İçeriğe atla

Claude Louis Berthollet

Claude Louis Berthollet
Doğum09 Aralık 1748(1748-12-09)
Talloires, Fransa Krallığı
Ölüm06 Kasım 1822 (73 yaşında)
Arcueil, Fransa Krallığı
MilliyetSavoy-Fransız
Mezun olduğu okul(lar)Chambéry, Turin
Tanınma nedeniBilim akademisi
Kariyeri
DalıKimya
İmza
Lavoisier and Berthollet, Chimistes Celebres, Liebig's Extract of Meat Company Trading Card, 1929
Claude Louis Berthollet heykeli, Annecy, Fransa

Claude Louis Berthollet (9 Aralık 1748 – 6 Kasım 1822) 1804'te Fransız Senatosu başkan yardımcısı olan Savoy-Fransız kimyagerdir.[1] Ters kimyasal reaksiyonların mekanizması yoluyla kimyasal denge teorisine yaptığı bilimsel katkılar ve modern kimyasal terminolojiye katkısıyla tanınır. Pratik bir temelde, Berthollet klor gazının ağartma etkisini ilk gösteren ve modern bir ağartma maddesi olarak bir sodyum hipoklorit çözeltisi geliştiren ilk kişidir.

Hayatı

Claude Louis Berthollet, 1749'da, o zamanlar Savoy Dükalığı'nın bir parçası olan Annecy yakınlarındaki Talloires'de doğdu.

Eğitimine Chambéry'de ve ardından tıp fakültesini bitirdiği Torino'da başladı. Berthollet'in kimya ile ilgili çalışmalarda büyük yenilikleri, onu kısa sürede 1780'de Bilim Akademisi'nin aktif bir üyesi yaptı.

Berthollet, Antoine Lavoisier ve diğerleri ile birlikte, kimyasal bileşiklerin modern adlandırma sisteminin temeli olarak hizmet eden bir kimyasal isimlendirme veya bir isim sistemi tasarladı.

Ayrıca boyar madde ve ağartıcılar üzerine araştırmalar yaptı ve klor gazının ticari ağartıcı olarak kullanımını 1785'te ilk kez tanıttı. İlk olarak 1789'da Paris'teki Javel rıhtımındaki laboratuvarında klor gazını bir sodyum karbonat çözeltisinden geçirerek modern bir ağartma sıvısı üretti. "Eau de Javel" olarak bilinen ortaya çıkan sıvı, zayıf bir sodyum hipoklorit çözeltisiydi. Araştırdığı ve ilk ürettiği bir diğer güçlü klor oksidan ve ağartıcı Berthollet Tuzu, potasyum klorat (KClO3), olarak bilinir.

Berthollet ilk olarak 1785'te gaz amonyağın elementel bileşimini belirledi.

Berthollet, ters reaksiyonun ve dolayısıyla kimyasal dengenin özelliklerini tanıyan ilk kimyagerlerden biriydi.

Berthollet, sabit oranlar yasasının geçerliliği konusunda başka bir Fransız kimyager olan Joseph Proust ile uzun süreli bir savaşa girmişti. Proust, kimyasal bileşiklerin, üretim yöntemlerine bakılmaksızın, bileşenlerinin sabit bir oranından oluştuğuna inanırken, Berthollet, bu oranın başlangıçta alınan reaktanların oranına göre değişebileceğine inanıyordu. Proust teorisini doğru ölçümlerle kanıtlamasına rağmen, teorisi Berthollet'in otoritesi nedeniyle hemen kısmen kabul görmedi. Berzelius 1811'de onayladığında onun yasası nihayet kabul edildi, ancak daha sonra Berthollet'in tamamen yanlış olmadığı bulundu, çünkü belirli oranlar yasasına uymayan bir bileşik sınıfı var. Bu stokiyometrik olmayan bileşikler, onuruna berthollidler olarak da adlandırılır.

Berthollet, Napolyon ile birlikte Mısır'a giden ve Institut d'Égypte'nin fizik ve doğa tarihi bölümünün bir üyesi olan birkaç bilim adamından biriydi.

