İçeriğe atla

Cristóbal Vaca de Castro

Cristóbal Vaca de Castro
Yerine geldiğiFrancisco Pizarro

Cristóbal Vaca de Castro (d.1492, Izagre, León, İspanya - 1566, Valladolid, İspanya), Peru'da yaşamış bir İspanyol sömürgecidir.

İlk Yılları

Vaca de Castro'nun ebeveynleri Garci Diez de Castro ve Guiomar Cabeza de Vaca'dır.Salamanca'da hukuk okumuştur. María Magdalena de Quiñones y Osorio ile evlenmiş, ondan sekiz çocuğu olmuştur. 1536'da Valladolid Kraliyet Audiencia'sında oidor (yargıç) seçilmiştir. 9 Eylül 1540'ta Santiago Düzeni'nın bir şövalyesi seçilmiştir.

Peru'ya Giden Yol

Cristóbal Vaca de Castro

1540 yılında İmparator V. Charles tarafından , Yaşlı Diego de Almagro suikastinden sonra Gonzalo Pizarro ve Genç Diego Almagro fraksiyonları arasındaki düzeni geri getirmek için gönderilmiştir. Vaca de Castro dürüstlük, anlayış ve cesaret adamı olarak ün yapmıştır. Resmi unvanı juez pesquisidor (özel dedektif) tir. Francisco Pizarro‘nun ölmesi durumunda koloni hükûmetini devralma yetkisine sahip olmuştur.

5 Kasım 1540'ta Sanlúcar de Barrameda'dan yelken açmış, Ocak 1541'de Panama'ya gelmiştir. Panama'dayken, başkan olarak Audiencia'yı yeniden düzenlemiştir.

Daha sonra Peru'ya yelken açmış, ancak kötü hava koşullarından dolayı Buenaventura'ya (Kolombiya) inmek zorunda kalmıştır. Buenaventura'dan kara yoluyla Cali'ye doğru ilerlemiş, hastalık nedeniyle burada üç ay kalmıştır.

Cali'deyken, Sebastián de Belalcazar ve Pascual de Andagoya arasındaki yargı anlaşmazlığında arabuluculuk yapmıştır.

Peru’daki Valilik Yılları

Peru yolundayken, Popayán'da Francisco Pizarro suikastı'nı ve Diego de Almagro'nun vali olarak seçildiğini öğrenmiş, 25 Eylül 1541'de Quito'ya gelmiş ve burada kraliyetçi güçleri arkasından birleştirmiştir.

Kendisini koloninin valisi yapacak kadar önemli sayıda asker yetiştirmiş, Francisco de Carvajal tarafından da desteklenen Diego de Almagro'yu 16 Eylül 1542'de Chupas ovalarında yenmiştir.

Almagro yenilgiden sonra kaçmaya çalışmış ama başarısız olup esir alınmıştır. Pizarristas tarafından baskı altına alınmış olan Vaca de Castro, Almagro'nun infazını emretmiştir.

Yeni kanunlar 1542'de kabul edilmiş, Bu kanunlarla Encomienda sisteminin en bariz suistimallerini yasaklamak ve sonunda sistemi tamamen ortadan kaldırmak istemişlerdir.

Yeni Kanunlar, Gonzalo Pizarro, eski sistemin diğer destekçileri ve Vaca de Castro için zorluk yaratmıştır. Vaca de Castro davalarını Kraliyet'e sunmayı kabul etmiştir.

Daha sonra çabalarını iletişim araçlarını geliştirerek, kroslar arası seyahat için hanları düzenleyerek ve madenlerdeki işgücünü denetleyerek ülkeyi geliştirmek üzerine yoğunlaştırmıştır. 1543'te Río de la Plata'ya, Diego de Rojas'ı ve 200 adamı göndermiş,Tucumán bu sayede keşfedilmiştir.

İspanya'ya Dönmesi

1544'te Peru'nun ilk valisi Blasco Núñez Vela tarafından Gonzalo Pizarro isyanına sempati duyma suçlamasıyla tutuklanmıştır.

El Callao'da hapsedilmiş, daha sonra gemi ile Panama'ya ve daha sonra İspanya'ya gönderilmiştir. İspanya'da yasadışı zenginleşme suçlamasıyla hapsedilmiş, ancak üç yıl hapis cezasından sonra suçlamalardan arındırılmıştır. Daha sonra Santiago Emri'nin Komutanı seçilmiştir. 1557 ve 1561 yılları arasında Kastilya Konseyi başkanlığı yapmıştır.

