İçeriğe atla

Claudius Aelianus

Claudius Aelianus
Doğum175
Praneste, Roma
Ölüm235 (59-60 yaşlarında)
Roma
MilliyetRomalı
MeslekYazar ve retorik öğretmeni
Tanınma nedeniDe nature animalium (Hayvanların Doğası Üzerine) adlı yapıtı
EtkilendikleriPlaton, Aristoteles, İsokrates, Plutarhos ve Homeros

Claudius Aelianus (Praneste, Roma 175- Roma 235), Yunanca yazmış Romalı yazar ve retorik (belagat) öğretmeni.

Yunanca konuşup yazmadaki ustalığı dolayısıyla "tatlı dilli" olarak da anılırdı. Yapıtlarını Yunanca yazdı. Büyük hayranlık duyduğu Platon, Aristoteles, İsokrates, Plutarhos ve Homeros gibi yazarları özenle inceledi. Kendinden önceki yazarlardan aktardığı alıntıların günümüze kalmasını sağladığı için çok değerlidir.

Aelianus daha çok De nature animalium (Hayvanların Doğası Üzerine) adlı yapıtıyla tanınır. Kitap genellikle anektod, halk masalı ya da fabl türünde, ahlak dersi veren ilginç kuş ve hayvan öykülerinden oluşur. Bu öyküler Karanlık Çağlar boyunca sürecek olan hayvan kitapları ve tıp risaleleri geleneği için bir ilk örnek oluşturmuştur.

Aelianus Varia Historia (Çeşitli Öyküler) adlı yapıtında da insanları, görenekleri ve mucizevi olayları anektodlar biçiminde anlatır. Öteki yapıtlarından ancak bazı bölümler günümüze ulaşabilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Edebiyat</span> sözlü ya da yazılı anlatıma dayanan sanat

Edebiyat, yazın veya literatür, dil aracılığıyla; duygu, düşünce, hayal, olay, durum veya herhangi bir olgunun edebî bir tarzda ve etkili bir şekilde yazılı veya sözlü anlatımını gerçekleştiren; malzemesi söz ve ses; muhatabı insan olan bir sanat dalıdır. Edebî yazılar yazan sanatçılara edebiyatçı denir. Daha kısıtlayıcı bir tanımla, edebiyatın; bir sanat formu olarak oluşturulan yazılar olduğu düşünülmüştür. Bunun nedeni, günlük kullanımdan farklı olarak edebiyatın, dil ürünü olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Herodot</span> Antik Yunan tarihçi ve yazar (MÖ 484–425)

Herodot veya Herodotos, Ahameniş İmparatorluğu'nun bir parçası olan Karya bölgesinden, Yunan şehri Halikarnassos'ta doğmuş bir Yunan tarihçi, coğrafyacı ve yazardır. Sonradan Magna Graecia 'daki Thurii vatandaşlığına geçmiştir. Yunan-Pers Savaşları'nın ayrıntılı bir anlatımı olan Tarihler'i yazmasıyla tanınır. Herodot, tarihi olayların sistematik araştırmasını yapan ilk tarihçiydi. Antik Roma'da, ünlü Romalı hatip Cicero'nun ona verdiği Tarihin Babası unvanıyla anılmış ve tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diogenis Laertios</span> Yunan felsefe tarihçisi ve biyografi yazarı.

Diogenis Laertios Eski Yunan felsefesinin tarihini aktaran kitabıyla ün kazanmış olan Yunan felsefe tarihçisi ve biyografi yazarı. MS 3. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen ve hakkında çok az şey bilinen Laertios'un önemi "Ünlü Filozofların Yaşamları, Öğretileri ve Deyişleri" adlı eserinin, antik Yunan felsefesiyle ilgili ikinci elden bilgi kaynaklarının birincisi ve en önemlisi olmasından kaynaklanmaktadır. 10 kitaptan oluşan bu yapıtında 84 düşünürün yaşamı, yapıtları, doktrinleri ve felsefe okullarıyla ilgili bilgiler verir; yapıtları günümüze ulaşamamış kimi filozofların düşüncelerinden, şiirlerinden, sözlerinden ve mektuplarından alıntılar yapar.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Murathan Mungan</span> Türk yazar

Murathan Mungan, Türk yazar, oyun yazarı ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Ayşe Kulin</span> Türk yazar ve gazeteci

Ayşe Kulin, Türk yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Selma Lagerlöf</span> İsveçli yazar

Selma Lagerlöf İsveçli yazardır. Efsane ve masallara dayanan yapıtlarıyla tanınmıştır. Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan hem ilk kadın yazar, hem de ilk İsveçli yazardır.

<span class="mw-page-title-main">British Museum</span> Birleşik Krallık, Londrada bir ulusal müze

British Museum, İngiltere'nin Londra şehrinde bulunan bir insanlık tarihi, sanat ve kültür müzesidir. Sekiz milyon eserden oluşan kalıcı koleksiyonu, dünyanın en büyük ve en kapsamlı koleksiyonlarından biridir. Müze, başlangıcından günümüze kadar insan kültürünün öyküsünü kayıt altına almaktadır. British Museum, tüm bilgi alanlarını kapsayan ilk halka açık millî müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Strabon</span> Yunan tarihçi, coğrafyacı ve düşünür

Strabon, Yunan tarihçi, coğrafyacı ve filozoftur. Yaşadığı dönemde bilinen yerlere yapılan göçlere ve hangi milletlerin nerelerde yerleşmeler yaptığı üzerine gerçekleştirdiği çalışmalarla ün kazanmıştır. Roma aristokratlarıyla kan bağı olduğu düşünülmektedir. Bugünkü Amasya ili sınırlarının içinde varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Dünyanın ilk coğrafyacısı kabul edilir.