Ödülleri

Nisan 1789'da Berthollet, Londra'da Royal Society üyeliğine seçildi.[2] 1801'de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ne yabancı üye seçildi. 1809'da Berthollet, Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi'nin selefi olan Hollanda Kraliyet Enstitüsü'nün birinci sınıf yardımcı üyesi seçildi.[3] 1820'de Edinburgh Kraliyet Cemiyeti'nin Fahri Üyesi[4] ve 1822'de Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'nin Yabancı Onursal Üyesi seçildi.[5]

Claude-Louis Berthollet'in meslektaşları Antoine Lavoisier, Louis Bernard Guyton de Morveau ve Antoine François, comte de Fourcroy[6] ile birlikte yayınlanan 1788 tarihli Méthode de Nomenclature Chimique başlıklı yayını, Amerikan Kimya Derneği'nin Kimya Tarihi Bölümü'nden Kimyasal Atılım Ödülü ile onurlandırıldı, 2015 yılında Académie des Sciences'ta (Paris) sunulmuştur.[7][8]

Annecy'de bulunan bir Fransız Lisesi onun adını almıştır (Lycée Claude Louis Berthollet).

Özel hayatı

Berthollet, 1788'de Marie Marguerite Baur ile evlendi.[4] Oğulları Amédée-Barthélémy Berthollet, 1811'de, bilincini kaybetmeden ve dumanlara yenik düşmeden önce fizyolojik ve psikolojik deneyimlerini son bir bilimsel katkı olarak kaydettiği, kömür yakarak karbon monoksit zehirlenmesinden intihar ederek öldü.[9]

Berthollet ateist olmakla suçlandı.[10]

1822'de Fransa'nın Arcueil kentinde öldü.

Ayrıca bakınız

  • Gerçeğin Dostları Cemiyeti

Kaynakça

  1. ^ Po-chia Hsia, R.; Lynn Hunt, Thomas R. Martin, Barbara H. Rosenwein and Bonnie G. Smith (2007). The Making of the West, Peoples and Culture, A Concise History, Volume II: Since 1340. 2. New York: Bedford/St. Martin's. s. 685. 
  2. ^ "Library and Archive Catalogue". Royal Society. 21 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2010. 
  3. ^ "Claude-Louis Berthollet (1748 - 1822)". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2016. 
  4. ^ a b "Archived copy" (PDF). 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015. 
  5. ^ "Book of Members, 1780–2010: Chapter B" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Haziran 2011. 
  6. ^ Guyton de Morveau, Louis Bernard; Lavoisier, Antoine Laurent; Berthollet, Claude-Louis; Fourcroy, Antoine-François de (1787). Méthode de Nomenclature Chimique. Paris, France: Chez Cuchet (Sous le Privilége de l'Académie des Sciences). 
  7. ^ "2015 Awardees". American Chemical Society, Division of the History of Chemistry. University of Illinois at Urbana-Champaign School of Chemical Sciences. 2015. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2016. 
  8. ^ "Citation for Chemical Breakthrough Award" (PDF). American Chemical Society, Division of the History of Chemistry. University of Illinois at Urbana-Champaign School of Chemical Sciences. 2015. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2016. 
  9. ^ Hopper, Christopher P.; Zambrana, Paige N.; Goebel, Ulrich; Wollborn, Jakob (June 2021). "A brief history of carbon monoxide and its therapeutic origins". Nitric Oxide (İngilizce). Cilt 111-112. ss. 45-63. doi:10.1016/j.niox.2021.04.001. PMID 33838343. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022. 
  10. ^ "Napolyon yanıtladı: "Öyleyse Laplace nasıl ateistti? Enstitü'de ne o, ne Monge, ne Berthollet, ne de Lagrange Tanrı'ya inandılar. Ama bunu söylemekten hoşlanmadılar." Baron Gaspard Gourgaud, Talks of Napoleon at St. Helena with General Baron Gourgaud (1904), page 274.

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Silisyum</span> sembolü Si, atom numarası 14 olan element

Silisyum, yeryüzünde en çok bulunan elementlerden biridir. Atom numarası 14'tür. "Si" simgesi ile gösterilir. Oda sıcaklığında katı hâldedir. Yarı iletken özelliğe sahip oluşu ve doğada, ormanlarda, doğal yaşam alanlarında çok bulunması, transistör, diyot ve elektronik hafızalarda kullanılabilmesinin pratik ve hızlı oluşu, entegre devrelerin ve bilgisayarların silisyum teknolojisi ile inşa edilmesini sağlamıştır. "Silikon Vadisi" ismi, silisyumun bilgisayar teknolojilerindeki bu yaygın kullanımından gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Soy gaz</span> Kimyasal element grubu

