İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.
BSD, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'in kaynak kodu dağıtımı olan, AT&T'nin UNIX'i için bir eklentiler zinciridir. Birçok açık kaynak kodlu işletim sistemi projesi, 4.4 BSD-Lite olarak bilinen kaynak kodu dağıtımını temel kabul eder. Ek olarak bunlar, özellikle GNU projesi olmak üzere diğer birçok açık kod projesini de kapsar.
Mandriva Linux, 1998 Temmuz'unda ilk sürümü çıkan, Gaël Duval tarafından başlatılan Mandrake Linux projesi. Connectiva Linux ile birleşmesinden sonra adını Mandriva olarak değiştirmiştir. Geliştiriciler, Red Hat Linux dağıtımından yola çıkmış, varsayılan masaüstünü KDE'ye çevirmiş, kullanımı kolay grafiksel bir kurulum ekleyerek "Linux'un kurulumu zordur" düşüncesini bertaraf etme konusunda önemli bir adım atmıştır. Mandriva yayınlandığı dönemlerde donanım tanıma ve disk bölümleme araçları, çoğu kişi tarafından piyasanın en iyisi olarak görülmüştür. Dağıtımın Ağustos 2011'den bu yana yeni sürümü yayınlanmamıştır.
Xgl, X Pencere Sistemi için geliştirilmiş ve günümüzde artık kullanılmayan bir görüntü sunucusudur; zamanının modern ekran kartlarının OpenGL sürücüleriyle birlikte sağladığı avantajları X Pencere Sistemi'ne kazandırabilmek amacıyla tasarlanmıştır. Linux masaüstüne çeşitli şeffaflaştırma, gölgelendirme, animasyon gibi görsel ögelerin ilâve olmasını sağlar. Bu ögelerin kullanılması, ekran kartını kullandığı için, işlemci gücüne ihtiyaç duymaz, böylece uygulanan efektler sistemin performansını düşürmez.
Matthias Ettrich 1996'da Usenet üzerinde tanıttığı, UNIX için Qt GUI araçlarını kullanan bir proje olan KDE'yi kuran bilgisayar mühendisidir. Kullanımı kolay masaüstünü düşüncesini o dönemde kız arkadaşı kullanmakta zorlanıyor diye ortaya atmıştır.
Pardus 2007, Pardus 1.0'dan sonra kullanıma sunulmuş 2. Pardus dağıtımıdır. 18 Aralık 2006'da kullanıma sunulmuştur.
Microsoft Silverlight, ağ uygulamaları için animasyon, vektör, 3D grafik ve görüntü oynatma imkânları sağlayan zengin internet uygulamaları geliştirme düzlemidir.
Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.
Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.
Pardus 2008.1 Pardus 2008 sürümünün hemen ardından yayınlanan yeni özelliklerle donatılan ve bildirilen hataların çözümünü içeren bir ara sürümdür. Pardus 2008.1 ile gelen yeni ağ yöneticisi, beraberinde birçok yeni özelliği getiriyor. Bu özelliklerin en çok dikkat çekeni internet paylaşım modülüdür. Bu modül sayesinde ağ bağlantılarınızın biri aracılığı ile yaptığınız internet bağlantısını diğer ağ bağlantınıza paylaştırmanız mümkün olacak.
LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.
Pardus 2009.2 Geronticus eremita ya da Pardus 2009.2 Kelaynak 3 Haziran 2010'da Pardus 2009.1 Anthropoides virgo'dan sonra yayınlanan, bu sürüme göre daha kararlı olan Linux dağıtımı Pardus işletim sistemi sürümüdür.
Pardus 2011 Linux dağıtımı olan Pardus'un Ocak 2011'de çıkan sürümü.
Mageia, 2010 yılında Mandriva Linux'un bir çatallaması olarak başlatılmış, topluluk temelli bir Linux dağıtımı projesi. 2010 yılında Mandriva'nın maddi sorunları ve şirket hedefleri nedeniyle Mandriva projesinden ayrılan ya da işten çıkarılan geliştiriciler tarafından başlatılmıştır.
BRLix eski adıyla Famelix, Debian tabanlı ön tanımlı kde masaüstüne sahip bir linux dağıtımıdır. BRLix'i diğer dağıtımlardan ayıran en önemli özelliği, görsel açıdan Windows'u takip etmesidir. Arayüz olarak bir benzerlik olsa da bu BRLix geliştiren ekibin yaptığı bir temadır. BRLix linux dağıtımı yapım olarak Brezilya'dır. En son sürümü 1.2-rc4 dür. BRLix genel olarak birçok linux dağıtımı gibi ücretsizdir, ancak ücretli versiyonu da mevcuttur.
Frescobaldi, LilyPond müzik dosyaları düzenleyicisidir. Çoklu platform destekli olup GNU Genel Kamu Lisansı ile lisanslanmış özgür bir yazılımdır.
Görev Görünümü, Windows 10'da tanıtılan bir görev değiştirici ve sanal masaüstü sistemidir ve Windows 10 için ilk yeni özellikler arasındadır. Görev Görünümü, bir kullanıcıya hızlıca bir açık pencereyi bulmasına, tüm pencereleri hızla gizlemesine ve masaüstünü göstermesine ve birden fazla monitörde veya sanal masaüstünde pencereleri yönetmesine olanak tanır. Görev çubuğundaki Görev Görüntüleme düğmesini tıklatarak veya ekranın sol tarafından hızlıca kaydırarak tüm açık pencereleri görüntüler ve kullanıcıların arasında geçiş yapmalarına veya çoklu çalışma alanları arasında geçiş yapmalarına izin verir. Bu, macOS işletim sistemindeki Dashboard özelliğine benzer. İlk kez 30 Eylül 2014 tarihinde San Francisco şehir merkezinde bir Windows 10 basın etkinliğinde önizlendi.
Novell Linux Masaüstü olarak tanıtılan SUSE Linux Enterprise Desktop (SLED), SUSE tarafından geliştirilen, pazarlanan ve kurumsal müşterilere hitap etmeyi amaçlayan bir GNU/Linux dağıtımıdır. Özel olarak kurumsal masaüstü bilgisayar kullanımı için tasarlanmıştır. Yeni ana sürümler 24-36 ay arayla piyasaya sürülürken, ikincil sürümler 9-12 ayda bir çıkarılır. SUSE Linux Enterprise Desktop da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, dahil edilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümlerinin piyasaya sürülen kurumsal ürüne eklenmesini sağlamak amacıyla openSUSE gibi topluluk ürününlerinden çok daha yoğun ve sıkı bir test sürecine alınır.
Compiz, pencere yönetimi için hızlı kompozit masaüstü efektleri oluşturmak üzere 3D grafik donanımını kullanarak X Pencere Sistemi için tasarlanmış bir kompozit pencere yöneticisidir. Küçültme animasyonu veya küp çalışma alanı gibi efektler, yüklenebilir eklentiler olarak uygulanır. ICCCM kurallarına uyduğu için Compiz, GNOME Panel kullanılırken varsayılan Mutter veya Metacity veya KDE Plasma Workspaces'te KWin yerine kullanılabilir. Dahili olarak Compiz, OpenGL kitaplığını grafik donanımına arabirim olarak kullanır.
