İçeriğe atla

Cymbidium

Cymbidium
Cymbidium kültivarı
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Liliopsida
Takım:Asparagales
Familya:Orchidaceae
Alt familya:Epidendroideae
Alt oymak:Cymbidiinae
Cins:Cymbidium
Swartz, 1799
Türler
Metne bakınız.
Sinonimler
  • Jensoa Raf.* Cyperorchis Blume* Iridorchis Blume nom. illeg.* Arethusantha Finet* Pachyrhizanthe (Schltr.) Nakai* × Cyperocymbidium A.D.Hawkes* Liuguishania Z.J.Liu & J.N.Zhang* Wutongshania Z.J.Liu & J.N.Zhang* Cymbidiopsis H.J.Chowdhery

Cymbidium, salepgiller familyasından tropikal ve subtropikal Asya ile Avustralya'da yaşayan ve 93 tanımlanmış türü olan epifit orkide cinsi. Mumsu yapıda iri çiçeklerinden dolayı melez türleri ve kültivarları bahçecilikte gözde olan orkide cinslerindendir. İlk tanımlaması 1799 yılında İsveçli bitki bilimci Olof Swartz tarafından yapılmıştır.== Türleri ==Nisan 2020 itibarı ile World Checklist of Selected Plant Families tarafından kabul görmüş tür listesi şunlardır:[1]

Cymbidium hybrid
Cymbidium hybrid
Cymbidium hybrid
Cymbidium hybrid
Wendel tarafından betimlenmiş Cymbidium lancifolium

