İçeriğe atla

Cobitidae

Cobitidae
Cobitis biwae
Cobitis paludica
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Teleostei
Takım:Cypriniformes
Üst familya:Cobitoidea
Familya:Cobitidae
Swainson, 1838
Tip tür
Cobitis taenia
Linnaeus, 1758
Cinsler

Cobitidae ("gerçek çoprabalıkları" olarak da bilinir), Eski Dünya tatlı su balıklarının bir familyasıdır. Avrasya'da ve Fas'ta bulunurlar ve nehir ekosistemlerinde yaşarlar. Bugün, çoğu "çoprabalığı" diğer familyalara yerleştirilmiştir (aşağıya bakınız). Familya, yaklaşık 260 tanımlanmış tür içerir. Yeni türler düzenli olarak tanımlanmaya devam ediyor.[2][3][4]

Açıklama ve ekoloji

Cobitidae'nin vücut formları, vermiform (solucan) şeklinde, uzun ve ince olma eğilimindedir. Çoğu gerçek çoprabalığı gerçek pullara sahip değildir ve diğer birçok Cypriniformes veya yayın balığı gibi ağızlarında bıyık vardır (genellikle üç ila altı çift). Bu familyada tipik olarak bulunan diğer bazı özellikler, süpürücü bentik yaşam tarzlarına uygun, alta bakan küçük bir ağız, gözün altında erektil bir omurga ve tek sıra faringeal (boğaz) dişlerdir.

Gerçek çoprabalıkları çoğunlukla çöpçüdür ve her yerde bulunur, genellikle yiyecekleri konusunda çok seçici değildir. Suda yaşayan kabukluları, böcekleri ve diğer küçük omurgasızları ve ayrıca organik detritus artıklarını yiyebilirler. Birçoğu genellikle düşük kaliteli ötrofik sularda yaşar ve bu tür habitatlarla ilişkili tubifex solucanları ve benzeri bentolarla beslenir. Bu çoprabalığı balıklarından bazıları, atmosferik oksijeni yutarak ılık, çamurlu nehirlerde veya kirli havuzlarda düşük oksijen seviyelerine uyum sağlamıştır. Özellikle Cobitis ve özellikle Misgurnus cinsinden bazı türler, değişen hava basıncına duyarlıdır. Davranışlarını buna göre değiştirirler ve aktivitedeki bu değişiklikleri genellikle havadaki bir değişiklik takip ettiğinden, genellikle "hava durumu balıkları" veya "hava durumu çoprabalığı" olarak bilinirler.

Bazı Cobitidae türleri, istilacı türler olarak yerel yaban hayatı için sorun oluşturabilecekleri yabancı topraklara tanıtıldı.[5] Çoğu göçmen balık olan diğer gerçek çoprabalığı, habitat tahribatı, kimyasal kirlilik ve barajdan ciddi şekilde etkilenmiştir ve bugün tehdit altındaki türler olarak kabul edilmektedir. Bazı göçmen türler popüler akvaryum balıklarıdır ve esaret altında yetiştirilmeleri çok zor olduğundan, aşırı avlanma bazı durumlarda adi stokları ciddi şekilde tüketmiştir.

Sistematik

Diğer "çoprabalıkları" eskiden bu familyya dahildi, ancak günümüzde Cypriniformes takımının belirgin üyeleri olarak kabul ediliyor. Cobitidae, Catostomidae ile birlikte "çoprabalığı" üst familyası Cobitoidea'yı oluşturur. Bununla birlikte, emici çoprabalığı (Gyrinocheilidae), emicilerin akrabaları olarak kolayca tanınabilir.[3]

Sonunda, tepe akıntısı çoprabalığı, diğer iki varsayılan Cobitoidea'dan gerçek çoprabalığı'na daha çok benzese de, kendi başlarına bir aile olarak daha iyi kabul edilecek kadar farklı olarak kabul edildi - Balitoridae. Ve "emici Cobitoidea" gerçekten oldukça uzak, hatta belki de Cyprinidae'ye belirgin şekilde daha yakın göründüğü için, bu nedenle eski üst aile Catostomoidea yeniden doğrulamayı garanti ediyor. Son olarak, şaşırtıcı dağ sazanları, son zamanlarda en sık Psilorhynchidae familyası olarak kabul edildi. Yine de bir dizi sistematik şemada Balitoridae'ye (veya bunlar Cobitidae'ye dahil edildiğinde Balitorinae'ye) yerleştirildiler. Aslında, çoprabalığı benzeri sazanlar gibi görünüyorlar ve Cyprinidae'ye aitler.[6]

