Jeodezi ya da yerölçüm, yerkürenin modellenmesiyle, yerkürede ve dış alanında dört boyutlu kesin koordinat sistemlerini tanımlayan, referans ağlarını oluşturan, mekansal bilgileri bu ağ ve sistemlerle ilişkilendiren ve zamana bağlı değişimini izleyen ve genel anlamda yerkürenin şeklini tespit ve yeryüzünü ölçme işlemlerini konu edinen bilim dalı.
Kuzey Amerika, kuzey yarım kürede bulunan, kuzeyde Arktik Okyanusu, doğuda Atlas Okyanusu, güneyde Karayip Denizi ve kuzeybatıda Büyük Okyanus ile çevrili olan kıtadır.
Avrasya, Avrupa ile Asya'yı kapsayan coğrafi bölgeye verilen isim.
Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.
Büyük Okyanus veya Pasifik Okyanusu, Amerika, Asya, Antarktika ve Okyanusya kıtaları arasında ve dünyanın en büyük okyanusu. Pasifik adını İspanya krallığı adına Dünya'yı dolaşan Portekizli denizci Ferdinand Magellan vermiştir. Magellan, günler süren zorlu ve fırtınalı koşullar altında adını verdiği Macellan Boğazı'ndan geçip bu okyanusa açıldığında, fırtınaların dinmesinden ve kendisini sakin suların karşılamasından dolayı Portekizcede "sakin" anlamına gelen "Pasifico" sözcüğünden yola çıkarak bu adı vermiştir. 179,7 milyon km² yüzölçümüne sahiptir. Neredeyse Atlas Okyanusu ve Hint Okyanusu'nun toplamı kadar yüzölçümü vardır. En derin yeri 11.034 metre ile Mariana Çukuru olup burası aynı zamanda Dünya'daki en derin noktadır. En kalabalık ada Tahiti'dir. Ayrıca Dünya'daki depremlerin %90'ı ve büyük depremlerin ise %80'i Pasifik bölgesinde oluşmaktadır. Bunun nedeni Büyük Okyanusun çok derin olmasıdır. 708.000.000 km³ hacmi vardır ve kapladığı alan Dünya'daki toplam karaların alanından biraz daha büyüktür. Okyanusun 3.000-3.500 metreden daha derin her yerinde sıcaklık 2 °C derecenin altındadır. Üzerinde irili ufaklı yaklaşık 20.000 ada bulunmaktadır. Buna karşın toplam yüz ölçümünün yalnızca %1 kadarı karadır. Japonya, Endonezya ve Yeni Gine vb. volkanik adalarla çevrilmiştir. Bu adalara "ateş çemberi" adı verilir.
Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.
Kıta sahanlığı, jeolojik olarak ülkeyi oluşturan kara parçasının deniz altındaki uzantısıdır ve kıtanın bitip okyanusun başladığı kıtasal çizgiye kadardır. Kıta sahanlığı, kara platformu olarak da bilinir, bir kıtayı ya da kara parçasını çevreleyen görece sığ ve eğimli deniz tabanına verilen addır.
Bering Boğazı, Asya'nın en doğu noktası ile Amerika'nın en batı noktası arasında bir boğazdır. Günümüzde Rusya ile ABD (Alaska) arasında coğrafi bir sınır konumunda olması ile birlikte Amerika ve Asya kıtalarının birbirine en yakın olduğu yerdir.
Kış, Dünya'nın kutup bölgeleri ile Ilıman kuşak bölgelerinde yılın en soğuk mevsimidir. Çoğunlukla tropikal kuşakta oluşmaz. Her yıl, sonbahardan sonra ve ilkbahardan önce gelir. Kış, Dünya'nın eksen eğikliği sebebiyle her bir yarım küresinin Güneş'ten uzaklaşması sayesinde oluşur. Çeşitli kültürler, farklı tarihleri kışın başlangıcı olarak tanımlar ve bazıları hava durumuna dayalı bir tanım kullanırlar. Kuzey yarımkürede kışken, Güney yarımkürede yazdır ya da tam tersidir. Çoğu bölgede, kış dondurucu soğuklar ve karla ilişkilendirilir. Kış gündönümü anı, Güneş'in Kuzey veya Güney Kutbu'na göre yüksekliğinin en negatif değerinde olduğu andır. Bu durumun görüldüğü gün, en kısa gündüzü ve en uzun gecesi olan gündür ve kış gündönümünden sonraki günlerde, geceler kısalır ve gündüzler uzar. Kutup bölgelerinin dışındaki en erken gün batımı ve en geç gün doğumu tarihleri, kış gündönümü tarihinden farklıdır ve bunlar, yıl boyunca Dünya'nın eliptik yörüngesinin neden olduğu, güneş günündeki değişiklik nedeniyle enlemlere bağlıdır.
Japon Denizi / Güney Kore'de Doğu deniz Büyük Okyanus'un bir uzantısıdır. Japonya, Rusya ve Kore tarafından kuşatılmış ve etrafı neredeyse tamamen kara ile çevrilidir. Tıpkı Akdeniz gibi, küçük bağlantılar ile okyanusa açılır. Japon Denizi'ni Büyük Okyanus'a bağlayan 5 boğaz vardır. En derin noktası 3,742 metredir. Ortalama derinliği ise 1,752 metre olup yüzölçümü 978,000 km²dir. Balıkçılık açısından denizin Japonya ve Kore için büyük önemi vardır. Japon Denizi, bu denize kıyısı olan 4 ülkede birbirinden farklı isimlerle adlandırılmıştır.
