İçeriğe atla

Dünya Snooker Şampiyonası

Dünya Snooker Şampiyonası
Turnuva bilgisi
MekanCrucible Tiyatrosu
(1977'den beri)
YerSheffield
Ülkeİngiltere
Kuruluş1927
Organizasyon(lar)Dünya Snooker Birliği
FormatSıralama etkinliği
Toplam para ödülüGB £2,395,000[1]
Mevcut ŞampiyonBelçika Luca Brecel
Son yıl2023

Dünya Snooker Şampiyonası (İng.: World Snooker Championship), profesyonel snookerın en uzun soluklu ve en prestijli turnuvasıdır. Aynı zamanda en çok para ödülü olan turnuvadır. İlk kez 1927 yılında düzenlenen turnuva, şu anda snooker'ın Üçlü Taç Serisini oluşturan üç turnuvadan (Birleşik Krallık Şampiyonası ve davetli Masters ile birlikte) biridir. Son Dünya Şampiyonu finalde Mark Selby'yi 18-15'le geçen Belçikalı Luca Brecel 'dir.

Joe Davis, 1946'daki son zaferinden sonra yenilgisiz olarak emekli olmadan önce ilk 15 Dünya Şampiyonasını kazanarak turnuvanın ilk yirmi yılına hükmetti. Tepesinde bir çoban kızı heykelciği bulunan kendine özgü Dünya Şampiyonası kupası, Davis tarafından 1926 yılında 19 sterline satın alındı ve günümüzde de kullanılmaya devam etmektedir.[2] İkinci Dünya Savaşı nedeniyle 1941 ile 1945 yılları arasında ve Profesyonel Bilardo Oyuncuları Birliği (PBPA) ile Bilardo Birliği ve Kontrol Konseyi (BACC) arasındaki anlaşmazlık nedeniyle 1952 ile 1963 yılları arasında turnuva düzenlenmedi. PBPA, 1952 ve 1957 yılları arasında resmi olmayan bir alternatif olan Dünya Profesyonel Match-play Şampiyonasını düzenledi. Resmi şampiyona 1964 yılında mücadele esasına göre yeniden düzenlendi.

Dünya Snooker Şampiyonası, 1969 yılında eleme usulü turnuva formatına dönerek snookerın modern dönemi olarak bilinen dönemi başlatmıştır. O zamandan beri her yıl düzenlenen şampiyona, 1977'den beri Sheffield'daki Crucible Tiyatrosu'nda düzenlenmektedir. 1982'den bu yana büyük ölçüde değişmeyen formata göre her yıl 32 oyuncu Crucible'a katılıyor; dünya sıralamasındaki ilk 16 oyuncu otomatik olarak katılmaya hak kazanırken diğer 16 oyuncu da bir eleme turnuvası aracılığıyla yer kazanıyor. Turnuvayı şimdiye kadar sadece üç eleme oyuncusu kazandı: 1972'de Alex Higgins, 1979'da Terry Griffiths ve 2005'te Shaun Murphy.

Stephen Hendry ve Ronnie O'Sullivan modern çağda yedişer Dünya Şampiyonluğu ile ortak rekoru ellerinde tutuyorlar. Ray Reardon ve Steve Davis altı; John Higgins ve Mark Selby dört; John Spencer ve Mark Williams üç; Alex Higgins ise iki şampiyonluk kazandı. Turnuva tarihindeki en genç şampiyon, 1990 yılında 21 yıl 106 günlükken ilk şampiyonluğunu kazanan Hendry'dir. Ronnie O'Sullivan ise 2022'de 46 yıl 148 günlükken yedinci şampiyonluğunu kazanarak en yaşlı şampiyon oldu. Steve Davis ve O'Sullivan, 30'ar kez ile şampiyonaya en çok katılma rekorunu ortaklaşa ellerinde tutarken, O'Sullivan 1993-2022 yılları arasında her yıl turnuvaya katılarak en çok üst üste katılan isim oldu. Turnuva tarihinde toplamda 12 kez en yüksek seri gerçekleşti ve bunların ilkini 1983 yılında Cliff Thorburn yapmıştır.

