İçeriğe atla

Dési Bouterse

Desiré Delano "Dési" Bouterse
8. Surinam Devlet Başkanı
Görev süresi
12 Ağustos 2010 - 16 Temmuz 2020
Başkan YardımcısıRobert Ameerali
Yerine geldiğiRonald Venetiaan
Yerine gelenChan Santokhi
Kişisel bilgiler
Doğum 13 Ekim 1945 (78 yaşında)
Surinam Domburg, Surinam
Partisi Ulusal Demokratik Parti
Evlilik(ler) Ingrid Figueira (Boşandı) Ingrid Waldring (1990–günümüz)
Çocuk(lar) Peggy (d. 1970)
Dino Bouterse (d. 1972)
Jen-ai (d. 1993)
Mesleği Siyasetçi
Dini Pentakostalizm, Protestan

Desiré Delano "Dési" Bouterse (d. 13 Ekim 1945), Surinamlı siyasetçi ve asker. Surinam'ın 8. Cumhurbaşkanı. Ülkesinin askerî yönetim altında olduğu 1980-1987 yılları arasında Ulusal Askeri Konsey Başkanı olarak fiilî liderlik yapmıştır. Bouterse, Ulusal Demokratik Parti (Partij Nationale Democratische, NDP) lideri olarak 19 Temmuz 2010 tarihinde cumhurbaşkanı olarak seçildi ve bu görevi 16 Temmuz 2020 tarihine kadar sürdürdü.

Dési Bouterse Hollanda'da askerlik eğitimi almıştır.

Bouterse, Moiwana katliamı başta olmak üzere, 1980'lerde askeri yönetim sırasında işlenen insan hakkı ihlâlleri ve diğer suçlardan dolayı sorumlu tutulmuştur.

2000 yılında Hollanda'da 474 kilo eroin taşımaktan dolayı 11 yıl hapse çarptırıldı. Ancak Bouterse suçlamaları reddetti ve davada tanık sıfatıyla yer alan Patrick van Loon'un Hollanda hükûmeti tarafından rüşvet aldığını ve kumpasa uğradığını söyledi.

2011'de yayınlanan Wikileaks sızıntısı raporlarına göre, Bouterse 2006 yılına değin uyuşturucu ticaretinde etkinlik gösterdi.

Bouterse, 1980 askerî darbenin ardından 1982 yılında muhalif siyasetçilerin öldürülmesinde rol aldığı gerekçesiyle yargılandığı ve son duruşmanın Aralık 2023'te yapılan davada 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[1]

Hayatı

Bouterse, Surinam'ın Domburg kentinde, Wanica ilçesinde dünyaya geldi. Anne ve babası Kızılderili, Afroamerikan, Hollandalı, Fransız ve Çinli kökenlere sahipti.

Genç bir çocukken Domburg kentinden başkent Paramaribo kentine götürüldü ve burada teyzesi tarafından yetiştirildi. Sırasyıla ilkokula ve ticaret lisesine denk bir okula gitti ancak liseyi bitiremedi.

1968 yılında Hollanda'ya taşında ve burada Hollanda Silahlı Kuvvetleri'ne katıldı. Zorunlu askerlik görevi bittikten sonra da askeriyeyi bırakmadı ve Weert kentindeki bir kışlada astsubay olarak görev yapmaya başladı. Bu süre zarfında kışla içerisinde sporcu olarak adını duyurmaya başladı. Hatta basketbol takım kaptanı seçildi.

1970 yılında, Surinamlı bir öğretmen olan Ingrid Figueira ile evlendi. Bu evlilikten iki çocukları dünyaya geldi. Evliliğinden kısa süre sonra Aşağı Saksonya'nın Rotenburg şehrindeki bir askerî üsse ataması yapıldı.

Bouterse, Surinam ordusunu kuvvetlendirmek ve modernleştirmek amacıyla 11 Kasım 1975'te ailesiyle beraber Surinam'a döndü. (Bouterse'nin dönüşünden tam 2 hafta sonra Surinam, Hollanda'dan bağımsızlığını kazandı.) Döndüğünde, yeni kurulan Surinam Silahlı Kuvvetleri'nden kendisine yapılan daveti kabul etti ve asker olarak orduya katıldı.

