İçeriğe atla

Cisalpina Galya

Cisalpine Galya'nın yerini gösteren harita

Cisalpine Galya (LatinceGallia Cisalpina); "Alpler'in bu tarafındanki (İtalya tarafındaki) Galya" anlamına gelir.) Günümüzde İtalya topraklarında bulunan (Emilia-Romagna, Friuli-Venezia Giulia, Ligurya, Lombardiya, Piedmont, Trentino-Alto Adige/Güney Tirol ve Veneto da dahil) ve antik dönemde Kuzey İtalya'daki[1] bir coğrafi bölgeye karşılık gelen, sonradan Roma Cumhuriyeti döneminde eyalet yapılan Kelt nüfusunun çoğunlukta olduğu bölge.[2] Bazen Gallia Citerior, Provincia Ariminum ya da Gallia Togata (bölgenin daha erken Romanize edildiğine vurgu yapmak için "Toga-giyen Galya") olarak adlandırılır. Gallia Transpadana, Po ve Alpler arasında kalan Cisalpine Galya'yı ifade etmek için kullanılır. Eyalet, MÖ 73 yılında Spartacus'a bağlı isyancı güçlerin Eyalet Valisi Gaius Cassius Longinus'a bağlı Lejyonlarca yenildiği Mutina (modern Modena) kentinden yönetilirdi.

İtalya ile sınırını oluşturan Rubicon nehrinin, MÖ 49 yılında Jül Sezar ve Lejyonları tarafından geçilmesi, Roma Cumhuriyeti'ni bir iç savaşa süreklemiş ve nihai olarak Roma İmparatorluğunun kurulmasına yol açmıştır. Daha sonraki yüzyıllarda "Rubicon'u geçmek" deyimi, özellikle siyasi terminolojiye yerleşmiş ve kabaca "dönüşü olmayan yola girmek" anlamında kullanılagelmiştir.

Eyalet, İkinci üçlü yönetim döneminde (MÖ 43–MÖ 42 yılı civarında) Octavian'ın "İtalyanlaştırma" programı dahilinde İtalya ile birleştirildi. Eyalet statüsünün kaldırılması yeni bir yönetim kanunu ya da lex ihtiyacı doğurmuş olsa da bölgenin sonraki yönetimsel unvanı bilinmez. Bu kanunun bronz tabletler üzerine yazılmış bazı parçaları Parma müzesinde sergilenmektedir ve tamamı hâkimler heyetinin ayarlanması ile ilgilidir; lex, iki viri ve dört viri juri dicundo ataması yapmaktadır. Lex aynı zamanda bir Mutina Prefect'inden de bahseder. [1] Ünlü Romalı şair Virgil Gallia Cisalpina doğumludur ve eyaletin en meşhur vatandaşıdır.

Diğer Galya eyaletleri için bkz.

Kaynakça

  1. ^ Gilbert, Mark (2020). Historical dictionary of modern Italy (3. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538102534. 
  2. ^ Gagarin, Michael (2010). The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195170726. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Roma İmparatorluğu</span> Roma İmparatorluğunun bağımsız yönetilmiş batı yarısı

Batı Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395 yılında İmparator I. Theodosius tarafından ikiye bölünmesiyle ortaya çıkan bir devlettir. Diğer yarısı ise Doğu Roma İmparatorluğu olan devlet, MS 3. ile 5. yüzyıllar arasında var olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, ayrı bir bağımsız İmparatorluk mahkemesi tarafından yönetildikleri herhangi bir zamanda Roma İmparatorluğu'nun batı eyaletlerinden oluşuyordu. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu terimleri modern zamanlarda fiilen bağımsız olan siyasi varlıkları tanımlamak için icat edildi; Çağdaş Romalılar İmparatorluğun iki ayrı imparatorluğa bölündüğünü düşünmediler, ancak onu iki ayrı imparatorluk mahkemesi tarafından yönetilen tek bir yönetim olarak idari bir çare olarak gördüler.

