Curzon Hattı - Turkipedia

II. Dünya Savaşı'ndaki tarihi sınır çizgisi
Açık mavi çizgi: 1919'da önerilen Curzon Hattı "B". Koyu mavi çizgi: 1919'da Lewis Namier tarafından çizilen Curzon Hattı "A". Pembe bölgeler: II. Dünya Savaşı'ndan önce Almanya'ya dahil olan bölgeler, savaştan sonra Polonya'ya bağlandılar. Gri bölge: İkinci Dünya Savaşı öncesinde Polonya'ya bağlı olan, savaştan sonra Sovyetler Birliği tarafından işgal edilen, Curzon Hattı'nın doğusundaki topraklar.

Curzon Hattı Sovyetler Birliği ve Polonya arasındaki bir sınır çizgisi önerisidir. Curzon Hattının tarihi, küçük değişikliklerle beraber, I. Dünya Savaşı dönemine kadar uzanır.^[1] Curzon Hattı, ilk kez Yüksek Savaş Konseyi tarafından, yeni ortaya çıkan İkinci Polonya Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği devletleri arasındaki sınır çizgisi olarak çizilmiştir. Hattı kurma önerisi, gelecekte yapılacak sınır anlaşmasına diplomatik olarak hizmet etmesi amacıyla İngiliz Dışişleri Bakanı George Curzon tarafından ortaya konulmuştur.^[2] Ancak savaşın devam etmesi nedeniyle, hiçbir zaman sınır anlaşması yapılamadı.^[3]

Hat, II. Dünya Savaşı esnasında önemli bir jeopolitik faktördü. Josef Stalin, Doğu Polonya'yı işgal ettiği zaman, Sovyetler Birliği'nin sınırlarını Adolf Hitler ile beraber Curzon Hattı boyunca bölmüştür. Batılı güçler, Barbarossa Harekâtı'nın ardından, Sovyetler Birliği ile görüşmelere başladılar. Tahran Konferansı yapılana kadar, Müttefikler, Polonya'nın doğu sınırının 1939'da çizilen Curzon Hattındaki gibi kalması konusunda hemfikir değildi; ancak Churchill'in pozisyonu, Kursk Muharebesi'ndeki kesin Sovyet zaferinden sonra değişti.^[4]

Tahran Konferansı'nda belirlenen özel bir anlaşmanın ardından, 1945 Yalta Konferansı'nda, Müttefik Devlet liderleri Franklin D. Roosevelt, Winston Churchill ve Stalin, Polonya ve Sovyetler Birliği arasındaki doğu sınırı olarak, beş ila sekiz kilometrelik değişikliklerle Curzon Hattı'nın kullanılması konusunda karar kıldı.^[5] Churchill, Lviv şehri de dahil olmak üzere, Doğu Galiçya'nın parçalarını Polonya topraklarına eklemeyi önerdiğinde (B Hattı'ndaki gibi), Stalin, Sovyetler Birliği'nin, önceden Britanya Hükûmeti'nin birkaç kez onaylamış olduğu üzere daha az toprak talep edemeyeceğini savundu. Müttefik Devletler, eskiden Alman yönetiminde bulunan bölgelerin (Kurtarılan Topraklar) Polonya'ya dahil edilmesiyle bu zararı telafi etmiştir. Sonuç olarak, Belarus, Ukrayna ve Polonya ülkeleri arasındaki mevcut sınır, Curzon Hattıyla belirlenmiştir.

Kaynakça

^ Eberhardt, Piotr (2012). "The Curzon line as the eastern boundary of Poland. The origins and the political background". Geographia Polonica. 85 (1). 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
^ Sarah Meiklejohn Terry (1983). Poland's Place in Europe: General Sikorski and the Origin of the Oder-Neisse Line, 1939-1943. Princeton University Press. s. 121. 18 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
^ R. F. Leslie, Antony Polonsky (1983). The History of Poland Since 1863. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-27501-9.
^ Rees, Laurence (2009). World War Two Behind Closed Doors, BBC Books, pp.122, 220
^ "Modern History Sourcebook: The Yalta Conference, Feb. 1945". Fordham University. 23 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2010.

İlgili Araştırma Makaleleri

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu. 30'dan fazla ülkeden gelen 100 milyondan fazla personelin doğrudan katıldığı bu topyekûn savaşta, savaşın büyük tarafları tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel kapasitelerini savaş için seferber ettiler. 70 ila 85 milyon ölümle sonuçlanan II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en ölümcül savaştı ve savaş boyunca askerî personelden daha çok sivil kayıp verildi. Milyonlarca insan soykırımdan, planlanmış açlık ölümlerinden, katliamlardan ve hastalıklardan öldü. Tanklar, zırhlı araçlar, savaş uçakları, stratejik bombardımanlar, uçak gemileri, radar ve sonar, nükleer silahların geliştirilmesi ve roketler gibi birçok savaş teknolojisi savaşta önemli rol oynadı.

