İçeriğe atla

Compiz

Compiz
Fedora'da Compiz Cube eklentisini gösteren görsel
Geliştirici(ler)David Reveman, Sam Spilsbury, Danny Baumann, Dennis Kasprzyk, Daniel van Vugt
İlk yayınlanma2006 (18 yıl önce) (2006)
Güncel sürüm0.9.14.2[1] Bunu Vikiveri'de düzenleyin / 22 Ağustos 2022
Programlama diliC, C++, Python
İşletim sistemiX11 ile Unix-benzeri
TürX pencere yöneticisi
LisansGPL, çekirdek: MIT license
Resmî sitesilaunchpad.net/compiz
Kod deposu
Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Compiz (/kɒmpɪz/), pencere yönetimi için hızlı kompozit masaüstü efektleri oluşturmak üzere 3D grafik donanımını kullanarak X Pencere Sistemi için tasarlanmış bir kompozit pencere yöneticisidir . Küçültme animasyonu veya küp çalışma alanı gibi efektler, yüklenebilir eklentiler olarak uygulanır. ICCCM kurallarına uyduğu için Compiz, GNOME Panel kullanılırken varsayılan Mutter veya Metacity veya KDE Plasma Workspaces'te KWin yerine kullanılabilir. Dahili olarak Compiz, OpenGL kitaplığını grafik donanımına arabirim olarak kullanır.

Donanım gereksinimleri

Çalışan bir video altında gerçek şeffaflığı gösteren Xgl mimarisine sahip X-Server

Başlangıçta Compiz, yalnızca Xgl tarafından desteklenen 3D donanımlarla çalıştı. Çoğu NVIDIA ve ATI grafik kartının "Compiz on Xgl" ile çalıştığı bilinmektedir. 22 Mayıs 2006'dan beri Compiz, AIGLX kullanarak standart X.Org Sunucusu üzerinde çalışmaktadır. AIGLX, Intel GMA grafik kartlarının yanı sıra ayrıca 2006 sonbaharından beri GLX_EXT_texture_from_pixmap destekleyen açık-kaynak radeon sürücülerini kullanan AMD grafik kartlarını (R300 ve daha yeni kartlar dahil) destekler.

NVIDIA'nın ikili sürücüleri (Sürüm 1.0-9629[2] den beri) desteği GLX_EXT_texture_from_pixmap standart X.Org sunucusunda; ATI/AMD'nin ikili sürücüleri 8.42 sürümünden beri çalışır.[3]

Tarih

2000'lerin başında, hem ATI hem de Nvidia sürücüleri Linux'ta giderek daha yaygın hale geldi. Gelişmiş OpenGL geliştirmesi artık pahalı UNIX iş istasyonlarıyla sınırlı değildi. Aynı zamanda, Xgl, Xegl ve AIGLX, Xorg'a Windows yüzeylerinde dönüşüm ve efektler için OpenGL kullanma imkanı verdi.

Temellerin nihayet kullanıma sunulmasıyla xcompmgr, bir birleştirme penceresi yöneticisinin özelliklerine öncülük etti.

Luminocity

Luminocity adlı bir proje, bazı GNOME geliştiricileriyle son gelişmelerden yararlanmak için başladı.[4] Mart 2005'te, Luminocity projesi "titreyen pencereler", "pencere hareketi için fizik modelleri", "canlı güncelleme çalışma alanı değiştiricisi" ve "alfa birleştirme" gibi efektler içeriyordu.[5]

Luminocity'nin çoğunlukla bir prototip olduğu göz önüne alındığında, geliştirilmesi kısa süre içinde iptal edildi ancak bazı etkileri ve davranışları daha sonra Compiz tarafından uyarlandı.

Compiz

Compiz'in ilk sürümü, (yine yeni) Xgl'nin ardından Şubat 2006'dan[6] geç olmamak üzere Novell (SUSE) tarafından ücretsiz yazılım olarak piyasaya sürüldü. X için en eski kompozit pencere yöneticilerinden biriydi.

Mart 2006'da Compiz, Red Hat tarafından AIGLX'e uyarlandı.[7]

Beryl

Beryl, Compiz geliştiricisi Quinn Storm ve geliştirme ekibinin çatalın Novell tarafından başlatılan orijinal Compiz'den çok uzağa geldiğine karar vermesinden sonra 19 Eylül 2006'da duyurulan Compiz'in quinnstorm şubesinin proje adıydı (compiz-vanilla). Novell XGL/Compiz ekibi (çoğunlukla David Reveman) Quinnstorm değişikliklerini compiz-vanilla ile birleştirme önerisini reddettikten sonra, gerçek bir farklılaşma yapma kararı alındı.[8]

Compiz'den farkları arasında, Beryl'in Emerald adında cgwd tabanlı yeni bir pencere dekoratörü ve emerald-theme-manager, gconf yerine düz bir dosya arka ucu kullandı ve GNOME bağımlılığı yoktu. adında bir tema yöneticisi vardı.

