İçeriğe atla

Dönertaş Sebili

Koordinatlar: 38°25′14″K 27°08′31″D / 38.42056°K 27.14194°D / 38.42056; 27.14194
Dönertaş Sebili
Harita
Genel bilgiler
TürSebil
Mimari tarzBarok, rokoko
KonumKonak, İzmir, Türkiye
Koordinatlar38°25′14″K 27°08′31″D / 38.42056°K 27.14194°D / 38.42056; 27.14194
Tamamlanma1814[1]
Yenileme2006
Teknik ayrıntılar
MalzemeTaş, mermer[1]

Dönertaş Sebili, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir sebildir.

Tarihçe

Dönertaş Sebili, İsmail Rahmi Efendi tarafından babası Osmanzade Seyyid İbrahim Rahmi Efendi adına 1814'te yaptırıldı.[1] 2006'da İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yenilendi.[2]

Mimari

Kesme taştan yapılan Dönertaş Sebili'nin dış cephesi mermer kaplıdır.[1] Çatısında kiremit kaplı bir kubbe bulunmaktadır.[1] Dikdörtgen planlı yapının bir kapısı ve pirinç korkuluklu iki penceresi vardır.[1][3] Köşesinde süslü başlığı olan mermer bir sütun yer almaktadır.[1] Hareket edebilen bu sütun deprem terazisi görevi görmektedir ve dönertaş olarak adlandırılmaktadır.[4] Barok ve rokoko tarzlarından izler taşıyan sebilin dış cephesinde kabartma olarak perde, meyve, çiçek ve cami motifleri bulunmaktadır.[1][4][5] Ayrıca frizinde Enbiyâ Suresi'nin 30. ayetinde geçen "her canlı şeyi sudan yarattık" ifadesi Arapça olarak yer almaktadır.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h "Çeşmeler, Sebiller, Şadırvanlar". İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018. 
  2. ^ Gümüş, Onur (20 Mart 2016). "Basmane'de 2 asırlık sebil..." Ege Meclisi. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018. 
  3. ^ Gümüş, Sultan (30 Nisan 2018). "Dönertaş sebili saygı bekliyor". İlkses. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018. 
  4. ^ a b "Kentin kalbine uzanan bir yol: 'Anafartalar Caddesi'". İzmir Kültür ve Turizm Dergisi. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018. 
  5. ^ "Dönertaş". Türkiye Kültür Portalı. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018. 
  6. ^ Ebrem, Sertaç (2016). "İzmir'in Tarihi Çeşmeleri, Sebilleri ve Suyolları". academia.edu. 2 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Dönertaş Sebili ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galata Mevlevihanesi</span> İstanbulda müze

Galata Mevlevihanesi veya diğer adıyla Kulekapı Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesinde bulunan eski bir mevlevihane. Günümüzde Galata Mevlevihanesi Müzesi adıyla müze olarak faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kocamustafapaşa Sümbül Efendi Camii</span> İstanbulda cami

Kocamustafapaşa Camii, eskiden Ayios Andreas en te Krisei Manastırı ya da kısaca Aziz Andrea Manastırı, halk arasında Sümbül Efendi Camii ya da Sümbül Efendi Türbesi olarak bilinir. Resmî adı Pîr Yusuf Sümbül Sinan Âsitânesi'dir. İstanbul'un Kocamustafapaşa semtinde Doğu Roma döneminden kalma dinî bir yapıdır. Manastırın ne zaman yapıldığı bilinmemekle birlikte içinde bulunan 6. yüzyıla ait parçalar ve sütun başlıkları burada 6. yüzyılın bir ibadet yerinin olduğunu ispatlamaktadır. Manastır adını Bizans halkına Hristiyanlığı kabul ettirdiğine inanılan Hagios Andreas en te Krisei adındaki havariden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hekimoğlu Ali Paşa Camii</span>

