İçeriğe atla

Covenanterler

Covenanter bayrağı

Covenanterler (İskoçça (Kelt dili)Cùmhnantaich), İskoçya'nın Presbiteryen Kilisesini ve liderlerinin dini işlerdeki önceliğini destekleyen 17. yüzyıldan kalma bir İskoç dini ve siyasi hareketinin üyeleriydi. Covenant kelimesi tanrı ile bir bağ veya anlaşma için İncil'de kullanılan bir terimden gelmektedir.

Hareketin kökenleri, kilise yapısı ve doktrini konusunda James VI & I ve oğlu I. Charles arasında meydana gelen anlaşmazlıklarına dayanmaktadır. 1638'de binlerce İskoç, Charles'ın kirke dayattığı değişikliklere direnme sözü vererek Ulusal Sözleşme'yi imzaladı; 1639 ve 1640 Piskopos Savaşları'ndaki zaferin ardından, Covenanterler İskoçya'nın kontrolünü ele geçirdi.

Ulusal Antlaşma'nın 1638'de imzalandığı Greyfriars Kirkyard

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">William Wallace</span> I. İskoç Bağımsızlık Savaşı önderi (1270-1305)

Sir William Wallace, Birinci İskoç Bağımsızlık Savaşı sırasında ana liderlerden biri olan bir İskoç şövalyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

İskoçya, Birleşik Krallık'a bağlı dört ülkeden biri. İskoçya anakarası, Büyük Britanya adasının kuzeydeki üçte birlik kısmını kaplar. Güneydoğusunda İngiltere ile 154 km uzunluğunda bir sınırı vardır. Kuzeyi ve batısı Atlas Okyanusu ile, kuzeydoğusu Kuzey Denizi ile ve güneyi İrlanda Denizi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">1707 Birlik Yasaları</span> Büyük Britanya Krallığını kuran Parlamento yasaları

1707 Birlik Yasaları, İngiltere Parlamentosu'nda kabul edilen 1706 İskoçya ile Birlik Yasası ile İskoçya Parlamentosu'nda kabul edilen 1707 İngiltere ile Birlik Yasası olmak üzere iki farklı yasadır. Aynı hükümdara bağlı olmalarına karşın farklı devletler olan ve farklı yasama organlarına sahip İngiltere Krallığı ile İskoçya Krallığı'nın birleşmesi amacıyla 22 Temmuz 1706'da imzalanan Birlik Antlaşması, bu yasalarla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya Krallığı</span> 843ten 1707ye kadar Büyük Britanyanın kuzeyine egemen bir tarihî devlet

İskoçya Krallığı, 843'ten 1707'ye kadar Büyük Britanya'nın kuzeyine egemen bir tarihî devlet. Daha sonra İngiltere Krallığı ile birleşerek Büyük Britanya Krallığı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Rockall</span>

Rockall Kuzey Atlas Okyanusu'nda yer alan çok küçük, üstünde yaşayan insan bulunmayan bir kayalıktır. Genellikle İrlanda folklörü ile anılır. 1956'da İngiliz bir bilim insanı olan James Fisher tarafından "dünya okyanuslarındaki en izole kayalık" olarak ilan edilmiştir.

Alexander Keith Johnston, İskoç coğrafyacı.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ İskoçyası'nda kadınlar</span>

Orta Çağ İskoçyası'ndaki Kadınlar, 5. yüzyılda Kuzey Britanya'dan ayrılan Romalılar ile 16. yüzyılın başlarındaki Rönesans ve Reform hareketlerine kadar olan süreçte kadınların yaşamlarının ve toplumsal konumlarının tüm yönlerini yansıtır. Orta Çağ İskoçyası ataerkil bir toplumdu fakat ataerkilliğin pratikte tam olarak nasıl uygulandığını ayırt etmek zordur. Biyografileri hala günümüze kadar ulaşan kadınların büyük çoğunluğu İskoçya kraliyet ailesi üyesiydi. Bunlardan bazıları tarihteki önemli kişiler arasında yerini almıştır. Bu dönemde hüküm süren yalnızca tek bir İskoç Kraliçe vardı, taç giymemiş ve kısa bir hayat sürmüş olan Norveçli Prenses Margaret (1286-1290).