Compiz ve Beryl topluluklarının birleşmesi

30 Mart 2007'de, Beryl ve Compiz toplulukları arasındaki tartışmalar, iki yeni yazılım paketiyle sonuçlanan iki topluluğun birleşmesine yol açtı:

  • Compiz, (ayrıca Compiz-core) Compiz ve temel eklentilerin yalnızca temel işlevlerini içerir
  • Compiz Fusion,[9] Beryl ve Compiz topluluklarından eklentiler, dekoratörler, ayar araçları ve ilgili uygulamalardan oluşur. Compiz Fusion, Compiz'in temel işlevlerine eklemek için kurulum, yapılandırma ve ek eklentilere odaklanır.

Sonuçlar, bir sürüm paketine dahil edilen herhangi bir kodun en yüksek standartları karşıladığını ve resmi olarak desteklenen bir pakette dağıtım için uygun olduğunu görecek her topluluktan en iyi geliştiricilerden oluşan bir kod inceleme paneline fon sağlama planlarını içerir.[10][11][12]

Diğer dallar

2008'in dördüncü çeyreğinde Compiz'in iki ayrı şubesi oluşturuldu: compiz++ ve NOMAD ; compiz++, pencere yöneticisinin kompozit efektleri olmadan ve bağlantı noktasının C'den C++ programlama diline işlenmesi için kompozit ve OpenGL katmanlarının ayrılmasına yönelikti.[12] NOMAD, Compiz kurulumları için uzak masaüstü performansının iyileştirilmesine yönelikti.[13]

Compiz dallarının birleşmesi

2 Şubat 2009'da Compiz, Compiz++, NOMAD ve Compiz Fusion geliştiricileri arasında bir konferans görüşmesi yapıldı ve burada projeleri birleşik bir yol haritasıyla Compiz adlı birleşik bir projede birleştirmeye karar verildi.[14][15][16]

Compiz 0.9 serisi

4 Temmuz 2010'da Compiz geliştiricisi Sam Spilsbury, Compiz 0.9.0'ın C++ ile yeniden yazılmış yeni bir API ile yayınlandığını duyurdu.[17]

Canonical Ltd., Ekim 2010'da Ubuntu için Compiz'i daha da geliştirmesi için Spilsbury'yi işe aldı.[18] O zamandan beri Compiz geliştirmesi çoğunlukla Ubuntu geliştirmesiyle çakışıyor. Ana geliştirme, Canonical'in Launchpad hizmetine taşındı.[19] 0.9.5'e kadar olan 0.9.x sürümleri, kararsız/ beta yazılımı olarak görülüyordu.[20] 0.9.6 sürümü devam ederken, Canonical, Compiz üzerinde tam zamanlı çalışması için geliştirici Daniel van Vugt'u işe aldı. 0.9.6 hiçbir zaman resmi olarak yayınlanmazken,[21] Compiz 0.9.7.0, kurumsal hedefli Ubuntu 12.04 LTS'den (Uzun Süreli Destek) bir ay önce piyasaya sürüldü ve kararlı ilan edildi.[22] Ubuntu 12.04'ün resmi olarak yayınlanmasından birkaç gün önce, Ubuntu 12.10'a hazırlık olarak yeni bir geliştirme dalı olan 0.9.8 oluşturuldu.[23][24] Compiz 0.9.8 sürümü için geliştirme yeni bir Launchpad sayfasına taşındı.[25]

Kasım 2012'de Spilsbury, Canonical'dan[26] ayrıldığını açıkladı ve Compiz'i Wayland'a taşıma planı olmadığını belirtti. Küçük bir ekip, Temmuz 2016 itibarıyla geliştirmenin odak noktası olan 0.9.13 sürümüyle Compiz üzerinde çalışmaya devam ediyor.[27]

Compiz Reloaded

Bir grup,[28] Compiz 0.8 serisi kod tabanını çatalladı ve modernize etti ve 2019 itibarıyla bakımı devam etmektedir.[29]

Özellikler

Shift Switcher eklentisi

Yarı saydamlık, karartma ve desatürasyon hariç hemen hemen tüm Compiz özellikleri eklentiler kullanılarak temin edilir.

