İçeriğe atla

Commodore

Commodore Logo
Commodore 64

Commodore International 1953-1995, New York, Bronx'ta bir daktilo tamir atölyesi açarak işe başlayan Jack Tramiel tarafından 2 yıl sonra Toronto'da kurulan bir bilişim şirketidir. 1970'li yıllara kadar mekanik daktilolarla uğraşan Commodore, bu dönemde elektronik hesap makineleri işine girdi.

En büyük rakibi olan Texas Instruments ile sürdüğü fiyat savaşının ardından, yetmişli yılların ortasında yarı iletken firması MOS Technology'i satın aldı. MOS'un kıdemli mühendisi Chunk Peddle o sıralarda 6502 mikro işlemcisi üzerinde çalışıyordu. Bilindiği gibi bu mikro işlemci Commodore Pet, Commodore 64, Apple II ve Atari 800 gibi pek çok ünlü 8 bit bilgisayarda kullanılmıştı. Fakat ilk olarak Kim-1 isimli klavye ve 16'lı (hexadecimal) göstergesi olan bir single board bilgisayarda kullanıldı. Bu Commodore firmasının mikro bilgisayar dünyasına girişi demekti.

1982 yılında Commodore firması ünlü Commodore 64'ü piyasaya sürdü. Bu bilgisayar Texas Instuments ve pek çok diğer firmanın piyasadan silinmesini sağlayacak kadar ucuz ve başarılı bir bilgisayardı. 20 milyondan fazla üretildi ve Commodore'un gülü firmasına 1 milyar dolara yakın para kazandırdı. Başarının doruğunda Jack Tramiel firmanın büyük hissedarlarından Irvin Gould ile anlaşmazlığa girdi ve Commodore'dan ayrıldı. Tramiel firmadan ayrıldıktan sonra bir şirket kurarak Atari firmasını satın aldı.

Bundan sonra Commodore daha az başarılı olan C-128, Plus 4 gibi bilgisayarlar üretti. Stratejik hatalar yapmaya başlayan firma halen unutulamayan Amiga ile canlanmaya çalıştı. Fakat Amiga'da PC uyumluluğu olmadığı için Commodore firmasını kurtarmaya yetmedi ve Commodore 30 Ağustos 1995'te kapandı. Ardından Alman Escom şirketi sadece 12 ay dayanabileceği bir Commodore macerasına girdi.

1995'te Escom, Commodore International'ın varlıklarına 14 milyon dolar ödedi.[1] Commodore ve Amiga operasyonlarını ayrı bölümlere ayırdı ve Avrupa'da satılan bir PC hattında Commodore marka adını kullanmaya başladı. Ancak, kısa süre sonra aşırı büyüme nedeniyle para kaybetmeye başladı, 15 Temmuz 1996'da iflas etti ve tasfiye edildi.

Eylül 1997'de, Commodore markası Hollandalı bilgisayar üreticisi Tulip Computers NV tarafından satın alındı.

Temmuz 2004'te Tulip, Commodore adını kullanan yeni bir ürün serisi duyurdu. 2004'ün sonlarında Tulip, Commodore ticari markalarını Yeahronimo Media Ventures'a 22 milyon € karşılığında sattı.[2] Satış, aylarca süren görüşmelerden sonra Mart 2005'te tamamlandı. Yeahronimo Media Ventures kısa bir süre sonra kendisini Commodore International Corporation olarak değiştirdi ve Commodore markasını yeniden başlatmayı amaçlayan bir operasyon başlattı. Şirket, Gravel ürün serisini piyasaya sürdü: Commodore markasının kalkmasına yardımcı olma umuduyla Wi-Fi ile donatılmış kişisel multimedya oynatıcılar piyasaya çıktı.

Commodore Semiconductor Group (eski adıyla MOS Technology, Inc.) eski yönetimi tarafından satın alındı ve 1995 yılında Commodore'un 1992'de kapattığı Norristown, Pennsylvania'da sorunlu bir tesis kullanarak GMT Mikroelektronik adı altında faaliyetlerine devam etti. 1999 itibarıyla 21 milyon dolar gelir ve 183 çalışanı vardı. Ancak, 2001 yılında Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Dairesi tesisi kapattı. GMT operasyonları durdurdu ve tasfiye edildi.

Commodore'un ABD'nin Pennsylvania'daki West Cheste'da eski merkezi şu anda QVC'nin merkezidir.

