Dokuma, atkı ve çözgü ipliklerinin dikey açı yapacak şekilde, birbirinin altından, üstünden geçirilmesiyle ortaya çıkan düz yüzeyli üründür.
Hereke halısı Türkiye'de Kocaeli'ne bağlı bir kıyı şehri olan Hereke'de üretilen halıdır. Çift düğüm tekniği kullanılması ve el yapımı olması onu diğer halılardan farklı kılar. Yapımı yıllar sürebilmektedir. Birinci sınıf İpek kullanılarak örülen halılar saraylarda dekorasyon olarak kullanıldı.
Halı; atkılarının atılmasından sonra üzerine desene göre istenilen hav yüksekliğinde iplerin geçirilerek düğümlenmesi ile yapılan ev içinde ve genellikle yer örtüsü olarak kullanılan eşyadır. Bazı evlerde de duvarda görülür.
El Halısı, hav iplikleri, çözgü ipliklerinin üzerine elle düğümlenmiş olan halı tipidir. Yan yana düzgün şekilde bir çerçeveye dizilmiş çözgü ipliklerinin her çiftine yün, ipek veya rayon ipliklerle düğüm atılarak ilmek sıraları teşkil edilmesi ve en az bir sıra atkı atılıp ilmek sırasının sıkıştırılması şeklinde üretilir. El halılarının kalitesini belirleyen hav ipliklerinin cinsi, düğüm şekli ve düğüm sıklığıdır.
Yağcıbedir halıları, özellikle Balıkesir'in Sındırgı ve Bigadiç köylerinde, Yörükler tarafından dokunan ve önemli kültürel değere sahip motifleri olan bir halı türüdür.
Türkmen halısı geleneksel olarak Orta Asya kökenli bir tür el yapımı yer kaplama tekstilidir. Orijinal Türkmen aşiret halıları ile bugün başta Pakistan ve İran olmak üzere ihracata yönelik çok sayıda üretilen kilimleri birbirinden ayırmakta fayda vardır. Orijinal Türkmen halıları, Türkmenistan'ın ana etnik grubu olan ve Afganistan ve İran'da da bulunan Türkmen aşiretleri tarafından üretilmiştir. Çadır halılarından, kapı süslerine, irili ufaklı çantalara kadar pek çok amaç için kullanılmaktadırlar.
Gördes düğümü, çift düğüm, simetrik düğüm ya da kapalı ilme, adını Manisa'nın Gördes kazasından alan, Türk halılarında kullanılan düğüm çeşidi. Türk düğümü de denir.
Prusik düğümü kendinden daha kalın bir ip üzerine bağlanıp sıkıştırıldığında uçlarından tutulup çekilirse kalın ipi kuvvetli bir el gibi kaymadan tutar ve elle düğümünden tutulup kolayca kalın ip üzerinde yeri değiştirilebilir. Uçların çekildiği yön farketmez. Düşüş yaşanmadığı takdirde bağlandığı kalın ipi zedelemez. Prusik düğümü düşüş durdurucu bir sistem değildir. Sadece düşüş engelleyici bir sistem olarak kullanılabilir.
İzbarço bağı, İp ucu dirseğinin bir ip bedeni döngüsüne sancak bağı şeklinde tutturulmasıyla ip ucunda sabit ve güvenilir bir halka oluşturan bir düğüm çeşididir, yani bir Sancak bağı halkasıdır, Bulin bağı veya Borina düğümü de denir. İzbarço bağı farklı alanlarda farklı şekilde isimlendirilmiştir; Yay, bulin, elde emniyet ve izbaroço bağı aynı bağı ifade eden farklı isimlendirmelerdir.
