Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi

Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi

Ülke	Türkiye
Tür	Ulusal kütüphane
Kuruluş	20 Şubat 2020 (4 yıl önce) (2020-02-20)
Konum	Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Yenimahalle, Ankara
Koordinatlar	39°55′27″N 32°48′02″E / 39.924260°K 32.800428°D / 39.924260; 32.800428
Koleksiyon
Toplanan öğeler	Kitaplar, dergiler, gazeteler, resmi yayınlar, dijital yayınlar, ses ve müzik kayıtları, veritabanları, haritalar, posta pulları, baskılar, çizimler, el yazmaları, videolar.
Erişim ve kullanım
Erişim gereklilikleri	5 yaş ve üzeri herkes, e-Devlet üzerinden çevrimiçi veya Kimlik Kartı ile kapıdan üyelik ile erişebilir.
Hizmet verdiği nüfus	5.803 milyon(2023)
Üyeler	Bilinmiyor
Diğer bilgiler
Müdür	Ayhan Tuğlu
Kadro	Bilinmiyor
Website	mk.gov.tr

Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, Türkiye'nin Ankara şehrinde yer alan bir kütüphanedir. 134 farklı dilde 4 milyondan fazla kitap koleksiyonu ve 120 milyon makale ve raporla ülkenin en büyük kütüphanesidir. Kurulum çalışmalarına 2016'da başlanan kütüphane, 22 Şubat 2020'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yaklaşık 2 bin davetlinin katılımıyla açılmıştır.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi içinde yer alan kütüphane 125.000 metrekaredir ve tek seferde 5.000 okuyucuyu barındırabilir. Kütüphane binası geleneksel Selçuklu, Osmanlı ve çağdaş motiflerle tasarlanmış beyaz ve yeşil mermerlerle dekore edilmiştir.

22 Şubat 2020 tarihinde açılan kütüphane, 125 bin metrekaredir ve tek seferde 5.000 okuyucuyu barındırabilir.^[1] Kütüphane binası geleneksel Selçuklu, Osmanlı ve çağdaş motiflerle tasarlanmış beyaz ve yeşil mermerlerle dekore edilmiştir.^[2]

Kütüphane bünyesinde; 4 milyondan fazla kitap ve basılı materyal, Osmanlı Arşivi'nden 45 milyon belge, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı bünyesinde 300 bin el yazması Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi ile Cumhurbaşkanlığı'na ait 46 veritabanından 550 bin e-kitap, 6,5 milyon e-tez, 120 milyon makale ve 60 bin e-dergi bulunmaktadır.^[3] Bu bilgi kaynaklarının okuyuculara sunum hizmetleri modern kütüphanecilik anlayışı ile verilmektedir. Millet Kütüphanesi, Türkiye'nin en büyük kütüphanesi olup koleksiyonları ve hizmetleri açısından dünyanın sayılı kütüphaneleri arasına girmeyi amaçlamaktadır.

Cihannüma Salonu, 3469 m²lik alanda 224 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 200.000 adet kitaptan oluşan koleksiyona sahiptir. Bu salonda, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Kültür İşleri Genel Müdürlüğü ile yürütülen ortak çalışma kapsamında 100'ün üzerinde ülkeye ait, 134 farklı dilden kitaplar okuyucuların hizmetine sunulmaktadır. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları adına yazılmış ve tarihte kurulan 16 Türk İmparatorluğu/Devletine ait kitaplar yer almaktadır.

Cihannüma Salonu'nun kubbesini, Cumhurbaşkanlığı forsunda yer alan Türk devletlerini temsil eden 16 adet sütun taşımaktadır. Tavan yüksekliği 33 metre olan kubbenin alnında bulunan ilahi emir ile Türk ve İslam medeniyeti mimari açıdan da bir araya getirilmiştir.

Salonun kubbesinde Alak suresinin 4. ve 5. ayetlerinin Türkçe meali yer almaktadır: "O, kalemle yazmayı öğretendir. İnsana bilmediğini öğretendir."

Dışişleri Bakanlığı ile Türkiye'nin diplomatik misyonu olan ülkelerin kültürü ve tarihi ile ilgili olarak getirilen kitaplar Cihannüma Salonu'ndaki Dünya Kütüphanesinde sergilenmektedir.

