Cumartesi - Turkipedia

Cumartesi, haftanın cumadan sonra ve pazardan önce gelen günüdür. Cumartesi yaygın olarak kullanılan pek çok takvime göre haftanın yedinci ve dolayısıyla son günüdür, ancak ISO 8601 standardına göre haftanın sondan bir önceki (altıncı) günüdür. Latince adı dies Saturni (“Satürn’ün Günü”) Eski İngilizceye Saeternesdaeg olarak girmiştir. Cumartesi gününe, en geç 2. yüzyılda, Vettius Valens'e göre günün ilk saatini kontrol eden Satürn gezegeninin adı verilmiştir. Bundan önce Eski İngilizce adı sunnanæfen (“sun [güneş]” + “eve [arifesi]”) idi.

Cumartesi gününe Eski Türkçede "yetinç" (yedinci) denir.

Cumartesi Sebti

Ayrıca bakınız: Sebt Günü,Yedinci gün kiliselerinde Sebt

Yahudiler, Mesihî Yahudiler ve Yedinci Gün Adventistlerine göre, Şabat (veya SDA'ya göre Sebt) olarak bilinen haftanın yedinci günü, Cuma günbatımından Cumartesi günbatımına kadar sürer ve istirahat günüdür.

Geleneğe göre bugünde çalışılmaz. Tevratta yazılana göre: "Gök ve yer bütün öğeleriyle tamamlandı. Yedinci güne gelindiğinde Tanrı yapmakta olduğu işi bitirdi. Yaptığı işten o gün dinlendi. Yedinci günü kutsadı. Onu kutsal bir gün olarak belirledi. Çünkü Tanrı o gün yaptığı, Yarattığı bütün işi bitirip dinlendi."

Roma Katolik ve Doğu Ortodoks kiliseleri Cumartesi (Sebt) ve Rabb'in Günü (Pazar) günlerini birbirinden ayırırlar. Diğer Protestan gruplar, örneğin SDA ise Rabb'in Günü'nün Pazar değil Sebt olduğunu savunurlar. Kutsal Yazılar'da İsa'nın hazırlık gününden sonraki gün olan Sebt günü mezarda istirahat ettiği belirtilmektedir. Bu şekilde İsa, Allah'ın başlangıçta yaratılış sırasında istirahat ettiği gibi istirahat etmiş oldu. Kuakerler geleneksel olarak Cumartesi'ye “Yedinci Gün” derler ve günün “pagan” asıllı olan adını kullanmaktan kaçınırlar. [Bazı] İslam ülkelerinde Cuma haftanın son günü kabul edilir ve Perşembeyle birlikte tatildir; Cumartesiye (“Şabat” ile aynı kökenden gelen) Sebt adı verilir ve pek çok Arap ülkesinde haftanın ilk günüdür.

Bu günün Eski Türkçedeki anlamı Şanba'dır. Şanba kelimesi Türkiye dışındaki bütün Türki cumhuriyetlerde cumartesi olarak kullanılmaktadır.

Wikimedia Commons'ta Cumartesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Haftanın günleri
Pazartesi · Salı · Çarşamba · Perşembe · Cuma · Cumartesi · Pazar

İlgili Araştırma Makaleleri

Cuma, Perşembe (Pençşenbe) ile Cumartesi (Cumaertesi) arasında kalan, haftanın beşinci günüdür. Kelime, Kur'an yoluyla Arapçaya, oradan da Türkçeye gelmiştir.

Yom Kippur, Yahudiliğin en mukaddes bayramıdır. Var olan şahsi günahlar için Yahudiler tarafından oruç tutularak tövbeler edilir. Gregoryen takvimine göre hesaplandığında Eylül veya Ekim aylarının farklı günlerine denk gelir.

Gerçek İsa Kilisesi 1917'de Pekin, Çin'de kurulmuş bağımsız bir kilise. Gerçek İsa Kilisesi uluslararası topluluğunun şu andaki seçilmiş lideri, vaiz Yung-Ji Lin 'dir.

Şabat/Şabbat, Yahudilikte ibadet ve dinlenme günü olarak kabul edilen gündür. Gregoryen takviminde cumartesi gününe denk gelir ve Yahudiler için YHVH ile aralarındaki özel bir bağı temsil eder. Yahudi dinî inancına göre kâinatın yaratılışı altı gün sürmüş, yedinci gün ise Yaradan YHVH dinlenmeye çekilmiş ve o günü Yahudi halkına mukaddes saymıştır.

Paskalya, Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli yortu. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır. Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.

Hamsin Yortusu veya Pentekost ya da Pentikost, Hristiyanlıktaki en önemli dinî bayramlardan biri.

İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi, yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sukot</span>

Barakaların Festivali veya Çadırların Festivali olarak adlandırılan, Sukot, kutsal bir bayramdır ve Tişri ayının 15. günü kutlanır. Yahudilerin Kudüs’teki tapınağa hac ettikleri üç kutsal festivalden biridir

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Cuma</span> Hristiyanların İsa Mesihin çarmıha gerilişini ve Golgothada ölüşünü andıkları dini gün

Kutsal Cuma, dünya genelindeki Hristiyanların İsa'nın çarmıha gerilişini ve Golgota'da ölüşünü andıkları dini gündür. Triduum'un parçası olan Kutsal Hafta'da Paskalya Pazarı'ndan önceki cumaya denk gelen Kutsal Cuma, Musevilerin Hamursuz Bayramı ile çakışabilir. Hayırlı Cuma, Büyük Cuma veya Paskalya Cuması olarak da bilinir; ancak Paskalya Cuması aslında Paskalya Haftası'ndaki cumadır; Kutsal Cuma ise, Paskalya Haftası'ndan önceki haftanın cuma günüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Cumartesi</span>

Kutsal Cumartesi dünya genelindeki Hristiyanların İsa'nın Golgotha'daki Kutsal Kabir Kilisesi'ne defnedilişini andıkları dini gündür. Kutsal Cuma'dan bir gün sonraya, Paskalya'dan bir gün önceye denk gelen Kutsal Cumartesi, Hristiyanların Paskalya'ya hazırlandıkları Kutsal Hafta'nın son günüdür. Paskalya Arifesi, Kara Cumartesi veya Paskalya Cumartesisi olarak da bilinir; ancak Paskalya Cumartesisi aslında Paskalya Haftası'ndaki cumartesidir.

Yahudi sembolizmi ele alındığında "sembol" için kullanılan İbranice kelime ot'tur. Erken Yahudilikte bu terim sadece işaretler için kullanılmakla kalmayıp, Tanrı ile insan arasındaki dini bağın sembolu olarak da kullanılmıştır.

Ayrıca bakınız: Cumartesi

Sebt, haftalık bir dinlenme günü ya da ibadet zamanıdır. İbrahimî dinlerde farklı şekillerde tutulur ve birkaç farklı uygulamada benzer durumları haber verir. Bin yıllar içinde pek çok farklı bakış açıları ve tanımlar ortaya çıkmış olmasına rağmen bunların çoğu aynı yazılı gelenekten kaynaklanmaktadır. Kavram diğer bazı geleneklerin her birinde benzer bir haftalık uygulamayı tanımlamak için kullanılmıştır: yeni ay; Yahudilikte ve bazı Hristiyan geleneklerinde yılda yedi kez kutlanan bayramların her biri; pagan kültüründe yılda sekiz kez kutlanan bayramların her biri ; seküler kültürde yıllık bir tatil ve dinî veya seküler kullanımda orijinali yedi yılda bir olan bir dinlenme yılı.

Yedinci Gün Adventist Kilisesi diğer mezheplerden Yahudi/Hristiyan haftasının orijinal yedinci günü olan Cumartesi gününün Sebt olarak tutulmasıyla ayrılan ve İsa Mesih’in çok yakında gerçekleşecek ikinci gelişine (advent) vurgu yapan bir Protestan Hristiyan mezhebidir. Mezhep, 19. yüzyıl ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Millerci hareketten doğmuş ve 1863 yılında resmî olarak kurulmuştur. Kurucuları arasında, kapsamlı yazıları zamanımızda kilise tarafından hâlen büyük saygı gören Ellen G. White da bulunuyordu.

28 Temel İnanç, Yedinci Gün Adventist Kilisesi tarafından kabul edilen öz niteliğinde bir dizi teolojik inançtır. Adventistler geleneksel olarak amentülerin oluşturulmasına karşı olmuşlardır. 28 Temel İnancın hüküm koyucu değil açıklayıcı olduğu ileri sürülmüştür; yani kilisenin resmî konumunu açıklarlar, ancak üyelik için kıstas değildirler. Bu inançlar 27 Temel Doktrin olarak bilinmekteydi ve ilk olarak 1980 yılında kilisenin Genel Konferansı tarafından kabul edilmişti, 2005 yılında da ilave bir inanç eklenmiştir. Adventist vaftiz yemini bunları tamamlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Üç Meleğin Mesajı</span>

Üç meleğin mesajı, Vahiy 14:6–12 ayetlerinde üç melek tarafından verildiği belirtilen mesajların bir yorumudur. Yedinci Gün Adventist Kilisesi bu mesajların dünyayı İsa Mesih’in ikinci gelişine hazırlamak için verildiğini öğretir ve bunları kendi misyonunun temel kısımlarından biri olarak görür.

Çile Haftası ya da Kutsal Hafta, İsa'nın insanoğlu için acı çektiğine inanılan haftaya verilen addır.

Kutsal Perşembe, Paskalya'dan önceki perşembedir ve Hristiyanlar tarafından dini gün olarak kutlanmaktadır. Bu dini günde, kanonik incillerde anlatılanlar temel alınarak, İsa'nın havarilerinin ayaklarını yıkaması ve havarilerle birlikte yediği Son Akşam Yemeği yad edilir. Çile Haftası'nın beşinci günü olan Kutsal Perşembe'nin öncesinde Kutsal Çarşamba gelir, sonrasında ise Kutsal Cuma gelir. Bu dini gün, her zaman 19 Mart ile 22 Nisan arasında bir tarihe denk gelmektedir, Jülyen ya da Gregoryen takvimlerinden hangisinin kullanılacağına göre tarih değişiklik gösterir. Doğu kiliseleri genellikle Jülyen sistemini kullanır.

Triduum ya da Paskalya’nın Diriliş Pazarı ile biten Üç Kutsal Gün

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.