Compiz eklentileri arasında küp efekti, canlı önizlemeler veya simgelerle Alt-Tab uygulama değiştirme ve macOS'un Görev Kontrolü'ne benzer bir özellik bulunur.OpenGL'in GLX_EXT_texture_from_pixmap'deki uzantısı gibi, X'in Kompozit uzantısı da kullanılır.[30]

Compiz projesi, eklentileri dört ana gruba ayırır: Ana,[31] Ekstra,[32] Desteklenmeyen,[33] ve Deneysel.[34]

Pencere yöneticileri, pencere kenarlıklarına olağan simge durumuna küçültme, büyütme ve kapatma düğmeleri sağlamak için pencere dekoratörü adı verilen bir program kullanır. Yalnızca bir pencere dekoratörüne sahip birçok pencere yöneticisinin aksine, Compiz kullanıcılarının üç seçeneği vardır:

  • gtk-window-decorator, ya temel bir cairo tabanlı işleme motoru kullanır ya da Metacity temalarını kullanabilir.[35]
    Emerald temalı 0.9.5, trueglass 0.5 çerçeve motorlu
  • kde-window-decorator yerel KWin temalarını kullanır.[35]
  • Emerald, Compiz'e taşınan kendi tema formatına sahip özel bir dekoratör.[35] Eskiden Beryl'in varsayılan dekoratörüydü.

Dağıtımlar

Compiz veya Beryl, genellikle GNOME 2 ve KDE 3 ile birlikte Linux ve diğer X11 tabanlı Unix benzeri platformlarda yerleştirilmiştir. Ancak 4.2 sürümünden bu yana, KDE'nin kendi KWin'i Compiz'e benzer yeteneklerle birlikte gelir.[36] Bu nedenle, Compiz genellikle en son Plasma Workspaces sürümleriyle dağıtılmaz.

GNOME sürüm 3.0, Mutter birleştirme penceresi yöneticisine bir eklenti olarak oluşturulmuş GNOME Kabuğu kullanır. Bu, Compiz'in GNOME Shell ile birlikte kullanılamayacağı anlamına gelir.[37]

Compiz geliştiricilerinin bakım eksikliğinden bahseden Fedora, Compiz'i Fedora 17'den Fedora depolarından kaldırdı[38][39] ancak Compiz, Fedora 18'den bu yana Fedora depolarında eski haline getirildi.[40] Compiz'i içeren resmi bir MATE dönüşü Fedora 19'dan beri mevcuttur.[41][42]

Compiz, bozuk paketler ve Compiz geliştiricilerinin yukarı akış geliştirme eksikliği nedeniyle Ağustos 2013'te Debian 7'den (Wheezy) itibaren Debian depolarından çıkarıldı.[43][44][45] Compiz, Aralık 2016'da Hypra.fr Ekibi tarafından Debian'a yeniden sunuldu.[46]

Compiz, Mayıs 2013'te Arch Linux depolarından çıkarıldı.[47] Compiz, Arch User Repository'de bulunan paketlerden kurulabilir.

Ubuntu 6.06 LTS ve daha sonra Compiz'i universe deposuna dahil etti. Sınırlı bir sürüm, varsayılan olarak Ubuntu 7.04'te "Masaüstü Efektleri" olarak dahil edilmiştir. Ubuntu 7.10'dan itibaren Compiz varsayılan olarak etkindi.[48] 2010 yılında Canonical, Compiz için bir eklenti olarak yazılan Unity arayüzünü yayımladı.[49][50]

Resepsiyon ve etki

İlk derleme incelemeleri, performansını,[51] güzelliğini[52] ve yenilik değerini öven çoğunlukla olumluydu.[53] Kolay kuruluma izin vermek için Ubuntu 6.06 depolarına dahil edildi ve 2021 itibarıyla bir Ubuntu sürümünün ertelendiği tek zamandı.

Metisse ve Project Looking Glass gibi diğer projeler yaklaşık olarak aynı zamanda geliştirildi, ancak hiçbiri Compiz kadar tanınmadı veya yaygın olarak uygulanmadı. GNOME Shell ve KWin gibi diğer pencere yöneticileri daha sonra birleştirme efektleri de uygulayacaktı.

