İçeriğe atla

Dörtlü Çete

Dörtlü Çete (Çince: 四人帮; pinyin: Sì Rén Bāng; Wade–Giles: Ssu-Jen-Pang) 1960'larda ve 1970'lerin başında yapılan Çin Kültür Devrimi sırasında belirlenen politikaların sürdürülmesinden yana olan grubun önderlerine sonradan verilen ad. Bu önderler Mao Zedong'un karısı Jiang Qing, Wang Hongwen, Zhang Chunqiao ve Yao Wenyuan idi.

1965'te Wu Han'ın yazdığı Hai Rui Görevden Alındı adlı tarihsel tiyatro oyununun politik niteliği Jiang Qing tarafından soruşturma konusu yapldı ve örtük biçimde Mao'nun önderliğine saldırıp Proletarya diktatörlüğünün yıkılmasını amaçladığı öne sürülen oyun yasaklandı. Yao Wenyuan'ın da bu oyunu suçlayan bir yazısı yayımlandı. Bu olay sanat ve edebiyatın radikalleştirilmesinde örnek oluşturdu ve Çin Kültür Devrimi'nin başlama işaretni verdi.

Kültür Devrimi şiddetlendikçe Dörtlü Çete'nin üyeleri yönetimde ve Komünist Parti içinde etkili bir konuma geldiler.Kızıl Muhafızlar'ın gücünden yararlanarak başlıca dört alanı denetim altına aldılar:

  • Aydın eğitimi
  • Bilim ve teknolojide temel kuramlar
  • Öğretmen-öğrenci ilişkileri ile okulda disiplin
  • Aydınlara yönelik parti politikaları

1969'da Kültür Devrimi'nin yarattığı ilk karışıklık dindikten sonra Dörtlü Çete basın-yayın organlarını ve propaganda araçlarını denetleyerek ve görünüşte Mao'nun siyasal çizgisine ve isteklerine bağlılık göstererek etkisini sürdürdü.

Ancak, 1976'da Mao'nun ölümü üzerine Dörtlü Çete'nin üyeleri güçlerini yitirdiler ve hapse atıldılar. Daha sonra 1981'de, Kültür Devrimi sırasındaki eylemleri nedeniyle yargılandılar. Jiang ve Zhang ölüm cezasına çarptırıldıysa da cezaları ertelendi; Wang ömür boyu, Yao ise 20 yıl hapis cezası aldı.

Ayrıca bakınız

  • Anti-Parti Grubu
  • Çin Kültür Devrimi
  • Maoculuk

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mao Zedong</span> Çin komünist lideri (1893–1976)

Mao Zedong (Çince : 毛泽东; Çince : 毛澤東; pinyin: Máo Zédōng; Wade–Giles: Mao Tse-tung,

Çin Komünist Devrimi, Çin'in kurulması yolunda, 1934'te imparatorluk içinde başlayan ve Çin-Japon Savaşı ve II. Dünya Savaşı'nı da içine alarak sonuca ulaşan Maocu bir halk devrimidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin İç Savaşı</span> 1927-1950 yılları arasında Çinde süren iç savaş

Çin İç Savaşı, Çin'de Milliyetçi Parti (Kuomintang) ile Komünist Parti arasında yaşanmış bir savaştır. 1927 yılında Kuzey Seferi sonrasında, Çan Kay Şek tarafından yönetilen Çin Milliyetçi Partisi'nin sağ kanadının ÇMP-ÇKP ittifakındaki komünistleri temizlemesi ile başladı. Asıl çatışma 1950 yılında düşmanlığın bitmesi ile sona erdi. Komünistler şu anki Çin'i kontrolleri altına alırlarken, milliyetçilerin elinde ise şu anki Tayvan, Penghu ve birkaç ada kaldı.

