İçeriğe atla

Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi

Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi
Genel Bakış
Kuruluş7 Nisan 2022
ÜlkeYemen
LiderReşad el-Uleymi (Başkan)
AtayanAbdurabbu Mansur el-Hadi
İkametRiyad, Suudi Arabistan[1]

Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi (CLK; Arapça: مجلس القيادة الرئاسي), Yemen İç Savaşı'na "kapsamlı bir siyasi çözüm" bulmak amacıyla 7 Nisan 2022 tarihinde Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan ve Yemen'in uluslararası alanda tanınan hükûmetinin yürütme organıdır. Reşad el-Uleymi başkanlığındaki konseyin sekiz üyesi bulunuyor.[2][3] Cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı yardımcısının tüm yetkileri bu konseye devredilmiştir.

Üyeler

  • Reşad el-Uleymi (başkan), Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur el-Hadi'nin eski danışmanı.
  • Tarık Salih (üye), Yemenli bir askeri komutan ve merhum Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in yeğeni. Kendisi Ulusal Direniş'in lideridir.
  • Sultan Ali el-Arada (üye), en önde gelen aşiret ve askeri figürlerden biri olarak kabul edilir ve aynı zamanda Ma'rib ilinin valisidir. Kendisi El-Islah partisinin bir üyesidir.
  • Yemenliler arasında Ebu Zara'a el-Muharrami olarak bilinen Abid er-Rahman Ebu Zara'a (üye), BAE destekli Güney Hareketi'nin Devler Tugaylarını da yönetiyor. Kendisinin Selefi olduğu bilinmektedir.
  • Abdullah el-Uleymi Bavazir (üye), Cumhurbaşkanı Hadi'nin yakın çevresinden biri olarak kabul ediliyordu. Kendisi aynı zamanda El-Islah partisinin de bir üyesidir.
  • Osman Hüseyin Megali (üye), bir milletvekili ve Husilerin ana kalesi olan Saada'daki aşiret liderlerinden biri.
  • Aydarus ez-Zübeydi (üye), Güney Geçiş Konseyi'nin mevcut başkanı ve komutanı ve Yemen'deki Güney Hareketi'nin fiili lideri.
  • Faraj Salmin el-Buhsani (üye), Hadramaut'un eski valisi[4] ve vilayette faaliyet gösteren ikinci askeri bölgenin eski komutanı[2]

Kaynakça

  1. ^ Al-Sakani, Ali (19 Nisan 2022). "Yemen inaugurates new presidential council". Al Jazeera. 8 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022. 
  2. ^ a b Salem, Mostafa; Kolirin, Lianne (7 Nisan 2022). "Hopes of peace in Yemen as President hands power to new presidential council". CNN. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022. 
  3. ^ Ghobari, Mohamed (7 Nisan 2022). "Yemen president sacks deputy, delegates presidential powers to council". Reuters. Aden. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022. 
  4. ^ "تعيين مبخوت بن مبارك يسلم بن ماضي محافظا لمحافظة حضرموت". 1 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yemen</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Yemen, resmî adıyla Yemen Cumhuriyeti, Orta Doğu'da yer alan bir ülke. Kuzeyinde Suudi Arabistan, kuzeydoğusunda Umman ile komşudur. Batısını Eritre ve Cibuti, güneybatısını Somali çevreler. Yemen; 555.000 km2 yüz ölçümüne sahiptir ve 1.200 km uzunluğunda sahil şeridiyle Arap Yarımadası'nın güney ucunda yer almaktadır. Güneyinde Hint Okyanusu'nun uzantısı Aden Körfezi, kuzeyinde Kızıldeniz, güneybatısında ise bu ikisini ayıran Babülmendep Boğazı bulunmaktadır. Yemen'in Umman Denizi ile Kızıldeniz'de en büyükleri Haniş ve Sokotra olmak üzere 200'e yakın adası bulunmaktadır. En büyük şehri ve başkenti San'a'dır. 2022 yılı itibarıyla Yemen'in nüfusunun yaklaşık 31 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Yemen; Arap Birliği, Birleşmiş Milletler, Bağlantısızlar Hareketi ve İslam İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Abdullah Salih</span> Yemenin eski cumhurbaşkanı

