İçeriğe atla

Custoza Muharebesi (1866)

Koordinatlar: 45°22′44″K 10°47′45″D / 45.37889°K 10.79583°D / 45.37889; 10.79583
Custoza Muharebesi (1866)
Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı

13. Avusturya Uhlan Alayı'nın hücumu.
Tarih24 Haziran 1866
(25 gün)
Bölge
Custoza, Venedik
SonuçAvusturya zaferi
Taraflar
İtalya Krallığı İtalyaAvusturya İmparatorluğu Avusturya
Komutanlar ve liderler
İtalya Krallığı Alfonso La MarmoraAvusturya İmparatorluğu Archduke Albrecht
Avusturya İmparatorluğu Franz Freiherr von John
Güçler
120,000,[1][2] 80.000
46 top
Kayıplar
720 ölü
3,112 yaralı
4,315 esir
6 ele geçirilmiş top
Toplam:
8,147 zayiat		 960 ölü
3,690 yaralı
1,000 esir
Toplam:
5,650 zayiat

Custoza Muharebesi 24 Haziran 1866 tarihinde İtalya'nın birleşme sürecinde Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı sırasında gerçekleşmiştir.

Habsburg Arşidükü Albrecht'in komuta ettiği Venedik Ordusu'nun da katıldığı Avusturya İmparatorluk ordusu, Alfonso Ferrero La Marmora ve Enrico Cialdini komutasındaki İtalyan ordusunu yenilgiye uğrattı.

Arka plan

Haziran 1866'da Prusya Krallığı Avusturya İmparatorluğu'na savaş ilan etti. Yeni kurulan İtalya Krallığı bu fırsatı değerlendirmeye karar verdi. Venedik'i ilhak etmek ve böylece İtalyan Yarımadası'nı birleştirmek amacıyla Prusya ile ittifak yaptı. İtalyanlar hızlıca, Venedik'i savunan Avusturya kuvvetinin iki katı büyüklüğünde, bir askerî güç oluşturdular.

Savaş düzeni

Avusturya Güney Ordusu (Mareşal Arşidük Albrecht)

  • V. Kolordu (General Gabriel Freiherr von Rodich)
Moering, Piret Tugayları
  • VII. Kolordu (General Joseph Freiherr von Maroicic)
Töply Scudier, Welsersheimb Tugayları
  • IX. Kolordu (General Ernst Ritter von Hartung)
Kirchsberg Böck, Weckbecker Tugayları
  • İhtiyat Tümeni (General Friedrich Rupprecht)
Muharip iki tugay

İtalyan Mincio Ordusu (General Alfonso Ferrero La Marmora)

  • I. Kolordu (General Giovanni Durando)
1, 2, 3. ve 5. Tümen
  • III. Kolordu (General Enrico Morozzo Della Rocca)
7, 8, 9. ve 16. Tümen ve bundan müstakil bir Süvari Tümeni[3]

Savaş

Mayıs ayının dördüncü haftasında İtalyanlar kuvvetlerini böldüler: Alfonso Ferrero La Marmora tarafından yönetilen ve II. Vittorio Emanuele'nin eşlik ettiği 11 tümen gücündeki Mincio Ordusu ve Enrico Cialdini tarafından yönetilen 5 tümen gücündeki Po Ordusu. Avusturyalılar, iç hatların avantajını ve Dörtgen kalelerinin sağladığı korumayı kullanarak Mincio Ordusu'na karşı yoğunlaştı ve Po Ordusu'na karşı bir ön cephe kuvveti bıraktı.

Emanuele'nin kuvvetleri Trentino bölgesine ilerlerken, La Marmora'nın kuvvetleri de Mincio Nehri'ni geçerek Venedik'i işgal edecekti. Bu arada Habsburg Arşidükü Albrecht komutasındaki Avusturya kuvvetleri, İtalyanların arkasından ilerleyerek onları arkadan vurmak ve böylece katletmek amacıyla Verona'dan batıya, İtalyanların kuzeyine doğru yürüyüşe geçtiler. La Marmora, 24 Haziran 1866'nın başında cephesinin yönünü değiştirerek Avusturyalıların saldırı için fırlatma noktası olarak kullanmaya çalıştıkları tepelere doğru ilerledi. Bir kuşatma muharebesi yerine, iki kuvvet kafa kafaya çarpıştı ve her iki karargâh da Villafranca yakınlarındaki tepelerde neler olduğunu anlamaya çalıştı.[4]

