İçeriğe atla

Cinta Larga

Cinta Larga (Cinturão Largo)
Matetamãe
Toplam nüfus
1,954[1] (2014)
 Brezilya ( Rondônia  Mato Grosso )[1]
Diller
Cinta Larga[2]
Din
Geleneksel kabile dini[1]

Cinta Larga (veya Cinturão Largo), Brezilya'nın batı Amazon Yağmur Ormanları'na özgü, sayıları yaklaşık 2.000 olan bir yerel halktır. Adları Portekizcede "geniş kemer" anlamına gelir ve kabilenin bir zamanlar giydiği büyük ağaç kabuğu kuşaklara atıfta bulunur. Kabile, Theodore Roosevelt'in Roosevelt-Rondon Bilimsel Keşif Gezisi'ni hiçbir temas kurmadan gölgelemesiyle ünlüdür.

Dil

Cinta Larga dili, Tupi dil ailesine ait bir Mondé dilidir. Latin alfabesiyle yazılır.[2]

Tarih

Kabile 1920'lerden bu yana kauçuk, kereste, altın ya da elmas toplamak için bölgeye gelen maden arayıcılarıyla sık sık şiddetli çatışmalara girmiştir. Bu durum 1960'larda, kauçuk arayıcılarının bir uçaktan köylerine dinamit atarak Cinta Larga'nın çoğunu öldürdüğü ve ardından hayatta kalanları, kadınları ve çocukları da özellikle acımasızca öldürerek öldürdüğü "11. Paralel Katliamı" ile doruğa ulaştı. Cinta Larga topluluğunun sadece iki üyesi katliamdan sağ kurtulmuştur.[3][4]

Uçağın ilk olarak köyün üzerinden geçtiği ve kalabalığı meydanın ortasına çekmek için şeker attığı düşünülüyor. Daha sonra alçalarak dinamiti toplanmış Cinta Larga'nın üzerine bıraktı. Cesetler nehir kıyısına gömüldü ve köy sonsuza dek terk edildi.[5]

Elmas madeni tartışması

2004 yılında kabile, bölgede yasadışı olarak elmas çıkaran 29 madencinin öldürülmesinden sorumluydu. Brezilya hükûmetinden 810.000 dolarlık bir topluluk hibesi karşılığında kabile madeni kapatmayı ve davetsiz misafirleri öldürmekten kaçınmayı kabul etti. Hibenin süresi 2007 yılında doldu ve kabile madeni yeniden açabileceğini ima etti.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Cinta large: Introduction." 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Instituto Socioambiental: Povos Indígenas no Brasil. Retrieved 31 March 2012
  2. ^ a b "Cinta Larga." 2 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ethnologue. Retrieved 31 March 2012.
  3. ^ International, Survival. "Why do they hide?". www.survivalinternational.org. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  4. ^ International, Survival. "'Lost' report exposes Brazilian Indian genocide". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  5. ^ The Unconquered: In Search of the Amazon's Lost Tribes, First Edition, Crown Publishers, United States, 2011, p. 227-228
  6. ^ Rohter, Larry (29 Aralık 2006). "Diamonds' Glitter Fades for a Brazilian Tribe". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023 – NYTimes.com vasıtasıyla. 

Ek Okuma

  • Millard, Candice. The River of Doubt: Theodore Roosevelt's Darkest Journey. New York: Doubleday, 2005. 978-0385507967.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Brezilya</span> Güney Amerikada bir ülke

Brezilya, resmî adıyla Brezilya Federatif Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın en büyük ve en kalabalık ülkesidir. Latin Amerika'nın %47,7'sini kaplayan Brezilya, Ekvador ve Şili haricinde Güney Amerika ülkelerinin hepsi ile sınır komşusudur. Başkenti Brasília ve en kalabalık şehri São Paulo'dur. Brezilya, 26 eyaletten ve bir Federal Bölgeden oluşan bir federasyondur ve Portekizcenin resmi dil olduğu tek Güney Amerika ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Demokratik Cumhuriyeti,, eski adıyla Zaire, Orta Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Sahra Altı Afrika'nın en büyük, Afrika'nın ikinci büyük, dünyanın ise 11. büyük ülkesidir. 105 milyonluk nüfusuyla en kalabalık Frankofon ülkedir. Ayrıca Afrika'nın en kalabalık 4., dünyanın ise 15. ülkesidir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti, kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya, Zambiya, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve 40 km'lik bir sahil şeridi ile Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Ülkenin başkenti Kinşasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Elmas</span> mücevher olarak kullanılan, saydam, değerli taş