Tarihçe

Profesyonel Snooker Şampiyonası (1927-1934)

İlk şampiyona, Profesyonel Snooker Şampiyonası adıyla 1927 yılında düzenlenmiştir. İngiliz Amatör Şampiyonası 1916'dan beri düzenlenmesine rağmen bu ilk profesyonel snooker turnuvasıydı. Önde gelen İngiliz bilardo oyuncularından on profesyonel katıldı. Maçlar 15 frame üzerinden, yarı finaller 23 frame üzerinden ve final 31 frame üzerinden yapıldı. İlk maç Melbourne Inman ve Tom Newman arasında Londra'da Leicester Meydanı'daki Thurston's Hall'da oynandı. Snooker, iki hafta boyunca oynanan bir bilardo maçı olan ana etkinliğe ek olarak oynandı. Maç 29 Kasım 1926 Pazartesi günü başladı ve her seansın sonunda bir frame snooker oynandı. Joe Davis ve Tom Dennis arasındaki final, Mayıs ayı başında Birmingham'daki Camkin's Hall'da dört gün boyunca oynandı. Davis ilk yedi frame'i kazandı, üçüncü gün 16-7 öne geçti, sonunda 20-11 kazandı. Turnuvanın en yüksek serisi, yarı finalde Albert Cope tarafından yapılan 60 sayıydı.[3]

1928 Şampiyonası mücadele esasına göre oynandı ve diğer altı katılımcı finalde Davis ile mücadele etme hakkı için play-off oynadı. Fred Lawrence finale kadar ilerledi, ancak 13-16 kaybetti. 1929 Şampiyonası'nda mücadele sistemi kaldırıldı. Davis, Dennis'in memleketi Nottingham'da oynanan finalde Dennis ile karşılaştı. Davis, 19-14'lük galibiyete giden yolda 61'lik seri ile yeni bir rekor kırdı. Aynı ikili 1930 Şampiyonası'nda Londra'daki Thurston's Hall'da ilk kez oynanan finalde karşılaştı ve Davis bir gün kala 25-12 kazandı ve 79'luk serisi ile yeni bir rekor kırdı. Çok az başarı ve çok az maddi kazanç nedeniyle 1931 Şampiyonası'na sadece iki katılım oldu. Davis ve Tom Dennis, Nottingham'da oynanan etkinlikte dördüncü kez karşılaştı. Dennis bir aşamada 19-16 öndeydi, ancak Davis sonraki on bir karenin dokuzunu kazanarak Şampiyonayı 25-21 aldı.

1932'deki turnuvaya üç kişi katıldı. Clark McConachy, Thurston's Hall'da oynanan finalde Davis ile karşılaştı. Davis 30-19'luk galibiyetin ardından şampiyon oldu ve 99'luk serisiyle yeni rekor kırdı. Yüzlük seriyi ise kendi kendine yaptığı snooker ile kaçırdı. 1933'te beş katılım vardı, ilk kez katılan Willie Smith finalde Davis ile karşılaştı, ancak 18-25 kaybetti. 1934'te sadece iki katılımcı vardı ve Davis'in karşısında altı kez Dünya Bilardo Şampiyonu olan Tom Newman vardı. Maç kısmen Nottingham'da yapıldıktan sonra Kettering'de sona erdi[4] ve Davis 25-22 kazandı.[5]

Dünya Şampiyonları

Format
Format Düzenleyen
Eleme turnuvasıBACC
Önceki şampiyonun finale gitmek için bir bye aldığı mücadele(*)BACC
Dünya Profesyonel Match-play Şampiyonası (◊)PBPA
Meydan okuma maçları (‡)BACC
Eleme turnuvasıWPBSA

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Futbol Şampiyonası</span> Avrupada düzenlenen futbol turnuvası