Ayla Kutlu, Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Pirandello</span>

Luigi Pirandello, İtalyan yazardır. Özellikle oyun yazarı olarak tanınmıştır. Roman ve kısa hikâyeleri de vardır. 1934 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Füruzan</span> Türk yazar (1932–2024)

Füruzan doğum adı ile Feruze Çerçi, Türk yazar, senarist ve yönetmen.

İtalyan Edebiyatı, İtalyan yazarlarca İtalyanca yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İtalya'nın siyasal birliğini 19. yüzyıla kadar kuramaması ve Katolik Kilisesi'nin etkisiyle, yazılı metinlerde uzun süre Latince kullanılmış ve yerel bir dilin yaygınlaşması öbür Avrupa ülkelerine göre daha geç başlamıştır. 12. ve 14. yüzyıllar arasında İtalya'da Fransızca düzyazı ve koşukla yazılmış romanslar okunmuş ve klasik metinlerden uyarlamalar yapılmıştır. Böylece 13. yüzyılda bir Fransız-İtalyan edebiyatı gelişmiştir. İtalyanlar Fransız öykülerini çoğu zaman uyarlayarak ve bunlara çeşitli eklemeler yaparak kaleme almışlardır. Bu edebiyatta Fransızca kullanılmakla birlikte, yazarlar yapıtlarına yer yer kendi lehçelerinin özelliklerini de katmışlardır.

Latin Amerika Edebiyatı, Latin Amerika'da İspanyolca ve Portekizce yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İlk yazılı metinler Yenidünya'nın İspanyol fatihlerinin İspanya'ya gönderdikleri raporlardı. İspanyollar'ın atılganlığı ve Amerika Yerlilerinin yiğitliği pek çok yazıya ve şiire esin kaynağı olmuştur. Bunların en ünlüsü İspanyol Alonso de Ercilay Zúñiga'nın (1533-1594), Şili Yerlilerinin soylu direnişini ve şairin bu dönemdeki acılarını dile getiren La Araucanadır. 20 binin üstünde koşuktan oluşan bu şiir yeni topraklardan fışkıran ilk gerçek edebiyat ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Semih Gümüş</span> Türk Yayıncı ve Eleştirmen

Semih Gümüş, Türk yayıncı ve eleştirmen. 1974'te Ankara Fen Lisesi'ne girdi, 1981'de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. İlk yazısı aynı yıl Yazko Edebiyat Dergisi'nde yayınlandı. 1981-1985 yıllarında Yarın Dergisi'nin genel yayın yönetmenliğini yaptı. 1995-2005 yıllarında Adam Öykü Dergisi'nin genel yayın yönetmenliğini yürüttü. 2006 Aralık ayında Notosöykü Dergisi'ni çıkardı ve şimdilerde bu derginin genel yayın yönetmenliğini yürütüyor. Kendine özgü bir eleştiri anlayışına sahip olan Semih Gümüş'ün 1991'de Roman Kitabı, 1994'te Kara Anlatı Yazarı, Karşılıksız Yazılar, Yazının ve Tarihin Bilinci, 1996'da Cevdet Kudret Eleştiri Ödülü'nü alan Başkaldırı ve Roman, 1999'da Öykünün Bahçesi, 2002'de Puslu Ada, 2003'te Yazının Sarkacı Roman, 2005'te Yazarın Yalnızlık Burcu adlı kitapları yayınlandı. Yazarın Belki Sonra Başka Şeyler de Konuşuruz isimli ilk romanı 2015'te, Yalnızlık Kime Benzer, isimli ikinci romanı ise 2017 Mart'ında Can Yayınları'ndan çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yiğit Bener</span>

Eşref Yiğit Bener, Türk yazar ve çevirmendir.

Manethon ya da Manetho, Mısırlı tarihçi ve rahip. MÖ 3. yüzyılda Mısır'a egemen olan Ptolemaios Hanedanı döneminde yaşamıştır. Manetho'nun Roma asıllı olduğu ve MS 200'lü yıllarda yaşadığını düşünen tarihçiler de bulunmaktadır. İlk iki Ptolemaios'un döneminde Yunanca olarak Mısır Anıları adlı eserinde ülkesinin tarihini yazmıştır. Yapıtı günümüze tam olarak kalmamıştır. Bunu Julius Africanus, Eusebius ve Josephus'un yapıtlarına alınmış özetlerinden ve parçalarından anlaşılmaktadır. Manetho bildiği firavunların listesini otuz sülaleye ayırmıştır. Bu bölüş yanlış olsa da bugün bilim dünyası tarafından kullanılmaktadır. Manetho'nun listesi uzun yıllar arkeologların dayandığı tek kaynak oldu.

<i>Bestiarum vocabulum</i>

Bestiarum vocabulum ya da Canavarlar Kitabı çıkışı İlk Çağ'a dayanan ama Orta Çağ'dan itibaren popüler olmuş, içinde çeşitli hayvanların, bitkilerin ve hatta taiların betimlenip tanımlandığı eserlerdir. Her bir "canavar"ın betimlemesi ve doğal yaşamının yanı sıra genellikle ahlâkî dersler de verilir. Bu dünyanın Tanrı'nın Sözü olduğu ve her yaşayan varlığın özel bir amacı olduğu inanışının bir yansımasıdır. Örneğin yavrularını kendi kanıyla besleyip yaşatmak için göğsünü yaraladığına inanılan pelikan İsa'nın yaşayan bir simgesidir. Bu kitaplar bu nedenle de Batı uygarlığında Hristiyan sanatı ve edebiyatında hayvanların sembolik anlatımı için de referans kaynaklarıdır.