İçeriğe atla

Curio rowleyanus

Curio Rowleyanus
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
(sırasız):Archaeplastida
Âlem:Plantae

Curio rowleyanus, sin. Senecio Rowleyanus, Asteraceae ailesindeki çiçekli bir bitkidir. Güneybatı Afrika'nın daha kuru bölgelerine özgü sürüngen, çok yıllık, etli bir asmadır. Doğal ortamında gövdeleri zeminde iz bırakır, dokundukları yerde köklenir ve yoğun hasırlar oluşturur. Diğer bitki ve kayaların gölgesinde büyüyerek genellikle doğrudan güneş ışığından kaçınırlar. Genellikle inci dizisi (İngilizce:string-of-pearls) veya boncuk dizisi (İngilizce:string-of-beads) olarak bilinir.

"Boncuk dizisi" ve diğer bazı yaygın adları, küresel yerine gözyaşı damlası şeklinde yaprakları olan Curio Herreanus (karpuz dizisi) ile paylaşılır.

Taksonomi

Bu bitki adını, Cactaceae ve sulu meyveler konusunda uzmanlaşmış İngiliz botanikçi Gordon Douglas Rowley'den almıştır.

NCBI'ya göre, Senecıo Rowleyanus, Curio rowleyanus 'ın eşanlamlısıdır.[1] Bununla birlikte, IPNI ve the Catalogue of Life 2000, S. rowleyanus'u kabul edilen bir isim olarak korurlar.[2][3]

Açıklama

Yapraklar

Curio Rowleyanus, ortak adını küçük bezelyelerin (yaklaşık olarak) boyutu ve şekli olan özel yapraklarından alır (yaklaşık 1⁄4 inç çapında). Arkadaki sapları 60–90 santimetre (2–3 fit) büyüyebilir. Her yaprağın uzak noktasında küçük bir uç ve "pencere" olarak bilinen yanda ince bir koyu yeşil doku bandı vardır (aşağıya bakınız). Yaz aylarında çiçek açar ve tüm asteridler gibi bileşik çiçeklidir. Yaklaşık 12 mm çapında, renkli organlarındaki (İngilizce:stamen) küçük beyaz çiçeklerden trompet şeklindeki çiçek kümeleri oluşturur. Çiçeğin yaklaşık bir ay dayanacağı ve tarçın ve diğer baharatlar gibi koktuğu söylenir.

Yaprak Morfolojisi

Yaprakların tuhaf şekli, kurak ortamlara uyumdur ve hacim başına minimum miktarda yüzey alanını kuru çöl havasına maruz bırakırken suyun depolanmasına izin verir. Bu, çoğu anjiyospermin tipik dorsi-ventral olarak düzleştirilmiş yapraklarına göre buharlaşma nedeniyle su kaybını büyük ölçüde azaltır.[4] Küresel yaprak morfolojisi su kaybını en aza indirmeye katkıda bulunsa da, ışığın emilebileceği alanı da önemli ölçüde azaltır ve bitkinin fotosentetik karbon asimilasyon hızına potansiyel olarak zarar verebilir.

Işık kesilmesindeki bu azalmayı telafi etmeye yardımcı olabilecek bir uyarlama, laminanın eksenel tarafında dar, yarı saydam, hilal şeklinde bir doku bandıdır. Bu özel yapı " epidermal pencere " olarak bilinir ve ışığın yaprağın iç kısmına girmesine ve ışınlamasına izin vererek fotosentez için mevcut yaprak dokusu alanını etkili bir şekilde arttırır.[5] Bu, Curio rowleyanus'un yakın bir akrabası olan Curio radicans (muz dizisi) ile paylaşılan bir özelliktir. Benzer bir morfoloji, Fenestraria cinsinin türlerinde ve ayrıca yeraltında büyüyen ve sadece ışık radyasyonunu emmek için yaprak uçlarını açığa çıkaran Haworthia cooperi ve Frithia pulchra türlerinde gözlenir.

Yetiştirme

Disko topu şeklindeki çiçekleri.

Curio rowleyanus genellikle süs bitkisi olarak yetiştirilir. Genellikle asılı sepetlerde, yapraklar kabın kenarından basamaklı olarak görüntülenir. İçeride veya dışarıda (donma sıcaklığının üzerinde) yetiştirilebilir ve az bakım ister.

