İçeriğe atla

Colette

Colette
Colette, 1910'de
DoğumSidonie-Gabrielle Colette
28 Ocak 1873(1873-01-28)
Saint-Sauveur-en-Puisaye, Fransa
Ölüm3 Ağustos 1954 (81 yaşında)
Paris, Fransa
Defin yeriPère Lachaise Mezarlığı
Diğer ad(lar)ıColette; Colette Willy
MeslekYazar
İşverenLe Figaro
Önemli eser(ler)Gigi
Evlilik
  • Willy (1893 - 1906)
  • Henry de Jouvenel (1912 - 1923)
  • Maurice Goudeket (1925)
Çocuk(lar)Colette de Jouvenel
ÖdüllerGrand officier de la Légion d'honneur (1953)
İmza

Sidonie-Gabrielle Colette (d. 28 Ocak 1873 - ö. 3 Ağustos 1954), Fransız oyun yazarı. 1944'te kaleme aldığı Gigi adlı eseriyle bilinir. Gigi yönetmen Vincente Minnelli tarafından 1958 yılında sinemaya uyarlanmıştır.

Kariyeri

Başarısız bir yazar olan ilk kocası Henri Gauthier-Villars yönetiminde özyaşamsal çizgiler taşıyan ve çok sevilen Claudine romanlarını kaleme almaya başladı. 1900'lü yılların başında Claudine Okulda, Claudine Paris'te, Claudine Evli, Claudine Gidiyor adlı kitapları çıkardı. Sözü edilen bu kitaplarda yaşamı tanımaya çalışan akıllı bir kadının çocukluğunu, gençliğini ve evliliğini anlatır. Dört kitabında ortak kahramanı olan Claudine'ın, özgürlüğünü kazanmaya çabaları burjuva toplumu fazla irdelemeden erotik bir sonla noktalanır. Yazdıklarıyla kendi yaşamını temel olarak ortaya koyarak gerek Claudine'ın Evi gerekse Sido adlı romanlarında kendi çocukluğunu, yaşadığı memleketin özelliklerini ve annesini anlatır.

Yapıtlarında Paris müzikhol dünyasını da sık sık irdeleyen yazar, bu çevreyi olabildiğince açık bir dille konu etmekle birlikte toplumsal-eleştirel derinlik kazandıramaz. Genç bir teğmene duyduğu aşk nedeniyle kendi kişiliğini bulan revü şarkıcısı Mitsou ve zengin bir hayat kadını olan annesinin bir arkadaşıyla dostluk kuran üçkağıtçı Cheri'nin yaşamını anlattığı romanlar, yazarın olaylar karşısındaki yüzeysel değerlendirmelerine ışık tutacak niteliktedir.

Yirmi yaşında iken, otuz dört yaşında olan ve o zamanda edebiyat dünyasında isim yapan Willy ile evlilik yapan Colette, eşi ile birlikte çocukluk dönemi anıların yazdı. Claudine dizisi (1900-1903), 1904 senesinde Dialogues de bêtes'i kendi ismiyle yayımladıktan sonrasında, 1906 yılında eşinden ayrıldı. Pantomim oyunculuğu gerçekleştirerek Fransa'yı gezdiği 6 yıl boyunca yazmayı sürdürdü. Bu dönemde Retraite sentimentale (1907), özellikle yalnızlık konusunu işleyen Les Vrilles de la vigne (1908) ve La Vagabonde (1910) adlı eserlerini yayımladı.

Yeşil Başaklar ve Kediler adlı romanlarında aşk ilişkilerini inceleyen, özellikle de kadınların duygu dünyasını, kendi çevre ve yaşam koşulları içinde ince bir duyarlılıkla ele alan yazarın kedilere olan merakı oldukça meşhurdur.[1]

1954'te Paris'te ölen Colette'nin mezarı Père Lachaise Mezarlığı'ndadır.