1566'da Valladolid'deki San Agustín manastırında ölmüştür.

Kaynakça

  • Calvete de La Estrella, I.C., Elogio de Vaca de Castro. Madrid, I. López de Toro, 1947.
  • García, C., Vida de D. Cristóbal Vaca de Castro, presidente y gobernador del Perú. Madrid, 1957.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kolombiya</span> Güney Amerikada bir ülke

Kolombiya veya resmî adıyla Kolombiya Cumhuriyeti, Güney Amerika'da yer alan ve Kuzey Amerika'da adaları bulunan bir ülkedir. Kuzeybatıda Panama, kuzeyde Karayip Denizi, doğuda Venezuela ve Brezilya, güneyde Ekvador ve Peru ve batıda Büyük Okyanus ile çevrilidir. Yüz ölçümüne göre Güney Amerika'nın 4., dünyanın ise 26. en geniş ülkesidir. Ülke 32 departman ve aynı zamanda en büyük şehir olan Bogotá Başkent Bölgesi'ne ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Solomon Adaları, Okyanusya'da 6 büyük ve 900'den fazla küçük adadan oluşan bir ülkedir. Papua Yeni Gine'nin doğusunda ve Vanuatu'nun kuzeybatısındadır. Yüzölçümü 28.400 km² ve nüfusu 650.000 civarındadır. Başkent Honiara, Guadalcanal adasındadır. Ülke ismini üzerinde bulunduğu Solomon Takımadaları'ndan alır, Melanezya'ya dâhil olan bu takımadalar Solomon Adaları ülkesinin yanı sıra Kuzey Solomon Adaları olarak adlandırılan Papua Yeni Gine'ye bağlı Bougainville'i de içerir. Ancak Solomon Adaları'na bağlı olan Santa Cruz Adaları ile Rennell ve Bellona bu takımadalara dâhil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Valparaíso, Şili</span>

Valparaíso Şili'de bir liman şehridir. Yaklaşık nüfusu 278.000 kişidir. Valparaíso'nun ilçe ve banliyöleri ile nüfusu 905.300 kişiyi bulur (2004). Şili Kongresi bu şehirde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Şili</span> Güney Amerikada bulunan egemen devlet

Şili (İspanyolca:

<span class="mw-page-title-main">Santiago, Şili</span> Şilinin başkenti

Santiago, Güney Amerika ülkesi Şili'nin başkenti ve en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Armadası</span> ingiltere seferi için hazırlanmış ispanyol donanması

İspanyol Armadası, 1588 yılında İspanya’nın emrinde, Kuzey Denizi’ni geçerek İngiltere’ye çıkarma yapmayı amaçlayan orduya eşlik eden filo. Katolik İspanya kralı II. Felipe (1527-1598) tarafından I. Elizabeth’i tahtından düşürmek için gönderilen Dük Medina Sidonia komutasındaki filo, ilan edilmemiş İngiltere-İspanya Savaşı’nın (1585-1604) en büyük seferini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Pizarro</span>

Francisco Pizarro, Peru'daki İnka topraklarını ele geçiren İspanyol fatih.

<span class="mw-page-title-main">Callao</span> Peruda bir liman şehri

Callao, Peru'nun 1.453.720 nüfuslu bir liman şehridir. 146,98 km² bir alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Cizvitler</span> Katolik Kilisesinin erkek dinî cemaati

Cizvitler ya da İsa Cemiyeti, genel merkezi Roma'da olan, Katolik Kilisesi’nin erkek bir tarikatıdır. 1528’de Paris’te tanışan ve içinde Francisco de Xavier, Pierre Favre ve Tarikatın ilk lideri olan Loyolalı Ignatius’un da olduğu yedi arkadaş ve öğrenci tarafından kurulmuştur. Kendilerine Compañía de Jesús ve Amigos en El Señor yani ‘Rabbin Arkadaşları’ diyorlardı çünkü İsa tarafından bir araya getirildiklerini düşünüyorlardı. İsimdeki ‘Compania’ Latinceye societas (topluluk/cemiyet) olarak çevrilmiş bu sebeple de daha yaygın olarak ‘İsa Cemiyeti’ olarak tanınmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Pedro de Valdivia</span> İspanyol konkistador ve Şilinin ilk valisi

Pedro de Valdivia, İspanyol konkistador ve Şili'nin ilk valisi. Valdivia, Santiago, Concepción şehirleri başta olmak üzere, bölgedeki birçok şehrin kurucusudur.

