İçeriğe atla

Cumhuriyetçi Alternatif Partisi

Kontrol Edilmiş
Cumhuriyetçi Alternatif Partisi
KısaltmaREAL
Genel başkanİlgar Mammadov
Slogan(lar)Cumhuriyetçiler hiçbir zaman teslim olmuyor!


YAP'ma, REAL'laştır!
Kuruluş tarihi2009 (Hareket)
7 Nisan 2018 (Parti)
31 Ağustos 2020 (Resmi kayıt)
MerkezBakü, Azerbaycan
İdeolojiUlusal liberalizm
Cumhuriyetçilik
Siyasi pozisyonBüyük çadır
Millî Meclis
1 / 125
İnternet sitesi

Cumhuriyetçi Alternatif Partisi (Azerice: Respublikaçı Alternativ Partiyası), Azerbaycan'da 2009'da anayasa değişikliği referandumuna itiraz olarak kurulan hareket. Hareket 2018'de siyasi partiye çevrildi. 31 Ağustos 2020'de Adliye Bakanlığı'nca resmî devlet kaydına alındı.

Tarihçe

Harekat dönemi (2009-2018)

2009 Azerbaycan anayasa değişikliği referandumu ile Azerbaycan anayasası değiştirildi. Yeni anayasaya göre kişilere sınırsız olarak cumhurbaşkanı seçilme hakkı tanındı. Yeni anayasa maddesini protesto eden bir grup kendini yeni nesil siyasetçi adlandıran şahıs bunun "cumhuriyetçiliğe ihanet" olarak nitelendirdi. Bunun üzerine bu grup ve bazı aydınlar Facebook üzerinden birleşerek Cumhuriyetçi Alternatif Hareketi tesis etti. Hareketin resmi kısaltması ReAl olarak belirlendi.

ReAl 2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimine hareket lideri İlgar Mammadov'un adaylığıyla katılmak istedi. İlgar Mammadov seçim hazırlıklarına odaklanarak ülke genelinde çalışmalara başladı. Cumhurbaşkanlığına aday Mammadov Azerbaycan'ın İsmayıllı şehrinde düzenlenen protestolara katıldı. Polisler asayişi bozma nedeniyle İlgar Mammadov'u gözaltına aldılar. Mahkeme İlgar Mammadov'a 7 yıl hapis cezası verdi. Bu durumda ReAl seçimlere katılamadı. ReAl Yönetim Kurulu Erkin Kadirli başkanlığında Demokratik Kuvvetlerin Millî Şûrası adayı Cemil Hasanlı'yı destekledi. Cemil Hasanlı seçimi 2. bitirdi.

ReAl uzunca bir süre Yönetim Kurulunca yönetilerek İlgar Mammadov'un tahliye edilmesi için çalıştı. Mammadov'un hapis süresi 2018 yazında bitecek ve bir sonraki Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi ise 2018 Kasım'ında düzenlenecekti. Yeni Azerbaycan Partisi Yönetim Kurulu belirli istişareler yaparak cumhurbaşkanlığı seçimini erkene almış ve tarih olarak 11 Nisan'ı belirlemiştir. Bu durumda Mammadov seçimlere katılamamıştır.

Parti dönemi (2018-)

İlgar Mammadov'un isteği ve ReAl Yönetim Kurulunun onayıyla 2018'de Hareket partileşme sürecine girdi. 7 ve 8 Nisan 2018 tarihlerinde ReAl Partisi'nin 1. Kuruluş Kurultayı düzenlendi. Önceden defalarca Bakü Valiliği'ne ve Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı'na başvurulsa da kurultay için partiye yer ayrılmadı. ReAl kurultayı çevrimiçi gerçekleştirerek Cumhuriyetçi Alternatif Partisi'ne çevrildi. Partinin tüzüğünde resmi kısaltması ReAl olarak belirlendi. Kurultayın 2. gününde 40 kişilik Parti Meclisi üyeleri seçildi. Parti Meclis Başkanı ise Azer Kasımlı seçildi. Ayrıca hapiste olan İlgar Mammadov tek aday olarak parti genel başkan seçildi.