<span class="mw-page-title-main">İskoç Ulusal Partisi</span> Birleşik Krallıkta İskoç milliyetçisi, sosyal demokrat siyasi parti

İskoç Ulusal Partisi (SNP), Birleşik Krallık'ta İskoç milliyetçisi, sosyal demokrat siyasi parti. SNP 1934 yılında kuruldu ve 1967 seçiminden beri Birleşik Krallık Parlamentosu'nda sürekli olarak temsil edildi.

Janet Boyman, Jonet Boyman veya Janet Bowman, cadılık suçlamasıyla idam edilen İskoç kadındır. Aleyhindeki dava 1570'te başladığı hâlde 1572'de yargılanmış ve idam edilmiştir. İddianamesi, Lizanne Henderson akademisyenler tarafından İskoçya'daki büyücülük ve peri inancının en eski ve en kapsamlı kaydı olarak tarif edilmiştir. Boyman'ın cadılıkla suçlanma nedeni ise devlet idarecilerinin ölümlerini öngördüğünü iddia etmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Erken modern İskoçya’da cadı mahkemeleri</span> Erken modern İskoçyadaki cadı mahkemelerine genel bakış

Erken Modern İskoçya'da cadı mahkemeleri, 16. yüzyılın başlarından 18.yüzyılın ortalarına kadar süren, büyücülük suçlarını konu alan yasal kovuşturmalardır. Bu mahkemeler, Erken Modern Avrupa'da yürütülen cadı mahkemelerinin bir parçasıydı. Orta Çağ'ın sonlarında büyücülük ile oluşturulan zararlar için mahkemeler yürütüldü, ancak 1563 Büyücülük Yasası'nın geçirilmesiyle hem büyücülük hem de cadılarla iletişime geçilmesi idamla cezalandırılabilecek suçlar hâline geldi. Yeni yasanın yürürlüğe girmesinin ardından yürütülen ilk büyük mahkemeler dizisi, 1589’da başlayan ve Kral VI. James'in hem “mağdur” hem de araştırmacı olarak önemli roller oynadığı Kuzey Berwick cadı mahkemeleriydi. VI. James büyücülükle ilgilenmeye başladı ve 1597’de Daemonologie adlı tezinde cadı avlarını savunan bir metin yayımladı. Ancak sonrasında kuşkuya kapıldı ve şüpheleri giderek arttı. Bunun sonucunda davaları azaltmak için önlemler aldı.

Dr Alison Morrison-Low, İskoçya Ulusal Müzesi'nden emekli bir bilim baş küratörüdür.

İskoçya kültürü insan aktivitesi ve kalıplarının İskoçya ve İskoç halkı ile alakalı sembolizmidir. İskoç kültürünün ayrı ulusal kilisesi gibi bazı unsurları, Birlik Antlaşması ve diğer belgelerde kararlaştırıldığı üzere yasayla korunmaktadır. İskoç bayrağı, beyaz bir saltire ile mavidir ve Saint Andrew'un haçını temsil eder.

İngiltere, İskoçya, Galler ve İrlanda'da, tarihsel olarak, büyücülüğü kontrol eden ve büyücülük yapıldığında - ya da sonraki yıllarda buna teşebbüs edildiğinde bile - cezalar veren bir dizi Büyücülük Yasası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Orkney'de büyücülük</span>

Orkney'deki büyücülüğün kökeni muhtemelen sekizinci yüzyıldan itibaren takımadalar üzerindeki Norsemen yerleşimine dayanmaktadır. Erken modern döneme kadar sihirli güçler genel yaşam tarzının bir parçası olarak kabul edildi, ancak İskoçya anakarasında cadı avları başladı ve 1563 İskoç Cadılık Yasası cadılık veya cadılara danışmayı ölümle cezalandırılacak bir suç haline getirdi. Büyücülükten yargılanan ve infaz edilen ilk Orcadialılardan biri, 1594'te Allison Balfour'du. Balfour, yaşlı kocası ve iki küçük çocuğu, kendisinden bir itiraf elde etmek için iki gün boyunca şiddetli işkenceye maruz kaldı.