Polonya Seferi veya Polonya'nın İşgali, II. Dünya Savaşı'nın başlangıcı olarak kabul edilir. Nazi Almanyası'nın işgal harekâtı Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nın imzalanmasından bir hafta sonra, 1 Eylül 1939'da başlamış ve 6 Ekim 1939'da Almanya ve Sovyetler Birliği'nin Polonya'nın tamamını işgal etmeleriyle son bulmuştur. Alman saldırısı, savaş ilanı olmadan yapılmıştı. Bu saldırı uluslararası hukuka aykırı bir saldırı savaşıdır.

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı veya Molotov - Ribbentrop Paktı, Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında Doğu Avrupa'yı aralarında paylaşan bir saldırmazlık paktıydı. Pakt 23 Ağustos 1939'da Moskova'da Almanya Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop ve Sovyet Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov tarafından imzalandı ve resmi olarak Almanya ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Arasında Saldırmazlık Antlaşması olarak biliniyordu. Gayri resmi olarak; Hitler-Stalin Paktı, Nazi-Sovyet Paktı veya Nazi-Sovyet İttifakı olarak da anıldı.

Yalta Konferansı ya da Kırım Konferansı, II. Dünya Savaşı sırasında 4 Şubat 1945 - 11 Şubat 1945 tarihleri arasında SSCB'nin önde gelen tatil yeri Yalta'nın 3 kilometre güneyinde bulunan Livadia Sarayı'nda düzenlenen ve Churchill, Roosevelt ve Stalin olmak üzere "Üç Büyük" 'ün katıldığı konferans.

Potsdam Konferansı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın teslimiyetinden sonra 17 Temmuz 1945 - 2 Ağustos 1945 tarihleri arasında Almanya'nın başkenti Berlin'in 26 kilometre güneybatısında bulunan Cecilienhof Sarayı'nda düzenlenen ve Churchill, Truman ve Stalin olmak üzere "Big Three" 'nin katıldığı konferans.

Sovyet - Japon Tarafsızlık Anlaşması , Japon - Sovyet Saldırmazlık Anlaşması olarak da bilinir. Anlaşma Sovyetler Birliği ve Japon İmparatorluğu arasında Sovyet - Japon Sınır Savaşı (1939)'ndan iki yıl sonra 13 Nisan 1941'de imzalanmıştır.

Tahran Konferansı, 28 Kasım - 1 Aralık 1943 tarihleri arasında, Müttefik liderler, Joseph Stalin, Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill katılımıyla, SSCB'nin Tahran Büyükelçiliği'nde gerçekleşen ve o ana dek ilk kez tüm Müttefik liderlerin katıldığı bir strateji toplantısı idi. 22-26 Kasım 1943 tarihlerinde yapılan Kahire Konferansı'ndan hemen sonra yapılan bu liderler zirvesini, 1945 yılında yapılan Yalta Konferansı ve Potsdam Konferansları takip etti. Üç lider, toplantıya ajandalarındaki farklı gündemlerle başlamış olmakla birlikte, Nazi Almanyası'na karşı yeni bir cephe açılması konusunda oy birliği ile aldıkları bir kararla toplantıyı sonlandırdılar. Müttefiklerin Türkiye ve İran'la olan ilişkileri, Yugoslavya'daki operasyon, Japonya'nın durumu ve savaştan sonra yapılacaklar, Konferans'ta ele alınan diğer konulardı. İran'ın bağımsızlığının, müttefiklerin üç büyük üyesince tanındığına dair ayrı bir protokol de imza altına alındı.

Sovyetler Birliği'nin Türkiye üzerindeki toprak iddiaları, 1945’ten 1953’e kadar süren, Sovyetler Birliği Türkiye'nin Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi arasındaki kara sınırının ve Boğazların güvenliğinin gözden geçirilmesini amaçlayan birkaç farklı öneriden oluşuyordu. Nikita Kruşçev’in anılarında belirtildiğine göre Josef Stalin ve başbakan yardımcısı Lavrenti Beriya bu iddialar konusunda hemfikir olarak, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu topraklarının büyük bir bölümünün Gürcistan ve Ermenistan'a ait olduğunu iddia etmişlerdir. Buna göre, eğer başarılı olursa, Karadeniz çevresinde Sovyetlerin konumu güçlendirilip Britanya'nın Orta Doğu’daki etkisi zayıflatacaktı.

Aşağıdaki listede Müttefik Devletler tarafında düzenlenen II. Dünya Savaşı konferansları yer almaktadır. Kalın yazılan konferanslar Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği liderlerinin tamamının katıldığı konferansları betimlemektedir.

Amerika Birleşik Devletleri-SSCB ilişkileri, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

Sovyet-Polonya Savaşı İkinci Polonya Cumhuriyeti, Ukrayna Halk Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği arasında, Batı Ukrayna ve Belarus'un bazı bölümlerinin kontrolünü elde etmek için yapılmış bir savaştır. Sovyet Rusya ve Ukrayna Sovyeti aynı komünist liderlik altında birleşmiş olsa da, teoride bağımsızlardı. Pratikte, 1918 yılına kadar Sovyetler Birliği'ne bağlı kaldılar. Birlik, 1922 yılında yasallaştırıldı.