Avusturya'ya ait bir süvari tümeni sabah 7'de emir almadan İtalyan I. Kolordusu'na saldırdı. Saldırı etkisiz olmasına ve Avusturya süvarilerini yıpratmasına rağmen, İtalyanlarda bir panik havası yarattı ve muharebede savunma pozisyonu alan üç İtalyan tümenini hareketsiz hale getirdi.[5] Sabah saatlerinde Rodic'in V. Kolordusu ile Durando'nun I. Kolordusu arasında Oliosi, San Rocco, Custoza ve San Giorgio'da münferit çatışmalar yaşandı. Şiddetli çatışmalardan sonra Cerale'nin tümeni Oliosi'den atıldı ve Mincio'ya kaçtı. Sirtori'nin tümeni Monte Vento'da Rodic'in diğer birlikleri tarafından engellendi ve sabah 8:00'de şiddetli süngü saldırılarıyla geri püskürtüldü. Ancak saat 8:30'da Avusturya hattında gedikler açılmaya başlamıştı. Brignone'nin tümeni, General Hartung'un IX. Kolordusu ile çarpıştıktan sonra Custoza yakınlarındaki Belvedere Tepesi'ni ele geçirmişti.[6] Saat 9:00'da General Hartung, Brignone'nin tümenini yerinden oynatmak için Monte

Prens Amadeo Custoza'da yaralandığı sırada (1870). Giovanni Fattori'nin perspektifinden.

Croce'ye saldırılar düzenlemeye başladı ama saat 10:00'da Avusturyalılar tükenmiş görünüyordu. Ancak İtalyanlar, Brignone'nin kuvvetlerini takviye etmemişlerdi. I. Amadeo, bir karşı saldırıya öncülük etti ve Brignone, kuvvetleriyle mevziyi terk etmek zorunda kaldı.[7]

La Marmora daha sonra Cugia ve Govone tümenlerine Brignone'yi rahatlatmak için tepelere çıkma emri verdi. Bu, Böck ve Scudier'in Avusturyalı tugaylarını Custoza'dan çıkmaya zorladı. Scudier daha sonra sahadan çekilerek Avusturya hattında bir boşluk daha açtı. İtalyan solunda Sirtori, Cerale'nin kaçışından sonra cephesini stabilize etmeyi başarmıştı. Muharebenin bu noktasında her iki taraf da kaybedilmiş bir savaşla karşı karşıya olduklarını düşünüyordu.[8] Saat 13:00'e doğru La Marmora muharebenin kaybedildiğine karar vererek ve köprübaşlarını güvence altına almak isteyerek geri çekilme emri verdi. La Marmora'nın haberi olmadan, Govone'nin tümeni VII Kolorduyu geri püskürtmüş ve Belvedere Tepesini ele geçirmişti. Rodic öğleden sonra saat 2'de Monte Vento ve Santa Lucia'ya bir saldırı başlattı. Sirtori'nin tümeni yol verince, İtalyan hattında Avusturyalıların yararlanacağı bir delik açıldı. Sonunda Avusturya hattını yarabildiğini düşünen Govone, bir anda kendini Custoza yakınlarında, bir kanadında Rodic ve Monzambano'daki köprüye doğru ilerleyen bir Avusturya tugayı ile izole edilmiş halde buldu. Bu noktada, emir almadan iki Avusturya yedek tugayını savaşa sokan Maroicic tarafından diğer kanadından saldırıya uğradı. Aynı zamanda Hartung'un Kolordusu'na savaşı yeniden başlatma emri verildi. Cugia tümenini püskürttüler ve daha önce ele geçirmeyi başaramadıkları Monte Torre'nin tepesinde altı top ve çok sayıda esir ele geçirdiler. Avusturya'ya ait 40 topun bombardımanından sonra, saat 17:00'de İtalyanlar Maroicic tarafından Custoza'dan çıkarıldı.[9]

Sonuç

Avusturyalılar hem stratejik hem de taktiksel olarak zafer kazanmıştı. İtalyanlar Mincio'yu geçerek Veneto'dan geri püskürtüldü. Ancak bu kesin bir yenilgi değildi. İtalyanları kesin bir yenilgiye uğratmak için Albrecht'in kuvvetlerinin güneybatıya ilerleyerek Mincio üzerindeki köprüleri ele geçirmesi gerekiyordu (İtalyanlar bu köprüleri tahkim etmeyi ihmal etmişlerdi). Böyle bir takip, iki İtalyan kolordusunun dağılmış kalıntılarını nehrin doğu kıyısında kıstıracak ve Albrecht'in İtalya Krallığı'nı bizzat işgal etmesini sağlayacaktı.