Partileşme sürecini yanlış bulan Yönetim Kurulu üyeleri Altay Göyüşov, Rövşen Ağayev, Halit Bağırov, Ferhat Mehtiyev ve birçok diğer üyeler daha sonra partiden istifa ettiler.

2018'in yazında şartlı tahliyeyle genel başkan İlgar Mammadov tahliye edildi.

2019'ta İlgar Mammadov tarafından partide olağanüstü durum ilan edildi, resmi kayıt alınmayan parti kurultaya giderek yeniden Azerbaycan Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı'na başvurmayı amaçladı. Parti Meclisi ve Merkez Yürütme Kurulu feshedildi. Lakin ülkede erken parlamento seçimlerinin ilan edilmesi kurultayı erteledi. Bu durumu ve bundan önceki olayları anti demokratik, diktatörlük diye nitelendiren, partinin kuruluş amaçlarından uzaklaştığını iddia eden Parti Meclis Başkanı Azer Gasımlı Mammadov'u parti içi diktatörlükle suçlayarak partiden istifa etti.

2020 Azerbaycan genel seçimleri ve sonrası

2020 Azerbaycan genel seçimlerine bağımsız adaylarla REAL Cumhuriyetçiler İttifakı adı altında katılan parti ittifak bazında 42 aday sürse de, onlardan yalnız 31'nin adaylığı resmen onaylandı. Adaylardan 1'i adaylığını geri çekti, 1'inin ise adaylığı iptal edildi.

Seçim sonuçları açıklandığında ReAl Cumhuriyetçiler İttifakı seçimlerin sahteleştirildiğini iddia etti. Sonuçlara göre İttifaktan yalnız 1 kişi, ReAl kurucu üyesi olan Erkin Gadirli 16 saylı Bakü'nün Yasamal 2. seçim dairesinden liste usulü çoğunluk sistemiyle %34 oy oranıyla milletvekili seçildi. Aynı zamanda İttifakın 3 adayı 2., 3 adayı ise seçimleri 3. sırada bitirdi. Seçim sonuçlarına itiraz etmesine rağmen parti, Erkin Kadirli'nin milletvekili seçilmesini destekledi.

Diyalog

Parlamento partisine çevrilen REAL Yeni Azerbaycan Partisi iktidarının ilan ettiği yeni siyasi irtibatlara ılımlı yanaşarak iktidarın diyalog teklifini kabul etti. Diyaloglar çerçevesinde REAL'i parti genel başkanı İlgar Mammadov, Yeni Azerbaycan Partisi'ni ise Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı İdaresi Siyasi Partiler ve Yasama Gücü Başkanı Adalet Valiyev temsil etti. Görüşmelerde partinin resmî olarak kayıtlara alınmasının önünü kapatan yapay engeller, siyasi mahpuslar, ülkedeki antidemokratik durumlar, seçim yasası, sivil toplum kuruluşları ile ilgili yasalar, ekonomik ve siyasal sorunlar tartışıldı. Adalet Valiyev artık hükûmetin siyasetinin değiştiğini belirterek partinin yeniden Adalet Bakanlığına başvurmasını belirtti. ReAl yeniden kurultay için Bakü Valiliği'ne başvursa da COVID-19 pandemisi nedeniyle kurultay için yer verilemeyeceği cevabını aldı. Bunun üzerine Adalet Valiyev çevrimiçi kurultayın mümkün ve geçerli olduğunu belirtti.