<span class="mw-page-title-main">John Graham, 1. Dundee Vikontu</span>

Claverhouse'lu John Graham, 1. Dundee Vikontu, 1688'de vikontluğa yükselene kadar Claverhouse'un 7. Laird'i olarak bilinir, İskoç bir asker ve asil, bir Tory ve bir İskoç Episkopal Kilisesi'nin üyesi idi. Claverhouse, 1670'lerin/80'lerin dinsel huzursuzluğu ve isyanı sırasında ve sonrasında Güneybatı İskoçya'nın politikalarından sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">İskoç Büyücülük Araştırması</span>

İskoç Büyücülük Araştırması, erken modern İskoçya'daki cadı mahkemelerinin çevrimiçi bir veritabanıdır ve 1563'ten 1736'da İskoç Cadılık Yasası'nın yürürlükten kaldırılmasına kadar olan dönemi kapsayan çağdaş mahkeme belgelerinden toplanan 3.837 sanığın ayrıntılarını içerir. Araştırma, Edinburgh Üniversitesi'nde iki yıl çalıştıktan sonra, günümüzde Edinburgh Üniversitesi'nde Tarih Profesörlüğü yapan Julian Goodare ve İskoçya Ulusal Kütüphanesi'nin eski küratörü, günümüzde BBC Radio Scotland'da yapımcılık/sunuculık yapan Louise Yeoman tarafından araştırmacılar Lauren Martin ve Joyce Miller'ın ve Wdinburgh Üniversitesi'nde Bilgisayar Servisi'nin yardımı ile Edinburgh Üniversitesi'nde iki yıllık bir çalışmanın ardından, 2003 yılında çevrimiçi olarak sunuldu. Veritabanı web sitesinden indirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Isobel Gowdie</span>

Isobel Gowdie, 1662 yılında Nairn yakınlarındaki Auldearn'da büyücülük yaptığını itiraf eden bir İskoç kadındı. Yaşı ya da hayatı hakkındaki bilgiler kısıtlıdır, muhtemelen olağan uygulamalar doğrultusunda idam edilmiş olsa da, durumun böyle olup olmadığı ya da bir rençperin karısı olarak eski hayatının belirsizliğine geri dönmesine izin verilip verilmediği kesin değildir. Görünüşe göre şiddetli işkence kullanılmadan elde edilen ayrıntılı ifadesi, cadı avları döneminin sonunda Avrupa büyücülük folkloruna dair en kapsamlı bilgilerden birini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Knox</span> İskoç yazar, rahip ve tarihçi (1514-1572)

John Knox, bir İskoç bakanı, Reform ilahiyatçısı ve ülkenin Reformunun lideri olan yazar. İskoçya Presbiteryen Kilisesi'nin kurucusuydu. Ayrıca Kalvinist kilisenin kurucusu John Calvin'in öğrencisiydi.

Magnús Óláfsson, Mann ve Adalar Kralı'ydı. Adalar Kralı Óláfr Guðrøðarson'un oğluydu ve Crovan hanedanındandı. Magnús'un krallığı, Mann ve Hebridler'in bazı kısımlarını kapsıyordu. Magnús'un ailesinin bazı önde gelen üyeleri -babası gibi- kendilerini "Adalar Kralı" olarak adlandırdılar; Magnús ve kardeşleri gibi diğer aile üyeleri ise kendilerine "Mann ve Adalar Kralı" adını verdiler. Kendi başlarına birer kral olmalarına rağmen, Crovan hanedanının önde gelen üyeleri Norveç Kralları'na haraç ödediler ve genellikle Mann ve Hebridler'in sembolik olarak Norveç derebeyliği olduğunu kabul ettiler. Magnus, Kral III. Alexander tarafından sürgüne yollandı.

<span class="mw-page-title-main">Berwick'in Yağmalanması (1296)</span>

Berwick'in yağmalanması, 1296'daki Birinci İskoç Bağımsızlık Savaşı'nın ilk önemli muharebesiydi.