Wayland'in 2010 civarında gelişimi, aynı programda birleştirici ve grafik sunucusu işlevlerini birleştirdi, bu, sonunda ayrı pencere yöneticilerini ve birleştiricileri geçersiz kılacak bir hareketti. Hala varsayılan olarak onu içeren dağıtımlar, genellikle yalnızca birkaç faydalı eklentiyi etkinleştirdi ve daha "parlak" olanları devre dışı bıraktı. Ayrıca, varsayılan pencere yöneticileriyle birlikte KDE ve GNOME'u içeren dağıtımlar giderek arttı. Unity masaüstü yöneticisini uygulamak için Compiz'i içeren son Ubuntu sürümü Ubuntu 16.04 idi. Bundan sonra, gelişimi çoğunlukla durgunlaştı.

Bazı Compiz efektleri (0.8.5)

  • Yanma efekti
    Yanma efekti
  • Rüya efekti
    Rüya efekti
  • Patlama efekti
    Patlama efekti
  • Sihirli Lamba efekti
    Sihirli Lamba efekti
  • Büyük pencerenin küçültülme animasyonu
    Büyük pencerenin küçültülme animasyonu

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Compiz 0.9.14.2 released". 22 Ağustos 2022. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Linux Display Driver". Nvidia. 7 Kasım 2006. 13 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012. 
  3. ^ "AMD Proprietary Linux Release Notes". ATI. 26 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2010. 
  4. ^ "Luminocity on GNOME Live!". 26 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "K00l Luminocity OpenGL Videos". 23 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Compiz From openSUSE". 15 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Compiz on AIGLX". OSNews. 26 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Compiz Forked: Beryl". 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2012. 
  9. ^ "And the New Name is……". 20 Haziran 2007. 26 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  10. ^ "[beryl-dev] Merge On (details still to be decided)". 26 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2007. 
  11. ^ "[beryl-dev] Beryl and Compiz Merge: What's actually going on?". 5 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2007. 
  12. ^ a b "[compiz] Compiz and Beryl are Reuniting". web.archive.org. 9 Nisan 2007. 9 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  13. ^ "NOMAD home page". openSUSE.org. 28 Nisan 2010. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  14. ^ "Compiz Reorganises, Reaches Consensus Within Community". 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2012. 
  15. ^ "The Future of Compiz – Take two". 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2010. 
  16. ^ "Announcement: Creation of the Compiz Council and the road ahead". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  17. ^ "[compiz] [Announce] Compiz 0.9.2 is released". lists.freedesktop.org. 28 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2010. 
  18. ^ "A bright new future for Compiz". 25 Kasım 2010. 28 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. …I was also hired by Canonical Ltd.… 
  19. ^ "Compiz Core in Launchpad". Launchpad.net. 8 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2012. 
  20. ^ "Compiz Home". 13 Mayıs 2012. 13 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009. The latest stable release of Compiz is 0.8.8. A C++ rewrite has been announced on December 24, 2009 and is now released as a beta version (0.9.5.x). 
  21. ^ "0.9.7.0: Compiz Core". Launchpad.net. 2 Mart 2012. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2012. 
  22. ^ "Compiz Core – Series 0.9.7". Launchpad.net. 28 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012. 
  23. ^ "Series 0.9.8 : Compiz Core". launchpad.net. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "Compiz 0.9.8 series". Launchpad.net. 27 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2012. 
  25. ^ "Compiz in Launchpad". Launchpad.net. 2 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2012. 
  26. ^ "The next chapter". 16 Kasım 2012. 19 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Today was my last day at Canonical. 
  27. ^ "Series 0.9.13 : Compiz". Launchpad.net. 14 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017. 
  28. ^ "Compiz Release Announcement – 0.8.14". Soreau's Blog. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Compiz Reloaded". GitHub. 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "OpenGL specification for EXT_texture_from_pixmap". 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2008. 
  31. ^ "PluginsMain - Compiz Wiki". Wiki.compiz.org. 30 Mart 2008. 10 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  32. ^ "PluginsExtra - Compiz Wiki". Wiki.compiz.org. 11 Haziran 2008. 10 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  33. ^ "PluginsUnsupported - Compiz Wiki". Wiki.compiz.org. 30 Mart 2008. 10 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  34. ^ "OtherPlugins - Compiz Wiki". Wiki.compiz.org. 10 Ekim 2008. 11 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  35. ^ a b c "Decorators/GTKWindowDecorator - Compiz Wiki". Wiki.compiz.org. 23 Eylül 2008. 13 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  36. ^ "4.2.0 Release Announcement". KDE. 27 Ocak 2009. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  37. ^ "Tech News: Compiz vs Gnome Shell". Martin-white.blogspot.de. 9 Ağustos 2010. 26 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012. 
  38. ^ "[Phoronix] Compiz Is Likely To Get The Boot From Fedora 17". web.archive.org. 5 Şubat 2012. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  39. ^ "Fedora Package Database - compiz". Admin.fedoraproject.org. 4 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012. 
  40. ^ "Bug 851800 – Review Request: compiz - OpenGL window and compositing manager". 20 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  41. ^ "Fedora MATE-Compiz Desktop". 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  42. ^ "MATE-Compiz Spin - FedoraProject". 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  43. ^ "#677864 - compiz 0.8 should not release with wheezy - Debian Bug report logs". 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  44. ^ "#719870 - RM: ccsm compiz compiz-fusion-plugins-extra compiz-fusion-plugins-main compiz-fusion-plugins-unsupported compizconfig-backend-gconf compizconfig-backend-kconfig compizconfig-python -- ROM; dead upstream, unmaintained, RC-buggy - Debian Bug report logs". 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  45. ^ "Compiz just removed from the repos this week?". 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  46. ^ "Debian Package Tracker". tracker.debian.org. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  47. ^ "[arch-dev-public] Dropping compiz?". 20 Mayıs 2013. 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  48. ^ "Ubuntu Technical Board votes on Compiz for Ubuntu 7.10". Ars Technica. 13 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  49. ^ "Is unity just a plugin of compiz". 13 Kasım 2010. 14 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. The version of Unity that will be released in 11.04 is definitely implemented as plugin(s) in Compiz. 
  50. ^ "Unity To Use Compiz instead of Mutter – Ubuntu 11.04 Natty Narwhal News". Webupd8.org. 25 Ekim 2010. 29 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012. 
  51. ^ "SLED 10 SP1: a great Linux desktop gets better". 2 Temmuz 2007. 12 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021. 
  52. ^ "Finally, Some Linux Eye Candy". 10 Şubat 2007. 16 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021. 
  53. ^ "Compiz Fusion 0.5.2 - Review". 11 Eylül 2007. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu (işletim sistemi)</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">GNOME</span> Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen bir masaüstü ortamı