Şubat 2017'de Braunschweig'de 2000'e kadar çalışanı olan Avrupa'daki Commodore üretim tesisini anmak üzere yaklaşık 200 Commodore ürünü için bir sergi odası açıldı.[3]

Bu gün bile unutulmayan Commodore 64, bilgisayar dünyasında bir döneme damgasını vuran en önemli yapı taşlarından biridir.

Ürünleri

  • PET 2001
  • CBM 500 Serisi
  • CBM 600 Serisi
  • CBM 700 Serisi
  • CBM 900
  • CBM 3000 Serisi
  • CBM 4000 Serisi
  • CBM 8000 Serisi
  • VIC-10
  • VIC-20
  • Commodore 64, SX-64
  • C16, C116, Plus 4
  • C128
  • Amiga 500
  • Amiga 500 Plus
  • Amiga 600
  • Amiga 1200 (AGA işlemcili)
  • Amiga 1000
  • Amiga 2000 / 2500 / UX
  • Amiga 3000 / 3000T / UX
  • Amiga 4000 / 4000T (AGA işlemcili)
  • Amiga CDTV
  • Amiga CD32

Kaynakça

  1. ^ "Commodore Auction Report". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2015. 
  2. ^ "Tulip offloads Commodore brand". 24 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2015. 
  3. ^ Braunschweiger Zeitung: Erinnerung an einen Konzern mit Weltruf, Şubat 17, 2017

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Commodore 64</span> 1982de tanıtılan 8 bit ev bilgisayarı

Commodore 64, tüm zamanların en çok satan kişisel bilgisayar modeli. Ocak 1982'de Commodore Business Machines tarafından ilk olarak tanıtıldı. İsmindeki 64, 64 kilobyte'lık RAM'inden gelmektedir. Genellikle C64 olarak ifade edilir ve bazen Commodore şirket logosuna benzetmek için C=64 olarak yazılır. CBM 64 ya da VIC-64 olarak da bilinir. Ağustos 1982'de 595$ fiyat ile piyasaya sunuldu. Fiyatı 1983'ün sonlarında 200$'a kadar indirildi. 64 KB RAM belleğiyle, ses ve görüntü performansıyla o zamanların IBM uyumlu bilgisayarlarına göre daha üstün bir sistem sunuyordu. Commodore 64'ün yaşam süresi boyunca toplamda yaklaşık olarak 17 milyon cihaz satıldı.

MIPS, Microprocessor without Interlocked Pipeline Stages, MIPS teknolojileri adlı firma tarafından 1985 yılında geliştirilmiş indirgenmiş komut kümesi türü bir mikroişlemci mimarisidir.

<span class="mw-page-title-main">Macintosh</span> dizüstü ve masaüstü bilgisayarlara yönelik geliştirilen işletim sistemi

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Digital Research</span>

Digital Research Dr. Gary Kildall tarafından CP/M işletim sistemi ve yan ürünlerinin geliştirilmesi ve pazarlanması için kuruldu. Mikrobilgisayar döneminin ilk büyük yazılım şirketiydi.

<span class="mw-page-title-main">AmigaOS</span> Amiga kişisel bilgisayarının işletim sistemi

AmigaOS, Amiga kişisel bilgisayarının işletim sistemidir. Grafik arabirimi olan Workbench, CLI komut satırı arabirimi ile birlikte AmigaDOS ve çoğu Amiga modelinde ROM'da yer alan Kickstart'tan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Sun Microsystems</span>

Sun Microsystems, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi olan, 24 Şubat 1982 tarihinde kurulmuştur. Bilgisayar ve bilgisayar parçaları, yazılım ve bilgi teknolojileri de dahil olmak üzere birçok alanda üretim ve satış yapan şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">Pentium</span>

Pentium, Intel’den beşinci nesil x86 mimarisi bir mikroişlemcisidir. 486 serisinin ardılıydı ve ilk olarak 22 Mart 1993 tarihinde duyurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Mikroişlemci</span> ana işlem biriminin fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tümdevrede birleştiren programlanabilir sayısal elektronik bileşen

Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.

Oyun konsolu, harici televizyon bağlantısı yoluyla oyun oynama imkânı veren bilgisayar kökenli eğlence cihazıdır. Temeli 1947 yılına kadar uzanan bilgisayar oyunları, oyun konsolu gelişim sürecinin de tohumlarını ekmiştir.

