| Coleophora afghana | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Korunma durumu | |||||||||||||||
| Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Coleophora afghana | |||||||||||||||
Coleophora afghana, Coleophora cinsine bağlı bir hayvan türüdür.[1]
Wikimedia Commons'ta Coleophora afghana ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Coleophora afghana ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.
Sinonim veya eş anlamlılık, canlıların latince isimlerinin birden fazla olması. Tabiattaki taksonlar bilim alemi içinde ilk defa tespit edildikleri zaman elde edilen ilk örneklere dayanarak morfolojik özellikleri tanımlanır ve takson nomenklatür kurallarına uygun biçimde isimlendirilir. Verilen ismin binominal olmasının yanı sıra, bir tanıma sahip olması da şarttır.
Tacikler, çoğunluğu Afganistan'da ve Tacikistan'da yaşayan İranlı bir ulustur.
Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.
Kandehar, Afganistan'ın Kandehar Vilayeti'nin yönetim merkezi olan şehir.
Yahudilerin 2000 yıldan fazla yaşadığı Afganistan'da dış göçler nedeniyle nüfus zamanla büyük miktarda azalmıştır. Afgan Yahudi cemaatleri bugün en çok İsrail'de ve bir kısmı da ABD'de varlıklarını sürdürmektedir. Bugün Afganistan'da Zablon Simintov isimli tek bir Yahudi kalmıştır. Zablon, Afganistan'ın başkenti Kâbil'deki köhne sinagogun bakımıyla ilgilenmektedir; dünyanın çeşitli yerlerindeki Müslüman ve Yahudilerden gelen yardımlarla yaşamını sürdürmektedir.
Hazaralar, Afganistan nüfusunun yaklaşık %9'unu oluşturan etnik grup. Hazaralar, çoğunlukla Şiî inancına sahiptirler ve bazıları Sünni. Yoğun olarak Bamyan'ı da içine alan Hazaristan bölgesinde yaşarlar. Hazaralar, Afganistan'daki en kalabalık üçüncü etnik gruptur. Ayrıca 650.000 ve 900.000 arasında olduğu tahmin edilen nüfuslarıyla Pakistan'daki azınlık gruplardan biridir. Pakistan'daki Hazara nüfusunun çoğu Ketta şehrinde yaşar.
Afgan pasaportu Pasaport Genel Müdürlüğü tarafından uluslararası seyahat amacıyla Afgan vatandaşlarına verilir. Geçerli bir Afgan kimlik kartına (Tazkira) sahip olan her kişi, her 5-10 yılda bir yenilenen bir Afgan pasaportu için başvurabilir ve alabilir.
Görerek iz süren tazılar, kokudan ziyade görme duyuları ile iz süren bir tazı grubu. Bu gruba örnek olarak yarış tazısı, İrlanda kurt köpeği, Afgan tazısı ve Saluki verilebilir.
Tüm ülkelerin vatandaşlarının Afganistan'ı ziyaret etmek için vize almaları gerekmektedir. Tek muafiyet, Afganistan'da doğan, Afgan bir ebeveynden veya Afganistan'da doğmuş bir ebeveynden doğan yolculardır. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşüşü'nün ardından, Uluslararası alanda tanınan eski hükûmet olan Afganistan İslam Cumhuriyeti tarafından kurulan diplomatik misyonlarına, çalışmalarını sürdürmeleri için Taliban tarafından talimat verildi. Taliban hükûmeti, Afganistan'a giriş için bu temsilcilikler tarafından verilen vizeleri kabul ediyor. Bazı Afganistan temsilcilikleri vize vermeyi durdurdu, diğer konsolosluklar ise vize vermeye devam etti.
Muhammed Eşref Gani Ahmedzay, Eylül 2014-Ağustos 2021 tarihleri arasında Afganistan'ın 5. cumhurbaşkanı ve Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin 2. ve son cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Afgan politikacı, ekonomist ve antropolog. Hükûmeti Taliban tarafından devrildi.
Ulusal Güvenlik Müdürlüğü Afganistan Hükûmetinin iç istihbarat ve güvenlik servisiydi. Merkezi Kabil'deydi ve Afganistan'ın 34 ilinin tümünde saha ofisleri ve eğitim tesisleri vardı. Doğrudan başkana ve meclise karşı sorumluydu. Çoğunluğu ABD Department of Homeland Security tarafından ve geri kalanı NATO ülkeleri tarafından eğitilmiş, aktif olduğu dönemde tahmini olarak 15,000-30,000 personeli olduğu düşünülmüştür. Ulusal Güvenlik Müdürlüğü, Afgan Ulusal Güvenlik Güçlerinin (ANSF) bir parçasıydı.