2012 yılında, Maurice Kottelat çoprabalıklarını inceledi, eski alt familyası Botiinae'yi kendi ailesi Botiidae'ye yükseltti ve Serpenticobitis cinsi için Serpenticobitidae ailesini kurdu.[7]

Misgurnus fossilis
Canthophrys gongota

İnsanlar tarafından kullanımı

Bazı gerçek çoprabalıkları, Japonya gibi Doğu Asya ülkelerinde yemek balıkları olarak popülerdir. Bunlar balıkçılıkta veya yetiştiricilikte önemlidir. Küçük türler bazen yem için yakalanabilir.

Akvaryum balığı olarak

Pangio kuhlii

Daha parlak renkli türlerin çoğu tatlı su akvaryumcuları arasında popülerdir, bu nedenle akvaryum ticaretinde önemlidir. Akvaryum ticaretinde sıklıkla karşılaşılan bazı Cobitidae türleri şunlardır:

  • Misgurnus anguillicaudatus
  • Acantopsis choirorhynchus
  • Pangio kuhlii

Kaynakça

  1. ^ Page, L.M.; Tangjitjaroen, W. (2015). "Aperioptus pictorius Richardson 1848 is a senior synonym of Acanthopsoides molobrion Siebert 1991, and Aperioptus is a senior synonym of Acanthopsoides Fowler 1934 (Cypriniformes: Cobitidae)" (PDF). Zootaxa. 3962 (1): 179-181. doi:10.11646/zootaxa.3962.1.10. PMID 26249384. 23 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Ekim 2021. 
  2. ^ Froese, Rainer, ve Daniel Pauly, vd. (2015). FishBase'de "Cobitidae". sürüm: October 2015.
  3. ^ a b Nelson, J.S. (2006): Fishes of the World. John Wiley & Sons, Inc. 0-471-25031-7
  4. ^ Perdices, A., Bohlen, J., Šlechtová, V. & Doadrio, I. (2016): Molecular Evidence for Multiple Origins of the European Spined Loaches (Teleostei, Cobitidae). PLoS ONE, 11 (1): e0144628.
  5. ^ Misgurnus anguillicaudatus (fish) 27 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISSG Global Invasive Species Database
  6. ^ He S.-P.; Gub X.; Mayden R.L.; Chen W.-J.; Conway K.W.; Chen Y.-Y. (2008). "Phylogenetic position of the enigmatic genus Psilorhynchus (Ostariophysi: Cypriniformes): Evidence from the mitochondrial genome". Molecular Phylogenetics and Evolution. 47 (1): 419-425. doi:10.1016/j.ympev.2007.10.012. PMID 18053751. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2021. 
  7. ^ Kottelat M (2012). "Conspectus cobitidum: an inventory of the loaches of the world (Teleostei: Cypriniformes: Cobitoidei)" (PDF). The Raffles Bulletin of Zoology. Suppl. 26: 1-199. 11 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur:

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kalamar</span> balık türü

Kalamar, 250'den fazla türle, kalamarların zoolojik takımı (Teuthida) günümüz kafadanbacaklıları içindeki en büyük grubu temsil etmektedir. Gerçek mürekkep balığı (Sepiida), cüce mürekkep balığı (Sepiolida) ve kendi grubu Spirulida'yı temsil eden post sincap balığı ile birlikte mürekkep balıkları on kollu mürekkep balığı (Decabrachia) takımını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Balık</span> solungaç taşıyan, tetrapod olmayan ve suda yaşayan omurgalı hayvan