Nadir Eserler Kütüphanesi, 1699 m²lik alanda 226 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Kütüphane 2 katlı olup içerisinde 8 adet grup çalışma odası mevcuttur. Okuyuculara kapalı raf sistemine göre hizmet veren Kütüphanede yaklaşık 50.000 adet nadir eser ve bu eserlerin sayısallaştırılmış formlarından oluşan koleksiyon bulunmaktadır. Bu eserlerin sayısallaştırılma işlemleri devam etmekte olup, halihazırda tamamlanmış olanlara kütüphanedeki okuyucu bilgisayarlarından erişilebilmektedir. Nadir Eserler Kütüphanesinde; yazmalar, Osmanlı Türkçesi matbu eserler, resim ve gravür içeren eserler, baskısı tükenmiş ve sınırlı sayıda basılmış eserler, 1900 yılı öncesi Batı dillerinde basılmış eserler bulunmaktadır. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı tarafından sayısallaştırılması yapılan 45 milyon belgeye ve Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından sayısallaştırılan yazma eserlerin içeriklerine de Nadir Eserler Kütüphanesinden erişim sağlanabilmektedir.

Araştırma Kütüphanesi, 3862 m² alanda 630 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Kütüphane yaklaşık 20.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile hizmet vermektedir. Araştırma Kütüphanesi 2 katlı olup içerisinde toplam 20 adet grup çalışma odası bulunmaktadır. Akademik çalışmalara kaynak sağlayan araştırma ve belge içerikli bilimsel kitapların bir kısmı da bu bölümde yer almaktadır.

Nasreddin Hoca Çocuk Kütüphanesi, 1061 m²lik alanda 197 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Çocuk Kütüphanesi 25.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile 5-10 yaş arasındaki çocuklara hizmet vermektedir. Kütüphanede masal dinleme etkinlikleri ve geleneksel Türk sanatlarına yönelik çalışmalar da yapılmaktadır. Ayrıca Çocuk Kütüphanesinde görsel ve işitsel materyalleri grup ya da bireysel olarak dinlemek/izlemek için özel olarak tasarlanmış bir cep sinema salonu bulunmaktadır. Çocuk ve Gençlik Kütüphanelerinin ortak kullanım alanı 33 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Ortak alanda bulunan dijital ekranlardan katalog taraması yapılabilmekte ve kitaplar Otomatik Ödünç/İade Sistemi üzerinden İç Ödünç Hizmeti ile alınabilmektedir. Kaynaklar kütüphane binası dışına çıkarılamamaktadır.^[4]

Gençlik Kütüphanesi, 705 m²lik alanda 74 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Gençlik Kütüphanesi 12.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile 10-15 yaş arasındaki gençlere hizmet vermektedir. Gençlik Kütüphanesinde bulunan bireysel çalışma odaları rezervasyon yapılarak kullanılmaktır. Gençler, kütüphane içerisinde bulunan oturma alanlarında bireysel okuma yapabilecekleri gibi grup çalışmaları için ayrılmış 3 adet odada da faaliyetlerini gerçekleştirmektedirler. Kütüphanemizde unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Türk el sanatlarına yönelik çalışmaların yanı sıra münazara, kitap analiz etme, tartışma, yazarlık çalışmaları, yaşlılarla buluşma, sıfır atık, özel gereksinimli bireylerle kaynaşma gibi birçok etkinliklere ve sosyal sorumluluk çalışmalarına yer verilmektedir.

Ses ve Görüntü Kütüphanesi, 1800 m²lik alanda 209 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 10.000 adet görsel-işitsel materyalden oluşan koleksiyona sahiptir. Ses ve Görüntü Kütüphanesi 2 katlı olup içerisinde 4 adet dijital oda ve 12 adet bireysel izleme/dinleme kabini bulunmaktadır. Ses ve Görüntü Kütüphanesinde Türk Hava Yollarının iştiraki olan Cornea şirketi ve TRT'nin içerik desteği ile oluşturulan yerli ve millî dijital içerik yönetim sistemimiz “Turna” kullanılmaktadır. Odalarda bulunan dokunmatik ekranlardan TRT'nin sesli kitap, belgesel, müzik arşivi, dizi, film, çizgi film ile radyo ve televizyon canlı yayınlarına erişilebilmektedir.