Eserleri

  • Claudine à l'école (1900)
  • Claudine à Paris (1901)
  • Claudine en ménage (1902) - Claudine'nin Evi, 1960, MEB Yayınları
  • Claudine s'en va (1903)
  • Dialogues de bêtes (1904)
  • La Retraite sentimentale (1907) - Hissi İnziva, 1958, İlhami Alpagut Yayınevi
  • Les Vrilles de la vigne (1908)
  • La Vagabonde (1910) - Avare Kadın, 1957, MEB Yayınları
  • L'Envers du music hall (1913)
  • L'Entrave (1913)
  • La Paix chez les bêtes (1916)
  • L'Enfant et les sortilèges (1917)
  • Mitsou (1919)
  • Chéri (1920) - Cicim, Çev.: Azra Erhat, 1955, Varlık Yayınları
  • La Maison de Claudine (1922)
  • L'Autre Femme (1922)
  • Le Blé en herbe (1923)
  • La Fin de Chéri (1926)
  • La Naissance du jour (1928)
  • Sido (1929)
  • La Seconde (1929)
  • Le Pur et l'Impur (1932)
  • La Chatte (1933) - Dişi Kedi, Çev.: Azra Erhat, 1954, Varlık Yayınları
  • Duo (1934)
  • Julie de Carneilhan (1941)
  • Le Képi (1943)
  • Gigi (1944) - Gigi (Bir Sevginin Hikâyesi), 1960, Hür Yayınları
  • Paris de ma fenêtre (1944)
  • L'Étoile Vesper (1946)
  • Le Fanal Bleu (1949)
  • Paradis terrestre (Fotoğraflar: Izis Bidermanas) (1953)

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Salâh Birsel (1988). Kediler. Bağlam Yayınları. s. 59. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Victor Hugo</span> French romancı ve şair (1802–1885)

Victor Marie Hugo Romantizm akımına bağlı Fransız şair, romancı ve oyun yazarı. En büyük ve ünlü Fransız yazarlardan biri kabul edilir. Hugo'nun Fransa'daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir. Pek çok şiirinin içinde özellikle Les Contemplations ve La Légende des siècles büyük saygı görür. Fransa dışında en çok Sefiller ve Notre Dame'ın Kamburu romanlarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Guy de Maupassant</span> Fransız yazar (1850 – 1893)

Guy de Maupassant Fransız romancı ve kısa öykü yazarı.

Tahsin Yücel,, Türk akademisyen, öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Alphonse de Lamartine</span> Fransız yazar, şair ve siyasetçi (1790 - 1869)

Alphonse Marie Louise Prat de Lamartine, Fransız yazar, şair ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Marquis de Sade</span> Fransız erotik edebiyat yazarı ve sadizmin öncüsü

Donatien Alphonse François le Marquis de Sade, Fransız aristokrat ve felsefe yazarıdır. Erotik edebiyatın önemli yazarlarındandır. Genellikle sert pornografik yazılar yazardı.

<span class="mw-page-title-main">François Rabelais</span> Fransız yazar, doktor, Rönesans düşünürü, keşiş ve Antik Grekçe bilgini

François Rabelais, Fransız yazar, doktor, Rönesans düşünürü, keşiş ve Antik Grekçe bilgini. İsminin harflerinin yerini değiştirerek oluşturduğu Alcofribas Nasier mahlası veya Séraphin Calobarsy olarak da tanınır. Tarihsel olarak elimizdeki bilgiler ve eserlerden onun bir fantezi, hiciv, grotesk, müstehcen güldürü ve şarkı yazarı olduğunu biliyoruz. Bir baba ile oğlunun hikâyelerinden oluşan Gargantua ve Pantagruel baş yapıtlarıdır. Rabelais klasik dünya edebiyatının büyük yazarları arasında sayılmakta ve modern Avrupa edebiyatının kurucularından olduğu kabul edilmektedir. Hümanizmin öncülerindendir, Desiderus Erasmus'la çağdaştır. Jean Paul Sartre, Rabelais'nin üslubuna hayranlığını saklamaz ve onun Avrupa düşüncesinin ve Hümanizmin tekamülü açısından önemini Erasmus ile Montaigne arasında köprü olmak derecesinde görür.