Albrecht bunun yerine, Avusturyalıların çok yorgun olduğunu ve Avusturya süvarilerinin sabahki anlamsız saldırılarla hırpalandığını düşündüğü için takip emri vermedi. Böylece morali bozulmuş Mincio Ordusu'nu yok etme fırsatını heba etmiş oldu. 26 Haziran 1866'da Albrecht karargâhını tekrar Verona'ya taşıdı, çünkü Lombardiya'daki bir Avusturya işgaline Fransızların vereceği olası bir cevaptan endişe ediyordu. Endişelenmemeliydi: İmparator bile Albrecht'e tüm siyasi mülahazaları göz ardı etmesini tavsiye etmişti.[10]

Königgrätz'daki (3 Temmuz) kayıplarından sonra Avusturyalılar, Viyana'yı korumak için Güney Ordusu'ndan bir kolorduyu Avusturya'ya nakletmek zorunda kaldılar ve Veneto'daki kuvvetlerini zayıflattılar. Ancak İtalyanlar saldırılarına ancak Temmuz ortasında yeniden başladılar. Cialdini, Po'yu geçti ve Rovigo (11 Temmuz), Padua (12 Temmuz), Treviso (14 Temmuz), San Donà di Piave (18 Temmuz), Valdobbiadene ve Oderzo (20 Temmuz), Vicenza (21 Temmuz) ve son olarak Friuli'deki Udine'yi (22 Temmuz) işgal etti. Bu arada Garibaldi'nin gönüllüleri Brescia'dan Trento'ya doğru ilerlemiş (bkz. Trentino'nun İşgali) ve 21 Temmuz'daki Bezzecca savaşında zafer kazanmışlardı.

Custoza'daki zafere ve İtalyanların Lissa'daki yenilgisine rağmen, Königgrätz nedeniyle Avusturyalılar Prusyalılara teslim olmak zorunda kaldılar ve Veneto'yu bırakmak zorunda kaldılar.

Ayrıca bakınız

  • Quadrilatero

Kaynakça

Dipnot

  1. ^ Albrecht Friedrich von Österreich: Erster offizieller Bericht über die Schlacht bei Custozza am 24. Juni 1866, in: Österreichische Militärische Zeitschrift, Jahrgang 1866, Nr. 2. Alberto Pollio: Custoza (1866). Stab. Poligr. per l' Amministrazione della Guerra, Rom 1923.
  2. ^ Seewald, Berthold (25 Mayıs 2020). "Custozza-Schlacht 1866: Der letzte große Triumph Österreichs über Italien". Die Welt. 25 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023. 
  3. ^ The II Corps, with its 6th, 10th and 19th Divisions, did not engage in the battle. Wavro pp. 96-116
  4. ^ Wawro, pp. 100-103.
  5. ^ Wawro, pp. 104-107.
  6. ^ Wawro, pp. 107-109.
  7. ^ Wawro, pp. 109-111.
  8. ^ Wawro, pp. 111-112.
  9. ^ Wawro, pp. 114-116.
  10. ^ Wawro, pp. 116-120.

Alıntı

Daha fazla bilgi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başkomutanlık Meydan Muharebesi</span> Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen muharebe

Başkumandanlık Meydan Muharebesi ya da Dumlupınar Meydan Muharebesi, Kütahya'ya bağlı Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922'de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen savaştır. Başkumandan Mustafa Kemal Paşa tarafından şahsen yönetildiği için Başkumandanlık Meydan Muharebesi olarak anılır. İstiklal Savaşı'nın kesin bir Türk zaferiyle sonuçlanmasını sağlayan bu çarpışmanın yıl dönümü Türkiye'de ulusal bayram olarak kutlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Crusader Harekâtı</span>

Crusader Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Kuzey Afrika Cephesi'nde, Birleşik Krallık kuvvetlerinin, Alman-İtalyan Tobruk kuşatmasına yönelen üçüncü saldırı operasyonudur.

Tekketepe Muharebesi, 12 Ağustos 1915 tarihinde Anafartalar Cephesi’nin kuzey –sol– kesiminde, İngiliz kuvvetlerince, Tekketepe’nin kontrolü için girişilen taarruzdur.