Türk halıları, Orta Asya'dan Anadolu'ya göç eden Türkler'in anayurtlarından beraberlerinde getirdikleri dokuma geleneğine dayanan, el tezgahlarında üretilmiş düğümlü, havlı dokuma yaygı ve örtülerdir. Anadolu'nun Türkler tarafından fethinden sonra gelişimi Anadolu'da sürmüştür ve "Anadolu halısı" olarak da bilinir. "Kilim, sumak, cicim, zili" gibi düz dokumalar ile birlikte dünyada en çok bilinen ve en eski el sanat ürünlerindendir. Anadolu'da dokunan tüm halılara Türk halısı denir ancak genel olarak "Türk Halısı" diye şöhret kazanan klasik Türk halıları Anadolu'nun batısında ve büyük kısmı Ege Bölgesi ile civarı vilayetlerde dokunan halılardır.
Tek ipte düğme, bir ip üzerinde, o ipin kendisinin oluşturduğu, sepet ya da dairevi saç örgüsü görünüşlü cevizimsi bir düğümdür.
Çift ipte düğme, iki ip üzerinde, o iki ipin oluşturduğu, sepet örgülü / saç örgülü görünüşlü cevizimsi bir düğümdür.
3 halkalı dizgin düğümü ucunda bir ve alt yanında iki -toplam üç- sabit halkası olan saç örgüsü ya da sepet örgüsü görünüşlü, altdan dört ip giren, üstten dört ip çıkan, gerilimleri dikey yönde dengeli aktaran bir düğümdür.
Kamyoncu düğümü, insan elinin kuvvetini katlayarak ipi gerdirebilme işine yarayan düğümler düzenidir.
- En üstte, ana ip tarafında, genellikle ucu geçirmek gerekmeden yani ip ortasına atılabilen bir ilik,
- Ortada, alttaki yükten peşinden üstteki ilikten geçip iki dirsek oluşturan ve ucu çekip gerdikçe küçülen bir ilmek
- Uçta da gerilmiş ipin gergin kalmasını sağlayan bir ya da daha fazla sabitleştirici bağlama düğümü.
Sürtünme düğümleri, kendinden daha kalın bir ip üzerine üçten fazla sarmal ile bağlanıp sıkıştırıldığında ince ipin uçlarından tutulup çekilince kalın ipi kuvvetli bir el gibi kaymadan tutan düğümler bu kategoriyi oluştururlar. Bu kategorideki düğümler sarmallarından tutularak ya da kalın ip boyu iteleyerek kolayca hareket ettirilebilirler ama uçlarından çekildiğinde harekete direnirler.
Kumkapı halısı, İstanbul'un Kumkapı bölgesinde, saray çevresi ve yurt dışındaki alıcılar için ipek üzerine metal ipliklerle dokutulan, İran ve Osmanlı desen özellikleri taşıyan halılardır.
Seccade, İslamiyet'te ibadete yardımcı olmak için kullanılan, üzerinde namaz kılmak üzere kumaş, halı, hayvan postu, hasır gibi malzemelerden yapılmış özel yer yaygısı.
Yürük halısı bir Türk etnik alt grubu olan Yörükler tarafından Anadolu'da dokunan geleneksel bir kabile halısıdır.
Örme kumaş bir tekstil türüdür. Örgüden, ipliklerin birbirine ilmeklenmesi işleminden veya geçmesinden kaynaklanır. Daha esnek olması ve daha küçük parçalar halinde daha kolay yapılabilmesi nedeniyle dokuma kumaştan farklıdır, bu da onu çoraplar ve şapkalar için ideal kılar. İki temel örgü kumaş çeşidi vardır: atkı örme ve çözgü örme.
Geleneksel kilimlerde her birinin birçok çeşidi olan pek çok motif kullanılmaktadır. Özellikle Anadolu'da köy kadınları, evlenmeden önce veya evlilik hayatları boyunca yaşamları için önemli olan temaları halılarına dokurlardı. Bazı motifler mutluluk ve çocuk gibi arzuları temsil ederken; diğerleri ise kurt ve akrep gibi tehditlerden veya nazardan korunmak için kullanılırdı. Bu motifler kilimlerde desen olarak dokunduğunda sıklıkla birleştirilirdi. 20. yüzyılda aşiret ve köy kültürünün kaybolmasıyla birlikte kilim desenlerinin anlamları da silinmeye yüz tutmuştur.