<span class="mw-page-title-main">Octave Mirbeau</span>

Octave Mirbeau Fransız gazeteci, sanat eleştirmeni romancı ve drama yazarı. Mirbeau, Académie Goncourt'un on üyesinden biriydi. Avrupa genelinde bir üne kavuşmuş ve büyük popülarite elde etmiş; aynı zamanda edebi ve sanatsal avangartlar tarafından da takdir edilmiştir. Ayrıca roman türünün gelişimine katkıda bulunan yenilikçi bir roman yazarı ve hem klasik hem de modern özellikler taşıyan bir oyun yazarı olarak ün salmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Eyüboğlu</span> Türk yazar, akademisyen ve çevirmen

Sabahattin Eyüboğlu, Türk yazar, çevirmen ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Azra Erhat</span> Türk yazar, akademisyen ve çevirmen

Azra Erhat, Türk deneme ve inceleme yazarı, Eski Yunan ve Roma dilleri uzmanı, filolog, arkeolog, çevirmen ve düşünce insanı. Özellikle Eski Yunan klasiklerinden yaptığı çevirilerle tanınmıştır. A. Kadir ile birlikte gerçekleştirdiği İlyada ve Odissea çevirileri referans kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Edmond Rostand</span> Fransız şair ve oyun yazarı

Edmond Eugène Alexis Rostand Fransız şair ve oyun yazarı. Neo-romantizm akımına bağlıdır ve en çok Cyrano de Bergerac isimli tiyatro oyunu ile bilinir. Rostand'ın romantik tiyatro oyunları ondokuzuncu yüzyılda pek popüler olan natüralist tiyatrodan çok farklıdır. Bir diğer Rostand eseri Les Romanesques bir müzikal komedi olan The Fantasticks'e uyarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Georges Simenon</span> Belçikalı yazar (1903 – 1989)

Georges Joseph Christian Simenon, Fransızca yazmış Belçikalı yazardır. Kahramanı dedektif Maigret olan polisiye romanlarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Hector Berlioz</span> Fransız besteci ve orkestra şefi (1803 – 1869)

Louis Hector Berlioz. Fransız besteci, yazar ve müzik eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">Françoise Sagan</span> Fransız yazar (1935 – 2004)

Françoise Sagan veya asıl adıyla Françoise Quoirez, Fransız oyun yazarı, romancı ve senaryo yazarı. Sanatçı, François Mauriac tarafından verilen "alımlı küçük canavar" takma adıyla da bilinmektedir. Sagan, havalı burjuva karakterler içeren güçlü romantik eserleriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yiğit Bener</span>

Eşref Yiğit Bener, Türk yazar ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Teresa de la Parra</span> Venezuelalı romancı (1890-1936)

Teresa de la Parra , Venezuelalı romancı.

<span class="mw-page-title-main">Marie-José Nat</span> Fransız oyuncu (1940 – 2019)

Marie-José Nat Fransız sinema ve televizyon oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Dominique Sanda</span> Fransız oyuncu (d. 1951)

Dominique Marie-Françoise Renée Varaigne, bilinen adıyla Dominique Sanda, Fransız oyuncu ve eski manken.

<span class="mw-page-title-main">François Fénelon</span> Fransız piskopos (1651 – 1715)

François de Salignac de la Mothe-Fénelon, daha çok bilinen adıyla François Fénelon, Fransız Roma Katolik başpiskoposu, ilahiyatçı, klasik şair ve yazar. Bugün çoğunlukla, 1699'da yayınlanan Les Aventures de Télémaque adlı kitabının yazarı olarak anılmaktadır.

Dişi Kedi, Fransız yazar Colette'in novella türünde bir eseridir. 1933 yılında yayınlanan eser Azra Erhat tarafından Türkçeye kazandırılmıştır. Yazar bu kitapta kadın-erkek ilişkilerini bir kedinin yardımıyla mercek altına alır.

Pechon de Ruby, 1596 yılında Lyon'da yayımlanmış La Vie genereuse des Mercelots, Gueuz et Boesmiens adındaki eserin bilinmeyen bir yazarının seçtiği takma isimdir. Bu eser, Fransa'da tamamen gezginlerin yaşamına adanmış ilk kitap niteliğinde olmakla birlikte, aynı zamanda birinci tekil şahısla anlatılan ilk Fransız pikaresk romanıdır. Yazar, eserini otobiyografik olarak sunmuştur.