<span class="mw-page-title-main">Galya</span>

Galya, günümüzde başta Fransa olmak üzere Batı Avrupa'nın büyük bir bölümüne tarihte verilen isimdi. Galya'nın sınırları Fransa'nın yanı sıra günümüzdeki Kuzey İtalya, Belçika, İsviçre'nin batısı, Hollanda'nın bazı kısımlarıyla Almanya'daki Ren Nehri'nin batı kıyısındaki bölgeleri de içeriyordu.

Alea iacta est, Latince bir deyiştir. Jül Sezar'ın ünlü sözlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gallia Narbonensis</span>

Gallia Narbonensis, günümüz Fransa'sının güneyindeki Languedoc ve Provence bölgesinde yer alan antik Roma İmparatorluğu eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Alpes Cottiae</span>

Alpes Cottiae, Modern Fransa ve İtalya arasında uzanan Alp dağları üzerindeki üç küçük Roma İmparatorluğu eyaletinden biri. Eyaletin en önemli görevi Alpler üzerinde bulunan geçitlerin iletişim güvenliğini sağlamaktı. Alpes Cottiae, batıda Gallia Narbonensis, güneyde Alpes Maritimae, doğuda İtalya ve kuzeyde Alpes Graiae eyaletleriyle sınırdaştı. Eyaletin başkenti olan Segusio.

<span class="mw-page-title-main">İtalya tarihi</span>

İtalya tarihi, İtalya yarımadasında yaşayan halkların antik çağlardan başlayarak günümüze kadar ulaşan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Gallia Lugdunensis</span> Roma İmparatorluğunun bir bölgesi

Gallia Lugdunensis, Galya'nın kelt kökenli halklarının yaşadığı ve Günümüzde Fransa olarak adlandırılan bölgeyi kapsayan Roma İmparatorluğu eyaleti. Adını, belki de zamanında İtalyanın batısında, Roma Avrupa'sının en büyük kenti olan ve ayrıca büyük bir imparatorluk darphanesine de ev sahipliği yapan başkenti Lugdunum'dan alır. Lugdunum'un dışında, Roma ve Augustus kültünü kutlamak için buluşan üç galyalıyı temsil eden Condate Sunağı bulunurdu. Başlangıçta sınırları Sen Nehri ve kuzey-batıda Gallia Belgica ile sınır olan Marneden güney batıda Gallia Aquitania ile sınır olan Garonne nehrine arasında uzanırdı. Augustus zamanında Gallia Lugdunensis boyut olarak küçültüldü. Loire ve Garonne nehrileri arasında kalan kısım Gallia Aquitania eyaletine ve orta-doğu kısmı da yeni eyalet Germania Superior'a verildi. Harita, bu daralmadan sonraki sınırları göstermektedir. Eyalet bir imparatorluk eyaletiydi ve verilen önem yönetimde bulunan bir legate ile gösteriliyordu. Diokletian'ın 296 yılında kurduğu Tetrarşi'den sonra bir piskopos tarafından yönetilen büyük bir eyalet haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">İtalya (eyalet)</span> Antik Roma döneminde İtalya yarımadasının ismix

İtalya (Italia), Roma Cumhuriyeti ve ardından gelen Roma İmparatorluğu döneminde İtalya yarımadasına verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Rubicon</span>

Rubicon, İtalya'nın kuzeyinde bulunan, 29 km uzunluğundaki nehir.

Lucius Julius Caesar MÖ 90'da Konsül olarak görev yapmış olan Lucius Julius Caesar'ın oğludur. Aynı adı taşıyan, Julia Antonia'nın kardeşi, dolayısı ile de Marcus Antonius, Gaius Antonius ve Lucius Antonius'un dayıları olan Lucius Julius Caesar'ın babasıdır. MÖ 64 yılında konsül olarak seçilmiştir.