2. Kuruluş Kurultayı

Parti 4 Ağustos 2020 tarihinde Zoom üzerinden 108 kurultay delegesinden 98'nin katılımıyla 2. Kuruluş Kurultayını gerçekleştirdi. Kurultay 3 ayda bir kere değişmesi şartıyla 5 kişilik Disiplin Kurulunu ve partiyi yönetecek 6 kişilik Siyasi Komiteni seçti. Kurultayda Genel Başkanın yetkileri azaltıldı ve yeni Parti Tüzüğü kabul edildi. Yeni Tüzüğe esasen partinin yeni kısaltması REAL olarak belirlendi.

Siyasi Komite 18 Ağustos 2020 tarihli toplantısında oylama ile İlgar Mammadov genel başkan seçildi. 1 hafta sonra 1000 parti üyesinin imzaları ve Kurultay Belgeleri Azerbaycan Cumhuriyeti Adliye Bakanlığı'na sunuldu. Parti 31 Ağustos 2020 tarihinde resmî devlet kayıtlarına geçti.

Yapılanma

Genel başkan

8 Ağustos 2020'de kabul edilen yeni Parti Tüzüğüne esasen Genel Başkan Siyasi Komite üyesi olup aynı zaman SK Başkanı olmaktadır.

#Genel BaşkanGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
1.İlgar Mammadov
İlgar Mammadov 		8 Nisan 2018 4 Ağustos 2020
18 Ağustos 2020 Görevde

Siyasi Komite

#AdıGörevi
1İlgar MammadovGenel Başkan
2Erkin GadirliMilletvekili
3Natig Caferliİktisatçı
4Resul Caferovİnsan Hakları Savunucusu
5Mahmud MahmudovSK üyesi
6Zaur KurbanlıSK üyesi
7Elçin AliyevSK üyesi
8Zöhrab AliyevSK üyesi
9Tuğrul İskenderliSK üyesi

Gençlik Kolları

Partinin gençlik kolları Gençler Birliği adlanmaktadır. 25 Aralık 2020 tarihinde çevrimiçi gerçekleşen kongrede REAL Gençler Birliği resmen kuruldu ve 8 kişilik Yönetim Kurulu üyeleri seçildi. 4 Ocak 2021 tarihinde düzenlenen YK ilk toplantısında 2 yıllık süreç için Ayhan Mehtizade REAL Gençler Birliği Başkanı seçildi.

17 Nisan 2022 tarihinde REAL Gençler Birliğinin 2. Kongresi gerçekleşmiş, kongrede 8 kişilik Yönetim Kurulu üyeleri seçilmiştir. 19 Nisan 2022 tarihinde düzenlenen YK ilk toplantısında Fariz Zöhrabov Gençler Birliğinin Başkanı, Emil Paşayev ve Tural Rzazade ise Başkan Yardımcısı seçilmiştir.[1]

Kurultaylar

Kongre Tarih Seçilen Başkan Aday
1. Kuruluş Kurultayı 7-8 Nisan 2018 İlgar Mammadov İlgar Mammadov (Tek Aday)
2. Kuruluş Kurultayı 4 Ağustos 2020 Genel Başkan Kurultayda seçilen Siyasî Komite tarafından seçilmiştir.
2. Kurultay 20 Kasım 2023

Seçimler

REAL kurulduğu günden bu yana sadece 1 genel seçime katılmıştır.

Genel seçimler

REAL resmen 31 Ağustos 2020'de kayıtlara alınsa da, Şubat seçimlerine bağımsız adaylarla katılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Respublikaçı Alternativ (REAL) Partiyasının Gənclər Birliyinin II Konfransı keçirildi". Respublikaçı Alternativ (Azerice). 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Adalet, Hukuk, Demokrasi Partisi, kısaca AHD Partisi veya eski adıyla Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi, Azerbaycan'daki siyasi partilerden biridir. 3 Nisan 2004 tarihinde ikiye bölünen AHCP'yi birleştirme amacıyla kuruldu. Merkez sağ siyasi partidir. Kurucusu ve mevcut başkanı Kudret Hasanguliyev'dir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Ümit Partisi</span>

