İçeriğe atla

Cromartyshire

Cromatyshire'ın konumu

Cromartyshire (İskoç Galcesi: Siorrachd Chromba), İskoçya'nın Dağlık Bölgesi'nde bulunan tarihi bir bölgedir; Cromarty bölge kasabası çevresindeki Orta Çağ'dan kalma "eski bölge" ve 17. yüzyılın sonlarında Ross-shire'dan transfer edilen 22 yerleşim bölgesi ve eksklavdan oluşur. Eski bölgenin altı katı büyüklüğündeki en büyük kısım, Ullapool'un kuzeybatısındaki Coigach'tır. 1890'da Cromartyshire, Ross-shire ile Ross ve Cromarty idari bölgesi olarak birleştirildi ve bu bölge, 1975'te Highland'in yeni konsey alanıyla birleştirildi.

Tarihçe

Cromarty'nin ortaçağ şerifliği, Black Isle yarımadasının kuzeyinde tek bir bölgeyi kapsıyordu. Urquhart Klanı'nda şeriflik kalıtsaldı.[1] Bölge, Cromarty Firth'ten Invergordon'a giden bir feribotun geçtiği Balblair'deki bölge hariç, komşu Kirkmichael mahallesinin çoğu, Cullicudden mahallesinde tek bir çiftlik ve Cromarty mahallesinden oluşuyordu. On dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar Cromartyshire ve Ross-shire arasında bulunan Mulbuie bozkırının mülkiyeti belirsizdi.[1][2]

Cromartyshire başlangıçta Inverness-shire ile sınır komşusuydu, 1504'te Ross-shire, Inverness-shire'ın en yakın bölgelerinden oluşturuldu ve sınırları 1661'de sabitlendi.[3] Resolis mahallesini oluşturmak için Kirkmichael ve Cullicudden mahalleleri birleştirildi.[4]

Bölge toprakları, 1682'de Tarbat'lı Mackenzies tarafından Urquhart'lardan satın alındı.[5] Mackenzies, Black Isle'ın kuzeyindeki Moray Firth'teki Tarbat baronluğu da dahil olmak üzere Ross-shire'da dağınık topraklara sahiplerdi.[5] 1685 yılında, Tarbat Vikont'u olan ve daha sonra Cromartie Kontu rütbesine yükselen Sir George Mackenzie, İskoçya Parlamentosu'ndan iki kanunu geçirterek, Easter Ross'taki topraklarını Ross-shire'dan Cromartyshire'a devredilmesini sağladı.[1] Devir işlemi şu şekilde sıralandı:[6]

Tarbat baronisi ve içindekiler, ayrıca Little Farness ve diğerleri, onun Delny baronluğu içindeki toprakları, Wester St Martins toprakları, Easter Balblair ve St Martins'li George Dallas'a ait feribotla birlikte. ve,[7]
Pittonachie, Beneckfield, Avoch, Castleton, Auchterflow, Hauldoks, Killen, Raddery, Balmeechy, Little Suddey toprakları ve Chanonry ve Rosemarkie çevresindeki toprakları.
Mor renkte Cromartyshire'ı ve yeşil renkte Ross-shire'ı gösteren 1892 İskoçya haritasından detay

Bu hüküm, Vikont Tarbat'a ait olmayan bazı toprakların dahil edildiği gerekçesiyle 1686'da yürürlükten kaldırılmışsa da, 1690'da yalnızca "Mülk olarak adı geçen vikonta ait olan bölge, söz konusu Tarbat baronluğunu ve Ross'taki diğer tüm toprakları" içerecek şekilde yeniden yürürlüğe girmiştir.[8]

Cromartyshire, İskoçya Parlamentosu'ndaki en küçük seçim bölgesiydi ve 1703'te yalnızca beş mülk sahibi iki Komiseri seçiyordu. 1707 Birlik Yasası'ndan sonra, yakınlardaki küçük bir ilçe olan Nairnshire ile dönüşümlü olarak Westminster'a bir milletvekili gönderdi.[5] 1831'deki son seçimde kayıtlı 19 oydan yalnızca altısının gerçek mülk sahibi olduğu görüldü.[9]