Balıklar poikloterm olan, neredeyse sadece suda yaşayan ve solungaçları ile solunum yapan, soğuk kanlı, yürekleri çift gözlü, çoğunun vücudu pullu, genellikle yumurta ile üreyen omurgalı hayvanlardır. Bazı türler canlı doğurarak ürer. Mesela tatlı su balıklarından Lepistes'in yumurtaları anne karnında çatlar ve canlı doğum gerçekleşir. Çiklitgillerde ise kuluçka süresi dişinin ağzında gerçekleşir. Ağzında yumurtaları çeviren, mantarlaşmasını engelleyen dişi yumurtalar çatlayana hatta yavrular serbestçe yüzmeye başlayana kadar onları ağzındaki kesesinde korur. Balıklar su yaşamındaki en önemli varlıklardan bir tanesidir. Nehir, göl, akarsu, okyanus ve denizlerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Omurgalılar</span> kordalılar alt şubesi

Omurgalılar, hayvanlar aleminin kordalılar şubesine ait bir alt şubedir.

<span class="mw-page-title-main">Sazan</span>

Sazan, sazangiller (Cyprinidae) familyasına adını veren tatlı su balığı. Göl ve yavaş akan derelerde bulunur. Uzun gövdeli, solucan, böcek larvaları ve bitkilerle beslenen bir dip balığıdır. 1,5 metre boyunda, 35 kg ağırlıkta olanları vardır. Ömrü 40-50 yıla kadar varabilir. Türkiye'nin Akdeniz ve Güneydogu bölgesi haricinde her yerinde bulunur. Ancak, Akdeniz Bölgesinin en önemli akarsularından olan Göksu Irmağı'nda bol miktarda sazan yaşamakta ve ağırlıkları 10-12 kilograma ulaşabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaya balığı</span>

Kaya balığı, oldukça geniş bir balık türü ailesi olan 200'den fazla cinsi ve 2.000'den fazla türü bulunan Gobiidae familyasından bir balıktır. Çoğunluğu tipik olarak 10 cm büyüklüğünde olup, göreceli olarak oldukça küçüktürler. Bu türden Trimmatom nanus ve Cüce kayabalığı, dünya üzerinde bilinen en küçük omurgalı türlerindendir ve büyüdüklerinde boyları 1 cm'nin (3/8) altında olur. Gobioides ve Periophthalmodon cinsleri gibi bazı kaya balığı türleri ise 30 cm (1 ft) uzunluğa kadar ulaşabilir veya bu boyu da aşabilirler. Az sayıda insan için bir gıda olarak önemi bulunmasına rağmen, özellikle morina, mezgit balığı, barramundi, yassı balıklar kadar ticari açıdan önemi olan balıklardır. Pek çok ülkede önemli bir av türüdürler. Brachygobius gibi bazı kaya balığı türlerine ise, akvaryumlarda beslemek için yoğun ilgi gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvanat bahçesi</span> genellikle her tür hayvanın doğal şartlarda beslendiği, korunduğu, sergilendiği büyük bahçe

Hayvanat bahçeleri, farklı coğrafyalara ait hayvanların, doğal veya yapay engellerle sınırlandırılmış alanlarda kent insanlarıyla buluşturulduğu mekanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sazangiller</span>

Cyprinidae veya Sazangiller, çok sayıda tatlısu balık türlerini kapsayan ve Cypriniformes takımına ait olan bir balık familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Characiformes</span>

Characiformes, Işınsal yüzgeçliler sınıfından Ostariophysi üst takımına ait bir balık takımı. Örneğin piranalar, tetra balıkları ve neon balıkları gibi birkaç bin balık türünü kapsayan en büyük takımlardan biridir.

<i>Japon balığı</i> Akvaryumlarda yaygın olan tatlı su balığı

Japon balığı,, Sazangiller familyasına ait Sazansılar takımındaki tatlı su balıklarıdır. Genellikle kapalı alan akvaryumlarında evcil hayvan olarak beslenir ve en popüler akvaryum balıklarından biridir. Doğaya salınan Japon balıkları, Kuzey Amerika'nın bazı bölgelerinde istilacı ve zararlı tür haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kavgacı siyam balığı</span>

Kavgacı siyam balığı Betta cinsine ait bir balık türü. Yaygın olarak akvaryumlarda yetiştirilir. İki erkek aynı akvaryumda tutulursa ölümüne kavga ederler, adının kökeni de buna dayanır. Halk ağzında kısaca Beta olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Mangrov</span> Acı suda yetişen çalı

