İçeriğe atla

Creodonta

Kreodontlar
Yaşadığı dönem aralığı: 63,3-9 myö
Torrejoniyen-Messiniyen[1] 
ABD, Colorado'da yaşamış 4 Eosen kreodontu. En üstten en alta; Tritemnodon, Patriofelis, Machaeroides ve Sinopa
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Klad:Ferae
Takım:†Creodonta
Cope, 1875[2]
Familyalar
  • †Hyaenodontidae
  • †Oxyaenidae
Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nden bir oxyaenid olan Patriofelis'in iskeleti
Hyaenodon'un kafatası

Creodonta, Paleosen'den Miyosen dönemlerine kadar yaşamış, soyu tükenmiş, muhtemelen polifiletik bir etobur memeli takımıdır.[3][4][5][6][7][8][9] Her ikisi de karnaval dişlerine sahip oldukları için, kreodontlar ve etçillerin bir zamanlar yakın bir ortak ataya sahip oldukları düşünülüyordu, ancak karnavalları (hem kreodontlar hem de etoburlar arasında ve ana kreodont grupları arasında) oluşturmada farklı dişlerin rol oynadığı göz önüne alındığında; bu, bir evrimsel yakınsama durumudur. Karnavallar, soyu tükenmiş yarasa Necromantis gibi diğer memeli türlerinde de bilinmektedir.

Takımın tarihsel olarak iki farklı familyadan oluştuğu düşünülüyordu: Oxyaenidae ve Hyaenodontidae. Her ikisi de etçillerle ilişkili fosil memelilerin ayrı takımlarını temsil edebilir veya daha bazal taksonlardan türemiş olabilir.

Kreodontlar, hem coğrafi hem de zamansal olarak geniş bir yelpazeye sahipti. Kuzey Amerika'da geç Paleosen'den geç Oligosen'e, Avrupa'da erken Eosen'den geç Oligosen'e, Asya'da erken Eosen'den geç Miyosen'e ve Afrika'da Paleosen'den geç Miyosen'e kadar bilinmektedirler.[10]

Kreodontlar, geç Paleosen'de Oxyaenid radyasyonuna sahip ilk büyük, açıkça etobur memelilerdi.[11] Paleojen döneminde, Eski Dünya'da en bol bulunan karasal etobur formuydular.[12] Oligosen Afrikası'nda baskın yırtıcı grup onlardı. Mesonychidler ve Entelodontlar ile rekabet ettiler ve sonunda sırasıyla Oligosen'in başlangıcında ve Miyosen'in ortasında ortasında onları geride bıraktılar, ancak etoburlara karşı nişlerini kaybettiler. Gruba ait son cins 11,1 milyon yıl önce yok oldu ve ekolojik nişlerini artık onların yerine etçiller (Carnivora) işgal ediyor.

Kaynakça

  1. ^ "Creodonta". paleobiodb.org. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2021. 
  2. ^ Cope, E. D. (1875). On the Supposed Carnivora of the Eocene of the Rocky Mountains. Proceedings of the Academy of Natural Sciences, Philadelphia. 27. ss. 444-449. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2021. 
  3. ^ Morlo, M., Gunnell G., and P.D. Polly. 2009. What, if not nothing, is a creodont? Phylogeny and classification of Hyaenodontida and other former creodonts. Journal of Vertebrate Paleontology 29(Supplement 3): 152A.
  4. ^ Polly (1994). "What, if anything, is a creodont?". Journal of Vertebrate Paleontology. 14: 42A. doi:10.1080/02724634.1994.10011592. 
  5. ^ Zack (2018). "A skeleton of a Uintan machaeroidine 'creodont' and the phylogeny of carnivorous eutherian mammals". Journal of Systematic Palaeontology. 17 (8): 1-37. doi:10.1080/14772019.2018.1466374. 
  6. ^ Polly (1996). "The skeleton of Gazinocyon vulpeculus gen. et comb. nov. and the cladistic relationships of Hyaenodontidae (Eutheria, Mammalia)". Journal of Vertebrate Paleontology. 16 (2): 303-319. doi:10.1080/02724634.1996.10011318. 
  7. ^ Grohé et al. 2012
  8. ^ Anna Bastl (2013). "First evidence of the tooth eruption sequence of the upper jaw in Hyaenodon (Hyaenodontidae, Mammalia) and new information on the ontogenetic development of its dentition". Paläontologische Zeitschrift. 88 (4): 481-494. doi:10.1007/s12542-013-0207-z. 
  9. ^ Grohé (2012). "New Apterodontinae (Hyaenodontida) from the Eocene Locality of Dur At-Talah (Libya): Systematic, Paleoecological and Phylogenetical Implications". PLOS ONE. 7 (11): e49054. doi:10.1371/journal.pone.0049054. PMC 3504055 $2. PMID 23185292. 
  10. ^ Gunnell 1998
  11. ^ Janis, Baskin & Berta 1998
  12. ^ Rose & Archibald 2005