Eksklavlar birçok amaç için Cromartyshire yerine Ross-shire'ın bir parçası olarak yönetiliyordu.[10][11] 1747 tarihli Şerifler (İskoçya) Yasası'ndan sonra Ross ve Cromarty'nin ortak tek şerifleri vardı. 1801 nüfus sayımı raporunda "Shire of Cromarty" ve "Shire of Ross" olarak ayrı ayrı listeleniyordu; ilki yalnızca eski bölgeyi, ikincisi ise dış bölgeleri içeriyordu. 1811 nüfus sayımı raporu, onları ayırmanın pratik olmadığı gerekçesiyle "Ross ve Cromarty"yi bir arada listeliyordu. 1805'te Ross-shire ve Cromartyshire'daki yolların bakımı sorumluluğu birleştirildi. 1810'da milisler bazı eksklavlarda Ross-shire'dan, diğerlerinde ise Cromartyshire'dan yanaydı. 1832 İskoç Reform Yasası, Cromartyshire'ın seçim bölgesini Ross-shire'ınkiyle birleştirerek Ross ve Cromarty'yi oluşturdu ve bir milletvekilini Parlamentoya geri getirdi. Polis ve derecelendirme idaresi Viktorya döneminde benzer şekilde birleştirildi.[12] 1889 Yerel Yönetim (İskoçya) Yasası, "Ross ve Cromarty bölgelerinin ayrı bölgeler olmaktan çıkacağını ve Ross ve Cromarty bölgesi adı altında her türlü amaç için birleşeceğini" öngörmektedir. (Ross ve Cromarty aynı zamanda Nairnshire'ın bir dış bölgesini ve Inverness-shire'ın neredeyse bir dış bölgesini de bünyesine kattı; ilki Ferintosh'un baronluğuydu ve ikincisi Muir of Ord tren istasyonu çevresindeki Kilmorack mahallesinin bir dış bölgesiydi.

Coğrafya

Tarbat Burnu'nda denizfeneri

İlçenin dağınık yapısı göz önüne alındığında genelleme yapmak zordur. Orijinal bölge, Black Isle yarımadasının Cromarty Firth sınırındaki bir kısmından oluşuyordu; bunun karşısında Tarbat yarımadası yer alıyordu ve Tarbat Ness de dahil olmak üzere birçok kısmı Cromartyshire'a aitti. İç kısımlar Ross-shire'da dağlık, uzak ve seyrek nüfuslu birkaç yerleşim bölgesinden oluşur. Batıda, Gruinard Adası'nın güney ucu da dahil olmak üzere Little Loch Broom'un çeşitli bölümleri vardır. Loch Broom'un kuzeyinde, Ullapool'u, Coigach yarımadasını ve Enard Körfezi'ndeki bir dizi küçük adayı (en önemlisi Sgeir Mhòr, Fraoachlan, Eilean Mòr, Eilean Mòineseach ve Green Island) içine alan ilçenin en büyük bölümü yer alır. Loch Broom'un Minch ile buluştuğu Summer Adaları. Bu bölüm aynı zamanda bir dizi göl içerir, en önemlisi Loch na Totaig, Loch Osgaig, Loch Raa, Loch Vatachan, Fionn Loch, Loch Veyatie, Loch Lurgainn, Loch Bad a' Ghaill, Loch Sionascaig, Lochan Tuath, Loch an Doire Duibh, Loch Doire na h-Airbhe, Loch a Ghille, Loch Buine Mhòire, Loch Call an Uidhean, Loch a' Chroisg, Loch Achall, Loch an Daimh, Loch na Maoile, Loch Ob an Lochain, Clar Lochan ve Loch an Eilein.