Soy gaz veya asal gaz, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum (He), neon (Ne), argon (Ar), kripton (Kr), ksenon (Xe) ve radon (Rn) doğal olarak bulunan altı soy gazdır ve tamamı ametaldir. Her biri periyodik tablonun sırasıyla ilk altı periyodunda, 18. grubunda (8A) yer alır. Grupta yer alan oganesson (Og) için ise önceleri soy gaz olabileceği ihtimali üzerinde durulsa da günümüzde metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azot</span> simgesi N ve atom numarası 7 olan element

Azot ya da nitrojen, simgesi N olan bir element olup atom numarası 7'dir. Renksiz, kokusuz, tatsız ve inert bir gazdır. Azot, dünya atmosferinin yaklaşık %78'ini oluşturur ve tüm canlı dokularında bulunur. Azot ayrıca, amino asit, amonyak, nitrik asit ve siyanür gibi önemli bileşikler de oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır suyu</span> Temizlik ürünü

Çamaşır suyu, genellikle etken madde olarak sodyum hipoklorit (NaClO) içeren ağartma, temizlik ve hijyen amacıyla kullanılan kimyasal maddedir.

Ksenon, Xe sembolü ile gösterilen 54 atom numaralı kimyasal elementtir. Renksiz, ağır, kokusuz bir soy gaz olan ksenon Dünya atmosferinde eser miktarda bulunur. Genellikle reaktif olmayan element, sentezlenen ilk soy gaz bileşiği olan ksenon heksafloroplatinatın oluşumu gibi birkaç kimyasal reaksiyona maruz kalabilir.

Sinir gazı, solunum, enjeksiyon ya da deriden nüfuz yoluyla vücuda girip nöronlara zarar vererek vücutta, istemsiz kasılma ve ölüme sebep olan kimyasal maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Kimyasal bağ</span> atomları birbirine bağlanmasını ve bir arada kalmasını sağlayan kuvvet

Kimyasal bağ, atomların veya iyonların molekülleri, kristalleri ve diğer yapıları oluşturmak üzere birleşmesidir. Bağ, iyonik bağlar'da olduğu gibi zıt yüklü iyonlar arasındaki elektrostatik kuvvetten veya kovalent bağ'larda olduğu gibi elektronların paylaşılmasından veya bu etkilerin bazı kombinasyonlarından kaynaklanabilir. Açıklanan kimyasal bağların farklı mukavemetleri vardır: kovalent, iyonik ve metalik bağlar gibi "güçlü bağlar" veya "birincil bağlar" ve dipol-dipol etkileşimleri, London dağılım kuvveti ve hidrojen bağı gibi "zayıf bağlar" veya "ikincil bağlar" vardır.

<span class="mw-page-title-main">Bileşik</span> Kimyasal olarak bağlanmış birden fazla elementten oluşan madde

Kimyasal bileşik, kimyasal bağlarla bir arada tutulan birden fazla kimyasal elementin atomlarını içeren birçok özdeş molekülden oluşan kimyasal maddedir. Dolayısıyla tek bir elementin atomlarından oluşan bir molekül bileşik değildir. Bir bileşik, diğer maddelerle etkileşimi içerebilen kimyasal reaksiyonla farklı bir maddeye dönüştürülebilir. Bu süreçte atomlar arasındaki bağlar kırılabilir ve/veya yeni bağlar oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Jacobus Henricus van 't Hoff</span>

Jacobus Henricus van 't Hoff, Nobel Kimya Ödülü sahibi Hollandalı kimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum hipoklorit</span>

Sodyum hipoklorit, (NaClO) bir tür tuzdur. Günlük hayatta beyazlatıcı çamaşır sularında kullanılmaktadır. Oda koşullarındaki klor ile sabunlardaki sodyum hidroksit tepkimeye sokularak üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Richards</span> Amerikalı kimyager (1868 – 1928)

Theodore William Richards Amerikalı kimyacı, 1914 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Nobel ödülünü "çok sayıdaki kimyasal elementin atom ağırlıklarının doğru bir şekilde saptanmasından dolayı" kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum klorat</span>

Sodyum klorat NaClO3 kimyasal formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Suda kolayca çözünür, beyaz kristal bir tozdur. Higroskopiktir. Sodyum klorat 300 °C’nin üzerinde ayrışarak oksijen ve sodyum klorür ortaya çıkar. Özellikle, çok parlak kâğıt imal etmek için ağartma hamurundaki uygulamalara yönelik olarak yılda birkaç yüz milyon ton üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Malik asit</span>