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Etçiller</span> memeli takımı

Etçiller ya da yırtıcı memeliler, memeliler sınıfına ait bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Kedimsiler</span> Carnivora takımının iki alt takımından biri

Kedimsiler (Feliformia/Feliiformes), etçiller (Carnivora) takımından kedi benzeri yırtıcı türleri kapsayan alt takım.

<span class="mw-page-title-main">Miacidae</span> etçillerin doğrudan atalarını içeren parafiletik grup

Miacidae veya Miacoidea, ilk olarak geç Paleosen'de Çin ve ABD'de ortaya çıkan, Eosen döneminde Avrasya ve Kuzey Amerika'da yayılan bazal carnivoraform memeli grubudur. Etçiller, kuzey yarım kürede, karışık atalardan gelen et yiyiciler olan miacoidlerden evrimleştiler.

<span class="mw-page-title-main">Viverravidae</span> etçillere yol açtığı düşünülen memeli familyası

Viverravidae, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da erken Paleosen'den geç Eosen'e kadar yaşayan, Carnivoramorpha kladı içinde soyu tükenmiş Viverravoidea üst familyasından soyu tükenmiş bir monofiletik memeli ailesidir. Bir zamanlar en eski etoburlar ve mevcut etoburların ataları oldukları düşünülür, ancak şimdi mevcut etoburların bir akrabası olarak kraniyal morfolojiye dayalı olarak Carnivora takımının dışına yerleştirilirler.

<i>Nimravidae</i> bazal etçil familyası

Nimravidae, Feliformia alt takımına ait, soyu tükenmiş büyük etçil memelileri içeren bir familya.

<i>Nasua</i>

Nasua, Plethodontidae familyasına bağlı bir hayvan cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Toynaklılar</span> memeli kladı

Toynaklılar, memelilerin Ferungulata grubundan, pençelerini toynak biçiminde geliştirmiş bir memeli üst takımıdır.

<i>Phorusrhacidae</i> tarih öncesi kuş familyası

Terör kuşları olarak da bilinen Phorusrhacidae, 62 milyon yıl öncesinden (Paleosen) 1,8 milyon yıl öncesine kadar yaşamış, büyük, etobur ve uçamayan bir kuş familyasıdır. Yaşadığı Senozoik dönemde Güney Amerika'daki en büyük süper avcılar bu ailenin türlerine mensup olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Archaeoceti</span> arkaik balinaları içeren bir taksonomik grup

Archaeoceti veya arkaik balinalar, Erken Eosen ila Geç Oligosen dönemleri arasında yaşamış, parafiletik bir ilkel balina kladıdır. En erken balina radyasyonunu temsil eden bu balinalar, balina evrimindeki ilk ikiyaşamlı (amfibi) aşamaları içerir; bu nedenle Archeoceti, çağdaş balina grupları olan Mysticeti ve Odontoceti'nin de atalarıdır. Bu ilk evrimsel radyasyon, Hindistan ve Asya'yı ayıran sığ sularda meydana geldi (Eosen); su yaşamına iyi uyarlanmış türlerin çeşitlenmesi ve çağdaş balinaların en erken örneklerinin görülmeye başlanması ise Oligosen'e dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Mesonychia</span> memeli takımı

Mesonychia, erken Paleosen ila Oligosen dönemleri arasında yaşamış arkaik toynaklı memelileri kapsayan bir etçil memeli grubudur.