Kaynaklar Cromartyshire'a eklenen kayıtları sekiz ile on bir arasında numaralandırma eğilimindedir;[11][13][14] ancak bazıları birden fazla parselden oluşmaktadır. 1807'de Alexander Nimmo, eklemeleri her birinde iki ila altı parsel bulunan sekiz grupta sıralamıştır.[15]

Yerleşim yerleri

  • Ullapool
    Achiltibuie
  • Altandhu
  • Badenscallie
  • Cromarty
  • Dundonnel
  • Inver
  • Jemimaville
  • Kildary
  • Milton
  • Polbain
  • Polglas
  • Portmahomack
  • Rieff
  • Strathpeffer
  • Ullapool

Kaynakça

  1. ^ a b c Sir George Steuart Mackenzie, Board of Agriculture (Great Britain) (1810). General View of the Agriculture of the Counties of Ross and Cromarty: With Observations on the ... (İngilizce). Oxford University. Printed for Richard Phillips. 
  2. ^ Wilson, John Marius (1854). The Imperial gazetteer of Scotland; or, Dictionary of Scottish topography. Robarts - University of Toronto. Edinburgh A. Fullarton. 
  3. ^ "Records of the Parliaments of Scotland". www.rps.ac.uk. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  4. ^ "UK Government Web Archive". webarchive.nationalarchives.gov.uk. 21 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  5. ^ a b c "Cromartyshire | History of Parliament Online". www.historyofparliamentonline.org. 19 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  6. ^ "Records of the Parliaments of Scotland". www.rps.ac.uk. 21 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  7. ^ "Records of the Parliaments of Scotland". www.rps.ac.uk. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  8. ^ "Records of the Parliaments of Scotland". www.rps.ac.uk. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  9. ^ "Cromartyshire | History of Parliament Online". www.historyofparliamentonline.org. 21 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  10. ^ Commons, Great Britain Parliament House of (1840). Reports from the Commissioners (İngilizce). 
  11. ^ a b "Cromarty Bay, Cromarty District, Cromarty Firth, Cromartyshire". www.electricscotland.com. 21 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  12. ^ "Administration". www.electricscotland.com. 21 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  13. ^ The Encyclopaedia Britannica, Or Dictionary of Arts, Sciences, and General Literature: Reid - Scy (İngilizce). Black. 1859. 
  14. ^ Bryce, James (1862). The family gazetteer and atlas of the world. The atlas by W. & A.K. Johnston (İngilizce). 
  15. ^ The earls of Cromartie: their kindred, country, and correspondence Vol.2. William Fraser (İngilizce). Edinburg. 1876. s. 460-462. 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İskoçya</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

İskoçya, Birleşik Krallık'a bağlı dört ülkeden biri. İskoçya anakarası, Büyük Britanya adasının kuzeydeki üçte birlik kısmını kaplar. Güneydoğusunda İngiltere ile 154 km uzunluğunda bir sınırı vardır. Kuzeyi ve batısı Atlas Okyanusu ile, kuzeydoğusu Kuzey Denizi ile ve güneyi İrlanda Denizi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Orkney Adaları</span> İskoçyanın kuzeyinde bulunan takımadalar

Orkney Adaları, İskoç anakarasının yaklaşık 32 km kuzeyinde, Pentland Firth olarak bilinen boğazın karşısında, İskoçya'da, 20'sinde yerleşim bulunan 70'ten fazla ada ve adacıktan oluşan ada grubu. Orkney Adaları, İskoçya'da bir konsey alanı oluşturur ve tarihi Orkney ilçesine aittir.

<span class="mw-page-title-main">Scottish Premier League</span>

Scottish Premier League, 1998 ile 2014 yılları arasında İskoçya'daki en üst seviyedeki futbol ligidir. Sponsoru Clydesdale Bank olduğu için ligin tam adı Clydesdale Bank Scottish Premier Leaguedir.

<span class="mw-page-title-main">Scottish Cup</span>

Resmî adıyla İskoçya Futbol Federasyonu Challenge Kupası ya da yaygın olarak kullanılan şekliyle İskoçya Kupası İskoçya futbolundaki ana millî kupa organizasyonudur. Tek maçlı eleme sistemi ile oynanan kupa, aynı zamanda düzenleyicisi olan İskoçya Futbol Federasyonu'nun ismini taşır. Organizasyon ilk kez 1873-74 sezonunda düzenlenmiştir. Organizasyon, sponsorluk anlaşması sebebiyle William Hill İskoç Kupası olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Britanya Krallığı</span> 1707-1801 yılları arasında Kuzeybatı Avrupada egemen olan bir devlet

