İçeriğe atla

Dünya Belleği Programı

UNESCO Dünya Belleği Programı logosu

UNESCO Dünya Belleği Programı, insanlığın tarihi, kültürel sosyal belleğini oluşturan ve savaş, doğal afet gibi nedenlerle ortadan kaybolma tehlikesi bulunan belge ve bilgilerin yeryüzünün ortak değerleri olarak korunmasını ve dijital ortamda paylaşılmasını sağlamak üzere Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından 1992'de oluşturulmuş programdır.

İlk toplantısını 1993 yılında Polonya'nın Pultusk şehrinde gerçekleştiren Dünya Belleği Programı Uluslararası Danışma Kurulu o tarihten her iki yılda bir düzenli olarak bu yana konunun uzmanları ile bir araya gelir. Program çerçevesinde 1995 yılında Dünya Belleği Kütüğü oluşturulmuş ve kütüğe ilk kayıt 1997 yılında alınmıştır. Dünya Belleği Kütüğü'ne kayıtlı eser sayısı 2013 yılı itibarıyla 300'dür.

Program, dünya belleğinin korunması ve erişimine katkıda bulunanları iki yılda bir verilen UNESCO Jikji Dünya Belleği Ödülü ile ödüllendirilmektedir.

Programın hedefleri

UNESCO Dünya Belleği Programı'nın üç ana hedefi bulunur:[1]

  • Yeryüzünün belgesel mirasının en uygun tekniklerle korunmasını kolaylaştırmak
  • Belgesel mirasa evrensel erişim konusunda yardımcı olmak
  • Belgesel mirasın varlığı ve önemi hakkında dünya çapında farkındalık oluşturmak

Dünya Belleği Kütüğü'ndeki miras kayıtları

Yıllara göre kayıtlı miras sayısı

  • 2013 - 55
  • 2011 - 55
  • 2009 - 37
  • 2007 - 38
  • 2005 - 29
  • 2003 - 23
  • 2001 - 21
  • 1999 - 9
  • 1997 - 38

Ülkelerine göre Dünya Belleği Kütüğü

Arnavutluk

  • Codex Purpureus Beratinus (2005)

Lüksemburg

Türkiye

Jiki Dünya Belleği Ödülü

Dünya Belleği Programının amaçlarına hizmet edenleri ödüllendirmek için Güney Kore hükûmetinin desteğiyle 2004 yılında Jiki Dünya Belleği Ödülü oluşturulmuştur. İki yılda bir verilmektedir.

Ödül sahipleri

  • 2005 - Çek Ulusal Arşivi (Prag)
  • 2007 - Avusturya Fonogram Arşivi (Viyana)
  • 2009 - Malezya Ulusal Arşivleri (Kuala Lumpur)
  • 2011 - Avustralya Ulusal Arşivleri
  • 2013 - Apoyo al Desarrollo Arşiv ve Kütüphaneleri (Meksika)

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Derviş Zaimağaoğlu, Kıbrıs Türkü film yönetmeni ve yapımcısıdır.

Uzun süreli bellek ya da Uzun dönemli hafıza, iki depolama hafıza modeli teorisinin bir parçası olarak, öğeler arasındaki ilişkilerin depolandığı bellektir. Teoriye göre uzun süreli bellek, kısa süreli bellekten farklı işlevlere sahiptir. Bu da kısa süreli belleğin 20 ila 30 saniye içerisindeki bilgileri çağırmasından farklı olarak, depolanmış bilgileri uzun sürelerde tekrar, tekrar çağırabilmesidir. Bu iki bellek arasında bir fark görünmüyor gibi olsa da, her ikisi bilgiyi farklı yer ve alanlarda depolamaları bağlamında modelleri farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bedri Baykam</span> Türk ressam

Bedri Baykam, Türk ressam, köşe yazarı ve siyasetçi.

Ankara Sinema Derneği (ASD), Ankara'da yerleşik olan bir Sivil toplum kuruluşu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Muslin</span> bir çeşit pamuklu kumaş

Muslin düz dokuma bir pamuklu kumaş tipi. Çok şeffaf ince dokumalardan kaba dokumalara kadar birçok farklı kalınlıkta üretilirler. Genelde düz renktir. Adını ilk üretildiği yer olan Irak'taki Musul şehrinden alır. Arapçada Musullu/Musul işi anlamına gelen musuli sözcüğü köken olarak gösterilebilir. Erken dönem muslinler, özellikle Dakka'da, olağanın dışında narinlikte elde eğirilmiş ipliklerle dokunuyordu. 17 ve 18. yüzyıllar boyunca Avrupa'ya sıklıkla bu bölgelerden muslin ihraç edilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Michio Kaku</span> Japon kökenli Amerikalı teorik fizikçi

Michio Kaku, City College of New York'ta teorik fizik alanında Henry Semat Profesörü unvanına sahip Japon kökenli Amerikalı teorik fizikçi. Bilimin popülerleşmesi ve insanlara ulaşması için çalışmaktadır. Fizik ve benzeri konular üzerine birçok kitap yazmış ve ekranlar aracılığıyla insanlara bilgi aktarımında bulunmuştur. Ayrıca birçok ağ günlüğüne yazı ve makaleler yazmaktadır. Çok satan kitaplar listesine giren İmkânsızın Fiziği (2008), Geleceğin Fiziği ve Zihnin Geleceği (2014) adlı üç adet eseri bulunmaktadır.

