İçeriğe atla

Cuma Tak

Kontrol Edilmiş
Cuma Tak
Doğum1956
Siverek, Şanlıurfa
Ölüm10 Eylül 1979 (23 yaşında)
Hilvan, Şanlıurfa
MeslekMilitan

Cuma Tak (d. 1956; Siverek - ö. 10 Eylül 1979; Hilvan[1]), PKK'nın kurucularından olan Kürt militan.[2][3] Mehmet Celal Bucak’a bağlı Bucak aşireti ile girdiği silahlı çatışmada yakalanıp kurşuna dizildi.[4]

Yaşamı

Cuma Tak, 1956 yılında Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde dünyaya geldi. Orta öğretimini Siverek'te tamamladı. Tunceli'de öğretmen okulunda öğrenci iken 1975 yılında PKK'nın kuruluş çalışmalarına katıldı.[5] 10 Eylül 1979 tarihinde Siverek'te Mehmet Celal Bucak'a bağlı kişilerle girdiği silahlı çatışmada yakalandı. Ardından bu kişilerce kurşuna dizilerek öldürüldü.[6]

Ölümü

PKK, ilk isyan denemesini Cuma Tak'ın da katılımıyla 1978 yılında "feodal ağa" olarak tanımladığı Bucak aşireti lideri Mehmet Celal Bucak'a saldırarak başlatmıştır.[7] Önceden planlanan olayda Cuma Tak ile Abdurrahman Manap, Sadun Demirkoç, Ali Çat ve Cuma Bozkoyun[8][] Bucak köylerine gitmiş, aşiret üyeleriyle silahlı çatışmaya girmiş ve ardından aşiret mensupları tarafından bir evde sıkıştırılmıştır. Bir gün süren silahlı çatışmanın ardından evi ve samanlığı ateşe vermişlerdir.[] Olayda Cuma Tak'ın yanındaki dört kişi ölmüş, Tak sağ yakalanmıştır. Ardından el ve ayakları bağlanarak, traktördeki ölülerle birlikte Bucak köylerinde gezdirilmiş, ardından bir evin önüne çıkarılıp kurşuna dizilmiştir. Tüm ölülerin kol ve bacaklarına taş ağırlıklar bağlanmış ve Fırat nehrine atılmıştır.[9][]

Kaynakça

  1. ^ Cuma Tak 8 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  2. ^ 75 sanıklı PKK davası düştü 7 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet, 27 Kasım 2010, Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  3. ^ PKK’yı kuran 120 kişiden 7 kişi kaldı 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Türkiye, 7 Mart 2012, Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  4. ^ Özgürlüğe doğru 34 yıl 7 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Özgür Gündem, 27 Kasım 2012, Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  5. ^ Orhan, Mehmet. Political Violence and Kurds in Turkey: Fragmentations, Mobilizations, Participations & Repertoires 14 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce) vol. 77, Routledge, 2015 Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  6. ^ PKK yi kimler kurdu? 9 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 18 Şubat 2012, Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  7. ^ Delen, Mustafa. PKK Sonu Gelmemiş Bir Romandır, 27 Kasım 2013, Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 31 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ 'Axşun direnişi' albüm oldu! 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 13 Nisan 2012, Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
  9. ^ Öcalan, isyan ve direniş 7 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 27 Mart 2016.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PKK</span> Kürt milliyetçisi ayrılıkçı silahlı örgüt

PKK veya tam adı ile Partiya Karkerên Kurdistanê, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede öz yönetim kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu topraklara sahip olabilmek için askerî hedeflere, köy korucularına ve sivillere karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt. Abdullah Öcalan yakalandıktan sonra; KADEK ve Kongra-Gel isimlerini de kullanmıştır. 1978 yılında, Lice'nin Fis köyünde Abdullah Öcalan ve kendisini destekleyen 21 kişi tarafından kurulan PKK'nın ideolojisi, 2005 yılına kadar Marksizm-Leninizm, ardından demokratik konfederalizm üzerine kurulu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Öcalan</span> PKKnın kurucu lideri (1978–1999)

Abdullah Öcalan veya zaman zaman kullanılan kısa adıyla Apo, yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Muğlalı Olayı</span> Vanın Özalp ilçesinde gerçekleşmiş katliam

Muğlalı Olayı veya 33 Kurşun Katliamı, 1943 yılının temmuz ayında Van'ın Özalp ilçesinde, 33 kişinin hayvan kaçakçılığı iddiası ve 3. Ordu komutanı Orgeneral Mustafa Muğlalı'nın emriyle yargısız olarak kurşuna dizilmesi ve 32'sinin ölümü, birinin kaçması ile sonuçlanan olay.

<span class="mw-page-title-main">HPG (örgüt)</span> PKK’nin askerî gücü

HPG tam adı ile Halk Savunma Güçleri, PKK'nın amacı ve stratejisi doğrultusunda Türkiye'de sivillere, polis karakollarına ve askerî hedeflere karşı intihar saldırıları, silahlı ve bombalı saldırılar düzenleyen PKK'nın askerî kanadı. Çeşitli kaynaklarda örgütün savaş stratejisi olarak gerilla savaşı yöntemlerini kullandığı iddia edilmiştir.

