İçeriğe atla

Claude Lévi-Strauss

Claude Lévi-Strauss
Claude Lévi-Strauss
Doğum28 Kasım 1908
Brüksel, Belçika
Ölüm30 Ekim 2009
(100 yaşında)
Paris, Fransa
MilliyetFransız
Kariyeri
DalıAntropolog, filozof, etnolog
İmza

Claude Lévi-Strauss (d. 28 Kasım 1908; Brüksel, Belçika - ö. 30 Ekim 2009; Paris, Fransa), Fransız antropolog, etnolog ve yapısalcı antropolojinin en önemli ismi.[1]

Yaşamı

Claude Lévi-Strauss, Yahudi asıllı Fransız bir ailenin çocuğu olarak, 28 Kasım 1908 tarihinde Brüksel'de dünyaya geldi. Sanat eğitimi almış olan babası Raymond Lévi-Strauss, portre ressamlığı ile uğraşıyordu, annesi Emma Lévi-Strauss ise eğitimli bir ailedendi. Lévi-Strauss'un çocukluğu, Paris'te elit bir çevrede geçti. Babasının 1914 yılında I. Dünya Savaşı nedeniyle askere gidişinin sonrasında annesi ile birlikte Versay Başhahamı olan dedesi Emile Lévy ile yaşamaya başladı. Her ne kadar istemese de, Paris Sorbonne Üniversitesi'nde hukukbilimi ve felsefe okudu. O dönem Lévi-Strauss, Marx ve Freud'u keşfetti. León'da bir lisede iki yıl kadar ders verdikten sonra, 1935 yılında Sâo Paulo Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmaya başladı. 1935'ten 1939'a kadar, Amozonlar'da Etnografik Elcilige el attı. II. Dünya Savaşından kısa süre önce Fransa'ya geri döndü. Gönüllü askerlik hizmetini yaptıktan sonra, New York'ta bir okulda ders vermek için, tekrar Fransa'yı terk etme kararı verdi. Burada Roman Jakobson ile tanıştı ve özellikle onun dilsel düşüncesinin etkisinde kaldı.

Lévi-Strauss'un durgunluğu bende bir çekingenlik hissi uyandırıyordu, ama bunu ustaca kullanırdı o; bir ölü yüzü ve hiç ifadesiz bir sesle izleyicelirimize tutkuların çılgınlığını anlattığında onu çok komik bulmuştum.

Simone de Beauvoir, Memoires d'une jeune fille

1944'te Fransız Dışişleri tarafından Fransa'ya çağrıldı ve ardından Fransız Konsolosluğunun Kültür Danışmanı olarak, yeni araştırmalarını tamamlayabilmesi icin New York'a gönderildi. 1949'da Paris'te Musée de l'Homme'un müdürlüğünü yaptı, 1959'dan 1982'deki emekliliğine kadar, Collège de France'da Sosyal antropoloji profesörü olarak görevde kaldı.

Düşünceleri

Dünya, hayatına insansız başladı, hayatını insansız sona erdirecek.

Claude Lévi-Strauss, 1955

Descartes ve Sartre'a şiddetle karşı çıkan yapısalcılığın kurucusu ünlü Fransız antropologudur. Levi-Strauss'a göre, biz öncelikle bilinç değil de, dilin, kültürün ve eğitimin ürünü olan toplumsal yaratıklarız. Felsefeyi çokça meşgul eden özne-nesne ayrımı üzerinde hiç durmayan Levi-Strauss, yapısalcılığın bir bilim olduğunu söyler.[2] Buna göre, yapısalcılık işe, insan etkinliğinin temel öğelerini, eylemleri ve sözleri sınıflayarak başlar ve daha sonra bu öğelerin nasıl birleştiğini inceler; yapısalcılık, bundan dolayı her tür insan etkinliğiyle ilgili nesnel yasalara ulaşmayı amaçlayan bilimsel bir araştırmadır.

Yapısalcılıkla ilgili fikirlerinin temelini Ferdinand de Saussure’un modelinden alan Levi Strauss, aynı zamanda kendisinden sonra gelen kuramcılara da önderlik etmiştir. Saussure yapısal analizi, "ezeli evrensel insan gerçeklerinin" keşfedilmesinde bir yöntem olarak sunmaktadır. Saussure Dil'i bir yapı olarak ele almakla, yani dili kendi içögelerinin işleyişi bakımdan değerlendirmekle bu yöntemi geliştirmiştir.

Levi-Strauss içinse, özellikle, evresensel insan gerçeklikleri, insan olma niteliği sayesinde bütün insanlar tarafından paylaşılır ve yapının her düzeyinde gözlemlenebilir hale gelmektedir. Levi-Strauss, kültürel alanı Saussure'ün yöntemiyle değerlendirmeye girişir. Tıpkı, bir göstergeler sistemi gibi ele alır Kültür olgusunu.