Malik asit, bir tür meyve asidi olup birçok meyve ve sebzede doğal olarak bulunan organik bir bileşiktir. Malik asit özellikle ekşimsi meyvelerde ve elmada bulunan bir bileşiktir. Bu bileşik, konservatör ve pH düzenleyici olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum azotür</span> kimyasal bileşik

Sodyum azotür, NaN3 formüllü inorganik bileşiktir. Bu renksiz tuz çoğu araba hava yastığı sisteminde kullanılan gaz oluşturucusudur. Diğer azotür bileşiklerinin hazırlanabilmesi için de kullanılır. İyonik bir maddede olan sodyum azotür, suda oldukça iyi çözünür ve güçlü bir toksiktir.

<span class="mw-page-title-main">Ksenon dioksit</span>

Ksenon dioksit veya diğer adıyla ksenon(IV) oksit, kimyasal formülü XeO2 olan, ksenon ile oksijen elementlerinin reaksiyonuyla meydana gelen soy gaz bileşiğidir. İlk olarak 2011'de, ksenon tetraflorürün (2,00 mol/L H2SO4 ile) hidrolize uğratılmasıyla sentezlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum ferrisiyanür</span> Kimyasal bileşik

Potasyum ferrisiyanür K3[Fe(CN)6] formülü ile gösterilen inorganik bileşiktir. Bu parlak kırmızı tuz, oktahedral olarak koordine edilmiş [Fe(CN)6]3− iyonu içerir. Suda çözünür ve çözeltisi bir miktar yeşil-sarı flüoresans gösterir. 1822 yılında Leopold Gmelin tarafından keşfedilmiştir ve başlangıçta ultramarin boyalarının üretiminde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kimyanın zaman çizelgesi</span>

Bu kimya zaman çizelgesi, maddenin bileşiminin ve etkileşimlerinin bilimsel çalışması olarak tanımlanan ve kimya olarak bilinen modern bilim hakkında insanlığın anlayışını önemli ölçüde değiştiren çalışmaları, keşifleri, fikirleri, icatları ve deneyleri listelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum klorür</span> NaCl formülüne sahip kimyasal bileşik

Sodyum klorür, yaygın olarak 'tuz' ismiyle bilinen kimyasal formülü NaCl; 1/1 oranında sodyum ve klorür iyonları olan iyonik bileşik. Molar kütleleri sırasıyla 22.99 ve 35.45 g/moldur. 100 g NaCl, 39.34 g Na ve 60.66 g Cl içerir. Sodyum klorür, deniz suyunun tuzluluğundan ve birçok çok hücreli organizmanın hücre dışı sıvısından en çok sorumlu olan tuzdur. Yenilebilir sofra tuzu biçiminde yaygın olarak bir çeşni ve gıda koruyucusu olarak kullanılır. Birçok endüstriyel proseste büyük miktarlarda sodyum klorür kullanılır ve daha ileri kimyasal sentezler için hammadde olarak kullanılan sodyum ve klor bileşiklerinin ana kaynağıdır. Sodyum klorürün ikinci bir ana uygulaması donma sıcaklığı altındaki havalarda yolların buzunun çözülmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Antoine-François de Fourcroy</span> Fransız kimyager (1755 – 1809)

Antoine François Fourcroy, Fransız kimyagerdir. Fransız bilim insanı ve kimyacı Antoine Lavoisier'in çağdaşıdır. Fourcroy, kimyasal terminolojinin standartlaştırılmasına yardımcı olan bir çalışma olan Méthode de nomenclature chimique üzerinde Antoine Lavoisier, Guyton de Morveau ve Claude Berthollet ile işbirliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marcellin Berthelot</span>

Pierre Eugène Marcellin Berthelot, termokimyanın Berthelot prensibiyle tanınan Fransız kimyager ve Cumhuriyetçi politikacıydı. İnorganik maddelerden birçok organik bileşik sentezledi Jöns Jakob Berzelius'un organik bileşiklerin sentezlerinde organizmalara ihtiyaç duyduğu yönündeki teorisine büyük miktarda karşı kanıt sağladı. Berthelot, kimyasal sentezin 2000 yılına kadar gıda endüstrisinde devrim yaratacağına ve sentezlenmiş gıdaların çiftliklerin ve meraların yerini alacağına inanıyordu. "Aynı malzemeleri üretmenin onları yetiştirmekten daha ucuz ve daha iyi olduğu ortaya çıkarsa neden olmasın?" diye sordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.