Süreli Yayınlar Salonu, 1123 m²lik alanda 193 kişilik oturma kapasitesi ile 1550 adet güncel dergi ve gazeteden oluşan koleksiyona sahiptir. Koleksiyonda edebiyat, sanat, tarih, hukuk, ekonomi, spor, sağlıklı yaşam gibi farklı disiplinlerde ve dillerde dergiler bulunmaktadır. Süreli Yayınlar Salonunda bulunan dokunmatik ekranlardan katalog taraması yapılabilmekte ve bu ekranlardan 120 ülkeden, 60 dilde 7.000'in üzerinde dergi ve aynı gün erişim imkanı bulunan günlük gazeteler ve bu yayınların 90 günlük arşivlerine tam sayfa özgün baskısıyla ulaşılabilmektedir.

Okuma Salonları 2. ve 4. katlarda bulunmaktadır. 9610 m²lik alana sahip olan Okuma Salonları 1328 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 300.000 adet kitaptan oluşan koleksiyona sahiptir. Okuma Salonları'nda 32 adet grup çalışma odası ve 8 adet dinlenme alanı bulunmaktadır.

Atölyeler, Kütüphanenin -1 ve -2. katlarda bulunan Eğitim Merkezinde çeşitli konularda yapılacak olan atölye çalışmaları okuyucularımızın hizmetine sunulmaktadır. Eğitim Sınıfları -1 ve -2. katta mevcut sınıflarda farklı programlar kapsamında Kütüphane personeline ve okuyuculara eğitimler verilecektir.

Konferans Salonu, dört eş zamanlı yorumlama kabini ile uluslararası konferans ve toplantılara ev sahipliği yapmak üzere tasarlanmıştır.

Sergi, Medine’de, Kahire’de, Şam’da, Bağdat’ta, Buhara’da, Semerkant’ta, Horasan’da, Konya’da, Bursa’da, İstanbul’da ve dünyanın pek çok farklı yerindeki kültür, sanat ve bilim faaliyetlerinin ürünü olan eserleri sunmaktadır.^[5]

Hatt-ı hümâyunların padişahlara ait el yazıları olması yönüyle kültür tarihi açısından ilk elden verilerdir. Bu çalışmalar dönemin padişahlarının devlet yönetimine, o dönemdeki önemli olaylara bakış açılarını yansıtan en önemli eserlerdir. “Mûcebince Amel Oluna Hatt-ı Hümayunlar” isimli sergide, I. Süleyman'dan son padişah VI. Mehmed'e kadar 8 ferman, 9 berat, 6 defter ve 93 adet hatt-ı hümayun yer almaktadır.

Devlet Arşivleri Başkanlığı tarafından hazırlanan bu sergi ile asırlardır süre gelen devlet yönetiminin görüldüğü en nadide halkalarından Hatt-ı hümâyunların ilk defa bu denli geniş bir şekilde halka açılmaktadır.^[6]

Kişisel koleksiyonlarından kütüphaneye bağış yapılmış kişiler:^[7]

• Abdurrahman Güzel
• Abdülbaki Gölpınarlı
• Ahmet Burak Erdoğan
• Ahmet Günel Elgin
• Beste Gürsu
• Cemil Meriç
• Cinuçen Tanrıkorur
• Devlet Bahçeli
• Hasan Celal Güzel
• Hasan Doğan
• İlber Ortaylı
• Kamil Dürüst
• Khalid Hasan Hendawi
• Mehmet Şevket Eygi
• Metin Külünk
• Muhsin Mete
• Mustafa Sabbah
• Mustafa Şerif Onaran
• Recep Tayyip Erdoğan
• Sâmân-HaticeHelvacıoğlu
• Şefik Can
• Şerif Onaran

• Türkiye'deki kütüphaneler listesi
• En büyük kütüphaneler listesi

• Millet Kütüphanesi resmi web sitesi