*Cymbidium acuminatum M.A.Clem. & D.L.Jones*Cymbidium aliciae Quisumb. (Filipinler)*Cymbidium aloifolium (L.) Sw. aloa yapraklı cymbidium (Himalayalardan batı Malezya'ya)*Cymbidium atrolabium X.Y.Liao, S.R.Lan & Z.J.Liy (Yunan)*Cymbidium atropurpureum (Lindl.) Rolfe (G. Tayland, Malezya, Filipinler)*Cymbidium × ballianum Rolfe*Cymbidium banaense Gagnep.*Cymbidium × baoshanense F.Y.Liu & Perner*Cymbidium bicolor Lindl. : iki renkli cymbidium (Güney Çin'den tropikal Asya'ya)**Cymbidium bicolor subsp. bicolor (G. Hindistan, Sri Lanka)**Cymbidium bicolor subsp. pubescens (Lindl.) Du Puy & P.J.Cribb (Malezya)*Cymbidium borneense J.J.Wood (K. ve KB. Borneo)*Cymbidium canaliculatum R.Br. – channelled boat-lip orchid, tiger boat-lip orchid, native cymbidium veya tiger orchid (K. ve D. Avustralya)*Cymbidium changningense Z.J.Liu & S.C.Chen*Cymbidium chloranthum Lindl.: yeşil çiçekli cymbidium (B. Malezya)*Cymbidium cochleare Lindl. (D. Himalayalardan Tayvan'a)*Cymbidium concinnum Z.J.Liu & S.C.Chen (Yunan, GB Çin)*Cymbidium crassifolium Herb.*Cymbidium cyperifolium Wall. ex Lindl. (Himalayalardan G. Çin ve Filipinler'e)**Cymbidium cyperifolium subsp. cyperifolium (Himalayalardan G. Çin'e) **Cymbidium cyperifolium subsp. indochinense Du Puy & P.J.Cribb (Hint-Çin, Filipinler)**Cymbidium cyperifolium var. szechuanicum (Y.S.Wu & S.C.Chen) S.C.Chen & Z.J.Liu*Cymbidium daweishanense G.Q.Zhang & Z.J.Liu (Yunan)*Cymbidium dayanum Rchb.f.: phoenix orchid, tree orchid, Day's cymbidium (Himalayalardan G. Japonya ve Malezya'ya)*Cymbidium defoliatum Y.S.Wu & S.C.Chen (Çin)*Cymbidium devonianum Paxton : Devon's cymbidium (Nepal'den K.Tayland'a, Laos ve Vietnam)*Cymbidium dianlan H.He (Yunan)*Cymbidium × dilatatiphyllum J.M.H.Shaw*Cymbidium eburneum Lindl. : ivory-colored cymbidium (Himalayalardan Hainan'a)*Cymbidium elegans Lindl. (GB Çin)**Cymbidium elegans var. elegans**Cymbidium elegans var. lushuiense (Z.J.Liu, S.C.Chen & X.C.Shi) Z.J.Liu & S.C.Chen*Cymbidium elongatum J.J.Wood, Du Puy & Shim (KB. Borneo)*Cymbidium ensifolium (L.) Sw. : four season orchid (Trop. ve sıcak Doğu Asya)*Cymbidium erythraeum Lindl. : Indian cymbidium (Himalayalardan Çin Güney kıyılarına)**Cymbidium erythraeum var. erythraeum**Cymbidium erythraeum var. flavum (Z.J.Liu & J.Yong Zhang) Z.J.Liu, S.C.Chen & P.J.Cribb*Cymbidium erythrostylum Rolfe : red column cymbidium (Vietnam)*Cymbidium faberi Rolfe : multi-flower orchid (Uttaranchal'dan Tayvan'a)*Cymbidium finlaysonianum Lindl. : Finlayson's cymbidium (Hint-Çin'den Malezya'ya)*Cymbidium floribundum Lindl. : golden leaf-edge orchid (G. Çin, Tayvan)*Cymbidium × florinda Rolfe*Cymbidium formosanum Hayata*Cymbidium × gammieanum King & Pantl.*Cymbidium gaoligongense Z.J.Liu & J.Yong Zhang*Cymbidium × glebelandense Rolfe*Cymbidium goeringii (Rchb.f.) Rchb.f. : spring orchid (Himalayalardan sıcak Doğu Asyaya).*Cymbidium haematodes Lindl.