<span class="mw-page-title-main">Isonzo Muharebeleri</span>

Isonzo Muharebeleri, I. Dünya Savaşı sırasında İtalya Cephesi'nde Isonzo Irmağı boyunca İtalya ile Avusturya-Macaristan orduları arasında yapılan on iki muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Balkan Savaşı</span> Balkan Birliği ile Osmanlı Devleti arasında 7 Ekim 1912-30 Mayıs 1913 tarihleri arasında gerçekleşen savaş

Birinci Balkan Savaşı, 7 Ekim 1912-30 Mayıs 1913'te Bulgaristan Krallığı, Sırbistan Krallığı, Yunanistan Krallığı ve Karadağ Krallığı'ndan oluşan Balkan Birliği'nin Osmanlı Devleti'ne karşı başlattığı savaş. Bu savaş ile Balkan devletleri, Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki topraklarının büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Bu savaş sonucunda Osmanlı Devleti Edirne ve Kırklareli'ne kadar olan Midye-Enez Hattı'nın batısındaki tüm topraklarını Balkan devletlerine bırakmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Alman Afrika Kolordusu</span> Almanyanın II. Dünya Savaşı sırasında Libyada bulunan askeri birliği

Alman Afrika Kolordusu, II. Dünya Savaşı'nda Kuzey Afrika Cephesi'ne yollanan Nazi Almanyası'nın Wehrmacht'a bağlı Heer ve Luftwaffe birliklerinden oluşan askerî birimlerinden birinin adı. Erwin Rommel'in komutası altında, Kuzey Afrika'da elde ettikleri başarıyla tanınmıştır. Savaşta en büyük rakipleri 8. İngiliz Ordusu komutanı Bernard Montgomery idi.

Vitebsk - Orşa Taarruzu, Kızıl Ordu'nun 1944 yılı yaz genel taarruzu Belarus Stratejik Taarruz Harekâtı'nın bir parçasıdır ve genelde Bagration Harekâtı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">1. Târgu Frumos Muharebesi</span>

1. Târgu Frumos Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi 'nde 1. Yaş-Kişinev Taarruzu'nun bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tatsinskaya Taarruzu</span>

Tatsinskaya Taarruzu, bir Sovyet tank kolordusunun, Stalingrad'da kuşatılan Mihver kuvvetlerin havadan ikmali için Luftwaffe tarafından kullanılan Tatsinskaya Havaalanı'nın ele geçirilmesi operasyonudur. Havaalanı, Stalingrad'daki Pitomnik Havaalanı'na sefer yapan iki havaalanından biridir. Harekât, General Vasili Badanov komutasındaki 24. Tank Kolordusu tarafından 1942 yılı Aralık ayı sonlarında, Küçük Satürn Harekâtı'nın son aşaması olarak gerçekleştirilmiştir. Sovyet kuvvetleri, taarruz ettikleri Tatsinskaya havaalanını ele geçirerek 300'den fazla uçağı yerde imha ettiler. Ağır tank kayıplarına karşın General Badanov'un başarısı parlak bir stratejik zafer olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Eckmühl Muharebesi</span>

Eckmühl Muharebesi, 21 Nisan - 22 Nisan 1809'da Beşinci Koalisyon Savaşı'nın bir parçası olarak da bilinen 1809 Seferi'nin dönüm noktası olan savaş. I. Napolyon komutasındaki Fransız ordusu ile Avusturya Arşidükü Karl komutasındaki Avusturya ordusunun arasındaki çatışmayı Fransızlar kazandı. Mareşal Davout tarafından yönetilen III. Kolordu dağınık savunma ve Mareşal Lefebvre tarafından yönetilen Bavyera VII. Kolordusu sayesinde Napolyon, ana Avusturya ordusunu yenmeyi ve savaşın geri kalanında stratejik girişimi başardı.

<span class="mw-page-title-main">Raab Muharebesi (1809)</span>

Raab Muharebesi veya Győr Muharebesi 14 Haziran 1809'da Napolyon Savaşları sırasında Fransız-İtalyan kuvvetleri ile Habsburg kuvvetleri arasındaki muharebe. Bu çatışma, o dönem Avusturya İmparatorluğu'na bağlı Macaristan Krallığı'nın Győr (Raab) yakınlarında gerçekleşti ve Fransız-İtalyan zaferiyle sonuçlandı. Bu zaferin ardından Arşidük John'un kuvvetleri Wagram Muharebesi'nde yer alamadı. Eugène de Beauharnais'in bu başarısının ardından I. Napolyon, Wagram'da zafer eldi etti.

<span class="mw-page-title-main">Königgrätz Muharebesi</span>

Königgrätz Muharebesi ya da Sadowa Muharebesi, Prusya Krallığı'nın Avusturya İmparatorluğu'nu yenilgiye uğrattığı ve Prusya-Avusturya Savaşı'nın sonucunu belirleyen muharebe. Muharebe, 3 Temmuz 1866 tarihinde Bohemya kasabaları Königgrätz ve Sadowa'nın yakınlarında gerçekleşmiştir.