Yeryüzü Şartı adaletli, sürdürebilir ve huzurlu bir dünya için başlıca etik prensipleri ayarlayan, küresel dayanışma ve evrensel sorumluluk üzerine kurulmuş beyannamedir. Bu, yirmi birinci yüzyılda insanlığın yüzleştiği kritik sorunlar ve seçimleri tanımlamak için çalışır. Yeryüzü Şartının prensipleri: “Tüm bireyler, organizasyonlar, şirketler, hükümetler ve uluslararası kurumların işine kılavuzluk yapmak ve değerlendirmek için ortak bir standart gibi tasarlanmıştır." şeklinde dile getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dominic O'Brien</span>

Dominic O'Brien Büyük Britanyalı hafıza şampiyonu ve bazı hafıza ilişkili kitapların yazarı. 8 kez Dünya Hafıza Şampiyonu olmuştur. "Doruk Performans Eğitimi" eğitmeni olarak çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlığın Beşiği</span>

İnsanlığın beşiği, 1999 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine dahil edilen, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Gauteng il sınırları içerisinde bulunan, Johannesburg şehrinin yaklaşık 50 kilometre kuzeybatısında yer alan bir mevkidir. Kapladığı alan 470 km²'dir. Bölgede bir dizi kireçtaşı mağarası bulunmaktadır, aralarında Dr. Robert Broom ve John T. Robinson tarafından 1947 yılında keşfedilen 2.3 milyon yaşındaki Australopithecus africanus fosilinin bulunduğu Sterkfontein Mağarası da vardır.

Somut olmayan kültürel miras veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan ve Biyosfer Programı</span>

İnsan ve Biyosfer Programı (MAB), 1971 yılında UNESCO tarafından başlatılan, insanlar ve çevreleri arasındaki ilişkilerin iyileştirilmesi için bilimsel bir temel oluşturmayı amaçlayan hükûmetler arası bir bilimsel programdır.

<span class="mw-page-title-main">Vahuşti</span> Gürcü prens (batonişvili), coğrafyacı, tarihçi ve haritacı (1696-1757)

Vahuşti (1696-1757) Gürcü kraliyetine mensup prens (batonişvili), coğrafyacı, tarihçi ve haritacıdır. Başlıca tarihi ve coğrafi eserleri ile Gürcistan Krallığı'nın Tasviri ve Coğrafi Atlası, UNESCO'nun 2013 Dünya Belleği Programı'na girmiştir.

Kültür; Toplumun sadece kendisine ait olan maddi ve manevi birikimlerin tamamıdır. Kültürel miras ise geçmiş toplumların ardında bıraktığı halen korunmakta olan ve yararlanılması için gelecek kuşaklara bırakılan fiziksel eserler ve somut olmayan özelliklerdir. Dijital kültür dediğimizde ise tüm bu kültür mirasının, teknolojinin gelişimine ve internetin hayatımıza girmesine bağlı olarak elektronik ortamda belgelenmesi veya halihazırda dijital ortamda yaratılması durumudur. İçinde bulunduğumuz bilgi çağının bir gerekliliği olarak da bilgiye kolay ulaşma isteği kültürel mirasın dijital ortama aktarılmasına ve dijital mirasın oluşmasına olanak sağlamıştır. Her geçen gün daha fazla sayıda dijital format üretilmekte ve kaydedilmektedir. Dijital formatlarda üretilmiş metinler, e-kitaplar, Web sayfaları, çevrimiçi veri tabanları, çizimler, fotoğraflar, görseller, hareketli görüntüler, üç boyutlu görüntüler, ses kayıtları vb. formattaki her türlü materyal tarihi ve kültürel birer belge ve dünya kültürel mirasının bir parçası olarak kabul edilmektedir.

Gürcistan Krallığı'nın Tasviri Vahuşti Bagrationi tarafından yazılmıştır. Eserin tam ismi "Gürcistan Krallığı'nın Tasviri, Gürcistan Gelenek Ve Görenekleri". Çalışma 20 Ekim 1745'te Moskova'da tamamlandı. Eser, Gürcistan'ın coğrafyasını, bölgelerini ve halklarını derinlemesine anlatıyor ve Gürcistan'ın tarihini kökeninden 18. yüzyılın ilk yarısına kadar anlatıyor. Eser, 2013 yılında UNESCO'nun Dünya Belleği Programı'na kaydedildi.

Birleşmiş Milletler (BM), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Türkiye dahil olmak üzere 51 ülke ile birlikte kurulmuştur. Türkiye örgütün kurucu üyesi olmasının yanı sıra örgütteki en aktif üyelerden birisidir.

Daniel Lawrence Schacter Amerikalı psikolog. Harvard Üniversitesi'nde Psikoloji Profesörüdür. Araştırmaları bilinçli ve bilinçsiz bellek biçimleri arasındaki ayrım, bellek ve beyin çarpıklığının beyin mekanizmaları, bellek ve gelecek simülasyonu, insan belleği ve amnezinin psikolojik ve biyolojik yönleri üzerinde yoğunlaşmıştır.

Türkiye'nin Somut Olmayan Kültürel Mirasları Listesi, UNESCO tarafından 2008'den beri hazırladığı Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri'nde yer alan, Türkiye'ye ait yaşayan miras unsurlarını ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası Sözleşmesi</span>

Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme (İngilizce: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage veya kısaca Dünya Mirası Sözleşmesi, 23 Kasım 1972'de 17. UNESCO genel konferansında imzalanan bir uluslararası sözleşmedir.

İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Mirasının Başyapıtları İlanı (İSSOMBİ), somut olmayan kültürel mirasın yok olma tehlikesine yanıt vermek için, UNESCO’nun 1997 yılındaki 29. Genel Konferansı'nda alınan karar sonucunda geliştirdiği ve 2006'da sonlanmış bir programdır.