Çoğu sukulent gibi, çok seyrek sulama (yaklaşık ayda bir), birkaç saat doğrudan güneş ışığı gerektirir ve nemden etkilenmez. Sıcak yaz günlerinde özellikle öğlen güneşinin direkt almaması stresini azaltır. Bu aylarda kısmen gölgeli, korunaklı ve açık alanlarda verimli olarak büyüyecektir.[6] İç mekanda yetiştirildiğinde güneye bakan bir pencere kenarında konumlandırmanız yeterli olur. Kök çürümesini önlemek için iyi toprak drenajı şarttır, bu nedenle kumlu toprak önerilir. Bu bitki, 10 santimetrelik (4 inçlik) sağlıklı gövde ucunu keserek veya sıkıştırarak (İngilizce: pinching) ve nemli saksı karışımıyla hafifçe örterek kolayca çoğaltılabilir. Yaprakların gövdeye bağlandığı yerden yeni kökler hızla gelişecektir.

Toksisite

İnsanlarda inci bitkisi dizisi, California Üniversitesi, Davis tarafından toksisite sınıfları 2 ve 4 olarak derecelendirilmiştir. Sınıf 2, minör toksisite ile tanımlanır; inci dizisi yutulması kusma veya ishal gibi küçük hastalıklara neden olabilir. Sınıf 4, dermatit ile tanımlanır; bitki özsuyuyla temas ciltte tahrişe veya kızarıklığa neden olabilir. Aynı şekilde hayvanlar tarafından tüketildiğinde kusma, ishal, salya akması, cilt tahrişi veya uyuşukluğa neden olabilir.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Taxonomy Browser (Curio rowleyanus)". NCBI Taxonomy Browser. National Center for Biotechnology Information. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  2. ^ "International Plant Names Index". International Plant Names Index. Kew Science. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  3. ^ "The Catalogue of Life 2000". The Catalogue of Life 2000. Species 2000. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  4. ^ Hillson (1979). "Leaf Development in Senecio rowleyanus (Compositae)". American Journal of Botany. 66 (1): 59-63. doi:10.2307/2442625. 
  5. ^ Kaul (1980). "Light Transmission in Window-leaved Plants". Can. J. Bot. 58 (14): 1591-1600. doi:10.1139/b80-193. 
  6. ^ A, Ahmet (2 Ekim 2022). "Tesbih Çiçeği (İnci Tanesi) Bakımı". Bahçe Defteri. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  7. ^ "Safe and Poisonous Garden Plants" (PDF). ucanr.edu. University of California, Davis. 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Zakkum</i> Zakkum apocynaceae familyasından Haziran-Eylül ayları arasında pembe,kırmızı,sarı ve krem renklerde çiçek açan 2-5 m yüksekliğinde kışın yaprak dökmeyen zehirli bir bitki

Zakkum, Nerium oleander yaygın olarak veya nerium olarak bilinir, dünyada ılıman ve subtropikal bölgelerde süs ve peyzaj bitkisi olarak yetiştirilen çalı veya küçük ağaçtır. Halen Nerium cinsinde sınıflandırılan yalnızca türler, dogbane familyasının Apocynaceae alt familyasına Apocynoideaeye aittir. O kadar yaygın bir şekilde yetiştirilir ki, genellikle Akdeniz Havzası ile ilişkilendirilmesine rağmen, kesin bir menşe bölgesi tanımlanmamıştır. Zakkum Arapça kökenli bir kelimedir, bitkinin Türkçe adı Ağarcık'tır.

<span class="mw-page-title-main">Soğan</span> Soğangiller familyasındaki Allium cinsinde olan tüm bitkilerin ortak adı

Soğan, aynı zamanda kuru soğan veya soğan olarak da bilinen Allium cinsinin en yaygın olarak yetiştirilen bir sebze türüdür. Arpacık soğanı soğan'nın bir botanik çeşididir. 2010 yılına kadar arpacık soğanı ayrı bir tür olarak sınıflandırıldı. Soğan Pehleviceden (sōḥtan) geçen bir sözcüktür, bu sözcüğün yerine eski Türkler kuçgundı demişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Safran</span> Soğanlı bir kültür bitkisi ve bu bitkiden elde edilen baharat

