İçeriğe atla

Cusco

Koordinatlar: 13°31′30″G 71°58′20″B / 13.52500°G 71.97222°B / -13.52500; -71.97222
Tarihi Cusco Şehri
UNESCO Dünya Mirası
KriterKültürel: iii, iv
Referans273
Tescil1983 (7. oturum)
BölgeLatin Amerika ve Karayipler
Cusco'nun coğrafi konumu

Cusco (Cuzco da denir, Keçuva dilinde Qusqu veya Qosqo), Orta Peru'nun And Dağları platosunda bir şehir olup, aynı isimli eyaletin başkentidir. 3.416 m yükseklikte bir konumdaki Cusco'nun 250.000 nüfusu vardır. Şehir, bir başpiskopos ve bir üniversitenin merkezidir. İnka Krallığı'nın başkenti olarak değişken tarihi, çevresindeki görülmeye değer yerleri ve And dağlarının ortasındaki konumu ile sahip olduğu doğa güzellikleri şehri, çok sayıda turist için çekim merkezi haline getirir. İnka harabe şehri Machu Picchu'ya giderken bir çıkış noktası olması, Cusco'yu dünyaca meşhur hale getirmiştir.

Cusco şehrinin tarihi bölgeleri 1983 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[1]

Resim galerisi

Cuzco'nun tepeden panoramik görünümü

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Cusco ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Havana</span> Kübanın başkenti

Havana, Küba'nın başkenti. 2.2 milyon nüfusuyla hem Küba'nın hem de Karayipler'in en büyük şehridir. Geçim kaynakları başta puro, şeker kamışı ve mısırdır. Havana ayrıca bir turizm kentidir. Kentte ilkbahar aylarında hızı 200 km hıza ulaşan kasırgalar görülür. Havana uzun yıllar İspanyolların sömürgesi altında kalmıştır. Bu sebepten dolayı bazı sokaklarında İspanyol etkisi hâlâ görülür. Havana Latin Amerika'nın önde gelen kentlerindendir. Havana'da tropik bir iklim görülür. Havana sanayi bakımından da gelişmiştir. Kentte yer altı kaynakları da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Machu Picchu</span> İnka antik kenti

Machu Picchu, bugüne kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bir İnka antik şehridir. 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnka medeniyeti</span> Kolomb öncesi Amerikan uygarlığı

İnka medeniyeti, Güney Amerika'nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesindeki Cuzco şehri civarında, efsanevi kralları ve ilk Sapa Inca olan Manco Capac'ın 11. yüzyılda Cuzco Krallığı'nı kurmasıyla başlamıştır. Manco Capac'ın soyunun egemenliğinde Krallık bölgedeki diğer Andlı topluluklar gibi büyümeye devam etmiş ve 1438 yılında adının birebir çevirideki anlamı yer sallayan olan Pachacutec liderliğindeki İnkalar sınırlarını genişleterek diğer Andlı toplulukları egemenlikleri altına almaya başlamışlardır. Böylece, Pachacutec Amerika kıtasında Kolomb öncesi var olan en büyük imparatorluk olan İnka İmparatorluğu'nu (Tawantinsuyu) kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Keçuva dilleri</span>

Keçuva dilleri veya İnka dilleri veya topluca Keçuvaca, Güney Amerika'nın And Dağları'nın ortalarındaki bölgelerde konuşulan bir dil ailesi veya lehçe sürekliliğidir. Keçuvaca dil ailesinin bilinen bir akrabası yoktur ve Amerikan yerli dilleri içinde en çok konuşulan dil ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Huayna Picchu</span>

Huayna Picchu veya Wayna Pikchu, ortalarında Machu Picchu İnka harabelerinin bulunduğu iki zirveden biri. Zirve, harabelerin klasik kartpostal deseni olarak, arka planda yükselen görüntüsü ile ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sacsayhuamán</span>

