Döşeğimde Ölürken

Döşeğimde Ölürken, (özgün adı: As I Lay Dying), Amerikalı yazar William Faulkner'ın (1897 - 1962) yazdığı bir romandır. Kitabın ilk Türkçe baskısı 1965 yılında De Yayınevi tarafından Murat Belge`nin çevirisi ve Memet Fuat`ın redaktörlüğü ile yapılmıştır.

Döşeğimde Ölürken üzerine

Faulkner, 1930'da yayımlanan Döşeğimde Ölürken'i, bir tour de force ("güç gösterisi") olarak tanımlamıştır. Yazarın beşinci romanı olup; başlığı, Homeros'un Odysseia'sının On Birinci Bölümünden, Agamemnon'un Odysseus'a söylediği sözlerden alınmıştır. Kitaba Türkçe ismini Talât Sait Halman vermiştir.

Roman, bilinç akışı tekniği, farklı anlatıcıları ve farklı uzunluktaki bölümleriyle bilinir; en kısa bölüm, yalnızca beş sözcükten oluşur: "My mother is a fish" ("Bir balıktır benim annem").

Olay örgüsü

Döşeğimde Ölürken, 15 farklı anlatıcının gözünden anlatılmış 59 bölümden oluşur. Konusu, Addie Bundren'in ölümü ve ailesinin onun Jefferson kasabasında gömülme arzusunu gerçekleştirme çabasıdır.

Faulkner'ın birçok yapıtında olduğu gibi, konu Mississippi'deki düşsel Yoknapatawpha County'de geçer (Yoknapatawpha County esinini Faulkner'ın doğduğu yer olan Mississippi'deki Lafayette County'den alır).

Karakterler

Addie Bundren - Anse'nin eşi ve Cash, Darl, Jewel, Dewey Dell ve Vardaman'ın annesidir.
Anse Bundren - Addie'nin kocası ve Jewel hariç tüm çocukların babasıdır.
Cash Bundren - Ailenin en büyük oğludur.
Darl Bundren - Ailenin ikinci en büyük oğludur.
Jewel Bundren - Addie ve Reverend Whitfield'ın gayri meşru oğludur.
Dewey Dell Bundren - Ailenin tek kızıdır.
Vardaman Bundren - Ailenin en küçük oğludur.
Vernon Tull - Ailenin komşusu ve Cora Tull`un kocasıdır.
Cora Tull - Ailenin komşusu ve Vernon Tull`un eşidir.
Eula Tull - Vernon ve Cora`nın kızıdır.
Kate Tull - Vernon ve Cora`nın diğer kızıdır.
Peabody - Ailenin doktorudur.
Lafe - Dewey Dell'i hamile bırakan çiftçidir.

Anlatı teknikleri

Roman, on beş farklı karakterin bakış açısını yansıtır: 59 bölümden her birini, bu on beş karakterden biri anlatır; aralarında, ölmüş olan ve tabutundan düşüncelerini dile getiren Addie de vardır. Yalnızca anlatıcıların adlarıyla anılan bölümlerden her biri, okurun aşama aşama, farklı algılamalar ve bakış açıları belirginlik kazandıkça, karakterleri daha derinlemesine tanımasını sağlar.

James Joyce gibi, Faulkner da bilinç akışı tekniğinin öncüleri arasında yer alır. Romancı bu tekniği ilk olarak Ses ve Öfke 'de kullanmıştır; bilinç akışı, Bundren ailesinden kişilerin iç monologları ve yolda rastladıkları kişiler yoluyla, Döşeğimde Ölürken'e baştan sona hâkim olan içtenlik duygusunun yaratılmasında en önemli etmenlerden biridir. Keza bu teknik, okurun yaşam ve varoluş üzerine, gündelik yaşamın varoluş metafiziği üzerine düşünmesini sağlar.

Addie Bundren'in anlattığı tek bölüm, bir kadın olarak Addie ancak ölümünden sonra sesini duyurabildiği için, edebiyatta feminizm ve annelik konularının ön plana çıkarılmasında önemli bir işlev üstlenmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

Platon veya Eflatun, Antik Yunan filozofu ve bilgesi.

