İçeriğe atla

Cyclotosaurus

Cyclotosaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 237-201,3 myö
Üst Triyas[1] 
Yaşam restorasyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Amphibia
Takım:†Temnospondyli
Alt takım:†Stereospondyli
Familya:†Mastodonsauridae
Cins:†Cyclotosaurus
Frass, 1889
Türler
  • Cyclotosaurus buechneri
  • Cyclotosaurus ebrachensis
  • Cyclotosaurus hemprichi
  • Cyclotosaurus intermedius
  • Cyclotosaurus leptognathus
  • Cyclotosaurus naraserluki
  • Cyclotosaurus papilio
  • Cyclotosaurus posthumus
  • Cyclotosaurus robustus
Sinonimler
  • Mastodonsaurus robustus
Meyer & Plienninger, 1844

Cyclotosaurus, Mastodonsauridae familyasından, soyu tükenmiş bir temnospondyl cinsidir.[1] Yaklaşık 3 metre uzunluğa ve 70 santimetre uzunluğunda bir kafatasına sahip olan cyclotosaurus, bir amfibi için oldukça büyük boyuttaydı.[2][3]

Etimoloji

Adı, orta kulak yapılarını içerdiği düşünülen yanaklardaki yuvarlak açıklıklardan veya çukurlardan türetilen Antik Yunancada "yuvarlak kulaklı kertenkele" anlamına gelir.[4]

Açıklama

Cyclotosaurus mordax'ın kafatası
Cyclotosaurus intermedius modeli

Cinsin, Orta Triyas'tan (Ladinian) Geç Triyas'a (Norian) kadar yaşadığı düşünülüyor. Aynı zamanda Cyclotosaurus, Capitosauroidlerin en son üyelerinden biridir.[5]

Tarihçe

Cyclotosaurus'un yaşam restorasyonu

İlk olarak, Alman doğa bilimci Eberhard Fraas, tür olarak C. robustus (önceden Mastodonsaurus robustus) ile 1889'da Cyclotosaurus cinsini tanımladı.[6]

Dağılım

Fosilleri, Orta Avrupa'dan (ağırlıklı olarak Almanya ve Polonya'dan), ayrıca Doğu Grönland ve Tayland'dan çeşitli türler bilinmektedir.[7][8]

Filogeni

Capitosauroidea kladogramı (Witzmann vd. 2016).[9]

Capitosauroidea
 

Eryosuchus

 
 
 

Kupferzellia

 
 
 

Procyclotosaurus

 
 
 

Paracyclotosaurus

 
 
Mastodonsaurus
 

Mastodonsaurus cappelensis

 
 

Mastodonsaurus giganteus

 
 
 
 

Cyclotosaurus

 
 
 

Quasicyclotosaurus

 
 

Eocyclotosaurus

 
 
 
 
 
 
 
 

Cyclotosaurus cinsinin kladogramı (Witzmann vd. 2016).[9]

Cyclotosaurus
 

C. robustus

 
 
 

C. buechneri

 
 
 

C. mordax

 
 
 

C. ebrachensis

 
 

C. intermedius

 
 
 
 

C. posthumus

 
 

C. hemprichi

 
 
 
 
 

Ekoloji

Cyclotosaurus'un, yarı suda yaşayan bir etobur olduğu düşünülüyor. Beslenme stratejileri ise muhtemelen türler arasında farklılık gösteriyordu.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b "Fossilworks: Cyclotosaurus". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  2. ^ Triassic Life on Land: The Great Transition. Columbia University Press. 2010. s. 87. ISBN 978-0231135221. 
  3. ^ "Temnospondyli". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  4. ^ Schoch (2008). "The Capitosauria (Amphibia): characters, phylogeny, and stratigraphy" (PDF). Palaeodiversity. 1: 189-226. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  5. ^ Damiani, Ross J. (2001). "A systematic revision and phylogenetic analysis of Triassic mastodonsauroids (Temnospondyli: Stereospondyli)". Zoological Journal of the Linnean Society. 133 (4): 379-482. doi:10.1111/j.1096-3642.2001.tb00635.x. 
  6. ^ DAMIANI, ROSS J. (Aralık 2001). "A systematic revision and phylogenetic analysis of Triassic mastodonsauroids (Temnospondyli: Stereospondyli)". Zoological Journal of the Linnean Society. 133 (4): 379-482. doi:10.1111/j.1096-3642.2001.tb00635.x. ISSN 0024-4082. 
  7. ^ Marzola, Marco; Mateus, Octávio; Shubin, Neil H.; Clemmensen, Lars B. (4 Mart 2017). "Cyclotosaurus naraserluki, sp. nov., a new Late Triassic cyclotosaurid (Amphibia, Temnospondyli) from the Fleming Fjord Formation of the Jameson Land Basin (East Greenland)". Journal of Vertebrate Paleontology. 37 (2): e1303501. doi:10.1080/02724634.2017.1303501. ISSN 0272-4634. 
  8. ^ Ingavat, Rucha; Janvier, Philippe (Ocak 1981). "Cyclotosaurus cf. Posthumus Fraas (Capitosauridae, Stereospondyli) from the Huai Hin Lat Formation (Upper Triassic), Northeastern Thailand". Geobios. 14 (6): 711-725. doi:10.1016/s0016-6995(81)80149-0. ISSN 0016-6995. 
  9. ^ a b Witzmann, Florian; Sachs, Sven; Nyhuis, Christian J. (23 Mart 2016). "A new species of <i>Cyclotosaurus</i> (Stereospondyli, Capitosauria) from the Late Triassic of Bielefeld, NW Germany, and the intrarelationships of the genus". Fossil Record. 19 (2): 83-100. doi:10.5194/fr-19-83-2016. ISSN 2193-0074. 
  10. ^ Sulej (2005). "The temnospondyl amphibian Cyclotosaurus from the Upper Triassic of Poland" (PDF). Palaeontology. 48: 157-70. doi:10.1111/j.1475-4983.2004.00430.x. 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kertenkele</span> parafiletik sürüngen grubu