Mangrov, gelgit sonucu oluşan haliçlerde, tuzlu bataklıklarda ve çamurlu kıyılarda sık ormanlar oluşturan bazı ağaç ve çalı türlerine ve oluşturdukları ormanlara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Pirana</span> Güney Amerikadaki akarsularda yaşayan, etçil veya otçul olabilen balık

Güney Amerika'daki akarsularda yaşayan, küçük ama yırtıcılığıyla dikkat çeken bir düzineyi aşkın balık türü Pirana adıyla bilinir. Piranalar etobur ve otobur olarak iki sınıfa ayrılır. Bu balıklar tatlı su balıklarıdır, tuzlu suda yaşayamazlar. Bu balıklar tetralar gibi, saldırgan olmayan çok renkli birçok akvaryum balığının akrabasıdır. Piranalar çok geniş bir alanı kaplayan Amazon havzasındaki akarsularda ve Orinoko gibi yakınındaki ırmaklarda yaşarlar. İçlerinden 4-5 tür özellikle tehlikelidir. Ancak pacular saldırgan değildir.

<i>Ayı</i> memeli familyası

Ayılar veya Ayıgiller, Ursidae familyasının etçil memelileridir. Ayılar Köpeğimsiler veya köpek benzeri etoburlar olarak sınıflandırılır. Her ne kadar sadece sekiz ayı türü mevcut olsa da, Kuzey yarımkürede ve kısmen Güney yarımkürede çok çeşitli habitatlarda görülürler. Ayılar, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa ve Asya kıtalarında yaşarlar. Modern ayıların ortak özellikleri arasında, tıknaz bacaklı büyük gövdeleri, uzun burunları, küçük yuvarlak kulakları, tüylü saçları ve kısa kuyrukları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Tatlı su akvaryumu</span> dekoratif veya araştırma amaçlı ya da çok bilinen bir şekilde evcil hayvanların veya diğer organizmaların tatlı su içerisinde bulundurulduğu yuva

Tatlı su akvaryumu, dekoratif veya araştırma amaçlı ya da çok bilinen bir şekilde evcil hayvanların veya diğer organizmaların tatlı su içerisinde bulundurulduğu yuvadır. Modern akvaryumlar genellikle şeffaf cam veya akrilikten imal edilirler. Tipik sakinleri ise balık, bitki, amfibi, salyangoz, karides gibi omurgasızlardır.

<span class="mw-page-title-main">Yaldızlı pisi balığı</span> Balık türü

Yaldızlı Pisi Balığı, ticarî açıdan önemli bir yassı balıktır.

Capoeta banarescui veya Türkçede bilinen adlarıyla siraz balığı veya karabalık, sazangiller familyasından bir tatlı su balığıdır. Türkiye'ye endemik olan tür, ince veya kalın çakıllı zemini olan, hızlı akan sularda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Pentatomidae</span>

Pentatomidae, Pentatomoidea üstfamilyasına bağlı bir hayvan familyasıdır. Pentatomidae, Hemiptera takımına ait, genellikle kalkan böcekleri veya osurgan (koku) böcekleri olarak adlandırılan bir böcek ailesidir. Pentatomidae, üst aile Pentatomoidea'daki en büyük ailedir ve yaklaşık 900 cins ve 4700'den fazla tür içerir. Delici emici ağız parçalarına sahiptir ve çoğu, tarımsal mahsuller üzerinde ciddi zararlılar olan birkaç tür de dahil olmak üzere fitofagdır. Bununla birlikte, özellikle Asopinae alt familyasındaki bazı türler yırtıcıdır ve faydalı olarak kabul edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Convict cichlid</span>

Convict cichlid veya zebra ciklet, anavatanı Orta Amerika olan, Cichlidae familyasından bir tatlı su balık türüdür. Convict cichlid'ler popüler akvaryum balıklarıdır.

Sarmarutilus rubilio, Sarmarutilus cinsine bağlı İtalya'ya özgü bir tatlı su balık türüdür. Tanıtılan tür ve habitat kaybından dolayı soyu tehlike altındaki türlerdendir.