Ali Abdullah Salih, , Yemen Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 2012 yılında kadar görev yapmıştır. Daha önce devlet başkanı görevine 1978'den 1990 yılına kadar Yemen Arap Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yemen'in en uzun görevde kalan devlet başkanıdır. 2 Şubat 2011'de 2013 yılındaki seçimlerde yeniden aday olmayacağını açıkladı. Silahsız protestoculara karşı hükûmetin şiddetli yanıt vereceğini açıkladı. Partisinin milletvekilleri 23 Şubat 2011 tarihinde istifa etti. 10 Mart 2011'de Salih yasama ve yürütme yetkilerini ayırarak, yeni bir anayasa konusunda bir referandum yapacağını ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Abdurabbu Mansur el-Hadi</span> Yemen eski devlet başkanı

Abdurabbu Mansur el-Hadi, 27 Şubat 2012 - 7 Nisan 2022 tarihleri arası Yemen'in eski devlet başkanı. 3 Ekim 1994 yılında Yemen'in devlet başkanı Yardımcısı olmuştur. Yemen devlet başkanı Ali Abdullah Salih'in başkanlık sarayında bir saldırıda yaralanmasından sonra 2011 Yemen protestoları sırasında 4 Haziran 2011 günü Cumhurbaşkanı Vekili olarak atandı.

Muhammed Salim Basendva, 10 Aralık 2011 yılından bu yana Yemen eski Başbakanı olan Yemenli bir politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Devrimi</span>

Yemen Devrimi, Arap Baharı'nın da etkisiyle 27 Ocak 2011'de başlamış ve devlet başkanı Ali Abdullah Salih'i devirmek için yapılmış halk isyanıdır. Ayaklanmada yüzbinlerce insan sokaklara dökülmüştür. Ülke genelindeki silahlı gruplar iç savaşı andırırcasına hükûmet güçleri ile çatışmaktadır. Halk Mısır Devrimi ve Tunus'ta gerçekleşen Yasemin Devrimi'nden esinlenerek yaptığı isyanda bazı adımlar ve ilerlemeler atılmıştır. Ülke genelindeki aşiretlerin oluşturduğu Yemen Aşiretleri İttifakı'na bağlı militanlar bazı kasaba ve semtleri kontrolü altına almıştır. Suudi Arabistan, Yemen Hükûmeti'ne yardım etmesi için asker göndermiştir. Ancak bu silahlı grupları güçlendirmiştir. Günümüzde ülkede kaçak askerler de dahil 20,000 ila 50,000 kişinin ve 1,000,000 insan hükûmete başkaldırmıştır. Sonuçta seçimler yapılmış dönemin devlet başkanı yardımcısı Abdurabbu Mansur el-Hadi devlet başkanı olmuştur. Sonrasında bu devrim bir iç savaşa dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Halid Baha</span>

Halid Mahfuz Baha, Yemenli diplomat ve eski petrol ve mineral bakanı ve Yemen'in eski başbakanı. Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in istifası ve daha fazla kan dökülmesini önlemesini isteyerek ve Mart 2011 yılından bu yana Yemen devrimini destekleyerek aktif olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Sudan'ın 1956'daki bağımsızlığından bu yana devlet başkanlarını listeler.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Sosyalist Partisi</span> Yemende sosyalist bir siyasi parti

Yemen Sosyalist Partisi, Yemen'de sosyalist bir siyasi partidir. 1978 yılında kurulan parti Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin halefi olup 1990 yılında Yemen'in birleşmesine kadar Güney Yemen'de iktidar olmuştur. Başlangıçta Marksist-Leninist olan parti, günümüzde demokratik sosyalist muhalefet partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Genel Halk Kongresi (Yemen)</span> Yemende bir siyasi parti

Genel Halk Kongresi (GHK; Al-Mo'tamar Ash-Sha'abiy Al-'Aam) Yemen'de bir siyasi partidir. Partiye milliyetçi bir çizgi hakimdir ve resmi ideolojisi, Arap birliğini amaçlayan bir Arap milliyetçiliğidir. Yemen İç Savaşı sırasında, partinin kurucusu ve lideri Ali Abdullah Salih öldürülürken, GHK çatışmada farklı tarafları destekleyen üç gruba bölündü.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Yemen Bölgesi</span> Yemende bir siyasi parti

Arap Sosyalist Baas Partisi - Yemen Bölgesi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Yemen'deki bölgesel şubesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu maddede, Yemen'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Yemen, Genel Halk Kongresi'nin (GHK) iktidara sahip olduğu baskın parti devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Reşad el-Uleymi</span> Yemenli siyasetçi

Reşad Muhammed el-Uleymi d. 15 Ocak 1954), 7 Nisan 2022'den beri Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi başkanı olarak görev yapan Yemenli bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen cumhurbaşkanı</span> Yemen devlet başkanı

