İçeriğe atla

Cuma Han Camii

Koordinatlar: 45°11′45″K 33°22′38″D / 45.19583°K 33.37722°D / 45.19583; 33.37722
Cuma Han Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumEvpatorya, Kırım Özerk Cumhuriyeti
Koordinatlar45°11′45″K 33°22′38″D / 45.19583°K 33.37722°D / 45.19583; 33.37722
İnançİslam
MezhepSünnilik
DurumAktif
Mimari
Mimar(lar)Mimar Sinan
Mimari türCami
Mimari biçimOsmanlı mimarisi
İnşaat başlangıcı1552
Tamamlanma1564
Özellikler
Kubbe sayısı13
Kubbe yüksekliği (dış)20 metre
Minare sayısı2
Minare yüksekliği35 metre
MalzemelerKireç taşı

Cuma Han Camii, Han Camii veya Giray Han Camii (Ukraynaca: Мечеть Джума-Джамі, Kırım Tatarcası: Cuma Cami), Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin Gözleve şehrinde bulunan tarihi cami. Mimar Sinan tarafından tasarlanan cami, 1552-1564 yılları arasında inşa edilmiştir.

Tarihi

Cuma Han Camii, Kırım'ın en büyük ve en görkemli camisidir ve 1552'de I. Devlet Giray tarafından yapımı başlatılmıştır. Han, camiyi inşa etmek için Osmanlı mimarı Mimar Sinan'ı görevlendirmiştir. Ancak Mimar Sinan'ın, Kırım'a gidip gitmediği bilinmemektedir. Muhtemelen Mimar Sinan, 1550-1557 yılları arasında Süleymaniye Camii yapımıyla meşgul olduğu için Kırım'a gitmemiş, verdiği talimatları kalfası ile yerli ustalar yerine getirmiştir.[1] Savaş olduğu için cami yapımı uzun sürmüş, 1564 yılında tamamlanmıştır.

Cami yapımında mermer ve kireç taşı kullanılmıştır. Kubbeler kurşunla kaplıdır. İki minaresi vardır. Minareler yıkık bir vaziyette iken 1977 yılındaki restorasyon çalışmaları sırasında yeniden yapılmıştır. 1834 ve 1977 yıllarında büyük tamirat geçirmiştir. 1980'lerden itibaren arkeoloji müzesi olarak kullanılmış, 1990 yılından sonra Tatarların geri dönmesiyle ibadete tekrar açılmıştır.

2014 yılında caminin bir imamı olmuş ve Kırım Müslümanlarının dini yönetiminin bir üyesi idareyi terk ettiğini ve Tavri Müftülüğüne tabi olduğunu ilan etmiştir. Bundan sonra caminin mülkiyet hakkı Tavri Müftülüğüne geçmiştir. 2015 yılında, Kırım Yüksek Mahkemesi, Kırım Müslümanlarının dini yönetiminin vesayetini tasdik etmiş ve Tavri Müftülüğünü camiyi boşaltmaya yöneltmiştir.[2] 2016 yılında, Rusya Merkez Bankası 3 ruble metal paralar üzerinde camiyi tasvir etmiştir.[3]

Galeri

  • Cuma Han Camii'nin ana girişi.
    Cuma Han Camii'nin ana girişi.
  • Caminin mihrap ve minberi.
    Caminin mihrap ve minberi.

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Juma-Jami Mosque in Yevpatoria ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ Nicole Kançal-Ferrari, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 15, sayfa: 518-519
  2. ^ "Суд Крыма обязал "Таврический муфтият" освободить мечеть Хан-Джами". IslamNews. 11 Temmuz 2015. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2015. 
  3. ^ "Монета Банка России. Мечеть Джума-Джами, г. Евпатория". 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan</span> 16. yüzyıl Osmanlı başmimarı ve inşaat mühendisi

Mimar Sinan veya Koca Mi'mâr Sinân Ağa, Osmanlı İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda görevli başmimarı ve inşaat mühendisidir. Kariyerinde önemli eserler veren ve Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde başmimar olarak görev yapan Mimar Sinan, yapıtlarıyla geçmişte ve günümüzde dünyaca tanınmıştır. Başyapıtı, "ustalık eserim" olarak tanımladığı, Edirne'deki Selimiye Camii'dir.

<span class="mw-page-title-main">Selimiye Camii</span> Edirnede tarihi bir cami

Selimiye Camii, Osmanlı padişahı II. Selim döneminde Mimar Sinan'ın yaptığı ve Osmanlı'nın önceki başkenti Edirne'de bulunan bir külliyedir. Mimar Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" şeklinde nitelendirdiği Selimiye Camii, gerek Mimar Sinan'ın, gerek Osmanlı mimarisinin en önemli eserleri arasında sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Cami</span> Müslümanların ibadet mekânı

Cami, İslam dininin ibadet mekanıdır. Genellikle minaresiz küçük camilere veya bazı kurum ve kuruluşlarda ibadet için ayrılmış ufak mekanlara ise mescit denir.