Sacsayhuamán, Peru'nun Cusco şehrinin hemen yakın çevresinde bulunan İnka kalesi harabeleridir. Şehir merkezinin yaklaşık 3 km dışındadır. Bu tesisle ilgili en ünlü teori, kalenin şehre en tehlikeli girişi korumasıdır. Gerçekten de, İspanyolların istilasında yüzlerce savaşçı kendisini bu duvarlarda tahkim etmiştir. İspanyolların bu istilası boyunca ve depremlerle, kale kısmen tahrip olmuş ve böylelikle bugüne üçte biri kalmıştır. Sacsayhuamán, düşmana karşı sadece kuvvetli bir savunma göstermemiş, aynı zamanda İnkaların güç ve enerjilerini de kanıtlamıştır. Çok sayıda, özel düzenlenmiş kutsal olma ihtimali olan yerlerin varlığı, savunma amacına karşı argüman olarak durur. Bunlar örnek olarak, yapının ana çizgileri, çapı yaklaşık 100 metre olan daire şeklinde arenalar, tek başına duran kaya bloklardan oluşan geniş merdivenlerdir.

<span class="mw-page-title-main">İnka mimarisi</span>

İnka mimarisi üç temel kavram üzerine kurulmuştur: hassaslık, kullanışlılık ve sadelik. İnka mimarisinin temel anlayış prensibi "Azı karar çoğu zarar." olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pisco (içki)</span>

Pisco, bir brendi olup, Peru ve Şili'nin ulusal içkisidir.

<span class="mw-page-title-main">İnka terasları</span>

İnka terasları, İnkalar tarafından dağ yamaçlarına daha fazla tarım ürünü elde edebilmek için basamak şeklinde inşa edilmiş teraslardır. Böylece kıtlığa engel olup insanlara daha fazla gıda maddesi sağlanmıştır. Teraslarda mısır, patates, bal kabağı, fıstık, biber gibi ürünler yetiştirlmiştir. Sulama ise kanallar yardımıyla yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnka İmparatorluğu</span>

İnka İmparatorluğu, Kolomb öncesi Amerika'nın en büyük imparatorluğudur. İnka terimi, yarı efsanevi kurucu Manco Capac'tan 1532'de İspanyollara yenik düşmüş Atahualpa'ya dek toplam 13 imparatordan oluşan bir hanedanın hükmettiği Kolomb öncesi Güney Amerika halklarının tarihi ve uygarlığına ilişkin her türlü olayı kapsayan bir ifadedir.

Písac ya da Pisaq, Peru'da bir şehir ve İnkaların eski bir dağ hisarıdır. Cusco'ya yaklaşık 33 kilometre mesafede bulunur. Şehir Urubamba Nehri kıyısında Valle Sagrado'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tipon</span>

Tipón İnkalar’a ait kalıntıların bulunduğu bir arkeolojik sit alanı olup, İnkalar’ın başkenti Cusco'nun (Peru) 27 km. güneydoğusunda, Huatanay Nehri vadisinde, Oropesa yakınlarında yer alır. İnka İmparatorluğu’nun su mühendisliğinde ulaştığı üstün teknolojinin en iyi yansıtıldığı arkeolojik sitlerden biri olan Tipón, İnka asilleri için etrafı duvarla çevrili olarak inşa edilmiş, kendi kendini besleyebilmiş, yaklaşık 2.000 dönümlük bir yerleşim yeridir. Yaklaşık 450 yıl boyunca tarımın yapıldığı Tipón, tarım ve sulama konusunda uzman olan İnka mühendisliğinin en güzide örneklerinden biri olarak kendini gösterir. Tarım terasları ve sulama kanalları bakımından ön plana çıkan Tipón’da binalar, çeşmeler, banyolar ve diğer tüm büyük yapılar hem görsel, hem de işlevsel olarak, çevredeki doğayla uyumlu biçimde tasarlanmıştır. Tipón sit alanının yukarı kısmından bir sulama kanalıyla İnka Yolu geçer.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Vadi</span>