Avrupa Futbol Şampiyonası, 1960'tan beri UEFA tarafından 4 yılda bir düzenlenen futbol turnuvasıdır. Orijinal adı Avrupa Uluslar Kupası adıyla kurulmuş olup, 1968 yılında şu anki ismini almıştır. Turnuva ülkelerin üst düzey millî futbol takımları arasında düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Snooker</span> bilardo varyantı

Snooker, 22 topla oynanan, Britanya'da popüler olan bir bilardo türüdür. Oyunun amacı çuha kaplı masadaki topları isteka kullanarak masanın her köşesinde dört tane ve uzun kenarın ortasında iki tane olmak üzere 6 tane deliğe belli kurallara ve sıralamaya bağlı kalarak sokmaktır. Oyunun açılışında; bir adet "isteka topu" olarak anılan beyaz top, 15 tane kırmızı top ve bunlara ilaveten birer tane 6 farklı renkte top vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ronnie O'Sullivan</span> İngiliz snooker oyuncusu

Ronald Antonio O'Sullivan veya bilinen adıyla Ronnie O'Sullivan, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu. Snooker tarihinin en yetenekli ve başarılı oyuncularından biri olarak kabul edilen O'Sullivan, yedi kez Dünya Snooker Şampiyonluğunu kazanarak Stephen Hendry ile birlikte modern dönem rekorunu elinde tutmaktadır. Ayrıca sekiz kez Masters ve sekiz kez Birleşik Krallık Şampiyonluğu kazanarak toplamda 23 Üçlü Taç şampiyonluğuna ulaştı ve bir oyuncu tarafından en çok kazanılan şampiyonluk unvanını elde etti. Toplamda 41 kez sıralama turnuvası kazanan O'Sullivan, en fazla sıralama şampiyonluğu kazanan snooker oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Hendry</span>

Stephen Gordon Hendry, İskoç profesyonel snooker oyuncusudur. 1990'lı yıllarda bu sporu domine ederek tarihin en başarılı oyuncularından biri oldu. Hendry, 1985 yılında 16 yaşında profesyonel olduktan sonra snooker dünya sıralamasında hızla yükseldi ve üçüncü profesyonel sezonunun sonunda dünya dördüncülüğüne ulaştı. 1990 yılında, 21 yıl 106 günlükken ilk Dünya Snooker Şampiyonası'nı kazandı ve Alex Higgins'i geçerek sporun en genç dünya şampiyonu oldu ve bu rekoru hâlen elinde tutmaktadır. 1990'dan 1999'a kadar yedi kez dünya şampiyonluğu kazanarak, 2022'de Ronnie O'Sullivan bu rekoru egale edene kadar devam eden modern dönem rekorunu kırdı. Ayrıca Hendry, Masters'ı altı kez ve Birleşik Krallık Şampiyonası'nı beş kez kazanarak kariyerinde toplam 18 Üçlü Taç galibiyeti elde etti; bu alanda 22 kez kazanan Ronnie O'Sullivan'ın arkasından ikinci sıradadır. Toplam 36 sıralama şampiyonluğuyla, O'Sullivan'ın 40 şampiyonluğundan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Hendry'nin dünya bir numarası olarak geçirdiği dokuz sezon, 2010 yılına kadar kullanılan yıllık sıralama sisteminde herhangi bir oyuncunun elde ettiği en fazla şampiyonluktur.

1968 Avrupa Futbol Şampiyonası İtalya'da 5-10 Haziran 1968 tarihlerinde yapılan uluslararası turnuva.

<span class="mw-page-title-main">Mark Selby</span> İngiliz snooker oyuncusu

Mark Anthony Selby, İngiliz profesyonel snooker oyuncusudur. 2014, 2016, 2017 ve 2021 yıllarında olmak üzere dört kez Dünya Snooker Şampiyonası'nı kazanmıştır. Toplam 22 sıralama şampiyonluğu kazanarak tüm zamanların sıralama turnuvası kazananları listesinde sekizinci sırada yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Neil Robertson (snooker oyuncusu)</span> Avustralyalı snooker oyuncusu (d. 1982)