Yapının farklı düzeylerinde ele alınma biçimlerinden biri ise Levi-Strauss'un bu yapı taşları arasındaki ilişkilerin benzerlik ya da farklılık prensibi dahilinde "çift kutuplar" (binary pairs/binary oppositions) etrafında gerçekleşmesidir. Bu çiftler, farklı olmalarıyla Saussure'ün paradigmalar fikriyle ya da aynı olmalarıyla sentagmalar ile "değiştirilebilir" duruma gelmektedir. Levi Strauss'a göre üniteler ya da ögeler arasındaki ilişkiler çiftler aracılığıyla anlaşılabilir. Elmanın elma olduğunu armut ya da kavun ya da karpuz ya da çilek olmadığını bildiğiniz için söyleyebilirsiniz. Ama elmanın "ne" olduğunu elmayı bir başka ögeyle karşılaştırarak belirleyebilirsiniz. Levi Strauss için A'nın ya da B'nin ne olduğu değil, A ile B arasındaki ilişkiler önemlidir. Çünkü, yapısalcılık, bir şeyin başka bir şeyle ilişkisini temellendiren Sistemin ya da Yapı'nın kendisiyle ilgildir esas olarak.

Önemli eserleri

  • Les Structures élémentaires de la parenté (1949)
  • Race et histoire (1952) Irk ve Tarih
  • Tristes tropiques (1955) Hüzünlü Dönenceler
  • Anthropologie structurale (1958) Yapısal Antropoloji
  • Le Totemisme aujourdhui (1962)
  • La Pensée sauvage (1962) Yaban Düşünce
  • Mythologiques I-IV
    • Le Cru et le cuit, 1964
    • Du miel aux cendres, 1966
    • L'Origine des manières de table, 1968
    • L'Homme nu, 1971
  • Anthropologie structurale deux (1973)
  • La Voie des masques (1972)
  • Paroles donnés (1984)
  • Histoire de lynx (1991)
  • Regarder, écouter, lire (1993)
  • Myth and Meaning (1978); Mit ve Anlam, çev. Gökhan Yavuz Demir, İthaki Yayınları, Şubat 2013

Kaynakça

  1. ^ Raymond, Gino (2008). Historical dictionary of France (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810850958. 
  2. ^ France, Peter (1995). The new Oxford companion to literature in French. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198661252. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yapısalcılık</span> Kültür teorisi ve metodoloji

Yapısalcılık, 1950'lerde dilbilimden doğmuş; sanat, antropoloji ve psikolojiyi de etkilemiş bir eleştirel analiz biçimidir. Yapısalcılığa göre, kültürel olaylar sözlü ve sözsüz işaret sistemlerinden oluşur. Bu tür sistemler bir "dil" içerir ve bu diller insan aklının ve davranışlarının belirleyici unsuru olma işlevini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Bourdieu</span> Fransız Sosyolog, Yazar

Pierre-Felix Bourdieu, Fransız sosyolog, antropolog ve felsefeci.

<span class="mw-page-title-main">Postmodern felsefe</span> Felsefi akım

Postmodern felsefe, 20. yüzyılın ikinci yarısında, 18. yüzyıl Aydınlanması sırasında geliştirilen kültür, kimlik, tarih veya dil ile ilgili modernist felsefi fikirlerde var olduğu iddia edilen varsayımlara eleştirel bir yanıt olarak ortaya çıkan felsefi bir harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Roland Barthes</span> Fransız felsefeci, göstergebilimci, edebiyat eleştirmeni, edebiyat ve toplum teorisyeni

Roland Barthes, Fransız felsefeci, göstergebilimci, edebiyat eleştirmeni, edebiyat ve toplum teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Derrida</span> Edebiyat eleştirmeni ve yapısökümcülük olarak bilinen eleştirel düşünce yönteminin kurucusu

Jacques Derrida, Fransız filozof, edebiyat eleştirmeni ve yapısökümcülük olarak bilinen eleştirel düşünce yönteminin kurucusudur.

Göstergebilim, semiyotik veya semiyoloji; göstergelerin yorumlanmasını, üretilmesini veya işaretleri anlama süreçlerini içeren bütün etmenlerin dizgesel bir biçimde incelenmesine dayanan bir bilim dalıdır. Fransızlar semiyoloji terimini kullanmışlardır. Semiyotik disiplinlerarası bir sahadır. Anlam bilimi, dil bilimi, fonetik, mimarlık, sosyoloji, psikanaliz ve daha birçok bilim dalı ve disiplinin oluşturduğu disiplinler arası bir disiplindir. Kültürel kodlar, gelenekler ve metni anlam süreçlerine göre düzenlenmiş işaret sistemleri diye nitelenen her şey semiyotiğin inceleme alanına girmektedir. Semiyoloji, yapısalcılığın modeli olarak düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Claude-Louis Navier</span>

Claude-Louis Navier,, , Fransız mühendis ve fizikçidir.