Kertenkeleler veya kelerler (Lacertilia), çoğu okyanus ada zincirinin yanı sıra Antarktika hariç tüm kıtalarda yaşayan 6.000'den fazla türü olan, yaygın bir pullu sürüngen grubudur. Grup, yılanları ve Amphisbaenia'yı kapsamadığı için parafiletiktir; bazı kelerler, bu iki dışlanan grupla diğer kelerlerden daha yakından ilişkilidir. Kelerlerin boyutları, birkaç santimetre uzunluğundaki bukalemun ve gekolardan 3 metre uzunluğundaki Komodo ejderine kadar değişir.

<span class="mw-page-title-main">Sakallı solucanlar</span>

Sakallı solucanlar ya da Siboglinidae ; ince kıl şeklinde 10–85 cm uzunluğunda, arka kısımlarında segment bulunduran omurgasız hayvanlar şubesidir. Bu deniz solucanları, deniz sedimanının içinde açtıkları uzun kitin tünellerde yaşarlar. Ağızları ve sindirim sistemleri yoktur. Vücutlarının ön kısımlarında taç şeklinde yerleşmiş 200 kadar dokungaç bulunur. Yaklaşık 100 kadar türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazsılar</span>

Kazsılar, kuşlar sınıfına ait, ördekler, kazlar ve kuğuları kapsayan bir takımdır.

<i>Edmontosaurus</i> kuş ayaklı dinozor cinsi

Edmontosaurus, 73 ila 66 milyon yıl önce (Kampaniyen-Maastrihtiyen) Kuzey Amerika'da yaşamış bir ördek gagalı dinozor cinsidir. Adını Kanada'nın Edmonton şehrinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Kuş kalçalı dinozorlar</span> Dinozor takımı

Kuş kalçalı dinozorlar veya Ornithischia, kuşlarınkini andıran kalça yapılarıyla karakterize edilen ve çoğunlukla otçul dinozorlardan meydana gelen soyu tükenmiş bir klad. Ornithischia veya "kuş kalçalı" kelimesi Eski Yunanca "kuşa ait" anlamına gelen ornith- (ὀρνιθ-) ve "kalça eklemi" anlamına gelen ischion (ἴσχιον), çoğul haliyle ischia kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Ancak kuşlar teropod dinozorlardan olduğu için bu grupla yalnızca uzaktan akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">Tetanurae</span> ana teropod kladı

Tetanurae, günümüz kuşlarına Ceratosaurus'tan daha yakın akraba olan tüm teropod dinozorları içeren, geniş bir dinozor grubudur. Tetanurae, Triyas'ın sonlarında muhtemelen kardeş grubu Ceratosauria'dan ayrıldı. Tetanuranlar fosil kayıtlarında ilk olarak Erken Jura devri'nde, yaklaşık 190 myö, ortaya çıktı ve Orta Jura döneminde küresel olarak dağıldı.

<span class="mw-page-title-main">Neotheropoda</span> teropod kladı

Neotherapoda, Coelophysoidleri ve diğer gelişmiş teropod dinozorları içeren bir kladdır. Aynı zamanda Triyas-Jura yok oluşundan sağ kurtulan tek teropod kladıdır. Averostranlar dışında tüm neoteropodların soyu erken Jura döneminde tükendi.

<span class="mw-page-title-main">Reptiliomorpha</span> tetrapod kladı

Reptiliomorpha, amniyotları ve amniyotlarla yaşayan amfibilerden daha yakın bir ortak atayı paylaşan dört üyelileri içeren bir gruptur. Vallin ve Laurin (2004) tarafından Homo sapiens'i içeren ancak Ascaphus truei'yi içermeyen en kapsamlı grup olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Romeriida</span>

Romeriida, günümüzdeki temsilcileri kuşlar ve timsahlar olan diapsida kladını, Paleothyris cinsini ve Protorothyridae familyasındaki bazı türleri içeren bir sürüngen kladıdır. Laurin & Reisz (1995) tarafından filogenetik olarak Paleothyris ve diapsidlerin son ortak atası ve tüm soyundan gelenler olarak tanımlanmıştır. Klad, ismini yirminci yüzyılın önde gelen omurgalı paleontoloğu Alfred Romer'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mammaliaformes</span> memeliler ve en yakın akrabaları