Elmas, bilinen en sert maddelerden biridir ve değerli bir taştır. Karbon elementinin bir modifikasyonu grafit, diğeri ise elmastır.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Gagarin</span> Sovyet pilot ve kozmonot, uzaya çıkan ilk insan (1961)

Yuri Alekseyeviç Gagarin, Sovyetler Birliği pilotu ve kozmonotudur. Yuri Gagarin 12 Nisan 1961'de Vostok uzay aracıyla uzaya çıkarak Dünya yörüngesinde turunu tamamladı. Böylece uzaya çıkan ilk insan olmayı başarmış oldu ve bu başarısıyla birlikte uzay çağını başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Kızılderilileri</span>

Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri veya kısaca Yerliler, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Kızılderililer için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan en az iki ayrı grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.

<i>Lost</i> (dizi) Amerikan televizyon dizisi (2004–2010)

Lost, Amerikan drama televizyon dizisidir. Program, Sidney, Avustralya'dan Los Angeles, Amerika Birleşik Devletleri'ne uçan bir yolcu uçağının kaza yapması sonucu Güney Pasifik'te gizemli bir adaya düşen kazazedelerin hikâyelerini konu edinmektedir. Her bölüm tipik olarak adada geçen ana hikâyenin yanı sıra, bir karakterin hayatındaki bir başka noktaya ilişkin ikinci bir hikâyeye sahiptir, yine de diğer zaman ile ilgili olaylar düzeni bu formülü sonraki bölümlerde değiştirmektedir. İlk bölüm, ilk kez 22 Eylül 2004'te yayınlandı. Dizi, 22 Eylül 2004'ten 23 Mayıs 2010'a kadar ABC'de altı sezon ve 121 bölüm olarak yayınlandı. Dizi, Amerika Birleşik Devletleri'nde American Broadcasting Company (ABC) kanalında yayınlanmakla birlikte, birçok ülkede bölgesel kanallarda yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika yerlileri</span>

Amerika yerlileri, Avrupalılar'ın gelişinden önce Amerika kıtasında yaşayan Eskimo-Aleut halkları ile Kızılderilileri kapsayan ortak ad. Bazıları bu adı İngilizce Amerindian terimin karşılığı olarak yalnızca Kızılderililer için kullanır ve Eskimo-Aleut halklarını dahil etmez. Alaska ve Kanada gibi hem Eskimo hem de Kızılderili nüfus barındıran yörelerde Amerika yerlisi adı her ikisi için kullanılırken, Kıta ABD'sinden Arjantin'e kadar Eskimo barındırmayan diğer yörelerde yalnızca Kızılderili anlamındadır.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo DiCaprio</span> Amerikalı film yapımcısı ve sinema oyuncusu

Leonardo Wilhelm DiCaprio, Amerikalı oyuncu ve film yapımcısı. Biyografik ve dönem filmlerindeki çalışmalarıyla tanınan oyuncu, bir Akademi Ödülü, bir Britanya Akademisi Sinema Ödülü ve üç Altın Küre Ödülü de dâhil olmak üzere çok sayıda ödülün sahibidir. 2019 itibarıyla, filmleri dünya çapında 7,2 milyar doların üzerinde hasılat elde etti ve dünyanın en çok kazanan aktörlerinin yıllık sıralamasında sekiz kez yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Laurent-Désiré Kabila</span> 3. Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı

Laurent-Désiré Kabila Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanlığını yapmıştır. 1997 Mayısı'nda Mobutu Sese Seko'yu devirerek başa geçen Kabila, 16 Ocak 2001 tarihinde bir suikast sonucu öldürüldü. Yerine oğlu Joseph Kabila geçti.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (Brezilya)</span> Brezilyada bir siyasi parti

İşçi Partisi, Brezilya'daki siyasi partileriden biridir. 1 Ocak 2003'ten Ağustos 2016'ya kadar birçok başka partiyle koalisyon hükûmetinde federal düzeyde idare edildi.

<span class="mw-page-title-main">Niterói</span> Brezilyanın Rio de Janeiro eyaletinde belediye

Niterói, Brezilya'nın "Güneydoğu" Bölgesinde Rio de Janeiro eyaletinde yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman-Türk katliamları</span>

Müslüman-Türk katliamları, Türk Kırımı ya da Türk Soykırımı Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılma döneminde Navarin Katliamı ile başlayan ve 1922 Manisa yangınıyla son bulan Balkan, Ortodoks Devletler ve Fransa tarafından Türkler, Türk Yahudileri ve Osmanlılara yönelik gerçekleşen katliamlar, zorunlu göçler, etnik temizlik. Olaylardan etkilenenlerin ana dili Türkçedir.

