.Dünya Servisi Kurumu web sitesinden.
  7. ^ Macau Havaalanı: Geliş İşlemleri 21 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..Macau Uluslararası Havaalanı web sitesinden.
  8. ^ Mauritania acceptance letter 17 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 28 July 1975. World Service Authority Website.
  9. ^ A2.15 Unacceptable travel documents 19 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 15 Aralık 2006. Yeni Zelanda Göçmenlik hükümetinin web sitesinden.
  10. ^ Zambia acceptance letter 17 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 19 Nisan 1973. Dünya Servisi Kurumu web sitesinden.
  11. ^ A Talk With the Holder Of World Passport No. 1: "Passports Are a Joke" 23 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., article by Harry Benson in The New York Times (October 18, 1970)
  12. ^ "Garry Davis - History". garrydavis.org. 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013. 
  13. ^ Davis, Garry (1984). World Government, Ready Or Not!. ISBN 9780931545009. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2016. 
  14. ^ a b "Archived copy" (PDF). 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2018. 
  15. ^ a b Davis, Garry (3 Ekim 2000). Dear World, A Global Odyssey. ISBN 9781453550625. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2018. 
  16. ^ Davis, Hilda Emery; Davis, Garry (30 Ocak 2004). Letters to World Citizens. ISBN 9780970648372. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2018. 
  17. ^ Davis, Hilda Emery; Davis, Garry (30 Ocak 2004). Letters to World Citizens. ISBN 9780970648372. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2018. 
  18. ^ World Service [@worldcitizengov] (8 Temmuz 2013). "World Service Authority issues World Passport to Edward Snowden based on Universal Declaration of Human Rights" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  19. ^ "Release Details". ExpertClick. 9 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  20. ^ "Release Details". ExpertClick. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  21. ^ What's a World Passport? 19 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. article by Daniel Engber in slate.com (March 24, 2006)
  22. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; al-Molqi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  23. ^ We issue passports so people can escape injustice, not elude justice.[], The Washington Times, (March 27, 1996)
  24. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Nehru isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  25. ^ "'Wolrld Citizen' Calls on Nehru" (PDF). Onefilms.com. 14 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  26. ^ Hilda Emery Davis; Garry Davis (30 Ocak 2004). Letters to World Citizens. s. 100. ISBN 9780970648372. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017 – Google Books vasıtasıyla. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dünya vatandaşlığı</span>

Dünya vatandaşlığı, yeryüzünde yaşayan insanların ırk, renk, dil ve inanç ayrımı olmaksızın dünyanın vatandaşları olduğu fikri veya bundan doğan kimliktir.

<span class="mw-page-title-main">Türk pasaportu</span> Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yurt dışına çıkmasını sağlayan resmî belge

Türk pasaportu, 15 Temmuz 1950 tarihli Pasaport Yasası uyarınca Türk vatandaşlarına yurtdışına seyahat etmeleri için verilir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları da Türk pasaportu için başvuruda bulunabilirler. 1 Haziran 2010'dan bu yana verilen pasaportlar biyometriktir ve 10 yıla kadar geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar pasaportu</span> Bulgaristan sınırlarını kapsayan Bulgar giriş ve çıkış pasaportu

Bulgar pasaportu, Bulgar vatandaşlarına uluslararası seyahat için verilen bir dokümandır. Her Bulgar vatandaşı aynı zamanda da Avrupa Birliği vatandaşıdır. Bulgaristan içinde pasaportlar Bulgar İçişleri Bakanlığı olan MVR tarafından verilir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre pasaportu</span>

İsviçre pasaportu, İsviçre vatandaşlarının uluslararası seyahatlerinde kullandıkları resmî belgedir. Avrupa topluluğu içinde seyahatlerde, İsviçre vatandaşları kimlik kartlarını da kullanabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Suriye pasaportu</span>

Suriye pasaportu Suriye vatandaşlarına verilen bir seyahat belgesidir. Türkiye ile Suriye'nin karşılıklı anlaşması gereğince iki ülke arasındaki vize uygulaması 21 Eylül 2009 tarihi itibarıyla kaldırılmıştı fakat Suriye'de başlayan iç savaş nedeniyle vize muafiyeti 8 Ocak 2016 tarihinde Türkiye tarafından fesih edilerek tekrar vize uygulaması başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz pasaportu</span> Büyük Britanya vatandaşlarına yurt dışında seyahatleri için verilen belge

İngiliz pasaportu ya da Britanya pasaportu, Büyük Britanya vatandaşlarına yurt dışında seyahatleri için verilen belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya pasaportu</span>

Makedon pasaportu veya Kuzey Makedonya pasaportu uluslararası seyahat amacıyla Kuzey Makedonya vatandaşlarına verilir. Dağıtım sorumluluğu İçişleri Bakanlığı'na aittir. Pasaportun geçerliliği 10 yaşından küçük kişiler için 5 yıldır. Çocukların yaşları 4 ise ve pasaportunun geçerliliği iki yıl ile sınırlıdır. Makedon pasaportu Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tavsiye ettiği standartlar ile uyumludur. Son Makedon pasaportu bir biyometrik pasaportdur. Makedonca'nın yanı sıra tercihe göre Arnavutça, Türkçe ve Boşnakça gibi resmi tanınan azınlık dilleri de pasaportta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka pasaportu</span>