Safran, süsengiller (Iridaceae) familyasından, sonbaharda çiçek açan, 20–30 cm boyunda, çiğdem (Crocus) cinsinden soğanlı bir kültür bitkisi ve bu bitkiden elde edilen baharat. Bitkinin yaprakları şeritimsi, mor çiçekleri üç tepeciklidir. Çiçeği ve tepecikleri bitkiye bağlayan yaprak sapı da dâhil olmak üzere erkek organları kurutularak özellikle gıda boyası ve tat verici olarak kullanılan safran bitkisi daha çok İspanya, Fransa, İtalya ve İran'da yetiştirilir. Türkiye’de ise safran Safranbolu’da üretilmektedir. Ağırlığına göre dünyanın en pahalı baharatı,, olan safranın anavatanı Güneybatı Asya’dır. Yetiştiriciliğine ilk olarak Yunanistan civarında başlanmıştır. Yarım kilogram safran 80.000 çiçekten çıkarılabilir. Kendi ağırlığının 100.000 katı suyu sarı renge boyar.

<span class="mw-page-title-main">Fesleğen</span> ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından tek yıllık ve genellikle ılıman bölgelerde yetişen bir bitki türü

Fesleğen, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından tek yıllık ve genellikle ılıman bölgelerde yetişen bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Limon</span> turunçgillerden bir meyve

Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaktüsgiller</span> bitki familyası

Kaktüs, Caryophyllales takımının 1750 kadar bilinen türüne ve yaklaşık 127 cinsine sahip Cactaceae bitki familyasının bir üyesidir. "Kaktüs" kelimesi Latince aracılığıyla, Theofrastos tarafından kimliği kesin olmayan dikenli bir bitki için kullanılan Antik Yunanca kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Akasya</span> bitki familyası

Akasya, baklagiller familyasından Acacia cinsini oluşturan genellikle hep yeşil yapraklı ve dikenli ağaç ya da ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Fasulye</span> bitki

Fasulye, baklagiller (Fabaceae) familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü. Günümüzde fasulyenin; Orta Amerika (Mesoamerica) ve Güney Amerika (Andean) bölgeleri olmak üzere iki gen havuzuna sahip olduğu çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sinekkapan bitkisi</span>

Sinekkapan bitkisi, venüs sinek kapanı veya böcekkapan bitkisi, Dionaea muscipula familyasından, ABD'nin güneydoğusundaki sulak alanlarda yetişen, böcek ve örümcekgiller ile beslenen bir bitki. Çok yıllık bir bitki olan sinekkapan, etçil bir bitkidir. Dikenli yapraklarını kapatarak, yaprağın üzerinde bulunan avını sıkıştırır. Özel sindirici sıvı salgılayarak avını öldürür ve beş ila yirmi gün arasında sindirir. Araştırmalar sonucunda böcekkapan bitkisinde elektrik içeren bir mekanizmanın olduğu iddia edilmiştir. Bitki yapraklarının iki ucunda yer alan üçgen şeklindeki üçer tüyün, fiziksel uyarımları elektriksel uyarılara dönüştürebilme özelliği olduğu ve avın yaprak üzerindeki hareketi ile bitkinin elektrik mekanizmasını kullanarak avını yakalayabildigi saptanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Menekşe</span> genellikle mor renkte çiçek

Menekşe, menekşegiller (Violaceae) familyasına bağlı Viola cinsini oluşturan çoğunlukla saksılarda yetiştirilen bitki türlerinin ortak adı. 400 ile 500 arası türü bulunmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişebilmekle beraber en çok kuzey yarımkürede yetişir. Ayrıca Hawai ve Güneydoğu Asya'da da yetişebilir. Doğada aydınlık, fakat gölgede ve nemli bölgelerde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Kabakgiller</span>

Kabakgiller (Cucurbitaceae), Cucurbitales takımına ait bir bitki familyası.