<span class="mw-page-title-main">Joker (karakter)</span> DC Comics karakteri

Joker, Bob Kane ve Bill Finger tarafından oluşturulan DC Comics kurgusal karakteridir ve süper kötü. Çizgi roman kahramanı Batman'in en büyük düşmanı olan Joker; çoğunlukla beyaz, mavi, kırmızıdan oluşan ikonik yüz boyası ve görünümüyle tanınan en popüler kurgusal karakterlerden birisidir. Joker 1989 tarihli Batman filminde Jack Nicholson tarafından, 2016'da Jared Leto ve 2019'da kendi adında ilk solo filmi olan Joker'de Joaquin Phoenix tarafından canlandırılmıştır. 2008 yılında vizyona giren Kara Şövalye'deki Joker karakterini, film çekimleri bittikten sonra ölen Heath Ledger canlandırmıştır. Jack Nicholson'un canlandırdığı Joker rolüne oranla daha çok şiddetten yana ve karanlık tarafı ağır basan yenilenmiş bir Joker'i oynamıştır.

James Augustine Aloysius Joyce İrlandalı yazar, şair, öğretmen ve edebiyat eleştirmeni. Modernist avangart akıma katkıda bulunduğu için 20. yüzyılın en etkili ve önemli yazarlarından biri olarak kabul edilmektedir. Joyce'un Ulysses (1922) adlı romanı, Homeros'un Odisseia'indeki bölümlerinin, özellikle bilinç akışı olmak üzere çeşitli edebi tarzlarda paralelleştirildiği bir dönüm noktasıdır. Diğer bilinen eserleri kısa öykü derlemesi Dublinliler (1914) ile Sanatçının Gençlik Portresi (1916) ve Finneganın Vahı (1939) romanlarıdır. Diğer yazıları arasında üç şiir kitabı, bir oyun, mektuplar ve zaman zaman gazetecilik bulunmaktadır.

Thomas Stearns Eliot , Amerikan asıllı İngiliz şair, denemeci ve oyun yazarı. 20. yüzyılın en büyük şairlerinden biri ve İngiliz modernist şiirinin merkezi figürlerinden biri olarak kabul edilir. Kullandığı dil, yazı stili ve mısra yapısı ile İngiliz şiirini yeniden canlandırdı. Ayrıca, uzun süredir devam eden kültürel inançları sıklıkla yeniden değerlendiren eleştirel denemeleriyle de tanınmaktadır.

<i>Gün Olur Asra Bedel</i> Kırgız yazar Cengiz Aytmatovun 1991 yılında yayınladığı roman

Gün Olur Asra Bedel, Cengiz Aytmatov'un bir romanıdır. Roman, geleneklerini korumaya çalışan insanları anlatır. Komünizm sırasında yaşanan anılar, insanların kutsal saydığı şeylerin yok sayılması, aşkın sorgulanması romanın değindiği konulardır. Komünizm materyalist düşünce yapısı ile hayata bakmış, cenneti dünyaya getirmeye çalışmıştır. Elbette bunun içinde cennet var olsun ya da olmasın insanlara yaşadıkları cehennemi değiştirmenin kendi ellerinde olduğunu anlatma çabası içinde olmuştur. Kitaba kısaca mankurtlaşma ile geleneklerini koruma arasındaki insanların hikâyesi de denebilir.

Bu yerlerde trenler doğudan batıya, batıdan doğuya gider gelir, gider gelirdi...
Bu yerlerde demiryolunun her iki yanında ıssız, engin, sarı kumlu bozkırların özeği Sarı Özek uzar giderdi.
Coğrafyada uzaklıklar nasıl Greenwich meridyeninden başlıyorsa, bu yerlerde de mesafeler demiryoluna göre hesaplanırdı.
Trenler ise doğudan batıya, batıdan doğuya gider gelir, gider, gelirdi...

Cevdet Bey ve Oğulları, Orhan Pamuk'un ilk kez 1982'de yayımlanmış; bir tüccar ailesinin 1905'ten 1970'e kadar yaşadıklarını ve bu hikâye etrafında Türkiye Cumhuriyeti'nin toplumsal, ekonomik ve kültürel tarihinin de anlatıldığı ilk romanıdır. Romanın ilk baskısı Karacan Yayınları tarafından basılmıştır.

Monte Kristo Kontu, Fransız yazar Alexandre Dumas tarafından 1844'te yazımı tamamlanan macera romanı. Üç Silahşorlar ile birlikte yazarın en önemli eserlerinden biridir. Yazarın pek çok romanı gibi, gölge yazar Auguste Maquet ile birlikte yazılmıştır. 1844 yılında yazımının bitmesinden sonraki 2 yılda 18 bölümlü bir seri olarak yayımlanmıştır.

<i>Çalıkuşu</i> (roman) Reşat Nuri Güntekinin romanı

Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin'in ilk defa 1922'de tefrika edilmeye başlanıp 1923'te kitap olarak yayımlanan, 1937'de büyük değişikliklerle tefrika edilen romanıdır.