Nisan 1920'deki Varşova Antlaşması, Józef Piłsudski tarafından temsil edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti ile Symon Petliura tarafından temsil edilen Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Bolşevik Rusya'ya karşı askeri-ekonomik bir ittifaktı. Anlaşma 21 Nisan 1920'de, 24 Nisan'da askeri bir ilave yapılarak imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">1951 Polonya-Sovyet toprak değişimi</span>

1951 Polonya-Sovyet toprak değişimi veya 1951 Polonya-Sovyet sınır düzenleme anlaşması, Moskova'da Sovyetlerin kontrolündeki Polonya Halk Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği arasında karşılıklı sınırları boyunca yaklaşık 480 km² araziyle ilgili olarak imzalanan bir sınır düzenlemesiydi. Anlaşma 15 Şubat 1951'de imzalandı ve 28 Mayıs 1951'de Polonya Halk Cumhuriyeti ve 31 Mayıs 1951'de SSCB tarafından onaylandı. 16 Ağustos 1945 tarihli sınır anlaşmasını değiştirdi ve 5 Haziran 1951'de yürürlüğe girdi. Değişim, Polonya tarafından vazgeçilen zengin kömür yatakları nedeniyle Sovyetler Birliği'nin kesin ekonomik yararına yapıldı; bu yataklar II. Dünya Savaşı'ndan çok önce keşfedildi. Anlaşmayı izleyen sekiz yıl içinde, Sovyetler orada yıllık toplam 15 milyon ton madencilik kapasitesine sahip dört büyük kömür madeni inşa etti. Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hükûmetinin bu süreçte söz hakkı yoktu.

Polonya'nın 1945'ten 1989'a kadar olan tarihi, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra Polonya'ya dayatılan komünist yönetim dönemini kapsar. Bu yıllar, genel sanayileşme, kentleşme ve yaşam standardında pek çok iyileştirmeyi barındırırken, erken dönem Stalinist baskılar, toplumsal huzursuzluk, siyasi çekişmeler ve şiddetli ekonomik zorluklarla gölgelendi.

Potsdam Anlaşması,, Ağustos 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın galibi üç büyük Müttefik devlet olan Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında yapılan anlaşmadır. Potsdam Konferansı'nın bir sonucu olan bu anlaşma, Almanya'nın sınırlarının ve Alman işgalinden kurtarılan bölgede sınırların belirlenmesi ve yeniden inşası ile ilgiliydi. Ayrıca Almanya'nın silahsızlandırılması ve ödeyeceği savaş tazminatları, savaş suçlularının yargılanması ve etnik Almanların Avrupa'nın çeşitli bölgelerinden toplu olarak sınır dışı edilmesi konularını da ele almıştır.

Batı ihaneti, Birleşik Krallık, Fransa ve bazen ABD'nin, II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında ve sonrasında Çekoslovak ve Polonya devletlerine ilişkin yasal, diplomatik, askeri ve ahlaki yükümlülüklerini yerine getirmediği görüşüdür. Ayrıca bazen o sırada diğer Orta ve Doğu Avrupa devletlerinin muamelesine de atıfta bulunur.

Władysław Raczkiewicz, 1939'dan 1947'deki ölümüne kadar sürgünde olan Polonyalı bir politikacı, avukat, diplomat ve Polonya Cumhurbaşkanıydı 1945 yılına kadar uluslararası alanda tanınan Polonya devlet başkanıydı ve sürgündeki Polonya hükûmeti, 1939 Polonya hükûmetinin devamı olarak kabul edildi.

Józef Beck, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde diplomat ve askeri subay olarak görev yapan Polonyalı bir devlet adamıydı. Józef Piłsudski'nin yakın bir arkadaşı olan Beck, en çok 1930'larda Polonya dışişleri bakanı olması ve büyük ölçüde Polonya dış politikasını belirlemesiyle ünlüdür.

İngiliz-Sovyet Anlaşması, 12 Temmuz 1941 tarihinde Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği tarafından Nazi Almanyası'na karşı savaşta işbirliği yapmak üzere imzalanan bir deklarasyondur. Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgali olan Barbarossa Harekâtı'nın başlamasından kısa bir süre sonra, her iki güç de birbirlerine yardım etme ve Almanya ile ayrı bir barış yapmama sözü verdi.

Almanya'daki Sovyet işgal bölgesi, 1 Ağustos 1945'te Potsdam Anlaşması sonucunda kurulan, Sovyetler Birliği tarafından komünist bölge olarak işgal edilen Almanya'nın bir bölgesiydi. 7 Ekim 1949'da Sovyet işgal bölgesinde İngilizcede Doğu Almanya olarak anılan Alman Demokratik Cumhuriyeti (GDR) kuruldu.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.