İçeriğe atla

Dünya Bankası Grubu

Dünya Bankası
Harita
Kuruluş27 Aralık 1945
TürUluslararası organizasyon
Yasal statüAntlaşma
AmaçEkonomik kalkınma, yoksullukla mücadele
Üyeler187 ülke
BaşkanDavid Malpass
Ana organYönetim kurulu[1]
Resmî siteworldbank.org

Dünya Bankası Grubu (İngilizce:World Bank Group (WBG)), 5 uluslararası organizasyon tarafından oluşturulan ve amacı genellikle fakir ülkelere kredi vererek destek olmak olan bir çatı kurumdur.

WBG, Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı'nda (01-22 Temmuz 1944) ortaya çıkan anlaşma olan Bretton Woods sistemi Uluslararası Sözleşmesi kabul edildikten sonra 27 Aralık 1945 tarihinde resmi bir varlık haline geldi.

25 Haziran 1946 tarihinde faaliyetlerine başlayan kurum 9 Mayıs 1947 tarihinde ilk krediyi onayladı. Savaş sonrası yeniden yapılanma için Fransa'ya 250 milyon ABD doları verildi. Dünya Bankası Grubu içindeki beş kurum şunlardır:

"Dünya Bankası" terimi genellikle sadece IBRD ve IDA'yı ifade eder. Dünya Bankası Grubu (WBG) ise buradaki beş kurumun tamamını ifade etmektedir.[2]

Dünya Bankası (IBRD ve IDA) faaliyetleri özellikle gelişmekte olan ülkelerde, insan gelişimi (örneğin eğitim, sağlık), tarım ve kırsal kalkınma gibi alanlarda (örneğin sulama, köy hizmetleri), çevre koruma alanlarında (örneğin kirlilik azaltma, yönetmelik yapmak ve uygulamak), altyapı (yol, kentsel dönüşüm, elektrik) ve yönetim (örneğin yolsuzlukla mücadele, yasal kurumları geliştirme) gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır. IBRD ve IDA üyesi ülkelerin yanı sıra yoksul ülkelere tercihli krediler ve hibeler de verilmektedir. Krediler veya belirli projeler için hibe genellikle sektör veya ekonomide daha geniş politika değişiklikleri ile bağlantılıdır. Örneğin, kıyı çevre yönetimini geliştirmek için verilecek bir kredi ya da hibe ulusal ve yerel düzeylerde kirliliği sınırlamak için yeni düzenlemelerin uygulanmasını ve yeni çevresel kurumların oluşturulmasını şart koşabilir.

IFC ve MIGA sırasıyla özel sektör yatırımları ve sigorta sağlar.

Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler Kalkınma Grubu'nun da gözlemcisidir.

Üyelik

World Bank Group:
  5 WBG kurumuna üye ülkeler
  4 WBG kurumuna üye ülkeler
  3 WBG kurumuna üye ülkeler
  2 WBG kurumuna üye ülkeler
  Sadece IBRD üyesi ülkeler
Katıldığı kuruluş sayısına göre WBG üyeleri aşağıdaki gibidir
  1. Sadece IBRD: San Marino
  2. IBRD ve bir başka kuruluş: Surinam, Tuvalu, Brunei
  3. IBRD ve başka iki örgüt: Antigua ve Barbuda, São Tomé ve Príncipe, Namibya, Bhutan, Myanmar, Katar, Marshall Adaları, Kiribati
  4. IBRD ve diğer üç kuruluş: Kanada, Meksika, Belize, Jamaika, Dominik Cumhuriyeti, Venezuela, Brezilya, Bolivya, Uruguay, Ekvador, Dominik, Saint Vincent ve Grenadinler, Cape Verde, Gine-Bissau, Nijer, Ekvator Ginesi, Angola, Güney Afrika, Komor Adaları, Seyşeller, Libya, Somali, Etiyopya, Eritre, Cibuti, Bahreyn, İran, Irak, Malta, Karadağ, Bulgaristan, Romanya, Moldova, Polonya, Rusya, Litvanya, Belarus, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Hindistan, Tayland, Laos, Vietnam, Palau, Vanuatu, Samoa, Maldivler
  5. Tüm WBG kuruluşları: Diğer 127 üye ülke
Üye olmayanlar şunlardır