Çin-Sovyet Ayrılığı, dönemin iki büyük komünist devleti olan Çin ve Sovyetler Birliği (SSCB) arasında 1960-1989 yılları arasında Marksizm-Leninizm'e dair teorik ve ideolojik tartışmalardan kaynaklanan ciddi bir diplomatik ayrılıktır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in 1953 yılındaki ölümünden sonra Nikita Kruşçev tarafından başlatılan destalinizasyon ve barış içinde bir arada yaşama politikaları sonucunda doktriner ayrılıklar kısmen başlamış, 1969'da zirveye ulaşmış ve farklı yollarla 1980'lerin sonuna kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kültür Devrimi</span> Çinde var olmuş ekin çalışması

Büyük Proleter Kültür Devrimi ya da kısaca Kültür Devrimi, Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Mao Zedong'un iktidardaki son 10 yılı içinde (1966-1976) Çin Devrimi'nin ruhunu yeniden canlandırmak için başlattığı hareket.

<span class="mw-page-title-main">Tong Jian</span>

Pang Qing Çinli buz patenci. Partneri Pang Qing ile birlikte çiftlerde 2010 Olimpiyat ikincisi, 2006 Dünya şampiyonu, dört kez Dört Kıta şampiyonu ve 2008 Grand Prix Final şampiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Çu Enlay</span>

Çu Enlay, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) önderlerinden. 1949-1976 arasında başbakanlık, 1949-1958 arasında dışişleri bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. Çin Devrimi'nde büyük rol oynamış, daha sonra da Çin'in Afrika ve Asya ülkelerinin önderliğini üstlenmesine yönelik katkılarıyla da tanınmıştır. Müzakereciliği ve ayrıntıları kavramada gösterdiği sınırsız yetenekle 20. yüzyılın en büyük siyaset adamlarınan biri olarak sivrilmiş, parti içi temizliklerden her seferinde önderlik konumunu koruyarak çıkmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Qing</span> Çinli politik figür ve Mao Zedongun eşi

Jiang Qing, Çinli siyasetçi.

Dörtlü Çete şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi tarihi</span>

Bu maddede Çin Komünist Partisi tarihi ayrıntılı bir şeklide anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Uzun Yürüyüş</span> Çin iç savaşında komünistler tarafından gerçekleştirilen geri çekilme

Uzun Yürüyüş, Ekim 1934-1935 tarihleri arasında Çin Komünist Partisi güçlerinin Kuomintang güçlerinden kaçmak amacıyla yaptığı bir geri çekilme harekâtı idi. Komünistler Mao Zedong ve Zhou Enlai'nin nihai komutası altında Jiangxi eyaletinden başlayarak batıda ve kuzeyde 370 günde 9000 kilometreyi aşan dolambaçlı bir yolculuktan sonra Shanxi eyaletine yerleştiler.

<span class="mw-page-title-main">Çin Halk Cumhuriyeti tarihi</span>

Çin Halk Cumhuriyeti tarihi, 1 Ekim 1949 tarihinde Çin İç Savaşı'nın Çin Komünist Partisi tarafından kazanılmasının ardından Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunun ilan edilmesiyle itibaren başlamaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti birkaç on yıl boyunca "Çin" ile eşanlamlıydı, ancak Çin Cumhuriyeti'ni ve öncesinde binlerce yıllık imparatorluk hanedanlıkları tarafından yönetilen Çin anakarasını yöneten son siyasi varlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Muhafızlar (Çin)</span>

Kızıl Muhafızlar, Kültür Devrimi sırasında 1966 ile 1967 yıllarında Mao Zedong'un harekete geçirdiği fanatik öğrenci yarı askerî kitlesel toplumsal hareket. Başlangıçta direnişle karşılaşmalarına rağmen, Kızıl Muhafızlar Mao'dan kişisel destek aldı ve hareket hızla büyüdü. Pekin'deki hareket, 1966'daki Kızıl Ağustos sırasında doruğa ulaştı ve daha sonra Çin ana karasının diğer bölgelerine yayıldı. Mao, grubu propaganda olarak kullandı ve iktidarı ele geçirmek ve Çin'in komünizm öncesi geçmişine ait sembolleri yok etmek gibi hedeflere ulaşmak için kullandı. Bunlar arasında antik eserler ve önemli Çinli şahsiyetlerin mezarlıkları da vardı. Dahası, hükûmet Kızıl Muhafızlara karşı oldukça hoşgörülü davrandı ve hatta Kızıl Muhafızların muhalif olarak görülen insanlara bedensel zarar vermesine bile izin verdi. Hareket hızla kontrolden çıktı, sık sık otoriteyle çatışmaya girdi ve hükûmet gençleri dizginlemek için çaba gösterene kadar kamu güvenliğini tehdit etti. Bizzat Mao bile solcu öğrencilerin fazla radikalleştiğini fark etti. Kızıl Muhafız grupları da aralarında hizipleşmelerin gelişmesi nedeniyle iç çatışmalardan muzdaripti. 1968'in sonuna gelindiğinde, resmi bir hareket olarak grup, Kırsala Doğru Hareket politikası nedeniyle kızıl muhafızların birçoğunun kırsal alanlara ve kırsal kesimlere gönderilmesiyle grup resmi bir hareket olarak dağıldı.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Zemin</span> Çin devlet başkanı (1989-2002)