Çavuşlar Darbesi

Bouterse ve 15 çavuş ve astsubay arkadaşı 25 Şubat 1980'de Henck Arron yönetimindeki sivil hükûmete askerî darbe yaptı. Bu darbe, bağımsızlığını henüz kazanan cumhuriyet rejimini, 1980-1991 yılları arası etkin olan askeri diktatörlüğe götüren ilk adım oldu. Darbeyi yapan cuntacı grup, ‘On Altılılar’ (Felemenkçe: Groep van zestien) adıyla anılmaya başlandı. On Altılılar cuntasının liderliğini yapan Bouterse, Ulusal Askeri Konsey Başkanı olarak seçildi ve demokratik hükûmetin görevlerini devraldı.

Uyuşturucu kaçakçılığı

Aralık ayı cinayetleri

Moiwana katliamı

Surinam devlet başkanlığı

25 Mayıs 2010 seçimlerinde partisinin birinci parti olarak çıkmasının ardından, meclise seçilen diğer partilerin de desteğiyle, devlet başkanı olarak seçildi.[2] 19 Temmuz 2010'da meclisin kendisini seçmesi ile yemin ederek göreve başlayan Bouterse, 2015 seçimlerinin ardından da, başka bir adayın da çıkmaması ile bir beş yıl daha makama seçildi.

Bouterse'nin 2010 yılında devlet başkanı seçilmesinin ardından dönemin Hollanda Dışişleri Bakanı Maxime Verhagen yaptığı açıklamada, Bouterse'nin Hollanda'ya sadece hapis cezasını çekmeye gelmesi halinde hoş karşılanabileceğini ifade etti.

25 Mayıs 2020 seçimlerinde partisi NDP'nin oy kaybetmesi ve mecliste çoğunluğu kaybetmesi ile yeniden seçilme şansı kalmaması ile görevi 16 Temmuz 2020 tarihinde ardılı Chan Santokhi'ye devrederek makamdan ayrılmıştır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Surinam eski devlet başkanına 20 yıl hapis cezası
  2. ^ "Güney Amerika ülkesinde Bouterse yeni devlet başkanı olarak seçildi". 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Surinam'da yeni devlet başkanı Santokhi, görevi devraldı". 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Ronald Venetiaan		Surinam Devlet Başkanı
2010–2020 		Sonra gelen
Chan Santokhi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Surinam</span> Güney Amerika ülkesi

Surinam veya resmî adıyla Surinam Cumhuriyeti, Güney Amerika kıtasının Atlantik kıyısında yer alan egemen bir devlettir. Güneyde Brezilya, batıda Guyana ve doğuda Fransız Guyanası ile sınırı vardır. 165.000 km²'lik yüzölçümü ile Güney Amerika'nın en küçük ülkesidir. Surinam'ın nüfusu yaklaşık 575.990'dır ve çoğunluğu ülkenin kuzey kıyısında yaşamaktadır. Paramaribo ülkenin başkenti olup, en yüksek nüfusa sahip kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Çiçek</span> 25. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Cemil Çiçek ; Türk avukat, siyasetçi ve eski TBMM başkanı. 2011-2015 yılları arasında TBMM Başkanlığı görevini sürdürmüştür. 2007-2011 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmetinde başbakan yardımcısı olarak yer aldı. Bu görevinden önce 2002-2007 yılları arasında Abdullah Gül tarafından kurulan 58. Türkiye Hükûmetinde ve Erdoğan tarafından kurulan 59. Türkiye Hükûmetinde Adalet Bakanı olarak yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Vatan Partisi (1954)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1954–1975, 1957–1981)

Vatan Partisi, 1920 yılında kurulup 1952 yılında dağılışa uğrayan Türkiye Komünist Partisi'nin üyeleri tarafından Hikmet Kıvılcımlı önderliğinde 22 Ekim 1954 tarihinde kurulmuş, Türkiye Komünist Partisi'nin teorik misyonunu sahiplenmiş komünist parti.

<span class="mw-page-title-main">Ömer el-Beşir</span>

Ömer Hasan Ahmed el-Beşir, Sudanlı asker ve siyasetçi. 1989-2019 yılları arasında Sudan devlet başkanı ve Ulusal Kongre Partisi'nin lideri. 1989'da tuğgeneral rütbesiyle görev yaptığı Sudan ordusu kansız bir darbeyle hükûmeti devralmış, Ekim 1993'te cuntanın kendisini feshetmesinden sonra devlet başkanlığına getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhtâr Veled Dâde</span>

Muhtâr Veled Dâde, ülkesinin Fransa'dan bağımsızlık kazandığı 1960'tan, bir askerî darbeyle devrildiği 1978'e kadar Moritanya devlet başkanı olarak görev yapmış olan siyasetçi.