Yemen Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Yemen devlet başkanıdır. Yemen Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanı ve Yemen Hükûmeti yürütme erkinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim bin Yahya Hamideddin</span>

Seyfülisam İbrahim bin Yahya Hamideddin Yemenli devrimci ve vezirdir. İmam Yahya'nın sekizinci ve kardeşi İsmail bin Yahya ile en sevmediği çocuğuydu. Babasına karşı 1948'de yapılan Yemen Meşrutiyet Devrimi'ne katıldı. Yönetimi ele geçirmiş Abdullah el-Vezir tarafından 1 günlüğüne Yemen veziri oldu. Darbe'nin ardından aşiret destekli Ahmed bin Yahya'nın karşılığıyla darbe başarısız oldu ve İbrahim bin Yahya zehirlenene kadar 2 ay boyunca gözaltında kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah el-Vezir</span>

Abdullah bin Ahmed el-Vezir, Yemenli darbeci ve İslam alimidir. el-Vezirî Darbesi'nde kendini kral ilan etmiştir. Daha önceden 1920'lerde Yemen ordusunun komutanı ve 1930'larda Hamar ve el-Hudeyde'nin valiliği görevlerini yaptı. Hessen ekonomi bakanı Tarık el-Vezir onun torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Ali Nasır el-Kardey</span> Yemenli şair, aşiret lideri

Ali bin Nasır bin Mas'ad el-Kardey el-Murad-i, Yemenli şair ve aşiret lideri. İmam Yahya'ya Sana'a'nın güneyindeki Hiziz bölgesinde bir pusu kurarak onu öldürmesiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Yemen İsyanı</span>

Güney Yemen İsyanı, Yemen hükûmeti'nin 27 Nisan 2009'dan beri devam eden Yemen Krizi'nin bir parçası olarak güney Yemen'deki hükûmet karşıtı protestoculara ve saldırganlara karşı mücadele verdiği isyan hareketidir. Ayaklanmadan güneyde yer alan ayrılıkçı hareket içerisindeki unsurlar sorumlu tutulsa da, grubun liderleri bağımsızlık hedeflerine barışçıl yollarla ulaşılacağını savunmakta olup, saldırıların hükûmetin kışkırtıcı eylemlerine yanıt olarak sıradan vatandaşlardan geldiğini iddia etmektedir. İsyan, Husi toplulukları tarafından yönetilen ülkenin kuzeyindeki Şii isyanından doğmuştur. Güneyli liderler, birleşmenin ardından 1994'te bir ayrılığa düştüler. Birçok taraf mevcut ayrılık hareketine katılmaktadır. Güneyli ayrılıkçı isyancılar, esas olarak eski Güney Yemen bölgesinde ve aynı zamanda bağımsız güney devletinin bir parçası olmayan Ed-Dali'de faaliyet göstermektedir. BAE, Başkan Abdurabbu Mansur el-Hadi liderliğindeki Yemen hükûmetine destek veren Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun bir üyesi olmasına rağmen Birleşik Arap Emirlikleri, isyancılara destek vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Nasır Muhammed</span>

Ali Nasir Muhammed Al-Husani, 1980 ve 1986 yılları arasında Yemen Sosyalist Partisi Genel Sekreteri olarak görev yapmış Güney Yemen'in eski başbakanı. Güney Yemen'in iki kez cumhurbaşkanı ve bir kez başbakan oldu. 2 Ağustos 1971'den 14 Şubat 1985'e kadar başbakan ve 26 Haziran 1978'den Salim Rubai Ali'yi devirip idam ettikten sonra 27 Aralık 1978'e kadar Başkanlık Konseyi başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Abdülmelik el-Husi</span>

Abdülmelik Bedruldin el-Husi veya Ebu Cibril, esas olarak Zeydi Müslümanlar'dan oluşan devrimci bir hareket olan Husi hareketi'nin lideri olarak görev yapan Yemenli bir politikacı ve dini liderdir. Kardeşleri Yahya ve Abdülkerim'in yanı sıra merhum kardeşleri Hüseyin, İbrahim ve Abdülhalik de grubun liderleridir. Abdülmelik Husi, Husiler'in Yemen'in kuzeyindeki Saada'yı Husiler'in ele geçirmesiyle başlayan Yemen İç Savaşı'nın önde gelen isimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Avad bin Mübarek</span> Yemenli siyasetçi

Ahmed Avad bin Mübarek, 5 Şubat 2024 tarihinden bu yana Yemen'in başbakanı olan Yemenli bir siyasetçidir. Aynı zamanda Yemen'in dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Daha önceleri Yemen'in Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi olarak görev yapmıştır.