İçeriğe atla

Dündar Bey Medresesi

Koordinatlar: 37°52′30″K 30°51′02″D / 37.87500°K 30.85056°D / 37.87500; 30.85056
Dündar Bey Medresesi
Harita
Diğer ad(lar)Taş Medrese
Genel bilgiler
DurumÇarşı
ŞehirIsparta
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar37°52′30″K 30°51′02″D / 37.87500°K 30.85056°D / 37.87500; 30.85056
Açılış1301
Yenileme1960
Teknik ayrıntılar
Kat sayısı1 (ilk halinde 2 katlı)

Dündar Bey Medresesi (Taş Medrese) Isparta ilinin Eğirdir ilçesinde yer alan tarihi bir medresedir. Medrese Eğirdir'in merkezindedir.

Eğirdir 14. yüzyılın Anadolu beyliklerinden Hamitoğulları Beyliğinin başkentiydi. Bu beyliğin ilk beyi Dündar Bey kenti imar ettirdi. Bu arada medreseyi de 1301 yılında yaptırdı. Medrese o günkü kent surlarına bitişikti. İki katlı, açık avlulu ve çift eyvanlıdır.[1] Ancak üst kat yıkılmıştır. Giriş katında 11 odası vardır.[2] Medresede iki adet kitabe vardır. Bunlardan biri eyvan üzerinde olan Dündar Bey'e ait kitabedir. Diğeri ise medresenin en göz alıcı yanı olan görkemli giriş kapısı üzerinde olup bu kitabede Anadolu Selçuklu sultanlarından II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in (1237-1246) adı okunmaktadır. Bunun sebebi kapının Eğirdir'in 3 kilometre kadar kuzeyinde yer alan ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından yaptırılmış olan bir kervansaray öreninden alınmış olmasıdır.[1]

Mimari

Dündar bey medresesi mimarisi dikdörtgen planlı olup kuzey-güney yönünde uzanmaktadır. Açık avlulu medreseler grubuna girmektedir. Girişin karşısında tek eyvanı kuzeyde eyvanın her iki yanında yer alan hoca odaları beşik tonozlarla örtülüdür. Eğirdir II. Gıyaseddin Keyhüsrev Kervansaray'ından sökülerek buraya getirilmiş taç kapısı ve giriş cephesindeki taşlar ve medresenin kuzeydeki sivri kemerli eyvan dikdörtgen formlu bir kapıyla dışarıya doğru açılmaktadır.Yapının sütun başlıklarındaki kartal kabartmalar devşirme malzemesi olarak kullanılmıştır. Ortada kare formlu havuzu bulunan yapı avluya açılan öğrenci hücreleri ve ortadaki avlu sağlı sollu üçer sütunun taşıdığı sivri kemerli revaklarla çevrilidir. Medrese eyvan alınlığında bulunan kitabe yazıtında Medresenin ilk temel taşları ve yapımının Hicri 701 / Miladi 1301 yılında Hamidoğullarından Dündar Bey tarafından yaptırıldığı yazılıdır. Ortadaki avlu sağlı sollu üçer sütunun taşıdığı sivri kemerli revaklarla çevrili olan yapı, Hamidoğulları’nın günümüze kadar sağlam kalabilmiş en iyi korunmuş mimari eseri olduğu sanılmaktadır.[3]

Dündar bey medresesi

Medrese 1960 yılından sonra restorasyondan geçmiş olup halen çarşı olarak hizmet görmektedir.[4]

Görseller

  • Medrese giriş kapısının yan tarafındaki süslemeler.
    Medrese giriş kapısının yan tarafındaki süslemeler.

Kaynakça

  1. ^ a b "Islam Ansiklopedisi". 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 
  2. ^ "Isparta kültür portalı". 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019. 
  3. ^ "Dündar Bey Medresesi". Süleyman Demirel Üniversitesi. Isparta Kültürel Miras, 10.Şubat.2020. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Selçuklu mimarisi sayfası". 22 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eğirdir</span> Ispartanın bir ilçesi

Eğirdir, Isparta iline bağlı Eğirdir Gölü kıyısında bir ilçe. Isparta'ya 34 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hunad Hatun Külliyesi</span>

Hunat Hatun Külliyesi, I. Alaeddin Keykubad'ın eşi, II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in annesi Mahperi Hunad Hatun tarafından 1238'de Kayseri şehir merkezinde yaptırılmış olan külliye.

<span class="mw-page-title-main">Buruciye Medresesi</span>

Buruciye Medresesi veya diğer adıyla Hacı Mes'ud Medresesi, Türkiye'nin Sivas şehrinde yer alan medrese. 1271 yılında, Anadolu Selçuklu Sultanlarından III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında Hamedan yakınlarındaki Burucird'den gelme Muzafferüddin Burucirdi tarafından yaptırılmıştır. İlmiye çalışmaları için medrese olarak yaptırılmış ve devrin pozitif ilimlerinin okutulduğu bina olarak uzun yıllar kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gök Medrese (Sivas)</span> Sivas, Türkiyede bir medrese

Gök Medrese ya da diğer adıyla Sahibiye Medresesi, Sivas'ta yer alan medresedir.