*Cymbidium hartinahianum J.B.Comber & Nasution (K. Sumatra)*Cymbidium × hillii F.Muell. ex Regel*Cymbidium hookerianum Rchb.f. (D. Nepal'den G. Çin'e)*Cymbidium induratifolium Z.J.Liu & J.N.Zhang*Cymbidium insigne Rolfe : splendid cymbidium (K. Tayland'dan Hainan'a)*Cymbidium iridioides D.Don : iris-like cymbidium (Himalayadan GK. Çin'e)*Cymbidium jiangchengense Ying L.Peng, S.R.Lan & Z.J.Liu (Yunan)*Cymbidium kanran Makino : cold-growing cymbidium (G. Çin'den G. Japonya'ya)*Cymbidium lancifolium Hook. : green-flowered peacock orchid, lance-leafed cymbidium (Trop. & Subtrop. Asya)*Cymbidium lii M.Z.Huang, J.M.Yin & G.S.Yang (Hainan)*Cymbidium longipes Z.J.Liu & J.N.Zhang*Cymbidium lowianum (Rchb.f.) Rchb.f. : Low's cymbidium (Çin'den K. Hint-Çin'e)**Cymbidium lowianum var. ailaoense X.M.Xu**Cymbidium lowianum var. kalawense (Colyear) Govaerts (Myanmar)**Cymbidium lowianum var. lowianum *Cymbidium macrorhizon Lindl. *Cymbidium madidum Lindl. : buttercup orchid, northern cymbidium, moist forest cymbidium*Cymbidium maguanense F.Y.Liu *Cymbidium mastersii Griff. ex Lindl. : Masters's cymbidium *Cymbidium micranthum Z.J.Liu & S.C.Chen*Cymbidium × monanthum J.M.H.Shaw*Cymbidium munronianum King & Pantl.*Cymbidium nanulum Y.S.Wu & S.C.Chen *Cymbidium × nishiuchianum Makino ex J.M.H.Shaw*Cymbidium × nomachianum T.Yukawa & Nob.Tanaka*Cymbidium × nujiangense X.P.Zhou, S.P.Lei & Z.J.Liu*Cymbidium × oblancifolium Z.J.Liu & S.C.Chen*Cymbidium omeiense Y.S.Wu & S.C.Chen *Cymbidium parishii Rchb.f. (G. Myanmar)*Cymbidium puerense Z.J.Liu & S.R.Lan *Cymbidium × purpuratum L.J.Chen, Li.Q.Li & Z.J.Liu*Cymbidium qiubeiense K.M.Feng & H.Li (Çin)*Cymbidium rectum Ridl. *Cymbidium recurvatum Z.J.Liu, S.C.Chen & P.J.Cribb*Cymbidium repens Aver. & Q.T.Phan*Cymbidium × rosefieldense Rolfe*Cymbidium roseum J.J.Sm.*Cymbidium sanderae (Rolfe) P.J.Cribb & Du Puy (Vietnam)*Cymbidium schroederi Rolfe *Cymbidium seidenfadenii (P.J.Cribb & Du Puy) P.J.Cribb*Cymbidium serratum Schltr.*Cymbidium shidianense G.Z.Chen, G.Q.Zhang & L.J.Chen (Yunan)*Cymbidium sichuanicum Z.J.Liu & S.C.Chen*Cymbidium sigmoideum J.J.Sm.*Cymbidium sinense (Andrews) Willd. : Chinese cymbidium *Cymbidium suave R.Br.: snake orchid *Cymbidium suavissimum Sander ex C.H.Curtis *Cymbidium tamphianum Aver. (Vietnam)*Cymbidium teretipetiolatum Z.J.Liu & S.C.Chen (Çin)*Cymbidium tigrinum C.S.P.Parish ex Hook. : tiger-striped cymbidium.*Cymbidium tortisepalum Fukuy.**Cymbidium tortisepalum var. longibracteatum (Y.S.Wu & S.C.Chen) S.C.Chen & Z.J.Liu**Cymbidium tortisepalum var. tortisepalum*Cymbidium tracyanum L.Castle : Tracy's cymbidium *Cymbidium wadae T.Yukawa*Cymbidium wenshanense Y.S.Wu & F.J.Liu*Cymbidium whiteae King & Pantl. *Cymbidium wilsonii (Rolfe ex De Cock) Rolfe (Çin)*Cymbidium × woodlandense Rolfe== Morfoloji ==Simpodial olan cinsin gövde boyu 60 cm ve çiçek salkımı da 90 cm dir. Salkım en sonki pseudobulb tabanından çıkar ve her çiçek salkımı, türüne bağlı olarak, 5 ilâ 10 cm arasından bir çapa erişir. Kış aylarında bile çiçekli olan bitkide on beş ya da daha fazla çiçek bulunabilir. Mumsu bir dokuda olan çiçekleri beyaz, yeşil, sarımsı yeşil, krem rengi, kahve rengi, pembe, kırmızı (ve turuncu) ve siyah gibi fantastik bir dizi renk görülse de, mavi renk bulunmaz. Çiçekler on hafta kadar canlılığını koruyabilir.== Yayılımı ==Kuzey Hindistan, Çin, Japonya, Malezya, Filipinler gibi tropikal ve subbtropikal Asya ile Avustralya'da yetişir. İri çiçekli türleri ve bunların melezleri yüksek rakımlarda görülür.[2]== Besin olarak kullanımı ==Bhutan'da Cymbidium hookerianum türü köri baharatıyla güveç içinde pişirilir ve bu yemeğe olatshe ya da olachoto adı verilir.[3][4][5]== Hastalıkları ==Tütün mozaik virüsü ile Cymbidium mosaic potexvirus gibi bitkilerde hastalık yapıcı virüslere karşı duyarlıdır.==Kaynakça==