Barents Denizi, Arktik Okyanusu'nun Norveç ve Rusya arasındaki bir bölümüdür. İsmi ünlü Hollandalı denizci Willem Barentsz'tan gelir. Barents Denizi pek derin değildir, ortalama derinliği 230 metredir.
Grönland Denizi, Grönland'ın doğu sahili, İzlanda'nın kuzey kıyısı, Jan Mayen ve Svalbard arasında uzanan, 1.000.000 kilometrekareden daha fazla alana sahip bir deniz. Arktik Okyanusu'nun bir yan denizidir. Ancak kısmen Kuzey Atlas Okyanusu'na dâhil edilir. Grönland Denizi'nin ortalama derinliği 1.526 metredir. En derin yeri Norveç'in Spitsbergen Adası'nın 140 km batısında bulunan 5.608 m derinliğindeki Malloy Çukuru'dur.
Kara Denizi, Sibirya'nın kuzeyinde, Arktik Okyanusu'nun bir uzantısıdır. Batıda, Kara Boğazı ve Novaya Zemlya ile Barents Denizi'nden, doğuda, Severnaya Zemlya Adaları ile Laptev Denizi'nden ayrılır. Maksimum uzunluğu 1450 km ve maksimum genişliği 970 km olan denizin yüzölçümü yaklaşık 880,000 km² dir. Denizin ortalama derinliği 110 metredir. Deniz Obi, Yenisey, Pyasina, Pur ve Taz nehirlerinden fazla miktarda tatlı su alır bu nedenle tuzluluk oranı pek fazla değildir. Yılın iki ayı tamamı buzlar ile kaplı olan denizde balıkçılığın yanı sıra petrol ve doğalgaz tesisleri de kurulmuş fakat henüz gelişmemiştir.
Andaman Denizi Hint Okyanusu'nda Andaman ve Nicobar Adaları adalarının doğu kıyılarıyla Myanmar ve Tayland'ın batı kıyıları arasındadır. Güneyinde Endonezya'nın Sumatra adası bulunur. Kabaca doğudan - batıya 650 kilometre genişliğinde, kuzeyden güneye 1.200 kilometre uzunluğundadır. Yüzölçümü yaklaşık 797.700 kilometrekaredir. En derin noktası 3.777 metre olan denizde ortalama derinlik 870 metredir.
Timor Denizi, 610,000 km² yüzölçüme ve 3300 metre derinliğe sahip, Hint Okyanusu'na açık bir dışdenizdir. Hint Okyanusu'nun doğusundaki en geniş koludur.
Danimarka Boğazı, kuzeybatısında Grönland ve güneydoğusunda İzlanda'nın bulunduğu bir boğazdır. Boğazın kuzeydoğusunda Norveç'e ait olan Jan Mayen adası bulunur.
Kelt Denizi, İrlanda'nın güneyinde, Atlas Okyanusu'na bağlı olan deniz. Kuzeyi St. George Kanalı, güneyi Biskay Körfezi, doğusu ise Manş Denizi ve Bristol Kanalı ile çevrilidir. Batı kısmında ise Atlas Okyanusu uzanmaktadır.
Okyanusların sınırları, Dünya'da bulunan okyanus suların sınırlarıdır. Okyanusların tanımı ve sayısı, bu kabul kriterine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Dünyadaki okyanusların çoğunlukla birkaç ayrı okyanus gibi görülmesine rağmen, okyanus sularının birbirine bağlı şekilde olması ve bu sular arasında bir vücudun parçaları gibi sürekli bir değişim olabilmesidir. oşinografi olarak adlandırılan bu kavram hayati önem taşır. Okyanuslarda çeşitli kriterlere göre adlandırılan bir takım bölünmeler vardır. Bunlar; Pasifik Okyanusu, Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu, Arktik Okyanusu ve Antarktika gibi bölünmelerdir. Okyanusların küçük bölümlerine de deniz, körfez, koy, boğaz vb. isimler verilir.
Pasifik levhası, çoğunluğu Pasifik Okyanusu'nun altında uzanan, 103.000.000 km² alanı ile en büyük okyanusal levhadır. Yıllık ortalama hızı 150 mm'dir. Dünyanın en aktif deprem ve volkanik bölgesi olarak adlandırılan Pasifik Ateş Çemberi levhanın sınır boyunca uzanır. Üzerinde Nazka levhası ve Juan de fuca Levhası bulunmaktadır. Antarktika levhasından ayrıldığı Pasifik-Antarktik sırtı da burada yer alır. Levhadaki dalma-batma hareketleri sonucu derin okyanus hendekleri oluşmuştur. Bunlardan en derini 11.000 m derinliğe ulaşan Mariana Çukuru'dur.
Daha çok Adriyatik Havzası olarak anılan Adriyatik Abisal Ovası, Adriyatik Denizi'nin altındaki bir okyanus havzasıdır. Adriyatik Denizi'nin ortalama derinliği 2.525 metre (8.284 ft) ve maksimum derinliği 1.233 metre (4.045 ft)'dir. Ancak, Kuzey Adriyatik havzası nadiren 100 metre (330 ft) derinliği aşmaktadır.
