İçeriğe atla

Cordanzade Mehmet Ali Bey

Cordanzade Mehmet Ali Bey

Cordanzade Mehmet Ali veya lakabıyla Hacı Kaymakam (1851, Hopa - 1893, Hicaz veya 1895, Ordu), 1891-1895 veya 1889-1893 yılları arasında Ordu kaymakamlığı ve 1887-1888 arası Akçaabat kaymakamlığı yapmasıyla tanınan Osmanlı devlet adamı.[1]

Hayatı

Mehmet Ali Ağa Lazistan Sancağı'na bağlı Hopa'da Laz bir ailenen çocuğu olarak dünyaya geldi. 1887 tarihli bir belgede kaymakamlık sınavları için İstanbul'a gittiği ama sınavı kazanmasına rağmen kaymakam olarak başka birinin atandığı yazmaktadır. Buna karşın hakkını arayan Mehmet Ali Bey'in Giresun kaymakamı olduğu bilinmektedir. Mehmet Ali Bey Giresun kaymakamlığı yaptığı dönemde Giresun-Karahisar ve Yomra-Akçaabat yollarını yaptırdı. Aynı zamanda Mütemayiz (Albay) olan Cordanzade, 1891 yılında Ordu iline kaymakam olarak atandı. Bölge halkı tarafından çalışkanlığı ve dindarlığı ile bilinen Mehmet Ali Bey'e Hacı Kaymakam deniyordu. Mehmet Ali Bey, kaymakamlığı döneminde kendi parasıyla Hamidiye Cami'sini inşa ettirdi. Taştan yapılmış, ahşap çatılı ve çift minareli olan cami, Hacı Kaymakam Cami olarak da biliniyordu.[2] Ayrıca Ordu'daki ilk ciddi sağlık kuruluşu olan ve 1903 yılına kadar hizmet veren Gureba Hastanesi'nin yapımında önemli rol oynadı. Ek olarak Ordu'ya bir ilkokul ve tekke yaptırdı. Bu çalışmalarına karşılık gümüş imtiyaz madalyası ile ödüllendirildi.[3]

Ölümü

Mehmet Ali Efendi'nin ölüm tarihi tartışmalıdır. Murat Kasap'ın Osmanlı Gürcüleri kitabına göre 1893 yılında Hac için gittiği Hicaz'da öldü. Diğer kaynaklara göre ise 1895 yılında Ordu'da ölen Mehmet Ali Bey, kendi yaptırdığı mezarlığa defnedildi.[4]

Kişisel hayatı

Mehmet Ali Bey, Türkçenin yanında Lazca ve Gürcüce biliyordu.[5]

Kaynakça

  1. ^ Haydar Gedikoğlu (1996). Akçaabat. Trabzon: Akçaabat Belediyesi. s. 141. 
  2. ^ "Tarihsel Yapıtlar". ferkoc0.tripod.com. 5 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  3. ^ "Ordu Kaymakamı Lazistan Hanedanından Mehmet Ali Bey". docplayer.biz.tr. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  4. ^ Naim Güney (23 Aralık 2015). "Kaymakam "Mehmet Ali" Beyi Tanır Mısınız?(1891-1895)". orduolay.com. 3 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  5. ^ Kasap, Murat (2010). Osmanlı Gürcüleri. İstanbul: Gürcistan Dostluk Derneği. ss. 360, 361. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hopa</span> Artvin ilçesi

Hopa, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Artvin iline bağlı bir ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasabadır. Hopa Limanı'yla, Türkiye'nin başlıca liman kentlerinden biri olan Hopa, Gürcistan sınırındaki Sarp Sınır Kapısı'na yaklaşık 20 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halil Rifat Paşa</span> 206. Osmanlı sadrazamı

Halil Rifat Paşa II. Abdülhamid saltanatında, 7 Kasım 1895-9 Kasım 1901 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış, bunun öncesinde de Sivas ve İzmir valilikleri hizmetlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

Gürcü Hadım Mehmed Paşa I. Mustafa'nın ikinci kez tahtan indirilmesinden hemen önce 21 Eylül 1622 - 5 Şubat 1623 tarihleri arasında dört ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Tabanıyassı Mehmed Paşa IV. Murad saltanatında 18 Mayıs 1632 - 2 Şubat 1637 tarihleri arasında dört yıl sekiz buçuk ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Tevkii Nişancı Mehmed Paşa, III. Ahmed saltanatında, 26 Ağustos 1717 - 9 Mayıs 1718 tarihleri arasında sekiz ay on dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman Nureddin Paşa</span> 203. Osmanlı sadrazamı