2005 Kuşadası Saldırıları, 30 Nisan 2005 tarihinde yasa dışı silahlı örgüt PKK tarafından Kuşadası kent merkezine bırakılan bir bombayı etkisiz hale getirmeye çalıştığı sırada Başkomiser Yaşar Aykaç'ın ölümü ve 16 Temmuz 2005 tarihinde yine kent merkezinde Kadınlar Denizi minibüsüne bırakılan bir bombanın, 2'si turist 5 kişinin ölümüne yol açması ile sonuçlanan olaylar zinciri.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-PKK çatışması</span> PKK ve TSK arasında 1984ten beri süren savaş

Türkiye-PKK çatışması, PKK ve Türk Silahlı Kuvvetleri arasında örgütün 1978'de yılında kurulması ile beraber başlayan ve hâlen devam eden çatışmaları kapsamaktadır. 1984 yılına kadar küçük ölçekli silahlı çatışmalar yaşanmışsa da Türk güvenlik güçleri ve PKK mensupları arasındaki topyekün silahlı mücadele 1984 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Eruh ve Şemdinli saldırıları ile başlamıştır.

1993'teki Türkiye olayları.

Mehmet Celal Bucak, Türk siyasetçidir.

Ferit Uzun Dengê Kawa isimli örgütün kurucusu Maoist devrimci. Emin Dal isimli PKK üyesi tarafından öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">2015-16 Şırnak çatışmaları</span> Şırnak merkezli çatışmalar bütünü

2015-2016 Şırnak çatışmaları, Türkiye'nin Şırnak il merkezi ile birlikte Cizre, İdil ve Silopi ilçelerinde 2015 yılının ikinci yarısından sonra özyönetim talepleri sonucu başlayan, güvenlik güçleri ile PKK, YDG-H ve YPS mensupları arasında devam eden çatışmalar bütünü. Çatışmaların olduğu bölgelerdeki birçok mahalleye hendekler kazılmış, bu gelişmelerin ardından ildeki birçok mahallede sokağa çıkma yasakları ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hendek operasyonları</span> TSK ve Türk Emniyetinin bölücü terör örgütü PKKya karşı Güneydoğu Anadoluda düzenlediği operasyonlar

Hendek operasyonları; Türk Güvenlik Güçlerince, PKK militanlarına karşı ortak olarak gerçekleştirilen Sur, Cizre ve Nusaybin merkezli askerî operasyonlardır. Bu operasyonların gerçekleştirildiği bölgelerin bazılarında sokağa çıkma yasakları uygulanmış ve bazıları geçici süreyle askerî güvenlik bölgesi ilan edilmiş; PKK militanlarının etkisiz hâle getirildiği, hendeklerin kapatıldığı, barikatların kaldırıldığı ve güvenliğin sağlandığı bölgelerde sokağa çıkma yasakları kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">YPS</span> berzanistan

YPS tam adı ile Sivil Savunma Birlikleri, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusunda yer alan şehirlerde faaliyet gösteren ve kendisini "özsavunma gücü" olarak tarif eden yasa dışı silahlı örgüt. Aralık 2015'te, PKK sempatizanları tarafından kurulan Yurtsever Devrimci Gençlik Hareketi (YDG-H) gençlik yapılanması tarafından, Öz Savunma Birlikleri adlı örgütlenme ile birlikte tek çatı altında toplanmasıyla oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Süpürge Harekâtı</span>

Süpürge Harekâtı, 4 Ağustos 1991 tarihinde 100-150 kişilik PKK'lı grubun Şemdinli'deki Samanlı Jandarma Karakolu'na silah ve roketatarla düzenlediği saldırıda 10 er hayatını kaybetmiş, 7 er kaçırılmış ve 9'u da yaralanmış, ertesi gün Anavatan Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısının ardından dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz; 5 Ağustos 1991 gecesi Kuzey Irak'taki PKK unsurlarına karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı destekli karadan sınır ötesi harekâtının başladığını, Irak sınırından içeri 19 km ilerlendiğini ve Kuzey Irak'taki kamplarda Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan'ın da olduğunu duyurmuştur. Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki PKK unsurlarını yok etmek ve PKK'ya ait kamp ve mühimmatı ele geçirmek için düzenlediği bu operasyona temizlik anlamına yakın "süpürge harekâtı" demiş, kamuoyunda "temizlik" olarak da telaffuz edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2016 Hakkâri çatışmaları</span> Hakkârideki çatışmalar

2016 Hakkâri çatışmaları, Türkiye'nin Hakkâri ilinde 2016 yılının başından itibaren güvenlik güçleri ile PKK ve YPS mensupları arasında gerçekleşen çatışmalar bütünü. Hakkâri'ye bağlı Yüksekova ilçesinde 13 Mart 2016 tarihinde sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş, ardından Yüksekova ilçesinde 20 bin asker ve polisin katıldığı operasyon başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mart 2006 Diyarbakır olayları</span>

Mart 2006 Diyarbakır olayları, 28-31 Mart 2006 tarihleri arasında Diyarbakır'da yaşanan protestolar ve sonrasında gerçekleşen toplumsal olaylardır.

Bucak aşireti Şanlıurfa'nın Siverek ve Hilvan ilçelerinde yerleşik bir Zaza aşiretidir. 60 köyü bulunmaktadır. Nüfusu 150 bin kişiden oluşan aşiret, 19. yüzyılın başında Diyarbakır'dan Siverek'e göç etmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.