William Cuthbert Faulkner Nobel ödüllü, Amerikalı yazar.

Karamazov Kardeşler, Rus yazar Dostoyevski'nin romanıdır. Dostoyevski'nin hayatının zirve romanı olarak bilinir. Romanın büyük bir bölümü Staraya Russa'da yazılmıştır. Dostoyevski, oldukça ağır bir dili olan roman için iki yıla yakın zaman harcamış ve 1880 yılının Kasım ayında bitirmiştir. Kitabın yayımlanmasından yaklaşık dört ay sonra yine bu kitap için hazırladığı büyük çaplı bir proje olan Büyük Bir Günahkar'ın Anıları ile uğraşırken ölmüştür.

Sidarta Gotama, yaygın olarak Buda olarak bilinir, MÖ 6 veya 5. yüzyılda Hindistan'da yaşadığı tahmin edilen ve Budizm'in kurucusu olduğu düşünülen din adamı. "Buda" bir lakap olup kendisine ölümünden yüzyıllar sonra atfedilmiştir. Sanskritçede "uyanmış kişi" anlamına gelen Buda, peşine düştüğü yaşam ve ölümün ardındaki gerçeğin arayışı sonucu Sidarta Gotama'da oluşan ruhani aydınlanmayı anlatmak için kullanılan bir ünvandır.

Ses ve Öfke (özgün adı: The Sound and The Fury), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazar William Faulkner'in dördüncü romanıdır. İlk kez 1929 yılında yayımlanmıştır.

Savaş ve Barış, Rus yazar Lev Tolstoy tarafından yazılmış ve ilk kez 1869 yılında yayınlanmış roman. Roman dünya edebiyatının en önemli başarılarından ve önemli eserlerinden biri olarak değerlendirilir."Savaş ve Barış" L. Tolstoy'un diğer eseri olan "Anna Karenina" ile birlikte yazarın edebi yaratıcılıkta zirvesi olarak kabul edilir.

Ulysses, İrlandalı yazar James Joyce tarafından yazılmış ve The Little Review tarafından 1918'den 1920'e kadar, daha sonra da Sylvia Beach tarafından 2 Şubat 1922'de, Joyce'un kırkıncı yaş gününde, bir roman olarak basılmış modernist romandır. Bu roman, modernist edebiyatın en önemli eserlerinden kabul edilmektedir ve "bütün modernist akımın kısa bir gösterimi" olarak anılmıştır.

Sessiz Ev, Orhan Pamuk'un Cevdet Bey ve Oğulları'ndan sonra yayımladığı ikinci romanıdır (1983). Roman, üç kardeşin babaannelerini ziyaret etmek üzere gittikleri İstanbul yakınlarındaki Cennethisar Kasabası'nda geçirdikleri bir haftayı anlatır.

Alfred Bruno Döblin Alman romancı, deneme yazarı ve doktor. En tanınmış romanı Berlin Alexanderplatz (1929). Çeşitli edebi akımlarda ve stilde üretken olan Döblin, Alman edebiyatındaki modernizmin en önemli yazarlarından biridir.

<i>Leylanın Evi</i> Zülfü Livanelinin 2006da yayımlanan romanı

Leyla'nın Evi, Zülfü Livaneli'nin 2006 yılında yayımlanan romanı.

Richard Nathaniel Wright, Afrikalı-Amerikalı öykü, roman ve makale yazarı, şair.

Yılanı Öldürseler, Yaşar Kemal'in aşk, töre ve anne şefkati üçgeninde filmlere konu olmuş romanıdır. Eserde Yaşar Kemal'in doğup büyüdüğü Osmaniye'nin Hemite köyündeki Esme'nin hikâyesini anlatılır. Yazar, Yılanı Öldürseler'i 1950'de Kozan hapishanesinde yatarken tanıştığı bir çocuğun başından geçenlerden esinlenerek yazmıştır. 1976'da Cumhuriyet gazetesinde tefrika edildikten sonra aynı yıl Cem Yayınevi tarafından kitap olarak basılmıştır. 1982'de Türkan Şoray'ın yönetmenliğinde aynı adla sinemaya uyarlanan kitap, 1983 yılında Marianik Revillon tarafından Paris'te tiyatro oyunu olarak sahnelenmiştir. 1991 yılında Yaşar Kemal'in eşi Thilda Kemal tarafından To Crush the Serpent adıyla İngilizceye çevrilmiştir.

Tutsak, Emine Işınsu’nun 1973 yılında yayımlanan, 1960 İhtilali öncesi Türkiye'yi ve Kerkük Türklerini anlatan romanı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.