Eski Büyük Britanya Krallığı, bazen 'Büyük Britanya Birleşik Krallığı' da denir, 1707-1801 yılları arasında Kuzeybatı Avrupa'da egemen olan bir devlet. 1 Mayıs 1707'de İskoçya Krallığı ve İngiltere Krallığı'nın siyasi birleşmesi sonucu ortaya çıkmıştır. 1706 Birlik Antlaşması ile tüm Büyük Britanya adasını kapsayacak ve İrlanda'yı dışarıda bırakacak bir birleşik krallık oluşturulması kararına varılmıştır. Westminster Sarayı'na bağlı bir meclis ve hükûmet yeni krallığı yönetecekti. Eski krallıklar zaten İskoç Kralı I. James'in 1603'te I. Elizabeth'in ölümü üzerine İngiltere Kralı olmasından beri aynı hükümdar tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Britanyalılar</span>

Britanyalılar, Britonlar ya da Britanlar, Birleşik Krallık, Britanya Denizaşırı Toprakları ya da Taç toprakları vatandaşları ya da kökenlilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey İskoçya</span>

Kuzey İskoçya İskoçya'nın tarihi bölgelerinden biridir. Orta Çağ'ın sonlarında Cermenlerin Güney İskoçya'ya yerleşmeye başlamasıyla Güney İskoçya ve Kuzey İskoçya kültürel olarak farklılaşmıştır. Kuzey İskoçya terimi aynı zamanda Highland Fay Hattı'nın kuzey ve batısını tanımlamak için de kullanılır, ancak kesin sınırlar, özellikle de doğuda net olarak tanımlanmamıştır. Bölgenin Kelt dilindeki adı A' Ghàidhealtachd, "Keltlerin yeri" anlamına gelir ve geleneksel olarak Keltçe konuşulan bölgeleri içerir. Bu alan, Kuzey İskoçya ve Dış Hebridleri kapsar.

Ullapool, Inverness'ın 45 mil (72 km) kuzeybatısındaki Ross ve Cromarty, Kuzey İskoçya'da yer alan 1.541 nüfuslu bir köydür. Küçük boyutuna rağmen kilometrelerce uzunluktaki en büyük yerleşim yeri ve önemli bir liman ve turistik yerdir. Kuzey Atlantik Akıntısı, sıcaklığı düşürerek Ullapool'u geçer. Kasabada birkaç Cordyline australis yetiştirilir ve genellikle palmiye ağaçları ile karıştırılır. Kasaba, Inverness'tan A835 yolu üzerindeki Loch Broom'da yer almaktadır. Ullapool Nehri köyün içinden akar.

İskoç mitolojisi, İskoçya tarihi boyunca ortaya çıkan, bazen birbirini takip eden nesiller tarafından detaylandırılan ve diğer zamanlarda reddedilen ve başka açıklayıcı anlatılarla değiştirilen mitlerin bir koleksiyonudur.

İskoçya'da İslam, İskoçya'daki İslam inancının tüm yönlerini içerir. İskoçya'da olduğu bilinen ilk Müslüman, 1858'den 1859'a kadar Edinburgh Üniversitesi'nde okuyan bir tıp öğrencisiydi. İskoçya'daki Müslümanların çoğu, 20. yüzyılın son on yıllarında göç etmiş ailelerin üyeleridir. 2022 nüfus sayımında, Müslümanlar İskoçya nüfusunun 2,2 sini (119,872) oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ın idari bölümleri</span>

Birleşik Krallık'ın idari bölümleri, Birleşik Krallık topraklarının kurumsal ve idari yapısıdır. Birleşik Krallık'ın idari coğrafyası karmaşık ve çok katmanlı olup tek tip değildir. Kıta Avrupası'nın kuzeybatısında egemen bir devlet olan Birleşik Krallık, İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda'dan oluşmaktadır. Birleşik Krallık'ta yerel yönetim için İngiltere, Kuzey İrlanda, İskoçya ve Galler'in her birinin kendi idari ve coğrafi sınırlama sistemi bulunmaktadır. Sonuç olarak, Birleşik Krallık'ı kapsayan ortak bir idari birim katmanı bulunmamaktadır.