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; WCSP isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  2. ^ Cribb, P and du Puy, D The Genus Cymbidium Kew Publishing ISBN 978-1-84246-147-1, 2007.
  3. ^ "kuenselonline.com". 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2013. 
  4. ^ "thomas-caspari.de" (PDF). 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2013. 
  5. ^ "soar-ir.shinshu-u.ac.jp" (PDF). 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2013. 


Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur:

İlgili Araştırma Makaleleri

Evrim, popülasyondaki gen ve özellik dağılımının nesiller içerisinde seçilim baskısıyla değişmesidir. Bazen dünyanın evrimi, evrenin evrimi ya da kimyasal evrim gibi kavramlardan ayırmak amacıyla organik evrim ya da biyolojik evrim olarak da adlandırılır. Evrim, modern biyolojinin temel taşıdır. Bu teoriye göre hayvanlar, bitkiler ve Dünya'daki diğer tüm canlıların kökeni kendilerinden önce yaşamış türlere dayanır ve ayırt edilebilir farklılıklar, başarılı nesillerde meydana gelmiş genetik değişikliklerin bir sonucudur.

<span class="mw-page-title-main">Yarasa</span> Chiroptera takımında sınıflandırılan memeliler

Yarasalar, ön ayakları kanat olarak uyarlanmış ve doğal olarak gerçekten uçabilen Chiroptera takımında sınıflandırılan memelilerdir. Yarasalar, üzerleri zar ve patagium ile kaplı çok uzun ve yayılmış parmaklarıyla kuşlardan daha kolay manevra yaparak uçabilirler. En küçük yaşayan memeli olduğu da iddia edilen yabanarısı yarasası 29 ila 34 mm. boyunda, 15 cm. kanat açıklığına sahip ve 2 ila 2,6 gram ağırlığındadır. En büyük yarasalar da "uçan tilki" adı verilen Pteropus cinsi yarasalardır. Acerodon jubatus türü 1,6 kg ağırlığındadır ve kanat açıklığı 1,7 m'yi bulur.

<span class="mw-page-title-main">İnsan</span> embriyodan yetişkine kadar Homo cinsinin mevcut benzersiz türü olan Homo sapiensin herhangi bir üyesi

İnsan ya da modern insan, primatların en yaygın türüdür. İki ayaklılığı ve yüksek zekâsıyla karakterize edilen büyük insansı maymun olan insan, çeşitli ortamlarda gelişip son derece karmaşık araçlar geliştirmiş, karmaşık toplumsal yapılar ve medeniyetler oluşturmuştur. İnsanlar son derece sosyaldir; tek bir insan, ailelerden ve yaşıt gruplarından şirketlere ve siyasi devletlere kadar iş birliği yapan, farklı ve hatta rekabet eden sosyal grupların çok katmanlı bir ağına ait olma eğilimindedir. Bu nedenle, insanlar arasındaki sosyal etkileşimler, her biri insan toplumunu destekleyen çok çeşitli değerleri, sosyal normları, dilleri ve gelenekleri oluşturmuştur. İnsanlar aynı zamanda son derece meraklıdır: Olguları anlama ve etkileme arzusu, insanlığın bilim, teknoloji, felsefe, mitoloji, din ve diğer bilgi çerçevelerindeki gelişimini motive etmiştir; insanlar aynı zamanda antropoloji, sosyal bilimler, tarih, psikoloji ve tıp gibi alanlar aracılığıyla da kendilerini incelerler.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay</span> Çin Halk Cumhuriyetinde bir şehir

Şanghay (Çince: ; Hanyu Pinyin: Shànghǎi; Putonghua telaffuzu:

<span class="mw-page-title-main">Kızamık</span> insanları etkileyen viral bir hastalık

Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtiler genellikle enfekte bir kişiye maruz kaldıktan 10-12 gün sonra gelişir ve 7-10 gün sürer. İlk belirtiler genellikle 40 °C'den yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve iltihaplı gözlerdir. Semptomların başlamasından iki veya üç gün sonra ağız içinde Koplik lekeleri olarak bilinen küçük beyaz lekeler oluşabilir. Genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılan kırmızı, düz bir döküntü tipik olarak semptomların başlamasından üç ile beş gün sonra başlar. Yaygın komplikasyonlar arasında ishal, orta kulak enfeksiyonu (%7) ve zatürre (%6) yer alır. Bunlar kısmen kızamığın neden olduğu bağışıklık sisteminin baskılanmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Daha az yaygın olarak nöbetler, körlük veya beyin iltihabı meydana gelebilir. Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır. Alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık ve roseola, birbiriyle ilgisi olmayan virüslerin neden olduğu farklı hastalıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Tek çenekliler</span>

Tek çenekliler (Liliopsida), monokotiller, çoğunlukla tek yıllık, palmiyeler haricindeki otsu bitkileri kapsayan çiçekli bitkiler sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orchidaceae</span> bitki familyası

Orkideler, Asparagales takımına bağlı Orchidaceae familyasına ait bitkilerdir. Orkideler, çiçekleri genellikle renkli ve hoş kokulu olan çeşitli ve yaygın çiçekli bir bitki grubudur. Orkideler, buzullar hariç Dünya'daki hemen hemen her yaşam alanında bulunan kozmopolit bitkilerdir. Dünyanın en zengin orkide cinsleri ve türleri tropiklerdedir.