Cormòns Mütarekesi,12 Ağustos 1866 tarihinde Cormons'da İtalya Krallığı ile Avusturya İmparatorluğu arasında imzalanmış ve Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı'nı sona erdiren Viyana Antlaşması'nın başlangıcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı</span>

Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı, İtalya Krallığı ile Avusturya İmparatorluğu arasında Haziran ve Ağustos 1866 tarihleri arasında yaşanan bir savaştı. Çatışma, Avusturya-Prusya Savaşı ile paralellik göstermiş ve Avusturya'nın Venetia bölgesini Fransa'ya bırakmasıyla sonuçlanmış ve daha sonra bir plebisit sonrasında İtalya tarafından ilhak edilmiştir. İtalya'nın bu zengin ve kalabalık bölgeyi alması, İtalya'nın birleşmesinde önemli bir adımı oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Trentino'nun işgali (1866)</span> 1866 askeri harekâtı

Trentino'nun İşgali, Avusturya-Prusya Savaşı'nın bir parçası olarak, 1866 Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı sırasında İtalyan'ların, Avusturya'ya karşı gerçekleştirdiği bir dizi askerî harekâtı idi.

<span class="mw-page-title-main">Alfonso Ferrero La Marmora</span>

Alfonso Ferrero La Marmora ; 18 Kasım 1804 - 5 Ocak 1878) İtalyan general ve devlet adamıydı. Ağabeyleri arasında asker ve doğa bilimci Alberto della Marmora ve İtalyan ordusunun şu anda Bersaglieri olarak adlandırılan kolunun kurucusu Alessandro Ferrero La Marmora bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Montebello Savaşı (1859)</span>

Montebello Muharebesi 20 Mayıs 1859 tarihinde günümüzde Lombardiya, Kuzey İtalya'da gerçekleşmiştir. İkinci İtalyan Bağımsızlık Savaşı'nın ilk büyük çarpışması olan bu savaş, Mareşal Karl von Urban komutasındaki Avusturya birlikleri ile Piyemonte süvarileri ve General Élie Foray komutasındaki Fransız piyadeleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Podol Muharebesi</span>

Podol Muharebesi, 26 ve 27 Haziran 1866'da Bohemya'daki Avusturya-Prusya Savaşı'nın Königgrätz Harekatı'nın başlama günlerinde küçük bir çatışmaydı. Savaş, günümüz Svijany'sinde Prusya Birinci Ordusu birlikleri ile Eduard Clam-Gallas'ın Avusturya I Kolordusu'nun unsurları arasında gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Valtellina Harekâtları (1866)</span>

Valtellina Harekâtları, Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı'nın bir muharebesiydi. Muharebenin ilerleyişi ilk başta Trentino'da faaliyet gösteren General Franz Kuhn von Kuhnenfeld'in 8. Tümeni'ne bağlı Avusturya birliklerinin Giuseppe Garibaldi komutasındaki İtalyan Gönüllü Kolordusu'na karşı giriştiği saldırıydı. Ardından Albay Enrico Guicciardi komutasındaki Mobil Ulusal Muhafızların İtalyan karşı saldırısından oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Náchod Muharebesi</span>

27 Haziran 1866'daki Náchod Muharebesi, Avusturya-Prusya Savaşı'nın ilk büyük eylemiydi. General Karl Friedrich von Steinmetz'in 5. Kolordusu'nun öncü birliği, Silezya'dan Bohemya'ya doğru ilerleyen Prusyalıların bir parçası olarak Náchod yakınlarındaki yüksek bir araziyi işgal etti. General Von Ramming komutasındaki Avusturya 6. Kolordusu'nun askerleri olay yerine geldi ve Prusyalılara saldırdı ancak geri püskürtüldü. Avusturyalılar daha fazla geldikçe, hem maliyetli hem de başarısız olduğu kanıtlanan saldırılara katılmaları emredildi. Avusturyalıların bu savaşta başarısız olma nedenlerinden biri, Prusya piyadesi, yatarak ateşlenebilen ve doldurulabilen bir namludan doldurmalı tüfek olan iğneli tüfeğe sahip olmasıydı. Sonuç olarak, yalnızca namludan doldurmalı tüfeklerle donatılmış olan Avusturya piyadesi orantısız sayıda kayıp verdi. Sonunda, çok hırpalanmış Avusturyalılar sahadan çekildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.