Mammaliaformes, taç grup olan memelileri ve onların en yakın soyu tükenmiş akrabalarını içeren bir kladdır. Memelilere diğer mammaliamorflara göre daha yakın olan tüm taksonlar olarak tanımlanır. Klad, daha önce yaşamış probainognatiyenler ve sinodontların mirasçısı olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Archosauromorpha</span> sürüngen kladı

Archosauromorpha, lepidozorlardan ziyade arkozorlarla daha yakından ilişkili tüm sürüngenleri içeren bir diapsid sürüngen kladıdır. Archosauromorflar ilk olarak Orta Permiyen döneminde ortaya çıktı ancak Triyas devrinde çok daha yaygın ve çeşitli hale geldiler.

<span class="mw-page-title-main">Mesonychia</span> memeli takımı

Mesonychia, erken Paleosen ila Oligosen dönemleri arasında yaşamış arkaik toynaklı memelileri kapsayan bir etçil memeli grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Röt Oluşumu</span>

Röt Oluşumu veya Rötton Oluşumu, Almanya'daki Buntsandstein'ın jeolojik bir oluşumudur. Orta Triyas dönemine ait fosilleri muhafaza eder. Oluşum, Plattenstein ve Solling Oluşumları üzerinde yer alır ve Jena Oluşumu tarafından örtülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sinodont</span> memelileri ve soyu tükenmiş akrabalarını içeren therapsid kladı

Sinodontlar veya Cynodontia, ilk olarak Geç Permiyen'de ortaya çıkan ve Permiyen-Triyas yok oluşu olayından sonra geniş ölçüde çeşitlenen bir terapsit grubudur. Sinodontlar, etoburluk ve otçulluk dahil olmak üzere çok çeşitli yaşam tarzlarına sahipti. Geç Triyas sırasında ortaya çıkmış olan probainognatiyen sinodontlar (Probainognathia), oldukça gelişmişlerdir ve hâla yaşayan sinodontlar olan memelileri içerirler. Diğer tüm sinodont soyları yok olmuştur. Bilinen son memeli olmayan sinodont grubu olan Tritylodontidae'nin son kalıntılarına Erken Kretase'de rastlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Proceratosauridae</span> teropod dinozor familyası

Proceratosauridae, Orta Jura'dan Erken Kretase'ye kadar varlığını sürdürmüş bir tiranozor familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Megalosauroidea</span>

Megalosauroidea, Orta Jura'dan Geç Kretase dönemine kadar yaşayan tetanuran theropod dinozorlarının bir üst ailesidir. Gruptaki tüm taksonlar, tip tür Megalosaurus bucklandii ile Allosaurus fragilis veya Passer domesticus'tan daha yakın bir ortak ataya sahiptir. Grubun üyeleri arasında Spinosaurus, Megalosaurus ve Torvosaurus bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Percomorpha</span>

Percomorpha, ton balığı, denizatı, kaya balığı, çiklit, yassı balık, lapina, levrek, fener balığı ve kirpi balığını içeren ışınsal yüzgeçli balık grubu.

<span class="mw-page-title-main">Archosauriformes</span> sürüngen kladı

Archosauriformes, Geç Permiyen'de bir süre önce arkozoromorf atalarından gelişen diapsid sürüngenlerin bir kladıdır. Jacques Gauthier (1994) tarafından, Proterosuchidae ve Archosauria'nın [timsahları, teruzorları ve dinozorları içeren grup] son ortak atası ve tüm soyundan gelenler olarak tanımlandı. Phil Senter (2005), onu Proterosuchus ve Archosauria'yı içeren özel klad olarak tanımlar.

<i>Koolasuchus</i> Kretaseden dev bir amfibiyen

Koolasuchus, Chigutisauridae familyasında soyu tükenmiş bir brakiyopoid temnospondyl cinsidir. Fosilleri, Victoria, Avustralya'da bulundu ve 120 milyon yıl öncesine, Erken Kretase'nin Apsiyen aşamasına kadar uzanıyor. Koolasuchus, bilinen en genç temnospondyldir. Koolasuchus, kafatası, omurlar, kaburgalar ve pektoral elemanlar gibi diğer kemiklerin çeşitli parçalarından bilinmektedir. Tip türü, Koolasuchus cleelandi, 1997 yılında adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Coelophysidae</span> bazal teropod familyası

Coelophysidae, ilkel etçil theropod dinozorlarının bir familyasıdır. Çoğu türün boyutu nispeten küçüktü. Familya Geç Triyas ve Erken Jura dönemlerinde gelişti ve çok sayıda kıtada bulundu. Coelophysidae'nin birçok üyesi, hız için inşa edilmiş uzun, ince kafatasları ve hafif iskeletlerle karakterize edilir. Bir üye, Coelophysis, bir dinozorda bilinen en eski kürkü gösterir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.