'Kutsal İnka Vadisi ya da Urubamba Vadisi, Peru Andları'nda yer alan, İnkalar'ın başkenti Cuzco yakınlarında bulunan bir vadidir. Yerli halkların yaşadığı bu vadi, Pisac ile Ollantaytambo arasındaki ve Urubamba Nehri'ne, diğer adlarıyla Vilcanota Nehri ya da Willkamayuya paralel kalan tüm alanı kapsar. Birçok nehrin aktığı küçük vadilerden oluşan Kutsal Vadi bu nehirler tarafından beslenir ve birçok İnka arkeolojik sit alanını barındırır. İnkalar'ın bu vadiye çok önem vermelerinin en önemli nedeni çok özel iklim koşullarına ve özel coğrafik özelliklere sahip olmasıdır. İnkalar, coğrafi özellikleri ve özel iklim koşulları nedeniyle bu vadiden çeşitli bakımlardan çok yararlanmışlardır. Vadi, topraklarının zenginliği sayesinde temel tarım merkezlerinden biri olmuş, imparatorluğun en önemli doğal sağlık merkezi olmasının yanı sıra en önemli mısır üretim bölgesi olmuştur. Aynı zamanda Peru'daki en iyi mısır burada üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Urubamba Nehri</span> Güney Amerikada bir nehir

Urubamba, Güney Amerika'da bir nehirdir. Titicaca Gölü'nün kuzeybatısında And geçidi Abra la Raya yakınlarında, Peru'nun güneydoğu And zinciri ile Peru ve Bolivya platosu (Altiplano) arasındaki su sınırında çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Madison, Wisconsin</span>

Madison, ABD'nin Wisconsin eyaletinin başkentidir. Aynı zamanda Dane County'nin de idari merkezi ve Wisconsin–Madison Üniversitesi'nin yer aldığı kenttir. 2020 nüfus sayımına göre 270 bine yakın nüfusuyla Milwaukee'nin ardından Wisconsin'in en kalabalık ikinci, ABD'nin en kalabalık 81. kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Tempe, Arizona</span>

Tempe, Amerika Birleşik Devletleri'nde Arizona eyaletinin Maricopa County sınırlarında bulunan bir şehir. 2010 nüfus sayımında nüfusu 161.719 kişi olarak belirlenmiştir. Şehir, Tempe gölünün kıyısında kuruludur ismini de bu gölden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salkantay</span>

Salcantay, Salkantay veya Sallqantay Peru And Dağları'nın bir parçası olan Vilcabamba sıradağlarının en yüksek zirvesidir. And Dağları'ndaki en yüksek 38. ve Peru'daki en yüksek 12. zirvedir. Bununla birlikte, derin bir şekilde oyulmuş arazide bir menzil yüksek noktası olarak, Huascarán'dan sonra ülkedeki topografik olarak en belirgin 2. zirvedir.

Cusco Krallığı, Güney Amerika'nın And Dağları bölgesinde, özellikle de bugünkü Peru'da bulunan antik bir Andean krallığıdır. Bu krallık, bugünkü Peru'nun Cusco bölgesinde, And Dağları'nın zirvesinde yer alan Cusco şehri çevresinde kurulmuştur. Cusco Krallığı, özellikle İnka İmparatorluğu'nun öncüsü olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Inti Raymi</span>

Inti Raymi İnka dininin en saygı duyulan tanrısı olan tanrı Inti onuruna İnka İmparatorluğu'nun geleneksel bir dini törenidir. Bu, gün doğumu ile gün batımı arasındaki süre açısından yılın en kısa günü olan kış gündönümünün ve ışık saatlerinin yeniden uzamaya başlayacağı İnka Yeni Yılının kutlanmasıdır. Ekvatorun güneyindeki bölgelerde, Gregoryen ayları olan Haziran ve Temmuz ayları kış aylarıdır. 24 Haziran'da yapılır