De West, Surinam'da yayınlanan en büyük iki gazeteden biridir. Gazete 1892 yılında kurulmuştur. Gazete muhafazakâr bir çizgide olup sola meyilli Suriname gazetesine muhaliftir ve onunla rekabet içerisindedir. Gazete 1980'lerde Dési Bouterse tarafından yapılan askerî darbeyle kapatılmış, 1984 yılında tekrar açılmasına izin verilmiştir. Ancak gazeteye hâlen hükûmet tarafından sansür uygulanmaktadır. 2002 verilerine göre De West Surinam'daki ikinci en yüksek tirajı olan gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Chan Santokhi</span> Surinam devlet başkanı

Chandrikapersad Santokhi ya da daha yaygın olarak bilinen Chan Santokhi, Surinamlı siyasetçi ve eski bir polis şefi. Santokhi, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 16 Temmuz 2020 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ronald Venetiaan</span>

Ronald Runaldo Venetiaan, Surinamlı öğretmen ve siyasetçidir. Venetiaan, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1991-1996 ile 2000-2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Venetiaan, güncel olarak Surinam'da en uzun görev yapan devlet başkanı konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Cyprien Ntaryamira</span>

Cyprien Ntaryamira, Burundili siyasetçi. Ntaryamira, Afrika ülkesi Burundi'de 1994 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Johan Ferrier</span>

Johan Henri Eliza Ferrier, Eski Surinam Devlet Başkanıdır. 1975-1980 yılları arasında Surinam Devlet Başkanlığı görevini yapmıştır. Amsterdam Üniversitesi mezunu olan Ferrier daha önceden radyo sunuculuğu ve öğretmenlik mesleklerini yapmaktaydı. 1946'da Surinam Ulusal Partisi saflarında siyasete girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mamadou Tandja</span>

Mamadou Tandja, Nijerli asker ve siyasetçi. Tandja, Afrika ülkesi Nijer'de 1999 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hendrick Chin A Sen</span>

Hendrick "Henk" Rudolf Chin A Sen Surinamlı bir iç hastalıkları uzmanı ve siyasetçi. Chin A Sen, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1980-1982 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Ramsewak Shankar</span>

Ramsewak Shankar, Surinamlı siyasetçi. Shankar, Amerika kıtasının güneyinde yer alan Surinam'da 1988 ile 1990 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Johan Kraag</span>

Johannes Samuel Petrus Kraag ya da daha yaygın kullanımıyla Johan Kraag, Surinamlı siyasetçi. Kraag, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1990-1991 yılları arasında ülkenin beşinci devlet başkanı olarak başkanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ivan Graanoogst</span> Surinamlı politikacı

Ivan Graanoogst, Surinamlı siyasetçi ve asker. Graanoogst, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1990'da altı gün boyunca ülkenin geçici başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fred Ramdat Misier</span>

Lachmipersad Frederik Ramdat Misier ya da daha yaygın kullanımıyla Fred Ramdat Misier, Surinamlı avukat ve siyasetçi. Misier, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1982 ile 1988 yılları arasında devle başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jules Wijdenbosch</span>

Jules Albert Wijdenbosch, Surinamlı avukat, siyaset bilimci ve siyasetçi. Wijdenbosch, Amerika kıtasının güneyinde, coğrafi açıdan Güney Amerika olarak adlandırılan kısımda yer alan Surinam'da 1996-2000 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Surinam-Türkiye ilişkileri</span>

Surinam-Türkiye ilişkileri, Surinam ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Port of Spain büyükelçisi Surinam'a akredite edilmiştir. Türkiye'nin Paramaribo'da fahri konsolosluğu, Surinam'ın ise Ankara ve İstanbul'da fahri konsoloslukları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dilip Sardjoe</span>

Dilip Sardjoe, Surinamlı siyasetçi ve iş adamı. Rudisa Holdingmaatschappij N.V.'nin CEO'su ve kurucusuydu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.