GNOME, açık kaynak kodlu, özgür masaüstü ortamı. GNU Tasarısı'na bağlı GNOME Projesi topluluğunca geliştirilmekte olan GNOME, Unix ve BSD tabanlı birçok işletim sistemine kurulabilmektedir.

Özgür ve açık kaynak kodlu bazı yazılımların listesi:

<span class="mw-page-title-main">X Pencere Sistemi</span> grafik arayüz altyapısı

X Pencere Sistemi (X), daha çok GNU/Linux ve Unix benzeri işletim sistemlerinde kullanılan grafik arayüz altyapısıdır. Genel olarak ekrana çizdirme ve kullanıcıdan geribesleme alma işlerini yapan X sunucusunu ve uygulamaların sunucu ile haberleşme için kullanabileceği X kütüphanesini kapsar. Bu sunucu-istemci yapısı sistemin ağ üzerinden çalışmasına da olanak verir. Sunucu doğrudan donanımı yönetebildiği gibi, başka bir altyapı üzerinde de çalışabilir. Bu şekilde diğer işletim sistemlerinde de X sunucusu çalıştırılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kubuntu</span> Ubuntunun KDE masaüstü ortamını kullanan sürümü

Kubuntu, Debian dağıtımını temel alan Ubuntu dağıtımının GNOME masaüstü ortamı yerine KDE masaüstü ortamını kullanan türüdür.

Canonical Ltd., Güney Afrikalı girişimci Mark R. Shuttleworth tarafından İngiltere merkezli olarak kurulmuş, yazılım projeleri geliştiren özel bir şirkettir. Firmanın başlıca ürünü Linux tabanlı Ubuntu işletim sistemidir. Ubuntu'nun masaüstü, sunucu, bulut, akıllı telefon ve tabletlere yönelik türevleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Xgl</span>

Xgl, X Pencere Sistemi için geliştirilmiş ve günümüzde artık kullanılmayan bir görüntü sunucusudur; zamanının modern ekran kartlarının OpenGL sürücüleriyle birlikte sağladığı avantajları X Pencere Sistemi'ne kazandırabilmek amacıyla tasarlanmıştır. Linux masaüstüne çeşitli şeffaflaştırma, gölgelendirme, animasyon gibi görsel ögelerin ilâve olmasını sağlar. Bu ögelerin kullanılması, ekran kartını kullandığı için, işlemci gücüne ihtiyaç duymaz, böylece uygulanan efektler sistemin performansını düşürmez.