Hekimoğlu Ali Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Cerrahpaşa mahallesinde Kızılelma caddesi ile Hekimoğlu Ali Paşa caddesi kavşağında Osmanlı dönemi, 18. yüzyıla özgü bir camidir. Külliyesi ile birlikte klasik Türk mimarisinin son eseri olarak kabul edilir. 1734-1735 yılları arasında inşa edilmiştir. Üç kere sadrazamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali Paşa adına yapılmıştır. Mimarları Çuhadar Ömer Ağa ile Hacı Mustafa Ağa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ağa Camii</span>

Mehmed Ağa Camii, İstanbul Fatih ilçesi Çarşamba semtinde 16. yüzyılda III. Murad zamanının Dârüssaâde ağası Habeşî Mehmed Ağa tarafından yaptırılan cami.

<span class="mw-page-title-main">Konak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Konak Camii, bilinen diğer adıyla Yalı Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir camidir. Konak ilçesinde, kent merkezindeki Konak Meydanı'nda konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Borsa Sarayı</span>

İzmir Borsa Sarayı, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan ve ülkenin ilk ticaret borsası olan İzmir Ticaret Borsası için 1928'de inşa edilen ve hâlâ kullanılan binadır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Sinagogu</span> Ankarada bir sinagog

Ankara Sinagogu ya da Ankara Musevi Sinagogu, Ankara'da ibadete açık bir sinagogdur. Yaklaşık 750 yıldır kullanımda olan sinagog Ankara'da tek Musevi sinagogu olma özelliği de göstermektedir. Anafartalar caddesindeki sinagog yüksek avlu duvarları içinde tek katlı ve taştan yapılmıştır. Avluya bakan pencereler yuvarlak kemerli ve oldukça büyüktür. Pencerelerin orta yerinde üstü sivri kemerle son bulan yuvarlak kemerin önüne rüzgarlık yapılmış, buradan binaya giriş sağlanmıştır. Yine avluda duvar üzerinde mermerden üzerinde İbranice yazılar bulunan bir çeşme bulunmaktadır. Dikdörtgen planlı iç kısımda, ortada iki basamakla yükseltilmiş kenarı ahşap korkuluklu, altıgen bir set üzerinde kürsü bulunmaktadır. Kürsünün üç tarafında ahşap sıralar bulunmaktadır. Kürsünün karşısına gelen yerde, ortada dört sütuna oturan ve üzerinde süslemeler bulunan baldaken yer almaktadır. Oldukça süslü olan tavanın orta yerinde kürsü üzerine gelen yerde, iç içe geçen altıgen kasetli tavan göbeği vardır. Üzeri oluklu kiremitli çatı ile örtülüdür. Yapı 14 Ekim 1972 tarihinde 1. derece kentsel sit alanı olarak tescillenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hisar Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Hisar Camii, İzmir, Konak ilçesinde, adını verdiği Hisarönü bölgesi ile Kemeraltı Çarşısı ve Kızlarağası Hanı çevresinde yer alan cami.

<span class="mw-page-title-main">Salepçioğlu Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Salepçioğlu Camii İzmir'in Konak ilçesinde bulunan Salepçizade Hacı Ahmed Ağa tarafından yaptırılmış ve 1897-1905 yılları arasında inşası tamamlanmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Başdurak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Başdurak Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, Kemeraltı Çarşısı'nın ana güzergâhlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki cami.

<span class="mw-page-title-main">Çorakkapı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Çorakkapı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde, Basmane semtinde bulunan, Basmane Garı'nın karşısındaki cami.