<i>Vulpavus</i> tarih öncesi memeli cinsi

Vulpavus, Erken Eosen döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış carnivoraform cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Ferae</span> memeli kladı

Ferae, Carnivora ve Pholidota takımlarından oluşan bir memeli kladıdır. Carnivora ve Pholidota'nın bir grubu için alternatif bir isim olan Ostentoria da önerildi. Moleküler genetik çalışmalarca, günümüze kadar gelen Ferae'nin son ortak atasının yaklaşık olarak 78.9 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilmiştir. Creodonta gibi soyu tükenmiş birkaç takım da Ferae'nin üyeleridir.

Prodaphaenus, Orta Eosen döneminde yaşamış bir Carnivoraform cinsi. Cinse atanan tek tür P. scotti'dir.

<span class="mw-page-title-main">Carnivoraformes</span> memeli kladı

Carnivoraformes, çağdaş Carnivora takımını ve soyu tükenmiş kök akrabalarını içeren plasentalı memelilerin bir kladıdır.

<i>Vassacyon</i>

Vassacyon, Miacidae'nin soyu tükenmiş bir cinsidir. İki tür içerir; Vassacyon promicrodon ve Vassacyon bowni. Erken Eosen memelilerinin en büyüğü olarak kabul edilir.

Palaearctonyx, Eosen döneminde Kuzey Amerika'da 50.3 ila 46.2 milyon yıl önce yaşamış, soyu tükenmiş bir hepçil Miyasid cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Carnivoramorpha</span> memeli kladı

Carnivoramorpha, çağdaş Carnivora takımını ve soyu tükenmiş kök akrabalarını içeren plasentalı memelilerin bir kladıdır.

<i>Hyaenodon</i> tarih öncesi memeli cinsi

Hyaenodon ("sırtlan-dişli"), Avrasya, Kuzey Amerika ve Afrika'da yaşamış bir etçil memeli, soyu tükenmiş etçil fosil memelilerin bir ailesi olan Hyaenodontidae'nin tip cinsidir. Hyaenodon cinsine dahil edilmiş türler orta Eosen'den erken Miyosen'e kadar yaklaşık 20-25 milyon yıl boyunca yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Hyaenodontidae</span>

Hyaenodontidae, soyu tükenmiş Hyaenodonta takımındaki yırtıcı memelilerin bir ailesidir. Hyaenodontidler, erken Eosen sırasında ortaya çıkmış ve erken Miyosen'e kadar varlığını sürdürmüştür.

<i>Gustafsonia</i>

Gustafsonia, Amphicyonidae familyasına ait soyu tükenmiş bir etçil memeli cinsidir. Tip türü, Gustafsonia cognita, 1986'da Eric Paul Gustafson tarafından, başlangıçta onu bir miyasid olarak yorumlanıp Miacis cognitus olarak adlandırıldı. Daha sonra, Caniformia içindeki Carnivora taç grubuna ait çeşitli Miacis cinsinin tek türü olarak kabul edildi ve sonuçta Amphicyonidae ailesine atandı. Tip numunesi veya holotip, 1986'da Chambers Tuff Formasyonu'ndaki Reeve'nin kemik yatağında, batı Teksas'ta keşfedildi. Texas Üniversitesi bu örneği elinde tutuyor. Bu, türün onaylanmış tek fosilidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.