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pervane Medresesi</span>

Pervane Medresesi, Sinop'taki tarihi bir medresedir. Medreselerin kapatılmasından beri medrese olarak kullanılmamaktadır. Şu an içindeki açık mekanda kafe, restoranlar ve hediyelik eşya satan mağazalar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi</span>

Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi, Mimar Sinan'ın İstanbul Kadırga'da Şehit Mehmet Paşa yokuşunda bulunan ve cami ile külliyeden oluşan bir eseri. Sinan'ın en güzel eserlerinden biri sayılır. Üç padişaha sadrazamlık yapan Sokollu Mehmet Paşa adına 1571'de karısı tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çifte Minareli Medrese (Erzurum)</span> Erzurum, Türkiyede bir medrese

Çifte Minareli Medrese, Türkiye'de Erzurum İlinde bulunmaktadır. Selçuklular dönemine aittir. Bu tarihî eser günümüze kadar varlığını koruyabilmiş ve bulunduğu şehrin sembolü haline gelmiştir. Her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hamitoğulları Beyliği</span> Eğirdir ve Isparta bölgesinde kurulan 2. Dönem Anadolu Beyliklerinden beylik

Hamidoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra Eğirdir ve Isparta bölgesinde kurulan 2. Dönem Anadolu Beylikleri'ndendir. Beyliğin kurucusu Feleküddin Dündar Bey, babası İlyas ile dedesi Hamid zamanında da bu bölgede bulunmuşlardı. Bu nedenle bu bölgenin yabancısı değildi. Hamidoğulları'nın bir diğer önemli özelliği ise topraklarının bir kısmını para karşılığı Osmanlı Devleti'ne satmasıdır.

Selçuklu Hükümdarlarından II. Kılıçarslan'ın kızı Gevher Nesibe Sultan tarafından vasiyet edilen ve ağabeyi I. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından 1206 yılında inşa ettirilen tıp bilimlerin öğretildiği medrese ve hastanedir. Kayseri'de yapılmıştır

<span class="mw-page-title-main">Laal Paşa Camii</span> Mut ilçesinde tarihi bir camii

Karamanoğlu İbrahim Bey'in emriyle Laal Paşa tarafından yaptırılmıştır. Laal Paşa, asıl adı Musa olan bir köledir. Ve Karamanoğlu Beyliği'nde şehzade eğitmenliği de yapmıştır. Laal Paşa, önceleri Karamanoğlu Alaeddin Bey'in kölesi olarak Beyliğe dahil olmuştur. Devlet işlerinde verilen görevleri başarıyla yaptıktan sonra Alaeddin Bey'in gözüne giren köle Musa; Alaeddin Bey'in emriyle iyi bir eğitim görüp, iyi bir tahsil yapmıştır. Sonraları Laal Ağa'da gördüğü kabiliyeti takdir eden Alaeddin Bey, onu azad edip hür bir adam olmasını sağlamıştır. Hususi ve resmî devlet işlerinde gösterdiği yüksek başarıdan dolayı kendisini Niğde Kalesi dizdarı yapmıştır. Mut'ta bulunduğu sırada kasabanın içine cami, medrese ve hamam yaptırmıştır. Bu yapıların ayakta kalması için vakıf gelirler koymuştur. Laal Paşa'nın her kölede olduğu gibi doğum tarihi ve Karamanoğulları'na nasıl intisap etmiş olduğu belli olmadığı gibi mezarı ve ölüm tarihi de belli değildir.

Mübarizeddin Ertokuş Bey ya da kısaca Ertokuş Bey, I. Gıyaseddin Keyhüsrev, I. İzzeddin Keykavus (1211-1220) ve I. Alaeddin Keykubad (1220-1237) dönemlerinde Türkiye Selçuklu Devleti'nde Atabeglik ve Isparta ve Antalya Serleşkerliğini yapmış devlet adamı. İdari ve askeri bakımdan hem şahsına hem de devletine kazandırdığı prestij nedeniyle Türkiye Selçukluları için önemli bir devlet adamıdır. Mübarizeddin Ertokuş bey gulam asıllı olup Türkiye Selçuklu Devletinin Gulaman-ı Haslarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Feleküddin Dündar Bey</span> Hamitoğulları Beyliğinin kurucusu ve ilk beyi

Feleküddin Dündar Bey 14.yüzyılda Anadolu'da kurulan 2.dönem Anadolu beyliklerinden Hamitoğulları Beyliğinin kurucusudur. Feleküddin adıyla da bilinir. Doğum tarihi bilinmemektedir. Babası İlyas Bey'dir. Kurduğu beylik dedesi Hamit'in adını taşır.

<span class="mw-page-title-main">Eğirdir Kalesi</span> Türkiyede bir kale

Eğirdir Kalesi, Isparta ilinin Eğirdir ilçesinde yer alan bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Paşa Camii</span> Sur, Diyarbakırda cami

Hüsrev Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Aynı ada sahip mahallede yer almaktadır. Divane Hüsrev Paşa tarafından yaptırılmıştır. Evliya Çelebi, 1655'te geldiği Diyarbakır'ın eserlerini anlatırken Hüsrev Paşa Camii'nin Mardin Kapısı yakınında kalabalık cemaate sahip "şirin" bir ibadet yeri olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mesudiye Medresesi</span> Diyarbakırda yer alan bir medrese

Mesudiye Medresesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir medresedir.

Zinciriye Medresesi ya da bilinen diğer adıyla Sincariye Medresesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir medresedir.

Zinciriye Medresesi, Türkiye'nin Aksaray şehrinde bulunan bir medresedir.

<span class="mw-page-title-main">Amasya Sabuncuoğlu Tıp Ve Cerrahi Tarihi Müzesi</span>

Amasya Sabuncuoğlu Tıp Ve Cerrahi Tarihi Müzesi; Amasya ilinde yer alan ve eski bir bimarhanede yer alan müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Hatuniye Medresesi (Karaman)</span>

Hatuniye Medresesi, Karaman'daki bir medresedir. Günümüzde Karaman Müzesi'nin bünyesinde ziyarete açık durumda olan yapıda sergi, toplantı, şiir ve müzik dinletileri gibi etkinlikler de gerçekleştirilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.