Kâşif ya da bulucu, var olan ancak bilinmeyen bir şeyi bulan, ortaya çıkaran, keşfeden kimsedir. Daha çok coğrafi keşifleri yapan kişiler için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Diego de Almagro</span>

Diego de Almagro, İspanyol konkistador.

<span class="mw-page-title-main">Francisco de Orellana</span>

Francisco de Orellana, İspanyol kâşif ve fatih. Ayrıca günümüzde Ekvador'un en büyük şehri olan Guayaquil şehrini kurmasıyla tanınmaktadır.

Amerika'nın kolonizasyonu, İskandinav denizcilerin 10. yüzyılda, bugünkü Grönland ve Kanada'nın belli bölgelerini keşfederek buralara yerleşmesiyle başladı. İskandinav folkloruna göre, kızılderililerle yerleşimciler arasında cereyan eden şiddetli çatışmalar neticesinde bu yerleşimler terk edilmek zorunda kalındı. Gerçek Avrupa kolonizasyonu, Christopher Columbus'un 1492 yılında Uzakdoğu'ya yeni ticaret rotaları bulmak için, İspanya sponsorluğunda, batıya doğru çıktığı keşif gezisinde, kazara Amerika Kıtası'nı keşfetmesiyle başladı. Hemen sonra Avrupalılar kıtanın derinliklerine inerek, fetih ve kolonizasyon hareketine giriştiler. Columbus, 1492-1493 yıllarında yaptığı ilk iki seyahatte, Bahamalar'a ve aralarında Hispaniola, Puerto Rico ve Küba'nın da bulunduğu bazı Karayip Adaları'na ulaştı. 1497 yılında İngiltere Krallığı adına Bristol'den yola çıkan John Cabot, Kuzey Amerika'da karaya çıktı. Bir yıl sonra Columbus, üçüncü seferinde Güney Amerika sahillerine ulaştı. Christopher Columbus'un seferlerinin sponsoru olan İspanyol İmparatorluğu, Kuzey Amerika'dan Güney Amerika'nın en aşağı noktasına kadar, Karayip Adaları da dahil olmak üzere, en büyük sömürgelere sahip ilk Avrupa ülkesi oldu. İlk İspanyol şehri, 1496 yılında kurulan, bugün Dominik Cumhuriyeti sınırlarında kalan Santo Domingo'dur. San Juan, Porto Riko 1508'de, Veracruz ve Panama City ise 1519 yılında kurulmuştur. 1565 yılında İspanyollar tarafından kurulan St. Augustine, Florida şehri, ABD'nin üzerinde yerleşim bulunan en eski şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Bernal Díaz del Castillo</span>

Bernal Díaz del Castillo, İspanyol konkistador ve sonraki dönem Guatemala sömürge valisi. Dönemi özellikle sıradan askerin gözünden çok iyi anlatan Historia Verdadera de la Conquista de la Nueva España adlı eserin yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan'ın hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'deki kesintisiz Osmanlı zaferleri üzerine 1545'teki ateşkesin ardından 1547 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

Kuzey Amerika'nın Avrupalı denizciler ve coğrafyacılar tarafından keşfedilmesi, büyük Avrupa güçlerinin ekonomik, dini ve askeri genişleme amacıyla kıtayı haritalandırma ve keşfetme çabasıydı. Bu keşfin savaşçı ve hızlı doğası, komşu Avrupa ülkelerinin hiçbir ülkenin Amerika'dan yeterli zenginlik ve güç elde etmemesini ve Avrupa kıtasında askeri açıdan dengeleri bozmasını sağlamak için bir dizi karşı eylemin sonucudur. 15. yüzyılın sonlarından 17. yüzyılın başlarına kadar sürdü ve esas olarak İspanya, İngiltere, Fransa ve Portekiz tarafından finanse edilen keşiflerden oluşuyordu. Ayrıca Amerika'nın Avrupa tarafından sömürgeleştirilmesi için Amerikan kolonileri maddesine bakın.