Danimarka pasaportu uluslararası seyahati kolaylaştırmak için Danimarka Krallığı vatandaşlarına verilen belgedir. Danimarka, Grönland ve Faroe Adaları vatandaşları için farklı versiyonlar mevcuttur, ancak tüm vatandaşlar aynı vatandaşlığa sahiptir. Grönland'da ikamet eden Danimarka vatandaşları, Danimarka pasaportu ile yerel Grönland pasaportu arasında seçim yapabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan pasaportu</span> pasaport

Afgan pasaportu Pasaport Genel Müdürlüğü tarafından uluslararası seyahat amacıyla Afgan vatandaşlarına verilir. Geçerli bir Afgan kimlik kartına (Tazkira) sahip olan her kişi, her 5-10 yılda bir yenilenen bir Afgan pasaportu için başvurabilir ve alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Emirlikleri pasaportu</span>

Birleşik Arap Emirlikleri hükûmetinin vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verdiği belgedir.

Kanada pasaportu Yabancı ülkelere seyahat için Kanada vatandaşlarına verilen belgedir. Gerekirse yurt dışında Kanada konsolosluk görevlilerinin yardımı ile güvence sürecini kolaylaştırmak, uluslararası seyahat amacıyla Kanada vatandaşlarına ve Yurtdışında pasaport sahibinin korunmasını talep edilebilir. Bir Kanada pasaportu, Kanada içinde Kanada vatandaşlığınnın birincil kanıtı değildir ve bu nedenle bir vatandaşlık belgesi, bir sürücü belgesi veya kimlik kartı almak amacıyla kullanılamaz.

<span class="mw-page-title-main">Barbados pasaportu</span>

Barbados pasaportu, Barbados vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verilen belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Haiti pasaportu</span>

Haiti pasaportu, Haiti vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verilen belgedir. Haiti pasaportu almak için, bir Haiti vatandaşı olmak ve bunun kanıtlanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Singapur pasaportu</span> Singapur vatandaşlarına verilen pasaport

Singapur pasaportu, Singapur vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verilen belgedir. Singapur pasaportu verildiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen pasaportu</span>

Yemen pasaportu, Uluslararası seyahat için Yemen vatandaşlarına verilen seyahat belgesidir. Yemen'in her yabancı konsolosluğu pasaport verememektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sahra pasaportu</span>

Sahra pasaportu Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen pasaportlardır. Bunlar Dışişleri Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığı tarafından verilir ve Ulusal Ulusal Belgeler Merkezi tarafından bastırılır. Sahra pasaport kitapçıkları Sahra tarafından Sahra Cumhuriyeti'ni tanıyan ülkelere seyahat etmek için geçerlidir, ancak bazı ülkelere seyahat ve / veya belirli amaçlar için vize gerektirebilir. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından önerilen standartlara uygundur. Daha fazla pasaport broşürü türü vardır; Ayrıca, Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Eylül 2012'den beri biyometrik pasaportları standart olarak yayınladı. Sahra pasaportları Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin malıdır.

Pasaport çeşitleri
<span class="mw-page-title-main">Dünya Hizmet Kurumu</span>

Dünya Hizmet Kurumu, 1954'te kurulmuş kâr amacı gütmeyen, "dünya vatandaşlığı", "dünya hukuku" ve Dünya hükûmetini tanıtmayı ve öğretmeyi amaç edinen kuruluştur. Dünya pasaportu satmakla tanınmıştır.

Henley Pasaport Endeksi,, Vatandaşların seyahat özgürlüğüne göre ülkelerin dünya sıralamasıdır. 2005 yılında Henley & Partners Visa Restrictions Index (HVRI) olarak başladı ve Ocak 2018'de ismi değiştirilerek yeniden adlandırıldı. Site, pasaport sahiplerinin vizesiz seyahat edebilecekleri ülke sayısına göre dünyadaki 199 pasaportun bir sıralamasını sunmaktadır. Belirli bir pasaportun erişebileceği ülke sayısı, vizesiz 'puan' olur. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile işbirliği içinde ve küresel veritabanlarından resmi verilere dayanan Henley & Partners, 2006'dan bu yana dünyadaki tüm ülke ve bölgelerin vize düzenlemelerini analiz etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Garry Davis</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1921 – 2013)

Sol Gareth "Garry" Davis, Amerikan vatandaşlığından vazgeçmesi ve 1948'de Birleşmiş Milletleri, milli savaşları sona erdirmenin bir yolu olarak dünya hükûmetini savunmasıyla tanınan uluslararası bir barış aktivisti. Onun eylemleri, Albert Camus ve Albert Einstein gibi entelektüellerin desteği de dahil olmak üzere uluslararası ilgi gördü, ancak Eleanor Roosevelt tarafından alay konusu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland pasaportu</span>

Somaliland pasaportu, tanınmayan Somaliland ülkesinin vatandaşlarına uluslararası seyahat için verilen pasaporttur. İlk kez 1996 yılında pasaport, 2014 yılında ise yeni küresel standartlar ve Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün gereklilikleri doğrultusunda biyometrik pasaport çıkarıldı. Tanınmayan bir pasaport olan yeni pasaport, sahtecilikle mücadelede daha iyi güvenlik ve büyük etkinlik sağlamaktadır.