Kültürel antropoloji, etnolojik, etnografik, dilbilimsel, sosyal ve psikolojik analiz yöntemlerine dayanarak kültürlerin gelişimini inceleyen bilim dalı. Fiziksel antropoloji, arkeoloji ve dilbilimsel antropoloji ile birlikte antropolojinin geleneksel dört ana bölümünden biri olarak tanımlanır. Kültürel antropoloji, katılımcı gözlem, görüşme ve anketler dahil olmak üzere çeşitli metodolojilere sahiptir. Franz Boas ve pek çok öğrencisi kültüre difüzyonist, tarihsel bir yaklaşım getirmiş, daha sonra gelen Margaret Mead ve başkaları kültür ve kişilik arasındaki ilişkiyi ele alan bir yaklaşım geliştirmişlerdir. Ruth Benedict gibi bazı bilim insanlarına göre kültür bir bütün olup kapalı bir sistemdir; başkalarına göre ise, o daha çok tarihsel olaylardan etkilenen gevşek biçimde bütünleşmiş bir davranış dizisidir. Ne kadar değişirse değişsin, tüm bu yazarların görüşleri şu temel varsayımı paylaşmaktadır: Kültür, davranışların başlıca belirleyicisidir.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Radcliffe-Brown</span>

Alfred Reginald Radcliffe-Brown İngiliz sosyal antropolog. Yapısal işlevselci teoriyi geliştirdi. İlkel medeniyetlerin sosyal yapısına ilişkin temel kavramları tarif eden bir çerçeve çizdi.

<span class="mw-page-title-main">Claude Lelouch</span> Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, oyuncu ve yapımcı

Claude Lelouch, Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, aktör ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Trintignant</span> Fransız oyuncu (1930 – 2022)

Jean-Louis Xavier Trintignant, Fransız oyuncudur. İlk tiyatro çıkışını 1951 yılında yaptı ve savaş sonrası dönemin en iyi Fransız dramatik aktörlerinden biri olarak kabul edildi. Avrupa sinemasının birçok klasik filminde rol aldı ve Roger Vadim, Costa-Gavras, Claude Lelouch, Claude Chabrol, Bernardo Bertolucci, Éric Rohmer, François Truffaut, Krzysztof Kieślowski ve Michael Haneke dahil olmak üzere birçok önde gelen auteur yönetmenle çalıştı.

Siyasal antropoloji, ilkel ve çağdaş toplumlardaki siyasal sistemleri ve bunların dönüşümünü açıklamaya çalışan; coğrafi koşulların, tarihsel süreçlerin, toplumsal, ekonomik ve ideolojik yapıların basit ve karmaşık insan topluluklarındaki siyasal sistemlerle olan karşılıklı ilişkisini ve bu ilişkilerin kanunlarını araştıran sosyal bilim dalı. Siyasal antropolojiye katkı yapmış isimler arasında şu bilim insanları sayılabilir: Lewis H. Morgan, Sir Henry Maine, Friedrich Engels, Robert Lowie, E. E. Evans-Pritchard, Meyer Fortes, Bronisław Malinowski, Claude Lévi-Strauss, George Thomson, Leslie White, Pierre Clastres, Marshall Sahlins, Marvin Harris, George Balandier, Marc Abélès, Ted Lewellen, Pierre Bourdieu.

<span class="mw-page-title-main">André Leroi-Gourhan</span> Fransız arkeolog (1911 – 1986)

André Leroi-Gourhan, Fransız arkeolog, paleontolog, paleoantropolog ve antropolog. Teknoloji, estetik ve felsefi yansımaları ile ilgilendi.

Altın Palmiye, Pietro Germi'nin Signore & Signori'sine, Claude Lelouch tarafından yönetilen Un homme et une femme ile birlikte gitti. Festival, Joseph Losey'in yönettiği Modesty Blaise ile açıldı ve Jerzy Kawalerowicz tarafından yönetilen Faraon ile kapandı.

Marcel Detienne, Belçikalı akademisyen, Yunan bilgini ve antropologdur, özellikle Antik Yunan'da söz ve otoktoni üzerine uzmandır.

<span class="mw-page-title-main">Collège de France</span>

Collège de France, Paris'te eğitim ve araştırma üzerine yoğunlaşan ve Fransa'daki üniversiteler arasında yüksek düzeyde bir prestije sahip bir enstitüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Chantre</span> Fransız antropolog (1843-1924)

Ernest Chantre Fransız arkeolog ve antropologdur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'da LGBT hakları</span>

Fransa'da lezbiyen, gey, biseksüel, transseksüel (LGBT) hakları, dünya genelinde LGBT hakları konusunda en ileri düzeyde tanınan ve korunan hakları içermektedir. Aynı cinsten cinsel ilişki, Ancien Régime sırasında genellikle ölüm cezasıyla sonuçlanan büyük bir suç olmasına rağmen, eşcinselliğin suç olmasıyla ilgili tüm yasalar Fransız Devrimi'nin ardından 1791'de yürürlükten kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Daniel Lévi</span> Fransız müzisyen (1961 – 2022)

Daniel Lévi, Fransız şarkıcı, söz yazarı ve piyanist.

Yapısal dilbilim veya dilbilimde yapısalcılık, dili bir yapı olarak ele alan bir dilbilim konusu ve akımlar bütünüdür. Yapısal dilbilime göre dil, öğeleri sistem içindeki diğer öğelerle olan ilişkileri tarafından tanımlanır ve kendi kendine yeten, kendi kendini düzenleyen göstergebilimsel bir sistemdir.