Organizasyon yapısı

Dünya Bankası Grubu kuruluşları

Dünya Bankası Grubu'nu oluşturan kuruluşlar;

Başkanlık

Geleneksel olarak Banka Başkanı, her zaman bankanın en büyük hissedarı olan Amerika Birleşik Devletleri başkanı tarafından bir ABD vatandaşı aday gösterilerek seçilir. Aday yönetim Kurulu onayına tabidir. Beş yıllık yenilenebilir bir dönem için hizmet eder.[2]

Mevcut başkan

16 Nisan 2012 günü, ABD Başkanı Barack Obama, Jim Yong Kim'in, Dünya Bankası Grubu'nun bir sonraki başkanı olacağını duyurdu. Kim 1 Temmuz 2012 tarihinde görevine başladı.

Jim Yong Kim 9 Nisan 2019'da başkanlık görevini David Malpass'a devretti.[3]

Yolsuzluk iddiaları

Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı, şikayet alımı üzerine iç dolandırıcılık ve yolsuzluk iddiasıyla inceleme raporları dahil bir iç soruşturma ve inceleme geçirmiştir.[4]

Etkisi

Başkanlar listesi

  • Eugene Meyer (Haziran 1946 – Aralık 1946)
  • John J. McCloy (Mart 1947 – Haziran 1949)
  • Eugene R. Black, Sr. (1949–1963)
  • George D. Woods (Ocak 1963 – Mart 1968)
  • Robert McNamara (Nisan 1968 – Haziran 1981)
  • Alden W. Clausen (Temmuz 1981 – Haziran 1986)
  • Barber Conable (Temmuz 1986 – Ağustos 1991)
  • Lewis T. Preston (Eylül 1991 – Mayıs 1995)
  • James Wolfensohn (Mayıs 1995 – 30 Haziran 2005)
  • Paul Wolfowitz (1 Temmuz 2005 – 30 Haziran 2007)
  • Robert Zoellick (1 Temmuz 2007 – 30 Haziran 2012)
  • Jim Yong Kim (1 Temmuz 2012 - 1 Şubat 2019)
  • Kristalina Georgieva (Vekaleten) (1 Şubat 2019 - 4 Nisan 2019)
  • David Malpass (5 Nisan 2019 - Günümüz)

Şef ekonomistler listesi

  • Hollis B. Chenery (1972–1982)
  • Anne Osborn Krueger (1982–1986)
  • Stanley Fischer (1988–1990)
  • Lawrence Summers (1991–1993)
  • Michael Bruno (1993–1996)
  • Joseph E. Stiglitz (1997–2000)
  • Nicholas Stern (2000–2003)
  • François Bourguignon (2003–2007)
  • Justin Yifu Lin (2008–2012)
  • Kaushik Basu (2012–2016)
  • Paul Romer (2016–2018)
  • Shanta Devarajan (Vekaleten) (Ocak 2018 – Kasım 2018)
  • Pinelopi Koujianou Goldberg (Kasım 2018 - Günümüz)

Kaynakça

  1. ^ "Board of Directors". Web.worldbank.org. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010. 
  2. ^ a b "About Us" 11 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., wordbank.org, erişim 30 Mayıs 2007.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Integrity Vice Presidency - The Investigative Process". Web.worldbank.org. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Banka</span> finansal etkinlikte bulunan kurum

Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası, 1944 yılında Bretton Woods Anlaşması'nda Uluslararası Para Fonu ile birlikte kurulmuştur. IBRD, Dünya Bankası’nın ana borç veren kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Ekonomik İşbirliği</span> uluslararası bir kuruluş

