İçeriğe atla

Cumhuriyet Senatosu kontenjan senatörleri listesi

Kontenjan Senatörlüğü, 1961 Anayasası ile ihdas edilen Cumhuriyet Senatosunda cumhurbaşkanı tarafından atanmış 15 üye için kullanılan görev tanımıdır.

Topluma önemli hizmetlerde bulunmuş, üniversite mezunu ve 40 yaşını doldurmuş olan kişiler arasından 6 yıllığına seçiliyorlardı. Bunlardan en az onu bağımsızlar arasından seçiliyordu. Bu üyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olursa, boşalan bir üyeliğe seçilen kimse, yerine seçildiği üyenin süresini tamamlıyordu. Bu senatörler Senatoda grup sahibi oluyor ve aralarından birini başkan seçerek grup halinde çalışıyorlardı. Kontenjan senatörlerinin nitelikleri ve seçimi, 1961 Anayasası'nın 70. 72. ve 73. maddelerinde yer almaktaydı. İki kontenjan senatörü Cevdet Sunay ve Fahri Korutürk cumhurbaşkanı seçildi. Cemal Gürsel 21, İbrahim Şevki Atasagun (vekil) 1, Cevdet Sunay 24, Fahri Korutürk 17, İhsan Sabri Çağlayangil (vekil) 5 kontenjan senatörü atadılar.

Kontenjan senatörleri

CumhurbaşkanıSenatörGörev Süresi
Cemal Gürsel
(26 Ekim 1961 - 2 Şubat 1966)
Enver Akoğlu26 Ekim 1961 - 23 Haziran 1962
Kâzım Orbay26 Ekim 1961 - 3 Haziran 1964
Cevat Açıkalın26 Ekim 1961 - 2 Haziran 1968
Mustafa Amil Artus
Mehmet Esat Çağa31 Ekim 1961 - 9 Haziran 1964
Hidayet Aydıner
Hasan Kangal31 Ekim 1961 - 2 Haziran 1968
Enver Kök
Burhanettin Uluç31 Ekim 1961 - 24 Aralık 1963
Nevzat Fikret Sengel31 Ekim 1961 - 9 Haziran 1964
Kemal Sahir Kurutluoğlu31 Ekim 1961 - 5 Haziran 1966
Mehmet Necati Özdeniz
Adil Ünlü31 Ekim 1961 - 10 Ekim 1971
Ömer Lütfi Ergün20 Kasım 1961 - 2 Haziran 1968
Ragıp Üner20 Kasım 1961 - 15 Şubat 1966
Sadi Koçaş[1]7 Temmuz 1962 - 22 Ekim 1969
Hasan Atakan22 Ocak 1964 - 5 Haziran 1966
Nadir Nadi Abalıoğlu[1]9 Haziran 1964 - 30 Haziran 1970
Osman Köksal9 Haziran 1964 - 10 Ekim 1971
Nimet Zerrin Tüzün
Muzaffer Alankuş16 Haziran 1964 - 5 Haziran 1966
İbrahim Şevki Atasagun[2]
(2 Şubat 1966 - 28 Mart 1966)
Cevdet Sunay[3]14 Mart - 28 Mart 1966
Cevdet Sunay
(28 Mart 1966 - 28 Mart 1973)
Ragıp Üner16 Nisan 1966 - 5 Haziran 1972
Suat Hayri Ürgüplü7 Haziran 1966 - 5 Haziran 1972
Hidayet Aydıner
Cemal Madanoğlu
İlhan Arsel10 Haziran 1966[4]
Ömer Lütfi Akadlı4 Temmuz 1966 - 5 Haziran 1972
Hayri Dener7 Haziran 1968 - 2 Haziran 1974
Vahap Güvenç
Fahri Korutürk[5]7 Haziran 1968 - 6 Nisan 1973
Tayfur Sökmen7 Haziran 1968 - 2 Haziran 1974
Mehmet İzmen7 Haziran 1968 - 6 Mart 1973[1]
Kasım Gülek13 Kasım 1969 - 10 Ekim 1971
Feridun Cemal Erkin5 Haziran 1970 - 10 Ekim 1971
Sait Naci Ergin14 Ekim 1971 - 14 Ekim 1977
Nihat Erim
Bahriye Üçok
Selahattin Babüroğlu
İsmail Hamit Özer Derbil
Fethi Çelikbaş3 Temmuz 1972 - 3 Temmuz 1978
Mehmet Cihat Alpan
Sabahattin Özbek
Naim Talu3 Temmuz 1972 - 7 Temmuz 1976[1]
Halil Tunç3 Temmuz 1972 - 12 Eylül 1980
Faruk Gürler6 Mart 1973 - 2 Haziran 1974
Fahri Korutürk
(6 Nisan 1973 - 6 Nisan 1980)
Mehmet İzmen18 Nisan 1973 - 2 Haziran 1974
Ecvet Güresin8 Haziran 1974 - 3 Mayıs 1975
Muhsin Batur8 Haziran 1974 - 8 Haziran 1980
Sadi Irmak
Zeyyat Baykara
Hüsamettin Çelebi
Şerif Tüten30 Mayıs 1975 - 8 Haziran 1980
Adile Ayda13 Temmuz 1976 - 3 Temmuz 1978
Hüseyin Nail Kubalı21 Ekim 1977 - 12 Eylül 1980
Safa Reisoğlu
Kemal Cantürk
Namık Kemal Şentürk
Metin Toker
Adnan Başer Kafaoğlu25 Temmuz 1978 - 12 Eylül 1980
Nermin Abadan Unat
Fahri Çoker
Hilmi Fırat
İhsan Sabri Çağlayangil[2]
(6 Nisan 1980 - 12 Eylül 1980)
Haluk Bayülken12 Temmuz 1980 - 12 Eylül 1980
Beyhan Cenkçi
Cevdet Menteş
Semih Sancar
Ferit Melen