Azerbaycan Ümit Partisi Azerbaycan'da bir siyasi parti. Merkez-sağ eğilimlidir. Liberal görüşlere sahip olan Ümit Partisi 1. (Kuruluş) Kurultayında 5 Mayıs 1993'te "Altın Kalem" ödüllü Ebulfet Ahmedov tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Yeni Azerbaycan Partisi, Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen Kuruluş Kurultayı ile kurulan, 18 Aralık 1992 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Komünist Partisi (1993)</span> Azerbaycanda siyasi parti

Azerbaycan Komünist Partisi, Azerbaycan'da faaliyet gösteren siyasi partidir. 1993 yılında Ramiz Ahmedov tarafından kurulmuş ve Adliye Bakanlığı'nca 1994'te resmî olarak kayda alınmıştır. Parti kuruluşundan itibaren bölünmeler yaşamış ve her fraksiyon gerçek Azerbaycan Komünist Partisi'nin kendileri olduğunu ileri sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Müsavat Partisi</span> Azerbaycanda siyasi parti

Müsavat Partisi, Azerbaycan'ın en eski siyasi partisidir. İlk defa 1911 yılında kuruldu. 1920 yılında Azerbaycan SSC Yönetimi tarafından yasaklandı. Azerbaycan'ın tekrar bağımsızlığını kazanmasından sonra 1992 yılında yeniden kuruldu. 2023 yılı itibarıyla ne yerel, ne genel yönetimde, ne de hükûmette temsil edilmektedir. Parti Yeni Azerbaycan Partisi iktidarına muhaliftir.

Azerbaycan Halk Cephesi Partisi veya kısaca AHCP, Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 1989'da 15 kurucu üye liderliğinde kuruldu. 1989-1992'li yıllarda Azerbaycan'da büyük güç ve söz sahibi olan siyasi kuruluş olmuştur. 1995'te partileşme sürecine girdi. 1995'te Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve parti resmen kuruldu. 1 Eylül 1995 tarihinde parti resmî kayıtlara alındı. Şu anda Demokratik Kuvvetlerin Millî Şurası'nin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gelecek Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Gelecek Azerbaycan Partisi veya kısaca GAP, Azerbaycan'da muhalif siyasi parti. 23 Şubat 2014'te gerçekleştirilen kuruluş kurultayıyla faaliyetine başlamıştır. 15 Aralık 2020 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmen kayıtlara geçmiştir. İlk ve mevcut genel başkanı Ağasif Şakiroğlu'dur.

<span class="mw-page-title-main">İlgar Memmedov</span> Cumhuriyetçi Alternatif Partisi (REAL) genel başkanı, Azerbaycanda muhalif siyasi lider.

İlgar Memmedov, Azerbaycan'ın yeni akım ve cumhuriyetçi muhalefet partisi olan Cumhuriyetçi Alternatif Partisi (REAL) eski genel başkanı.

Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan'da 26 Ocak 1991'de Serdar Celaloğlu tarafından kurulan, 3 Şubat 2000'de resmi kayıtlara alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi</span>

Azerbaycan Millî İstiklal Partisi veya kısaca AMİP, bağımsız Azerbaycan tarihinde ilk resmî kayda alınan siyasi parti. Parti dönemin Azerbaycan Halk Cephesi kurucusu İtibar Mammadov liderliğinde kurulmuştur. 1992-1993 ve 1995-2000'li yıllarda ana muhalefet partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Millî Cephe Partisi</span>