Afganistan 13 Yaz Olimpiyat Oyunlarında mücadele etmiştir. Kış Olimpiyat Oyunlarına katılım sağlamamıştır.
Azize Sıddiki veya Aziza Siddiqui özellikle kadın hakları konusunda çalışmalar yapan Afgan aktivist. Afgan sivil toplum kuruluşları kadın hakları koordinatörlüğü görevinde bulundu. Özellikle kırsal kesimlerde yaşayan kadınlara yönelik olarak eğitimler icra etti. Bu eğitimlerde kadınlara hakları anlatıldı, bilinçlenmeleri hedeflendi. Sıddiki bu çalışmalarıyla ilgili olarak defalarca tehdit edildi. Afganistan doğumlu olan Sıddiki, savaş dolayısıyla 8 yaşındayken ailesiyle birlikte Pakistan’a göç etti. Fakat 2003 yılında kadın hakları konusunda çalışmak üzere Afganistan'a geri döndü. 2007 yılında Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü’ne layık görüldü. Fakat aldığı ödülden sonra güvenlik gerekçesiyle ülkesine geri dönemedi ve Amerika Birleşik Devletleri’nden sığınma hakkı elde ederek ABD'de yaşamına devam etti. 2008 yılında engelli olanlar başta olmak üzere göçmenlere yardımcı olan Bi-lingual International Assistant Services (BIAS) ’nde çalışmaya başladı. 2009 yılında Sıddıki Gitana Productions tarafından verilen ‘’’Yılın Olağanüstü İnsanı’' ödülüne layık görüldü.
Nilüfer Rahmani Afganistan tarihinde ilk kadın sabit kanat hava kuvvetleri pilotu ve 2001 yılında Taliban'ın düşüşünden bu yana Afgan ordusundaki ilk kadın pilottur. Ailesinden ölüm tehditleri almasına rağmen, eğitimini tamamlamak için yılmadı ve 2015 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülünü kazandı.
Nesrin Oryahil Afgan bakan, kadın doğum uzmanı doktor ve ebe.
Afganistan turizm Bilgi ve Kültür Bakanlığı tarafından düzenlenir. Afganistan'da faaliyet gösteren en az 350 turizm şirketi bulunmaktadır. Turizm, onlarca yıllık savaşın ardından gelen 1978 Sevr Devrimi'nden önce zirvedeydi. Afganistan'a giriş için geçerli bir vize ve pasaport gerekmektedir. 1999'da Birleşmiş Milletler Kabil'de kalmanın günlük maliyetini 70 ABD doları olarak hesapladı.
Ariana Afghan Airlines Co. Ltd., aynı zamanda Ariana olarak da bilinir, Afganistan'ın en büyük havayolu şirketi ve ülkenin bayrak taşıyıcı havayoludur. 1955 yılında kurulan Ariana, Afganistan'ın en eski havayolu şirketidir. Şirketin ana üssü Kabil Uluslararası Havaalanı'dır; bu havaalanından ülke uçuşlar ve aynı zamanda Afganistan'ın Hindistan, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerle bağlantısını sağlayan uluslararası uçuşları düzenler. Hava yolunun merkezi Shāre Naw, Kabil olup tamamen Afgan hükûmetine aittir. Ariana Afghan Hava Yolları Ekim 2006 Avrupa Birliği'nde uçması yasaklanan hava taşıyıcıları listesinde yer almaktadır.
2021 Taliban saldırısı, Taliban ve müttefik militan grupların Afganistan İslam Cumhuriyeti ve müttefiklerine karşı 1 Mayıs 2021'de başlayan ve 15 Ağustos 2021'de Kabil'in Düşüşü ile biten büyük bir saldırıydı. Saldırı sonucunda Taliban ülkeyi ele geçirdi ve Afganistan İslam Emirliği'ni kurdu.
Afganistan başbakanı, resmi adıyla Afganistan İslam Emirliği başbakanı, Afganistan'ın hükûmet başkanıdır.