Neil Alexander Robertson, Avustralyalı snooker oyuncusudur. Bir sıralama etkinliği kazanan tek Avustralyalı, aynı zamanda Birleşik Krallık dışından Triple Crown'u tamamlayan tek oyuncu, 2010'da Dünya Snooker Şampiyonası'nı, 2012 ve 2022'de Masters'ı ve 2013, 2015 ve 2020'de Birleşik Krallık Şampiyonası'nı kazandı. 2006'dan beri her yıl en az bir profesyonel turnuva kazanarak kariyerinde toplam 23 şampiyonluğu kazanmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">John Higgins</span>

John Higgins, İskoç profesyonel snooker oyuncusudur. Higgins, toplam 31 sıralama şampiyonluğu kazanarak, tüm zamanların sıralama şampiyonları listesinde Ronnie O'Sullivan (41) ve Stephen Hendry'nin (36) ardından üçüncü sırada yer almaktadır. Profesyonelliğe adım attığı 1992 yılından bu yana dört Dünya Şampiyonluğu, üç Birleşik Krallık Şampiyonluğu ve iki Masters şampiyonluğu kazanarak toplamda dokuz Üçlü Taç şampiyonluğu elde etti; bu da onu O'Sullivan (23), Hendry (18) ve Steve Davis'in (15) ardından Mark Selby ile aynı seviyeye getirdi. Kariyeri boyunca 950'den fazla yüzlük seri yaptı ve profesyonel seviyede 13 kez maksimum seri yaparak, bu alanda O'Sullivan'ın 15'inden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Ayrıca, 2024 Şampiyonluk Ligi'nde 48 yaş ve 268 günlükken rekor kırarak profesyonel rekabette maksimum seri yapan en yaşlı oyuncudur. Dünya sıralamasında dört kez bir numara pozisyonuna ulaştı. O'Sullivan ve Mark Williams ile birlikte, 1992-93 snooker sezonunda profesyonel olan ve "92 Sınıfı" olarak bilinen üç oyuncudan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Shaun Murphy</span>

Shaun Murphy 2005 Dünya Şampiyonu olmuş İngiliz profesyonel snooker oyuncusu. Lakabı "Sihirbaz"'dır, Murphy düz isteka hareketleri ve uzun potlarıyla bilinir. Hristiyanlığa bağlı ve dindar olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Steve Davis</span>

Steve Davis emekli İngiliz profesyonel snooker oyuncusudur. Oyunun en önemli ve ikonik karakterlerinden biridir. 1978'de profesyonel olduktan sonra snooker'ın 80'li yıllarına damga vurmuştur. Davis, Snooker Dünya Şampiyonası'nda 9 yıl içinde 8 kez final oynamış ve 6 kere Dünya Şampiyonu olmuştur. Ayrıca yedi yıl üst üste Dünya 1 Numarası unvanını taşımıştır. Ünlü oyuncu, 1985 yılında Dennis Taylor ile oynadığı ve ve müthiş bir mücadeleye sahne olan finalde son top yüzünden kaybettiği maç ile de snooker tarihinde özel bir şey edinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Judd Trump</span>

Judd Trump, dünya şampiyonu olmuş, eski dünya bir numarası olan İngiliz profesyonel snooker oyuncusudur. Yaygın olarak sporun en yetenekli oyuncularından biri olarak kabul edilmekte, şu anda 23 sıralama şampiyonluğu ile tüm zamanların sıralama etkinliği kazananları listesinde altıncı sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Hunter (snooker oyuncusu)</span>

Paul Hunter veya tamadıyla Paul Alan Hunter İngiliz profesyonel snooker oyuncusu.

Dünya Snooker Şampiyonası 2009 18 Nisan ve 4 Mayıs tarihleri arasında Crucible Theatre,Sheffield'te gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Snooker dünya bir numaraları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Profesyonel snooker'da 1975'ten beri üç sıralama sistemi bulunmaktadır; bu sıralamalar doğrultusunda 11 sporcu dünya bir numarası rütbesine sahip olmuştur: Ray Reardon, Cliff Thorburn, Steve Davis, Stephen Hendry, John Higgins, Mark Williams, Ronnie O'Sullivan, Neil Robertson, Mark Selby, Judd Trump ve Ding Junhui.