Ayrıca bakınız

Dipnotlar

  1. ^ a b c d İstifa etti.
  2. ^ a b Cumhurbaşkanı Vekili olarak
  3. ^ 28 Mart 1966 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı seçildi.
  4. ^ Cumhuriyet Senatosu üyeliğine seçildiyse de katılmadan istifa etti.
  5. ^ 6 Nisan 1973 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı seçildi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre cumhurbaşkanı, devlet ve hükûmet başkanıdır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Günümüzde cumhurbaşkanı; kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilmektedir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda, yenisi seçilene kadar en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı makama vekâlet eder.

<span class="mw-page-title-main">Fahri Korutürk</span> 6. Türkiye cumhurbaşkanı (1973–1980)

Esseyit Hasan Fahri Korutürk, Türk Deniz Kuvvetleri eski komutanı, Türkiye'nin altıncı cumhurbaşkanı asker ve siyasetçi. 1957-1960 yılları arasında Türk Deniz Kuvvetleri komutanı olarak görev yapmış olan Korutürk, 1973-1980 yılları arasında cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Cevdet Sunay</span> 5. Türkiye cumhurbaşkanı (1966–1973)

Ahmet Cevdet Sunay, Türk asker ve devlet adamı. Türkiye'nin 5. Cumhurbaşkanı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin 12. Genelkurmay Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Gürler</span> 15. TSK Genelkurmay Başkanı

Ömer Faruk Gürler, Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 15. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Suat Hayri Ürgüplü</span> 11. Türkiye başbakanı

Ali Suat Ürgüplü,, Türk bürokrat, büyükelçi ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 11'inci başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Senato</span>

Senato, bazı ülkelerde yasama organının bir parçası olarak görev yapan kurumdur. Senatolar genellikle çift meclisli ülkelerde bulunur ve daha yüksek düzeyde olan meclise verilen isimdir. Senatoların asil üyelerine senatör denir. Dünya tarihindeki ilk senato Roma'da M.Ö. 8. yüzyılda kuruldu ve M.S. 6. yüzyıla kadar devam etti. Ayrıca Bizans İmparatorluğu da Doğu Roma İmparatorluğu olarak M.S. 4. yüzyıldan başlayarak 13. yüzyılda 4. Haçlı Seferinin İstanbul'u işgal etmesine kadar senato kurumunu devam ettirdi.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyet Senatosu (Türkiye)</span> 1961–1980 yılları arasında TBMM üst kanadı olarak çalışan parlamento

Cumhuriyet Senatosu ya da eskiden yaygın bir şekilde kullanılan adıyla Okumuşlar Meclisi, Türkiye'de 1961-1980 yılları arasında çift meclisli sistem yürürlükteyken TBMM'nin üst kanadını oluşturan yasama organı. Alt kanadı ise Millet Meclisi idi.