Millî Cephe Partisi, Azerbaycan'da 29 Temmuz 2020 tarihinde Razi Nurullayev liderliğinde kurulan, 31 Ağustos 2020'de resmî kayıtlara alınan muhalif siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Liberal Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Azerbaycan Liberal Partisi veya ALP, Azerbaycan'da 3 Haziran 1995'te Berde’de eski devlet katibi Lale Şevket tarafından kurulan, 14 Ağustos 1995’de resmî kayda alınan ve 24 Haziran 2023 tarihinde fesih kararı alan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Partisi (Azerbaycan)</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Adalet Partisi, Azerbaycan’da eski Adalet Bakanı İlyas İsmailov tarafından 1993’te kurulan, 1994’te devlet kaydına alınan, 1996’da Azerbaycan Demokrat Partisi’ne birleşen, 2000’de yeniden kurulan, 18 Mayıs 2002’de yeniden devlet kaydına alınan muhalif siyasi parti.

Azerbaycan Yükseliş Partisi veya kısaca AY Parti ,Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 16 Temmuz tarihinde kuruldu. 6 Aralık 2020'de Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve Anar Esatlı partinin ilk genel başkanı seçildi. 15 Ekim 2021 tarihinde resmî olarak devlet kaydına alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vatandaş ve İnkişaf Partisi</span>

Vatandaş ve İnkişaf Partisi veya kısaca VİP, Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi'nden ayrılan eski genel başkan Ali Aliyev tarafından kurulan siyasi parti. Kuruluş Kurultayı 28 Mayıs 2006 tarihinde gerçekleşen parti 14 Haziran 2008 tarihinde resmi devlet kaydına alındı.

<span class="mw-page-title-main">Azatlık İttifakı</span> Azerbaycanda bir seçim ittifakı (2005–2010)

Azatlık İttifakı, kısaca Azatlık 2005 tarihinde 2005 Azerbaycan genel seçimleri öncesi Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi ve Müsavat Partisi tarafından kurulan seçim ittifakı. Önceleri "Üçlük" ve "Uğur" adlanmıştır. İttifak turuncu devrimlerden etkilenerek rengini turuncu olarak belirledi. Dışarıdan Azerbaycan Halk Partisi tarafından desteklendi, AHP genel başkanı Penah Hüseyn istifa ederek bağımsız siyasetçi olarak İttifaka katıldı. İttifaktan Merkezi Seçim Komisyonu tarafından açıklanan resmi sonuçlarca 7, Anayasa Mahkemesi tarafından açıklanan resmi sonuçlarca ise 5 milletvekili seçildi. Müsavat Partisinin seçimleri boykot etmemesi üzerine Azatlık İttifakının feshi söz konusu olsa da 17 Şubat 2006 tarihinde Azatlık İttifakı yeniden AHCP, ADP, VİP ve ALP tarafından siyasi ittifak olarak kuruldu. 2010 Azerbaycan genel seçimlerinde AHCP'nin ittifak dışında olan Müsavat'la yeni ittifak kurması sebebiyle Azatlık İttifakı feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">2020 Azerbaycan genel seçimleri</span> Azerbaycanda parlamento seçimi

2020 Azerbaycan genel seçimleri, 9 Şubat 2020 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 6. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. Normal şartlarda 8 Kasım 2020 tarihinde yapılması gereken seçim, Yeni Azerbaycan Partisi milletvekillerinin talebi, cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in onayı ile 5. dönem Azerbaycan Millî Meclisinin feshedilmesi üzerine cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından erkene alınmıştır. Bu seçim Azerbaycan tarihinde ilk erken genel seçim olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">2000 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2000 Azerbaycan genel seçimleri, 5 Kasım 2000 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 2. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Erkin Kadirli</span>

Erkin Kadirli - Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin 6. dönem milletvekili, Cumhuriyetçi Alternatif Partisi Siyasi Komitesi üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Celaloğlu</span>

Serdar Celaloğlu veya Serdar Mammadov, Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Demokratik Partisi Kurucu (1992-1996) ve şimdiki Genel Başkanı (2007-), Hürriyet Gazetesi kurucusu, Nahçıvan Halk Cephesi ilk Yönetim Kurulu Üyesi, 2008, 2013 ve 2018 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.