<span class="mw-page-title-main">Beryl</span>

Beryl, Compiz pencere yöneticisinden ayrılmış bir grup geliştirici tarafından oluşturulan bir pencere yöneticisidir. Yakın zaman önce Compiz ile yeniden birleşme kararı almış ve Compiz Fusion ürünün geliştirilmesine başlanmıştır. Kullanıcıların istekleri doğrultusunda geliştirilmektedir. Çalışması için XGL veya AIGLX'e ihtiyaç duyar. Beryl, AIGLX kullanan bir pencere yöneticisi olduğu için göze hoş görünen pek çok efekti sistemi yormadan gerçekleştirebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Compiz Fusion</span>

Compiz Fusion, Unix ve türevleri için açık kaynaklı pencere yöneticisi Compiz ve bir grup eklentisini içeren bir yazılımdır. Compiz ve Beryl projelerinin birleşmesinden sonra ortaya çıkan ilk üründür. Henüz beta aşamasındadır. Başta son güncel sürümlerinde Compiz Fusion'u otomatik olarak kurulu sunan Mandriva ve Ubuntu olmak üzere çok sayıda Linux dağıtımı projeye destek vermektedir..

<span class="mw-page-title-main">Enlightenment</span>

Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nexenta OS</span>

Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Unity (kullanıcı arayüzü)</span> Ubuntu için geliştirilen GNOME tabanlı masaüstü ortamı

Unity, GNOME masaüstü ortamı temel alınarak, Canonical Ltd. tarafından Ubuntu işletim sistemi için geliştirilmiş, Gnome-Shell gibi bir masaüstü arayüzüdür.

<span class="mw-page-title-main">MATE</span> Masaüstü ortamı

MATE, GNU/Linux gibi UNIX benzeri işletim sistemleri için GTK+3 araç takımını kullanan özgür bir masaüstü ortamıdır. GNOME 2'den çatallanmıştır ve ismini Latin Amerika'da kafein oranı yüksek olan mate çayının hazırlanmasında kullanılan yerba mate çobanpüskülü bitkisinden alır. İsim değişikliği, GNOME ile çakışmaları önlemek için gerekli olduğundan yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">KDE Plasma 5</span> Vikimedya kategorisi

KDE Plasma 5, Unix benzeri işletim sistemlerinde çalışmak üzere KDE Plasma 4 masaüstü ortamının halefi olarak 15 Temmuz 2014 tarihinde yayınlanan masaüstü ortamıdır.

Çatal ya da çatallama, bir yazılım projesinin mevcut kaynak kodları kopyalanarak başlatılan yeni projeye verilen addır. Özgür yazılım alanında yaygın bir şekilde görülmekle birlikte özel mülk yazılımlarda da örnekleri görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">KWin</span>

KWin X Pencere Sistemi için bir pencere yöneticisi ve halen Wayland kompozitörü olma sürecindedir. Varsayılan pencere yöneticisi olduğu KDE Plasma 5'in bir parçası olarak piyasaya sürüldü. KWin, kendi başına veya diğer masaüstü ortamılarıyla da kullanılabilir

<span class="mw-page-title-main">Linux Mint sürümleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2014 yılına dek, temel aldığı Ubuntu sürümlerinden yaklaşık bir ay sonra, yılda iki Linux Mint sürümü yayımlandı. Her sürüme, alfabetik dizini sürüm numarasına karşılık gelen harfle başlayan ve "a" harfiyle biten kadın adı kullanılarak yeni bir sürüm numarası ve bir kod adı verildi. Donanım üreticileri için kurulum kolaylığı sağlayan bir OEM sürümü de vardır.

<span class="mw-page-title-main">KDE neon</span>

KDE neon, KDE tarafından Ubuntu uzun-vadeli desktekli sürümü (LTS) temel alınarak geliştirilmiş, Plasma 5 masaüstü ortamı, Qt5 toolkit ve diğer uyumlu KDE yazılımlarını içeren bir Linux dağıtımıdır.

<span class="mw-page-title-main">LightDM</span>

LightDM, hafif, hızlı, genişletilebilir ve çoklu masaüstü olmayı hedefleyen özgür ve açık kaynaklı bir X ekran yöneticisidir. Greeters olarak da adlandırılan Kullanıcı Arayüzünü çizmek için çeşitli ön uçlar kullanabilir. Ayrıca Wayland'ı da destekler.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.