<span class="mw-page-title-main">1973 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 15. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1973 Türkiye genel seçimleri, 14 Ekim 1973 tarihinde TBMM 15. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">İhsan Sabri Çağlayangil</span> Türk siyasetçi (1908–1993)

İhsan Sabri Çağlayangil, Türk siyasetçi ve diplomat. 1965-1971 ve 1975-1977 arasında Dışişleri Bakanlığı, 1979-1980'de Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı ve Cumhurbaşkanı Vekilliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sırrı Atalay</span> Türk hukukçu ve siyasetçi

Sırrı Atalay Türk hukukçu ve siyasetçi, 1950 yılından 1960 yılına milletvekilliği, 1961 yılından 1980 yılından kadar da senatörlük yaptı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin aralıksız en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden biridir. 1977-1979 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu başkanlığı yaptı.

Salih Ragıp Üner Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Osman Köksal</span> Türk asker ve siyasetçi

Osman Köksal, Türk asker ve siyasetçi.

TBMM 16. dönem milletvekilleri listesi, 1977 Türkiye genel seçimleri ile seçilen ve 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.

Tabii Senatörlük, 1961 Anayasası'na göre kurulan Cumhuriyet Senatosu'nu oluşturan üç çeşit üyeden biridir. Tabii Senatörler kendi içinde iki gruba ayrılıyorlardı.

Türkiye'nin kuruluşundan bu yana 12 farklı Türk vatandaşını cumhurbaşkanlığı makamına getiren yirmi iki cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. TBMM tarafından Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü dört defa, Celâl Bayar üç defa; Cevdet Sunay, Fahri Korutürk, Turgut Özal, Süleyman Demirel, Ahmet Necdet Sezer ve Abdullah Gül bir defa cumhurbaşkanlığına seçildiler. Cemal Gürsel, 27 Mayıs Darbesi sonrası yapılan genel seçimler sonucunda yine TBMM tarafından; Kenan Evren, 12 Eylül 1980 Darbesi sonrası 1982 Türkiye anayasa referandumu sonucu (%91,37) cumhurbaşkanı olmuştur. Recep Tayyip Erdoğan, doğrudan halkoyuyla üç defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Şevki Atasagun</span> Türk siyasetçi (1899–1984)

İbrahim Şevki Atasagun, Türk siyasetçi ve doktordur. 2 Şubat–28 Mart 1966 tarihleri arasında Cemal Gürsel'in bitkisel hayata girmesi sebebiyle cumhurbaşkanı vekili olarak görev yapmıştır.

1973 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, 13 Mart-6 Nisan 1973 tarihleri arasında 15 tur olarak yapıldı. 15. turda 635 milletvekilinin 557'si oylamaya katıldı ve Cumhuriyet Senatörü Fahri Korutürk, 365 oyla Cumhurbaşkanlığa seçildi.

<span class="mw-page-title-main">35. Türkiye Hükûmeti</span> Melen Hükûmeti (1972–1973)

35. Türkiye Hükûmeti veya Melen Hükûmeti, 12 Mart Muhtırası'nın ardından, Ferit Melen başkanlığında kurulan, üçüncü partilerüstü-teknokrat hükûmettir. Hükûmet 22 Mayıs 1972 - 15 Nisan 1973 arasında görev yaptı.

1961 Anayasası'na göre oluşturulan ve 1961-1980 yılları arasında görev yapan Cumhuriyet Senatosu'nun üyeleri, halk tarafından seçiliyordu. Halk tarafından seçilen üyelerin görev süresi altı yıldı. Ancak seçimler 2 yılda bir yapılıyordu ve her seçimde üyelerinin sadece üçte biri yenileniyordu. 1961 Anayasası'nın geçici 10. maddesine göre 1961 seçimlerinden iki yıl sonra yapılacak seçimlerle yenilenecek üyeler ile dört yıl sonra yapılacak seçimle yenilenecek olan üyeler ad çekilerek belirlenmiştir. Böylece A, B ve C grubu olmak üzere 3 grup oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1973'te Türkiye</span>

Bu sayfada 1973 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.