<span class="mw-page-title-main">Zambak</span>

Zambak veya gerçek zambak (Lilium), zambakgiller (Liliaceae) familyasının çiçek soğanıyla yetişen, hepsi büyük belirgin çiçekli, otsu çiçekli bitkilerin bir cinsidir. Zambakgiller familyasında bu cinsin 110 civarı bitki türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mum çiçeği</span>

Mum çiçeği, Apocynaceae familyasından Hoya cinsinden ılıman bölgelerde saksı çiçeği olarak yetiştirilen bir bitki türlerinin ortak adı. Uzun ama kendini taşıyamayan gövde (sap) yapar. Yaprakları 6–7 cm uzun ve 3–4 cm genişlikte kalın ve sert, yeşilden kahverengiye dönen renkte olup, üzeri parlaktır-mumlu gibidir.

<span class="mw-page-title-main">Turpgiller</span>

Turpgiller (Brassicaceae) familyası tek yıllık, iki yıllık veya çok yıllık otsu bitkiler, yarı çalılar, çalılar veya nadiren küçük ağaçlardan oluşmuştur. Brassicaceae familyası istilacı bitkilerin önemli bir kısmını barındıran ve aynı zamanda kolza, beyaz hardal, kara hardal, kırmızı hardal, yağ şalgamı, kır lahanası turp, çin marulu, başlahana, kale (karalahana), brüksel lahanası, brokoli, çin brokolisi, karnabahar, yer lahanası, roka, tere, çoban çantası gibi ekonomik önemi olan birçok bitkiyi içermektedir. Brasicaceae familyası, dünyanın hemen her yerinde bulunabilmektedir. Ancak kuzey ılıman kuşak ve özellikle Akdeniz havzası, Orta ve Güneybatı Asya’da daha yoğun yayılış göstermektedir. Tropiklerde ve Güney yarımkürede tür sayısı azdır. Brassicaceae familyası Dünya’da 337 cins ve yaklaşık 3350 tür ile geniş yayılış gösterirken, Türkiye Florası içerisinde 98 cins, 605 tür ve 676 takson içeren 4. büyük familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Orchidaceae</span> bitki familyası

Orkideler, Asparagales takımına bağlı Orchidaceae familyasına ait bitkilerdir. Orkideler, çiçekleri genellikle renkli ve hoş kokulu olan çeşitli ve yaygın çiçekli bir bitki grubudur. Orkideler, buzullar hariç Dünya'daki hemen hemen her yaşam alanında bulunan kozmopolit bitkilerdir. Dünyanın en zengin orkide cinsleri ve türleri tropiklerdedir.

<span class="mw-page-title-main">Yelken çiçeği</span>

Yelken çiçeği, Spathiphyllum cinsi ev bitkilerine verilen genel ad. Spathiphyllum, Araceae familyasından Amerika kıtasının tropikal bölgelerine ve güneydoğu Asya ‘ya özgü yaklaşık 47 monokotiledonous çiçekli bitki türünün bir cinsidir. Bazı Spathiphyllum türleri genellikle spath veya barış zambakları olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Tatlı patates</span> Yenebilir bitki türü

Tatlı patates, kahkahaçiçeğigiller (Convolvulaceae) familyasından anavatanı Orta Amerika olan, yumruları yenen, nişastalı ve tatlı bitki türüdür. Taze yaprakları ve filizleri de yenilebilir. Büyük, nişastalı, tatlı yumrulu kökleri kök sebze olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Melisa (bitki)</span> Bitki

Oğul otu ya da Melissa (Melissa), nane (Lamiaceae)'nin familyasındaki bir bitki cinsi'dir. Dört ya da daha fazla tür Akdeniz bölgesi'nden batı Malezya'ya dağılmıştır. Bu cinsin en bilinen türü limon balsamı 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sanayi bitkileri</span>

Sanayi bitkileri: Sanayi bitkileri, endüstriyel amaçlarla üretilen bitkilerdir. Bu bitkiler, gıda, yakıt, inşaat malzemeleri, tekstil ürünleri, ilaçlar, kimyasal maddeler ve diğer birçok ürünün üretiminde kullanılan hammaddeleri sağlamaktadırlar.

<i>Plumbago auriculata</i>

Plumbago auriculata ya da mavi yasemin, Plumbaginaceae familyasına ait bir bitki türüdür. Güney Afrika'ya özgü olan bu bitki, dünyanın çeşitli bölgelerinde süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Mavi yasemin, parlak mavi çiçekleri ve kolay bakımı ile bahçecilikte popüler bir tercihtir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.