<span class="mw-page-title-main">Nikki ve Paulo</span> Amerikan kurgusal dizi karakterleri

Nikki Fernandez ve Paulo, kırkı aşkın kişinin geçirdikleri uçak kazasının ardından Güney Pasifik yakınlarındaki bir adada yaşananları konu alan ABC drama televizyon dizisi Lost'ta yer alan kurgusal karakterler. 815 sefer sayılı Oceanic uçuşunun ardından yaşam mücadelesi veren karakterler, Amerikalı aktris Kiele Sanchez ve Brezilyalı aktör Rodrigo Santoro tarafından canlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Yukon-Kuskokwim Deltası</span>

Yukon-Kuskokwim Deltası, ABD'nin Alaska eyaletinde Yukon ile Kuskokwim nehirlerinin Bering Denizi'ne döküldüğü alanda bulunur ve dünyanın en büyük nehir deltalarından biridir. Kapladığı alan 70.000 km² dir ve kabaca Oregon eyaletinin alanı kadardır. Çoğunlukla tundradan oluşan delta, Yukon Deltası Milli Yaban Hayatı Sığınağının bir parçası olarak korunmaktadır. Balık ve özellikle de kuşlarca zengindir.

<span class="mw-page-title-main">Amazon Ormanları</span> Güney Amerika kıtasında bir orman.

Amazon yağmur ormanları, Amazon Havzası'nın çoğunu kaplayan bir yağmur ormanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili soykırımları</span> Kuzey Amerika, Orta Amerika, Güney Amerika ve Karayiplerdeki Kızılderili halklarının soykırımı

Kızılderili soykırımları, Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmudiye tecavüz ve cinayetleri</span> 14 yaşında Iraklı bir çocuğun ABD Ordusu askerleri tarafından toplu tecavüze uğraması ve öldürülmesi

Mahmudiye tecavüz ve cinayetleri 12 Mart 2006 tarihinde, ABD ordusuna mensup 5 askerin, 14 yaşındaki Iraklı kız çocuğu Abir Kasım Hamza El Cenabi'ye çoklu tecavüz edip, bedenini ateşe vermeleri ve evde bulunan ailesini öldürmelerini içeren savaş suçlarını ifade eder. Olay, ailenin Mahmudiye kasabasına bağlı Yusufiye köyündeki evlerinde gerçekleşti. El Cenabi'nin 34 yaşındaki annesi Fahriye Taha Muhasen, 45 yaşındaki babası Kasım Hamza Rahim ve 6 yaşındaki kız kardeşi Hadel Kasım Hamza El Cenabi, yaşadıkları evde Amerikalılar tarafından öldürüldü. Ailenin geri kalan iki üyesi, 9 yaşındaki Ahmet ve 11 yaşındaki Muhammed, katliam sırasında okulda oldukları için katliamdan kurtuldular.

<span class="mw-page-title-main">Tikunalar</span>

Tikuna Brezilya, Kolombiya (6.000) ve Peru'nun (7.000) yerli halkı. Brezilya Amazon'undaki en kalabalık kabiledir.

Harakmbut Peru'daki yerli halktır. Harakmbut dilini konuşurlar. Peru Amazon'undaki Brezilya sınırına yakın Madre de Dios Bölgesi'nde yaklaşık 2.000 Harakmbut insanı yaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Temas kurulmamış insanlar</span>

Temas kurulmamış halklar, komşu topluluklarla ve dünya toplumuyla sürekli temas halinde olmadan yaşayan yerli halk gruplarıdır. Temassız kalmaya karar veren gruplar, gönüllü izolasyondaki yerli halklar olarak adlandırılır Yasal korumalar, temas kurulmamış halkların toplam sayısının tahmin edilmesini zorlaştırmaktadır, ancak BM'deki Amerikalılar Arası İnsan Hakları Komisyonu ve kâr amacı gütmeyen Survival International grubunun tahminleri, sayıları 10.000'e kadar olan temas kurulmamış halkların 100 ila 200 arasında olduğuna işaret etmektedir. Temas kurulmamış halkların çoğunluğu Güney Amerika'da, özellikle de Brezilya hükûmeti ve National Geographic'in 77 ila 84 kabilenin yaşadığını tahmin ettiği kuzey Brezilya'da yaşamaktadır