<span class="mw-page-title-main">Kronik obstrüktif akciğer hastalığı</span> Uzun süreli zayıf hava akışını içeren akciğer hastalığı

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğerlerdeki hava akımında görülen kronik ve yineleyen engellemelerin görüldüğü bir hastalık topluluğudur. Ana belirtileri nefes darlığı, öksürme ve balgam üretimidir. KOAH'nın dört ana tipi vardır: kronik bronşit, amfizem (emfizem), bronşiektazi ve bronşiyal astım. Solunum güçlüğü (dispne) ana bulgudur. Astımdaki solunum güçlüğü, hava kanallarının daralması; bronşiektazi ile emfizem ise akciğerin elastik yapısının bozulması sonucu ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Phalaenopsis</span>

Phalaenopsis, yaklaşık olarak 60 tür cinsi olan salepgiller (Orchidaceae) familyasından bir orkide cinsidir ve günümüzde çokları tarafından bilinen ve sevilen tropikal orkideler arasındadır.

<i>Ajuga</i> ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Ajuga cinsini oluşturan bitki türlerinin ortak adı

Ajuga, Lamiaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Ajuga cinsi, çoğunlukla eski dünyanın kuzey ılıman bölgelerine dağılmış 64 türden oluşur. Cins Güney Afrika ve Avustralya'da da görülür. Türkiye florasında 14 tür ve 27 alt taksonla temsil edilir..

<span class="mw-page-title-main">Takson yazarı zoologlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Zoolog, zooloji denilen hayvan bilimi uzmanı olan bilginlerdir. Taksonomiyle ilgilenen ve takson yazarı olan zoologların adları Uluslararası Zoolojik Adlandırma Koduna (ICZN) göre keşfettikleri/tanımladıkları/adlandırdıkları takson ile birlikte kullanılır ve genellikle yayım yılı ve tam soyadı ya da bir kısaltmayla gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Senesens</span> bir organizmanın işlevinin yaşla birlikte bozulması

Senesens veya biyolojik yaşlanma, canlı organizmalarda fonksiyonel özelliklerin kademeli olarak bozulmasıdır. Senesens kelimesi hücresel senesensi ya da tüm organizmanın senesensini ifade edebilir. Organizmal yaşlanma, en azından bir organizmanın yaşam döngüsünün sonraki kısmında, artan yaşla birlikte ölüm oranlarında bir artış ve/veya fekonditede bir azalma içerir, ancak geciktirilebilir. 1934 yılında kalori kısıtlamasının sıçanlarda yaşam süresini %50 oranında uzatabileceğinin keşfedilmesi, ihmal edilebilir yaşlanmaya sahip türlerin varlığı ve Hidra cinsi üyeleri gibi potansiyel olarak ölümsüz organizmaların varlığı, yaşlanmayı ve dolayısıyla yaşa bağlı hastalıkları geciktirmeye yönelik araştırmaları motive etmiştir. Nadir görülen insan mutasyonları yaşlanmayı hızlandıran hastalıklara neden olabilir.

Erken Dryas Devri,, son Buzul Maksimumunun (LGM) 20.000 BP civarında geri çekilmeye başlamasından sonra kademeli iklim ısınmasını geçici olarak tersine çeviren geç buzullar arası dönemden sonra buzul koşullarına geri dönmesidir. Bir gösterge cinsi olan Alp-tundra kır çiçeği Dryas octopetala'nın adını almıştır. Yaprakları bazen İskandinavya'nın göl çökelleri gibi geç buzul ve genellikle mineralojenik zengin çökellerde bol miktarda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Carex türleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Carex 2004 yılı tahminlerine göre 1800'den fazla türe sahip olmasıyla çiçekli bitkiler arasındaki en çok türe sahip olan cinslerden biridir. Aşağıda verilen tüm türleri Mayıs 2013 itibarıyla The Plant List tarafından tanınmaktadır:

Tarihçiler listesi, ancak yalnızca Vikipedi'de biyografik girişi olanları kapsar. Başlıca tarihçiler ve tarihçiler dahil edilmiş ve isimler, kişinin tarihsel dönemine göre listelenmiştir. Girişler milliyetle değil uzmanlıklarla devam etmektedir.