Birleşik Krallık'taki göller ve vadiler listesi, tamamen karayla çevrili göller de dahil olmak üzere, Birleşik Krallık'taki bazı büyük göller listesidir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya Kilisesi Yüce Divanı Lord Yüksek Temsilcisi</span>

İskoçya Kilisesi Yüce Divanı Lord Yüksek Temsilcisi, İskoç hükümdarının İskoçya Kilisesi (Kirk) yüce divanındaki kişisel temsilcisidir ve kilisenin İskoçya'nın ulusal kilisesi olarak rolünü ve hükümdarın bu kilisenin koruyucusu ve üyesi olarak rolünü yansıtır.

<span class="mw-page-title-main">Bowmore</span>

Bowmore, İskoçya'nın Islay adasında küçük bir kasabadır. Adanın idari başkenti olarak hizmet vermektedir ve adını Bowmore tek (single) malt viski üreten ünlü Bowmore damıtım evine vermektedir. Kasabada nüfus yaklaşık olarak 710 kişidir (2020).

<span class="mw-page-title-main">Dalmore</span>

Dalmore damıtım evi, Highland viski bölgesinde, Inverness'in 20 mil (32 km) kuzeyinde, Alness, İskoçya'da bulunmaktadır. Adını aldığı "büyük çayır" olan Black Isle'ya bakan Cromarty Firth'in kıyısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Tain</span>

Tain, İskoçya'nın Dağlık Bölgesi'ndeki Ross ilçesinde bulunan bir kraliyet kasabası ve mahallesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ross-shire</span>

Ross-shire, İskoç Dağlık Bölgesi'nde tarihi bir bölgedir. Bölge, kuzeyde Sutherland ve güneyde Inverness-shire ile komşudur ve ayrıca Ross-shire topraklarına dağılmış çok sayıda yerleşim bölgesi veya dış bölgeden oluşan bir bölge olan Cromartyshire ile karmaşık bir sınıra sahiptir. Ross-shire, Dış Hebridler'deki Lewis ile birlikte Ross'un çoğunu içerir. Dingwall geleneksel bir ilçe kasabasıdır. Ross-shire bölgesi, tarihi Ross eyaletininkine dayanmaktadır, ancak Cromartyshire'ı oluşturan birçok yerleşim bölgesi hariçtir.

<span class="mw-page-title-main">Sutherland</span>

Sutherland, İskoçya'nın Dağlık Bölgesi'nde tarihi bir bölge, kayıt bölgesi ve teğmenlik bölgesidir. Bölgenin merkez kasabası Dornoch'tur. Sutherland, doğuda Caithness ve Moray Firth, güneyde Ross-shire ve Cromartyshire, kuzey ve batıda Atlantik ile komşudur. Güney komşusu Ross-shire gibi Sutherland de, özellikle dağların denizle buluştuğu batı ucunda, Avrupa'nın en etkileyici manzaralarından bazılarına sahiptir. Bunlar arasında yüksek deniz kayalıkları ve Prekambriyen ve Kambriyen kayalarından oluşan çok eski dağlar bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya'nın tarihî bölgeleri</span>

İskoçya'nın Tarihi Bölgeleri, , veya İskoçya Bölgeleri, İskoçya'nın Orta Çağ'da kurulmuş tarihi alt bölgeleridir ve 1975'e kadar idari bölgeler olarak kullanılmıştır. Başlangıçta adli amaçlı olarak kurulmuştur. 17. yüzyıldan itibaren yerel yönetim amacıyla da kullanılmaya başlanmıştır. Adli işlevler için kullanılan alanlar (şeriflikler), 1973 Yerel Yönetim (İskoçya) Yasası uyarınca 1975'ten sonra yerel yönetim amaçları için kullanılmaya son verilen bölgelerden ayrılmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Perthshire</span>

Perthshire, resmî olarak Perth Bölgesi, Orta İskoçya'da bulunan tarihi bir bölgedir. Coğrafik olarak, doğuda Strathmore'dan, kuzeyde Drumochter Geçidi'ne, batıda Rannoch Moor ve Ben Lui'ye, güneyde Aberfoyle'a kadar uzanır. Kuzeyde Inverness-shire ve Aberdeenshire, Angus, güneyde Fife, Kinross-shire, Clackmannanshire, Stirlingshire ve Dunbartonshire ve batıda Argyllshire bölgeleriyle çevrilidir. 1890'dan 1930'a kadar yerel bir bölge adıydı.