Jiang Zemin, Çinli politikacıdır. Çin'in beşinci devlet başkanıydı. 1989-2002 arası Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve 1993-2003 arası Çin Devlet Başkanı'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Liu Şaoçi</span> Çinli devrimci, siyasetçi ve kuramcı

Liu Şaoçi Çinli devrimci, siyasetçi ve kuramcı. Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı (1954-1959), Çin Komünist Partisi'nin ilk Başkan Yardımcısı (1956-1966) ve Çin'in de jure Devlet Başkanı (1959-1968). Döneminde ekonomik yeniden yapılanma politikaları uygulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hua Guofeng</span> Çin Komünist Partisi 2. Genel Başkanı, Çin Halk Cumhuriyeti 2. Başbakanı

Hua Guofeng, doğum adıyla Su Zhu, Çin Komünist Partisi Başkanı ve Çin Başbakanı olarak görev yapan Çinli bir politikacıydı. Hua, Başbakan Zhou ve Başkan Mao'nun ölümünden sonra hükûmetin, partinin ve ordunun üst düzey makamlarını elinde tuttu, ancak Haziran 1981'e kadar daha etkili parti liderleri tarafından büyük siyasi iktidardan çıkarıldı ve ardından siyasi sahneden çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Dört Eski</span>

Çin'deki Kültür Devrimi sırasında, "Dört Eski" veya "Dört Eski Şey" terimi, öğrencilerin önderliğindeki bir grup devrimci olan Kızıl Muhafızlar tarafından, ortadan kaldırmaya çalıştıkları komünizm öncesi Çin kültürünün yönlerini ifade etmek için kullanıldı. Bunlar arasında Eski Fikirler, Eski Kültür, Eski Adetler ve Eski Alışkanlıklar. Dört Eski'yi yok etme kampanyası, Kültür Devrimi'nin başlamasından kısa bir süre sonra, 19 Ağustos 1966'da Pekin'de başlamıştır. Bu dönemde Pekin'de bir katliam da yaşanmıştır.

Feodal faşizm, aynı zamanda devrimci-feodal totalitarizm, Mao Zedong sonrası Çin Komünist Partisi tarafından uygulanan ve Kültür Devrimi sırasında Lin Piao ile Dörtlü Çete'nin ideolojisini ve yönetimini belirtmek için kullanılan resmi terimlerdir. 1979'da Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı Ye Jianying, Mao Zedong'un saltanatını, yüzeysel sosyalist politikalara rağmen devrimci teröre dayalı kişilik kültü, milliyetçiliği ve otoriterliği nedeniyle “feodal-faşist diktatörlük” olarak tanımladı.

<span class="mw-page-title-main">Kırsala Doğru Hareket</span>

Dağlara ve Kırsal Bölgeye Hareket, genellikle sadece Kırsal Doğru Hareket olarak bilinen, 1950'lerin ortaları ile 1978 yılları arasında Çin Halk Cumhuriyeti'nde uygulanan bir politikaydı. Kültür Devrimi sırasında yaygın olduğunu düşündüğü burjuva yanlısı düşüncenin bertaraf edilmesi için Mao Zedong, bazı şehirli gençlerin dağlık bölgelere veya çiftçi köylerine oradaki işçilerden ve çiftçilerden bir şeyler öğrenmek için gönderileceğini açıkladı. Hareket sonucunda toplamda yaklaşık 17 milyon genç kırsal bölgelere gönderildi. Genellikle yalnızca en büyük çocuğun gitmesi gerekiyordu, ancak küçük kardeşler onun yerine gönüllü olarak gidebilirdi.