Rebellion, 1992'de kurulmuş Oxford merkezli İngiliz bilgisayar oyunu şirketidir, Aliens vs. Predator bilgisayar oyunuyla tanınır. 2000'den bu yana aynı zamanda güldürü kitapları yayınlamıştır ve 2006'da Abaddon Books adında ilk baskısını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">TaleWorlds</span> Video oyunu geliştirme şirketi

TaleWorlds Entertainment, kısaca TaleWorlds, video oyunları geliştiren bağımsız bir Türk oyun firmasıdır. 2005 yılında Armağan Yavuz ve İpek Yavuz tarafından Ankara'da kurulmuştur. Stüdyoları Hacettepe Teknokent'te bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">6502 (mikroişlemci)</span>

MOS Technology 6502 Chuck Peddle ve ekibi tarafından MOS Technology için geliştirilen 8-bit bir mikroişlemcidir. 1975 senesinde piyasaya çıktığında 6502 pazardaki en ucuz mikroişlemciydi. Çıkış fiyatı Motorola ve Intel gibi büyük firmaların ürettiği mikroişlemcilerin altıda biri seviyesindeydi ve işlemci piyasasında fiyatların düşmesine sebep oldu. Zilog Z80'le beraber 80'lerin başında kişisel bilgisayarın yaygınlaşmasının sağlayan iki mikro işlemciden biri olmuştur.

Bu sayfa işletim sistemi listesidir. Bilgisayar işletim sistemleri teknolojisine, sahibine, lisansına, çalışma durumuna, kullanıma ve birçok diğer özelliklerine göre kategorilere ayrılır. Uygulamada birçok grup ortak olabilir.

Infogrames North America, Inc. merkezi San Jose, Kaliforniya'da bulunan Amerikan video oyun geliştiricisi ve yayımcısıydı. Şirket Accolade adıyla Kasım 1984'te Alan Miller ve Bobwhitehead tarafından kuruldu. İkili daha önce birlikte Ekim 1979'da Activision'ı kurmuştu.

Datasoft, 1980 yılında Pat Ketchum tarafından kurulan bir video oyunu geliştiricisi ve yayıncısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Motorola 68000</span>

Motorola 68000, 16/32 bitlik CISC mikroişlemcisidir ve 1979'da Motorola Semiconductor Ürünleri Bölümü tarafından üretilmiştir

<span class="mw-page-title-main">Jack Tramiel</span> Amerikalı iş insanı (1928 – 2012)

Jack Tramiel, Commodore International'ı kurmasıyla tanınan Polonya kökenli Amerikalı iş insanı ve Holokost'tan sağ kurtulan kişilerden biriydi. Şirketin başındayken üretilen [[Commodore 64, bilgisayar tarihinin en önemli ürünlerinden biridir. Tramiel kendi kurduğu Commodore şirketinden kovulduktan sonra en büyük rakiplerinden olan Atari'nin kalıntılarını satın aldı ve Atari Corporation'ı kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Atari Corporation</span>

Atari Corporation, bir Amerikan bilgisayar ve video oyun konsolu üreticisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Atari 8-bit</span>

Atari 8-bit ailesi, Atari tarafından üretilen bir ev bilgisayarı serisidir. Kasım 1979 tarihinde piyasaya sürülmüş olup Atari 400 ve Atari 800 olarak tanıtılmış ve daha sonra Atari 1200XL, Atari 600XL, Atari 800XL, Atari 65XE, Atari 130XE, Atari 800XE, and Atari XEGS'ye yükseltildi. Her biri 1.79 MHz'de 6502 CPU'ya ve aynı özel yardımcı işlemci yongalarına dayalı olarak, temel olarak paketlemede farklılık gösterirler. Yardımcı işlemcili ilk ev bilgisayarı mimarisi olarak, çoğu çağdaş bilgisayardan daha gelişmiş grafiklere ve sese sahiptir. Video oyunları büyük ilgi gördü ve birinci şahıs uzay savaş simülatörü Star Raiders, platformun gözde uygulaması olarak kabul edilmektedir. Tak ve çalıştır çevre birimleri, Atari SIO seri veri yolunu kullanmaktadır ve bir geliştirici sonunda USB'ye de ortak patent vermektedir.