2005 Dünya Snooker Şampiyonası 16 Nisan ve 2 Mayıs 2005 tarihleri arasında Crucible Tiyatrosu'da düzenlene snooker turnuvasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kyren Wilson</span> İngiliz profesyonel snooker oyuncusu

Kyren James Wilson, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu. Altı kez sıralama turnuvası kazandı ve 2024 Dünya Snooker Şampiyonası'nı kazanarak dünya şampiyonu oldu. Ayrıca üç kez Üçlü Taç turnuvalarında ikinci oldu, 2018 Masters ve 2020 Dünya Snooker Şampiyonası'nda finale yükseldi. Wilson, beş kez maksimum seri ve 450'den fazla yüzlük seri yaptı. 2024 yılında dünya üç numarası olarak kariyer zirvesine ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Masters (snooker)</span>

Masters, profesyonel bir davetli snooker turnuvasıdır. 1975'ten beri her yıl düzenlenen, Dünya Snooker Şampiyonası'ndan sonra en uzun süredir devam eden ikinci turnuvadır. Üç Triple Crown etkinliğinden biridir ve bir sıralama etkinliği olmasa da devredeki en prestijli turnuvalardan biri olarak kabul edilir.

Turkish Masters, ilk kez Mart 2022'de Antalya'da Nirvana Cosmopolitan Hotel'de düzenlenen profesyonel snooker sıralama turnuvasıdır. Türkiye Bilardo Federasyonu, Big Break Promotions ve World Snooker Tour, turnuvanın en erken 2024/2025 sezonuna kadar, her yıl artan toplam para ödülü ile birlikte, yapılması için anlaşmaya vardı.

<span class="mw-page-title-main">Joe Davis</span> İngiliz snooker ve bilardo oyuncusu

Joseph Davis, İngiliz profesyonel snooker oyuncusuydu. 1920'lerden 1950'lere kadar snooker'da baskın bir figürdü ve break-building gibi oyunun şu anki oynanış şeklinin bazı yönlerini icat ettiği kabul edilmektedir. Ekipman üreticisi Bill Camkin'in yardımıyla, 1927'de Bilardo Birliği ve Kontrol Konseyi'ni resmi bir profesyonel snooker şampiyonasını tanımaya ikna ederek Dünya Snooker Şampiyonası'nın kurulmasını sağladı. Davis, 1927'den 1946'ya kadar ilk 15 dünya şampiyonluğunu kazandı ve Dünya Snooker Şampiyonası tarihindeki tek namağlup oyuncudur. 1930'da şampiyonanın ilk yüzlük serisini yaptı.

2024 Dünya Snooker Şampiyonası veya sponsorluk adıyla 2024 Cazoo Dünya Snooker Şampiyonası, 20 Nisan - 6 Mayıs 2024 tarihleri arasında Sheffield, İngiltere'deki Crucible Tiyatrosu'nda gerçekleştirilecek olan ve Dünya Snooker Şampiyonası'nın bu mekanda üst üste 48. kez düzenlendiği profesyonel bir snooker turnuvasıdır. Eleme turları, 8-17 Nisan tarihleri arasında Sheffield'daki İngiliz Spor Enstitüsü'nde gerçekleştirildi. 2023-24 snooker sezonunun 17. ve son sıralama etkinliği olan organizasyon, World Snooker Tour tarafından düzenlenmekte ve otomobil perakendecisi Cazoo'nun sponsorluğunda gerçekleştirilmektedir. Turnuva, Birleşik Krallık'ta BBC, Eurosport ve Discovery+ tarafından yerel olarak ve dünya çapında diğer yayıncılar tarafından yayınlanacak. Kazanan, toplam 2.395.000 £ tutarındaki ödül fonundan 500.000 £ alacaktır.