XIII. Lejyon, tarihsel olarak Roma Lejyonları'nın en dikkat çekici lejyonlarından biridir. XIII. Lejyon, Jül Sezar'ın Galya seferinde ve hemen ardından Roma iç savaşında çok önemli roller üstlenmiştir. Sezar'ın 10 Ocak MÖ 49 tarihinde Rubicon'u birlikte geçerek iç savaşın başlamasına neden olduğu lejyon, Lejyon XIII Gemina'dır. Lejyon varlığını 5. yüzyıla kadar sürdürmüş olup sembolü aslandı.

<span class="mw-page-title-main">Germania Inferior</span>

Germania Inferior, Ren nehri'nin sol kıyısında, günümüz Hollandasının güney ve batısında ve Nordrhein-Westfalen'nın Ren nehrinin sol tarafında kalan topraklarını kapsayan Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Vercellae Muharebesi</span> Kimberek Savaşının son muharebesi

Vercellae Muharebesi ya da Raudine Ovası Muharebesi, MÖ 101'de, Konsül Gaius Marius tarafından Cermen kökenli Cimbrilere karşı Cisalpina Galya'da bulunan Vercellae kenti yakınlarında kazanılan Roma zaferi.

Üçüncü Köle Savaşı, Gladyatör Savaşı veya Spartaküs Savaşı olarak da bilinen savaştır. Roma Cumhuriyeti'ne karşı başarısız olmuş en önemli ve ilk köle ayaklanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Roma-Galya Savaşları</span>

Roma-Galya savaşları; Antik Roma orduları ve "Galyalı" adı altında toplanan çeşitli boylar arasındaki bir dizi silahlı çatışmaya verilen genel isimdir. Bu etnik gruplardan bazıları Senonlar, İnsübriler, Boiler ve Gesatiler'dir.

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar'ın Rubicon'u geçişi</span> başkan;Rubiconu geçmek üzereyiz

Jül Sezar'ın Rubicon'u geçişi, Lejyon XIII Gemina'nın başında bulunan Jül Sezar'ın MÖ 10 Ocak 49'da, o sırada generallerin orduları ile birlikte geçmelerinin yasak olduğu Rubicon nehrini geçmesi ve iç savaşı başlatması olayını ifade eder. Bazı kaynaklarda ordusu ile beraber nehirden geçişi sırasında Sezar'ın "Alea iacta est" sözünü söylediği geçmektedir.

Roma Galyası, MÖ 1. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Roma yönetimi altında bulunan Galya'yı ifade eder.

Romalılaştırma terimi tarihi ve kültürel anlamlarda, ilk olarak Roma Cumhuriyeti ve daha sonra da Roma İmparatorluğu tarafından Roma egemenliği altına alınan veya Roma'nın çevresinde yaşayan nüfusların Roma kültürüne uyum sağlamasını, entegrasyonunu ve asimilasyonunu içerir. Antik Roma tarihçiliği ve İtalyan tarihçiliği, faşist dönemin sonuna kadar çeşitli süreçleri " barbarların uygarlaşması " olarak adlandırırdı.

<span class="mw-page-title-main">Kimberek Savaşı</span> Roma ile Cermen ve Kelt kabileri arasındaki savaşlar, MÖ 113-101

Kimberek Savaşı Roma Cumhuriyeti ve müttefikleri ile Yutland Yarımdası'ndan Roma kontrolündeki topraklara göç eden Cermen ve Kelt Cimbri, Töton, Ambrones ve Tigurini kabileleri arasındaki savaş ve çatışmalardır. Kimberek Savaşı, İkinci Pön Savaşı'ndan bu yana, İtalya ve Roma'nın kendisinin ciddi şekilde tehdit edildiği ilk seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Sezar İç Savaşı</span> Roma Cumhuriyetinde iç savaş

Sezar İç Savaşı MÖ 49-45 yılları arasında Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmeden önceki son çatışmalarından biriydi. Jül Sezar ve Magnus Pompey arasında bir dizi siyasi ve askeri çatışma olarak tarihe geçti.