Abdurrahman Nûreddin Paşa (Osmanlıca: عبدالرحمن نور الدين پاشا‎;, II. Abdülhamid saltanatında 2 Mayıs 1882 - 12 Temmuz 1882 tarihleri arasında iki ay on bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lazlar</span> Etnik grup

Lazlar (Lazca: Lazepe, Lazi Güney Kafkas dillerinden Lazca konuşan ve Türkiye ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısındaki bölgelerinde yaşayan bir etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Düzköy, Borçka</span>

Düzköy, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür. Eski adını Çhala olarak gösteren kaynaklar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güreşen, Borçka</span>

Güreşen, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.

Lazistan, Lazların yaşadığı coğrafi ve tarihi bölgedir. Karadeniz'in güneydoğu kıyısı boyunca ince bir şerit halinde uzanır ve Güney Kafkasya'nın güneybatı ucu ile Anadolu'nun kuzeydoğu ucunu kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tâceddinoğulları Beyliği</span>

Tâceddinoğulları Beyliği, 14. ve 15. yüzyıllarda günümüz Samsun ve Ordu yörelerinde hüküm süren Türk beyliği. Anadolu beyliklerinden biri olarak sınıflandırılmakta olup Orduköy ve Erbaa merkezli olarak yönetilmiştir. Taceddinoğulları Beyliği yine sınırdaş bir beylik olan Haciemiroğulları gibi Çepni boyuna mensuptur.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Çamaş</span>

İsmail Çamaş, Türk bürokrat ve siyasetçi.

Direktör Ali Bey ((Mehmet) Âli Bey, 1846 - 3 Şubat 1899), Tanzimat dönemi tiyatro yazarı.

Tavaşi Hasan Ağa Camii ya da İnadiye Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. Sokullu Mehmet Paşa'nın hazinedarı olan Tavaşi Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1587 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1588 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dahiliye Nezâreti</span>

Dahiliye Nazırlığı veya Dahiliye Nezareti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde içişlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Lazistan Sancağı</span>

Lazistan Sancağı, Osmanlı Devleti'nde önce Trabzon Eyaletine, sonra Trabzon Vilayeti'ne bağlı idari birimlerden biridir. 1920 yılında ise bağımsız hale getirilmiştir. Sancağın idari merkezi önce Batum, 1878 yılında Batum Rusya'ya geçtikten sonra Rize kenti idi.

Gürcü Ali Saib Paşa Gürcü asıllı Osmanlı askeri. Vaktiyle Talas’a yerleşen Gürcü bir ailenin oğludur. Doğum tarihi bilinmemektedir. 1851 yılında Mekteb-i Harbiye'den Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. 1876-1877 Osmanlı-Sırp Savaşı'nda gösterdiği üstün başarılarından dolayı Müşir rütbesine terfi etti.

<span class="mw-page-title-main">Tuzcuoğlu İsyanları</span> 1832-1834 Laz isyanı

Tuzcuoğlu İsyanları, 1832 ve 1834 yılları arasında Trabzon'da bulunan Bâb-ı Âli temsilcilerine karşı yapılan bir isyandır. İsyan, yerel Osmanlı hanedanının keyfi kararlarına karşı direnmeyi ve yerel Derebeylerinin haklarının iade edilmesini amaçlayan Rizeli Tahir Ağa Tuzcuoğlu tarafından yönetilmiştir. İsyanın ilk zamanlarında ve özellikle Ocak 1833'te isyancılar başarılıydı, ancak 1834'ün ilkbaharında isyan bastırılmıştır.

Aliefendizade Ali Faik Efendi veya Hopalı Faik Efendi, Türkiye'de Lazca üzerine çalışmalar yapan ilk kişidir. Jön Türklerin Lazistan Sancağına yayılmasıyla başlayan kısa ömürlü otonomist ulusal harekette yer almıştır. Faik Efendi ile ilgili bilgilerin birincil kaynağı Nananena isimli Lazca ders kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Boğazköy, Borçka</span>

Boğazköy, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.