<span class="mw-page-title-main">Hatuniye Camii (İzmir)</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Hatuniye Camii, Hacı Hüseyin Ağa tarafından eşi Tayyibe Hatun adına o dönem "Tilkilik" olarak adlandırılan bölgede yaptırılan, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan cami.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Sultan Çeşmesi</span>

Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi, İstanbul Azapkapı'da Lale Devri sonrasında I. Mahmud'un annesi Saliha Sultan tarafından yaptırılan çeşme. Sokollu Mehmet Paşa Camii, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi ve Yeşildirek Hamamı ile beraber bir külliye oluşturması için tasarlanmıştır. Tarihsel süreç içerisinde çeşitli koruma ve düzenlemelere uğramıştır. İlk olarak 1953 yılında geniş kapsamlı bir şekilde restore edilen çeşme, son olarak da 2005 yılında onarılmıştır. Çeşmenin bir "meydan çeşmesi" olma özelliğini kaybetmesinde kent içindeki konumunun ve yaşanan yoğun trafiğin etkisi büyüktür. Meydan çeşmesi özelliğini kaybetmesi, görsel anlamdaki algısını da değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İshak Ağa Çeşmesi</span> İstanbulda çeşme

İshak Ağa Çeşmesi, Onçeşmeler, On Çeşmeler, Beykoz Çeşmesi, Behruz Ağa Çeşmesi ya da I. Mahmud Çeşmesi, İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir çeşmedir. I. Süleyman'ın has odabaşı olarak görev yapan Behruz Ağa tarafından, daha önceleri bir Bizans çeşmesinin bulunduğu alana yaptırıldı. Zamanla harap hâle gelen ve suyu akmayan çeşme, Temmuz 1746'da başlayan ve 1746 ya da 1747 yılında tamamlanan çalışmalar sonucunda İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından yenilendi. İnşa edildiği dönemde bir mesire alanında yer alırken bölgede yapılaşmanın artmasıyla şehir dokusu içinde kaldı. 1948 öncesinde üç; 1948-1950, 1986, 2005-2006 ve 2016-2017 yıllarında ise birer kez onarımdan geçti. Yapılan değişikliklerle kemerleri, üst örtüsü ve yan cephelerinde değişiklikler meydana gelirken kalemişi süslemeler eklendi. 1972'den beri korunması gereken tarihî eser statüsünde olan çeşme, Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olup günümüzde işlevseldir.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Ulu Camii</span>

Afyonkarahisar Ulu Camii, Türkiye'de Afyonkarahisar'ın merkezinde yer alan ahşap direkli anıtsal cami.

<span class="mw-page-title-main">Çeşme Kalesi</span> İzmir, Türkiyede bir kale

Çeşme Kalesi, İzmir'in Çeşme ilçesinde yer alan tarihi kale.

Algazi Sinagogu, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir sinagogdur. Kemeraltı'ndaki tarihî sinagoglardan biridir. Bet İsrael Sinagogu'nun ardından şehirdeki en büyük sinagogdur.

<span class="mw-page-title-main">Altınordu, Konak</span>

Altınordu, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Dönertaş Sebili ile Radyo ve Demokrasi Müzesi mahalle sınırları içerisinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Konak, Konak</span>

Konak, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahalleye ve bağlı bulunduğu ilçeye adını veren İzmir Hükûmet Konağı ve Konak Meydanı ile belediye ve diğer yönetim binaları bu mahallede bulunmaktadır. Mahalle iki kısımdan oluşmaktadır: Bunlardan biri Kordon, vapur iskelesi, metro ve tramvay istasyonu, belediye ve kamu binalarının bulunduğu sahil kesimi, diğeri de Kemeraltı'nın Anafartalar Caddesi'nin denize bakan tarafında kalan bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hoşyar Kadın Çeşmesi</span> İstanbul, Beyoğlunda yer alan tarihî bir çeşme

Hoşyar Kadın Çeşmesi ya da Huşyar Kadın Çeşmesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir çeşmedir. Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un eşi Hoşyar Kadın tarafından, kitâbesine göre "ölen kızı Mihrimah Sultan'ın ruhu için" 1840 ya da 1841 yılında yaptırıldı. Zaman içerisinde çeşmenin teknesi, yol hizasının altında kaldı. Günümüzde mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğünde olan ve suyu akmayan çeşmenin bir bölümü yıkık hâldedir.