İçeriğe atla

Cocorta Kilisesi

Koordinatlar: 41°13′11″K 43°05′41″D / 41.21972°K 43.09472°D / 41.21972; 43.09472
Cocorta Kilisesi
Harita
Temel bilgiler
KonumKayabeyi, Çıldır
Koordinatlar41°13′11″K 43°05′41″D / 41.21972°K 43.09472°D / 41.21972; 43.09472
İnançDoğu Ortodoks Kilisesi
MezhepGürcü Ortodoks Kilisesi
DurumYıkılmış
Mimari
Mimari türTek nefli kilise
Mimari biçimGürcü mimarisi
Tamamlanma? Orta Çağ
Özellikler
MalzemelerKesme taş

Cocorta Kilisesi (Gürcüce: ჯოჯორთას ეკლესია), Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Kayabeyi köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir. Eski bir yerleşim olan Cocorta köyünün kilisesiydi.[1]

Tarihçe

Cocorta köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Cavaheti'de yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Cocorta köyünde 9 Hristiyan hane yaşıyordu. Bu yerleşimi bir Gürcü köyü olduğu vergi vermekle yükümlü hane reislerinin adlarından anlaşılmaktadır. Bu kayıt Cocorta Kilisesi'nin Osmanlı döneminden önce inşa edildiğini göstermesi açısından önemlidir.[2][3] Bu yerleşim 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Cocorta (جوجورطە) olarak geçmekle birlikte, daha sonra köy olmaktan çıkmıştır.[4]

Mimari

Cocorta Kilisesi, eski bir köy olan Okoşeti'nin (Akıncı) 1,5 kilometre güneydoğusunda, bugün terk edilmiş bir yerleşim olan Cocorta köyünün güney kısmında inşa edilmiş tek nefli bir yapıdır. Söz konusu köyün kilisesi olan yapı, yol genişletme çalışması sırasında tamamen yıkılmıştır. Bugüne kalan kesme taşlar Cocorta Kilisesi'nin inşasında kesme taş kullanıldığını göstermektedir. Bu taşlardan birinin saçak silmesi olduğu tahmin edilmektedir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 138. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
  2. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 290". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  3. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 428". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  4. ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 764.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yurtbekler, Posof</span>

Yurtbekler, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Bağdaşen, Ardahan</span>

Bağdaşen, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Orca, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nda, Paravani Irmağı'nın sağ kolu olan Baraleti Deresi kıyısında, deniz seviyesinden 1.680 metre yükseklikte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Çatalköprü, Ardahan</span>

Çatalköprü, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kartalpınar, Ardahan</span> Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köy

Kartalpınar, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Tepeler</span>

Tepeler, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan</span> Osmanlı İmparatorluğundaki bir tahrir defteri

Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan, Osmanlı Devleti tarafından 1595 yılında, hazine gelirlerini tespit etmek amacıyla, Gürcistan’dan ele geçirilmiş toprakların tahririyle oluşturulmuş mufassal defterdir. Tahrir defteri, Osmanlıların ele geçirdiği Samtshe-Saatabago topraklarının 16. yüzyılın son çeyreğindeki toplumsal ve ekonomik, siyasal tarih ve tarihsel coğrafya konularında araştırma yapanlar için eşsiz bir kaynaktır.

Toloşi, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nde bir köydür. Mtkvari Nehri'nin sol kıyısında, deniz seviyesinden 1.110 metre yükseklikte yer alır. Aspindza kasabasına 15 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mushi</span>

Mushi, Gürcistan’nın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir köydür. Ahaltsihe Havzası'nda, Uraveli Deresi'nin sağ yakasında, deniz seviyesinden 1.100 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 16 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hizabavra</span>

Hizabavra, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nun batı kısmında, Paravani'nin sağ kolu olan Çobareti Deresi kıyısında, deniz seviyesinden 1.590 metre yükseklikte yer alır. Aspindza kasabasına 19 km uzaklıktadır.

Tataleti Kilisesi, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Tataleti olan Baltalı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Yapı, büyük ölçüde zarar görmüş halede günümüze ulaşmıştır.

Tagureti Kilisesi, Tavgeti Kilisesi olarak da bilinir, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.

Orbuha Kalesi, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Serinkuyu köyünün sınırları içinde ilk çağlardan kalma megalit bir yapıdır. Kale olduğunu tahmin edilen yapı, ortadan kalkmış olan Orbuha köyünde bulunmaktadır.

Balvana Harabeleri, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı ve eski adı Vardosani olan Yamaçyolu sınırları içinde geniş bir alana yayılan eski bir yerleşimin kalıntılarıdır.

Mglivani Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Çayağzı köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Ortadan kalkmış olan Mglivani köyünün kilisesiydi. Mglinavi Kilisesi olarak da bilinir.

Bebereki Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Bebereki olan Çetinsu köyünde Orta Çağda Gürcülerden kalma bir kilisedir.

Tetrtsihe Kilisesi, tarihsel Palakatsio bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Tetrtsihe olan Akçakale köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Petre-Pavle, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Komki olan Tepeler köyünün sınırları içinde eski bir köy ve bu köye ait kalıntılardır.

Anuşivani, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Komki olan Tepeler köyünün sınırları içinde eski bir köy ve bu köye ait kilisedir.

Abuli, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Küçük Abuli Dağı'nın eteğinde, Paravani Irmağı'nın sağ kolu olan Abuli Deresi'nin kaynaklandığı yerde, deniz seviyesinden 1.960 metre yükseklikte yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.