<span class="mw-page-title-main">Kocatepe Camii</span> Ankara, Kocatepede bir ibadethane

Kocatepe Camii, Ankara'nın Kocatepe semtinde 1967'de inşaatına başlanan ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 1987'de inşaatı tamamlanan camidir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Valide Camii</span> İstanbulda tarihi bir cami

Eski Valide Camii ve Külliyesi İstanbul'un Üsküdar ilçesinin hakim konumu Toptaşı sırtına II. Selim'in eşi, III. Murat'ın ise annesi Afife Nur-Bânû Valide Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Camii, medrese, tekke, dârüşşifa, dârulhadis, dârulkurrâ, sıbyan mektebi ve imaretten oluşan tesis, Mimar Sinan'ın inşa ettiği tam teşekküllü ve tek parça kalabilmiş son külliye olarak kabul edilmektedir. Mimar Sinan'ın inşa ettiği cami vefatından sonra talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir. Son olarak da II. Mahmud döneminde eski İstanbul evlerini andıran ve müstakil bir girişi bulunan hünkâr kasrı ve mahfili eklenmiştir. Yapılış tarihi 1570-1579 tarihleri arasını kapsamakla 1583 yılında Mimar Sinan'ın talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hansaray</span> Kırım, Bahçesarayda I. Sahib Giray tarafından yaptırılan bir saray yerleşkesi

Hansaray veya Kırım Han Sarayı, Ukrayna'nın Kırım Özerk Cumhuriyeti'deki Bahçesaray şehrinde bulunan I. Sahib Giray tarafından yaptırılan bir saray kompleksidir.

<span class="mw-page-title-main">Behram Paşa Camii</span>

Behram Paşa Camii, Diyarbakır valiliği yapan Behram Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmış Osmanlı eseridir. Caminin yapımına 1564 yılında başlanmış ve 1572 yılında yapımı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Cami (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Yeşil Cami, Bursa'da ilk dönem Osmanlı mimarisinin önemli örnekleri arasında yer alan bir tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Aşçıbaşı Camii</span>

Aşçıbaşı Camii veya Aşçıbaşı Mehmet Efendi Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Zeynep Kamil Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalma tarihi bir camidir. IV. Mehmet'in aşçıbaşısı olan Pervane Mehmet Efendi tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1650 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinden sonra 1652 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa Camii (Erzurum)</span>

Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii, Türkiye'de Erzurum İli merkez ilçesi Yakutiye'de Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılmış Erzurum ’daki ilk Osmanlı camisidir.

Bu liste; Ankara'daki camiler hakkında bir listedir.

<span class="mw-page-title-main">Özbek Han Camii</span>

Özbek Han Camii, Eski Kırım'da yer alan tarihi cami. Özbek Han Camii, 1314 yılında Özbek Han döneminde inşa edilen Kırım'ın en eski camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Han Camii</span> Kırımın en büyük camilerinden ve Hansarayın ilk binalarından birisi

Büyük Han Camii, Bahçesaray'da yer alan Hansaray saray kompleksinin içerisinde bulunan tarihi cami. Kırım'ın en büyük camilerinden ve Hansaray'ın ilk binalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kebir Camii</span>

Kebir Camii, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin tarihi adıyla Akmescit, günümüzdeki adıyla Simferopol şehrinde bulunan 16. yüzyıldan kalma tarihi cami. Kırım'ın ana camisi olarak kabul edilir. Bu camide Müftünün ikametgâhı ve Kırım Müslümanlarının dini yönetimi bulunur. Cami Kurçatov Caddesi üzerinde yer almaktadır. Akmescit'teki en eski ve en önemli mimari yapılardan biridir. Kebir Camii, Ukrayna'nın kültürel mirasının bir anıtı statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Camii</span>

Orta Camii, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde Bahçesaray kentinde Hansaray yakınında bulunan tarihi cami.

<span class="mw-page-title-main">İskender Paşa Camii (Diyarbakır)</span> Sur, Diyarbakırda cami

İskender Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan camidir. Diyarbekir Eyaleti'nin 12. Osmanlı Valisi Çerkes İskender Paşa'nın emriyle 1551 ya da 1554 yılında caminin yapımına başlanmış ve 1557'te tamamlanmıştır. Bazı kaynaklarda caminin mimarı olarak Mimar Sinan'ın kaydedildiği ifade edilmekteyse de bu konuda netlik söz konusu değildir.

<span class="mw-page-title-main">Kefe Ulu Camii</span>

Ulu Cami, Süleyman Han Camii veya Sultan Selim Camii, Kırım şehri Kefe'de bulunan yıkılmış bir camidir. Şehrin ana Cuma camii olarak kabul edilirdi. İleride padişah olacak olan I. Süleyman'ın fermanı ile inşa edilmiştir. O yıllarda, Süleyman Kefe şehrinde sancak beyi unvanına sahipti. Caminin Azize Agnes adına inşa edilmiş olan bir Katolik tapınağı üzerine inşa edildiğine inanılmaktadır. Tapınağın taşları inşaat sırasında kullanılmıştır. Caminin inşaatı 1520 veya 1522'de tamamlandı. Caminin inşasına Osmanlı mimarı Memar Sinan öncülük etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kokkoz Camii</span>

Kökköz Cami veya Yusupov Camii, Kırım köyü Sokolinoye'de yer alan camidir. Camiye, bulunduğu köyün adı verilmiştir. Kırım Tatar Sürgünü'nün gerçekleştiği köy Kökköz'dür. Sürgünden sonra köyün adı Sokolinoye olarak değiştirildi. Caminin ismi Kırım tatarcası'ndan mavi göz olarak çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Ulu Camii</span>

Bakü Ulu Camii ya da Cuma Camii, Bakü, Azerbaycan'da yer alan bir camidir. Katedral Camii, 12. yüzyılda bir Zerdüşt tapınağının yerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cuma Camii (Şeki)</span> Azerbaycandaki tarihî cami

Şeki Cuma Camii, 1900-1914 yıllarında yapılmış tarihi-mimari bir camidir. Azerbaycan'ın Şeki kentindeki Yukarı Baş Devlet Tarihi-Mimari Koruma Alanı topraklarında yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.