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİÖ), 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul'da düzenlenen zirvede imzalanan anlaşma ile kurulan ve Karadeniz havzasındaki ülkelerin ekonomik iş birliğini amaçlayan uluslararası kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Bankası</span> Uluslararası finans kuruluşu

Dünya Bankası, II. Dünya Savaşı'nın ardından 1945 yılında Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası adıyla kurulmuş, 1947 yılında Birleşmiş Milletler'in özerk uzman kuruluşlarından biri olma özelliği kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Finans</span> Akademik disiplin

Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Albaraka Türk</span> Yabancı sermayeli Türk katılım bankası

Albaraka Türk Katılım Bankası, 1984 yılında İstanbul, Türkiye'de kurulan bir faizsiz bankacılık kuruluşudur. Albaraka Türk, câri hesaplar ve katılma hesapları aracılığıyla fon toplayan ve topladığı fonları, bireysel finansman, kurumsal finansman, finansal kiralama ve proje bazında kâr zarar ortaklığı gibi hizmetlerle tekrar ülke içi ekonomide değerlendirerek işletmenin yanında, faizsiz bankacılık uygulamasıyla çeşitli finansman ve bankacılık hizmetlerini sunan bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Para Fonu</span> uluslararası finans kurumu

Uluslararası Para Fonu, küresel finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak, aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Yatırım Bankası</span>

Avrupa Yatırım Bankası, AB üyelerince oluşturulan banka 1958'de Roma Anlaşması ile kurulmuştur. AB'nin mali kuruluşudur, tüzel kişidir. Merkezi Lüksemburg'da olan banka ortak projelerin finansmanını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">İslam Kalkınma Bankası</span>

İslam Kalkınma Bankası 7 Aralık 1973'te, tamamı İslam Konferansı Örgütü'ne üye 7 ülke tarafından, geri kalmış İslam ülkelerini kalkındırmak amacıyla kurulmuş olan kurum. Merkezi Cidde'dedir. Başkanlığını Dr. Ahmad Mohamed Ali Al MADANI yürütmektedir. İslam Konferansı Teşkilatı üyesi ülkeler arsında ticaretin arttırılması bankanın stratejik amaçları arasında olup bunun için finansman imkânları sağlamaktadır. Ticaret kredilerini için 2005 yılından beri banka şemsiyesi altında faaliyet gösteren Uluslararası İslam Ticaret Finans Kuruluşu ticaretin gelişmesine önemli katkı sağlamaktadır. Türkiye, İcra Kurulunda Dr. Selim C. Karataş tarafından temsil edilmektedir. Banka’nın amacı, İslam felsefe ve prensipleri (Şeriat) doğrultusunda, üye ülkelerin ve Müslüman toplumların münferit veya birlikte ekonomik kalkınmalarına ve sosyal gelişmelerine katkıda bulunmaktır. Banka’nın kuruluş amacı doğrultusundaki fonksiyonları aşağıdaki şekilde özetlenebilir: • Üye ülkelerdeki kuruluşlara veya verimli projelere sermaye iştirakinde bulunmak, • Üye ülkelerdeki kamu ve özel sektör projelerine kredi sağlamak, • Üye ülkeler arasındaki ticaretin geliştirilmesine yardımcı olmak ve bu amaçla gerekli çalışmaları yapmak, • Üye ülkeler arası teknik işbirliğine yardımcı olmak ve teknik yardım sağlamak, • Üye ülkelerde kalkınma faaliyetlerine katkıda bulunan personele eğitim imkânları sağlamak, • Müslüman ülkelerdeki ekonomik, mali ve bankacılık faaliyetlerinin İslami kurallara uygun şekilde yürütülmesi yönünde araştırmalar yapmak. Kuruluş Tarihi : 1974 Üye sayısı : 56 Merkezi : Cidde - Suudi Arabistan Üyeler:

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Finans Kurumu</span>

Uluslararası Finans Kurumuya da bilinen kısaltmasıyla IFC (International Finance Corporation), 1956 yılında Dünya Bankası Grubu'nun özel sektör kolu olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bankpozitif</span> Yabancı sermayeli Türk kalkınma ve yatırım bankası

Bankpozitif, 2002 yılında TMSF tarafından satışa çıkarılan Toprak Yatırım Bankası A.Ş. hisselerinin yine aynı yıl kurulan C Faktoring A.Ş. tarafından satın alınmasının ardından, 2004 yılından itibaren Ankara ve İzmir'de kurumsal ve bireysel bankacılık hizmetleri veren bankadır.

Uluslararası Kalkınma Birliği ya da bilinen kısaltmasıyla IDA (International Development Association), dünyanın en yoksul gelişmekte olan ülkelerine kalkınmaları için kredi ve hibe imkanları sunan uluslararası finans kuruluşudur. Kuruluşun merkezi Washington'da olup Dünya Bankası Grubu'nun bir alt kuruluşudur.

Bu Irak'taki bankaların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">İktisatbank</span>

Kıbrıs İktisat Bankası Ltd., 1990 yılında bireysel ve ticari bankacılık alanlarında faaliyet göstermek üzere kurulmuş olup, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde faaliyet gösteren özel sermayeli yerel bankalar arasında lider konumundadır. Kıbrıs Türkü müteşebbisler tarafından kurulan Kıbrıs İktisat Bankası Ltd. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ithalatçı firmalar başta olmak üzere inşaat/taahhüt firmaları, imalatçı firmalar ve küçük/orta boyutlu işletmeler (kobiler) ile ticari ve kurumsal müşterilerle çalışmaktadır. Banka bireysel bankacılık konularında da çalışmayı ve derinleşmeyi kuruluşundan bu yana ön planda tutmuş ve 2000'li yılların başından itibaren teknolojik altyapı için çok ciddi yatırımlar yapmaya başlamıştır. Bankanın Yönetim Kurulu Başkanı Mete Özmerter'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Kalkınma Bankası</span> Kamusal sermayeli Türk kalkınma ve yatırım bankası

Kalkınma Yatırım Bankası A.Ş., başta sanayi ve turizm olmak üzere enerji, eğitim, sağlık sektörlerindeki işletmelere finansman sağlayan, anonim şirket statüsünde bir kalkınma ve yatırım bankasıdır.

<span class="mw-page-title-main">José Antonio Meade Kuribreña</span> Meksikalı siyasetçi

José Antonio Meade Kuribreña, Meksikalı siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Maliye Bakanlığı (Azerbaycan)</span> Azerbaycan Hükûmetine bağlı bir bakanlık

Azerbaycan Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, Azerbaycan Cumhuriyeti'nde finans sektörünü düzenlemekten sorumlu, Azerbaycan Kabinesi'ne bağlı bir devlet kurumu. Bakanlığa Samir Şerifov başkanlık etmektedir.

Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözüm Merkezi (ICSID), 1966 yılında uluslararası yatırımcılar ve Devletler arasındaki hukuki anlaşmazlık çözümü ve uzlaşma için kurulmuş uluslararası bir tahkim kurumudur. ICSID, merkezi Washington, D.C.'de bulunan Dünya Bankası Grubu'nun bir parçasıdır ve ABD tarafından finanse edilir.

Avrasya Kalkınma Bankası, Avrasya ülkelerindeki ekonomilerin, ticaretin ve diğer ekonomik bağların geliştirilmesi konusunda ve entegrasyonuna yatırım yapan uluslararası bir kalkınma finansmanı kuruluşudur. Avrasya Kalkınma Bankası 2006 yılında kurulmuştur ve merkezi Kazakistan'ın Almatı şehrinde bulunmaktadır. Bu bankanın St. Petersburg'da şehrinde bir şubesi ve Astana, Bişkek, Duşanbe, Erivan, Minsk ve Moskova'da temsilcilikleri de bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.