İçeriğe atla

Cinsiyet bükücü

Cinsiyet bükücü, cinsiyetlerden beklenen rolleri büken kişidir. Cinsiyet bükme kimi zaman toplumsal aktivizm olarak görülür. Homofobi, transfobi, kadın düşmanlığı ve erkek düşmanlığına karşı çıkış olarak okunabilir. Kimi cinsiyet bükücüler doğumda kendilerine atanan cinsiyeti kabul ederler ancak onun gerektiği rollere bürünmeyi reddederler. Bu isyan androginos giysiler, tavırlar ve alışılagelmedik cinsiyet rolleri içerebilir. Kimi cinsiyet bükücüler kendilerini trans veya non-binary olarak tanımlayabilir. Akademik teorisyenlere göre bu kişiler "geleceğin bedenini inşa" faaliyeti de güdüyorlar.[1]

Cinsiyet bükme 1960'ların ve 70'lerin kimlik siyaseti hareketlerine dayanmaktadır.[2]

Cinsiyet bükme uygulamaları

Parodi ve abartı cinsiyet rollerini bükmek için kullanılagelen yollardandır.[3] Örneğin, cinsiyet bükme işine giren bir kişi, geleneksel kadınlık veya erkeklik kavramlarını kasıtlı olarak abartabilir. Cinsiyet bükme, ikili cinsiyet sistemini biyolojik veya fizyolojik cinsiyet algılarından ayırarak ortadan kaldırılmaya çalışmaktadır. Bu, ona meydan okuyan çapraz giyinme ve androjini ile elde edilebilir. Dolayısıyla cinsiyet bükme, cinsiyet özcülüğünü protesto eder.

Çapraz giyinme ve androjini

Çapraz giyinme bir tür cinsiyet bükme olarak uygulanabilir. Çünkü o, cinsiyetle cebelleşme amacı güdüyor. Androjini ise özel olarak cinsiyet bükme değilse bile ikili cinsiyet sistemiyle çatışması bakımından kayda değer bir uygulamadır. Sözcüğün kökeni Antik Yunanca androgynosa dayanıyor. Bu da, erkek ile kadının bir aradalığını ifade ediyor.[4] Cinsiyet ifadesinin bir biçimi olarak androji, kişinin cinsiyetini ayırt edilemez kılmak amacıyla eril ve dişil özelliklerin harmanlanmış bir birleşimi olarak veya toplumsal cinsiyet normlarını ihlal etmek amacıyla erkek ve dişi fenotiplerini yan yana koyan ikili bir karışım olarak ortaya çıkabilir.[5]

Drag

Drag gösterileri insanların drag performans sergiledikleri sahne performanslarıdır. Drag kostüm ve makyaj bazı durumlarda kendisinden farklı bir cinsiyet veya cinsiyet karakterini canlandıran bir oyuncuyu içerebilir veya performansın kendisi bir parodi veya cinsiyet ve cinsiyet rollerinin eleştirisi olabilir. Çoğu zaman, kişinin kültürünün "kadınsı" veya "erkeksi" cinsiyet kalıpları, komedi veya hiciv etkisi için abartılır. Oyuncular kendilerine drag kral veya drag kraliçe diyebilirler. Drag gösterileri tipik olarak ayrıntılı, göz alıcı kostümler ve müzik performansları içerir. Eğlenceler şarkı söyleyebilir, dans edebilir veya dudak senkronizasyonu yapabilir.

Kaynakça

  1. ^ Peacock, Adam (2020). "The Genetics Gym". Townsend, Katherine; Solomon, Rhian; Briggs-Goode, Amanda (Ed.). Crafting Anatomies: Archives, Dialogues, Fabrications. Bloomsbury Publishing. ISBN 9781350075498. 
  2. ^ Glick, Elisa (2000). "Sex Positive: Feminism, Queer Theory, and the Politics of Transgression". Feminist Review. 64 (1): 19-45. doi:10.1080/014177800338936. 
  3. ^ Wilkinson, Sue and Celia Kitzinger (1996). "The Queer Backlash". In Bell, Diane; Renate Klein, (Ed.) (1996). Radically Speaking: Feminism Reclaimed. Londra: Zed Books. ss. 375-382.  Quoted in Weedon, Chris (1999). Feminism, Theory, and the Politics of Difference. Cambridge, MA: Blackwell Publishers. ss. 74-75. ISBN 0-631-19824-5. 
  4. ^ "Online Etymology Dictionary: androgynous". 20 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  5. ^ Stitt, Alex (2020). ACT For Gender Identity: The Comprehensive Guide. Londra: Jessica Kingsley Publishers. ss. 42-43. ISBN 978-1785927997. OCLC 1089850112. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Maskülizm esas olarak erkeklerin deneyimleri üzerine kurulmuş toplumsal teori ve politik bir hareket tarzıdır. Maskülizmin çoğu sözcüsü bir yandan toplumsal ilişkilerin eleştirisini yaparken bir yandan da toplumsal cinsiyet (gender) eşitsizlik ve erkeklerin hakları ve sorunları gibi konular üzerine yoğunlaşmaktadırlar. Maskülizmi savunan kişiye "maskülist" denir. Tarihte bu adlandırmaya uygun görüşleri (maskülizmi) ilk kez ortaya koyan kişi sosyalist bir teorisyen olan Ernest Belfort Bax idi. Bununla birlikte zaman içinde maskülist çevrelere muhafazakâr kesimler de dahil olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

Açılmak ya da coming out, kişinin cinsel yönelimini veya cinsel kimliğini, uygun gördüğü kişilere, "kendi isteğiyle" beyan etmesi. İngilizce coming out of closet kavramının kısaltması olan bu terim Türkçede de kullanılmaya başlanmıştır. Outing ise, eşcinsel bir bireyin cinsel yöneliminin, "kendi isteği olmaksızın", topluma ifşa edilmesidir. Bu duruma maruz kalmış ünlü kişiler arasında daha önce evlenip baba olmuş, cinsel yönelimi öğrenildiğinde toplum tarafından yargılanmış şarkıcı Elton John ve yazar Oscar Wilde da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Judith Butler</span> Amerikalı filozof

Judith Butler, feminist felsefe, kuir (queer) kuram, siyaset felsefesi ve etik dallarına katkı sağlamış Amerikalı postyapısalcı filozof. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de Retorik ve Karşılaştırmalı Edebiyat bölümlerinde profesör olmanın yanı sıra European Graduate School'da Hannah Arendt Felsefe Profesörü'dür. Butler 1984'te Yale Üniversitesi'nden, akabinde Arzu Özneleri: Yirminci Yüzyıl Fransa'sında Hegelci Yansımalar adıyla basılan felsefe dalında doktora derecesi aldı.

<i>Avatar: Son Havabükücü</i> "Avatar Aang" ve arkadaşlarının dünyayı acımasız Ateş Kralından kurtarmak için çıktıkları macerayı anlatan Emmy Ödüllü çizgi dizi

Avatar: Son Havabükücü, ABD kaynaklı Emmy Ödüllü çizgi dizi. Asya etkileri taşıyan dövüş sanatları ve elementler etrafında dönen "Avatar Aang" ve arkadaşlarının dünyayı acımasız Ateş Kralı'ndan kurtarmak için çıktıkları macerayı anlatmaktadır. Dizinin senaryosu bir kitap serisi olarak yazılmıştır. Her sezon bir "kitap" ve her bölüm bir "bölüm" olarak tanımlanır. İlk olarak Kasım 2004'te yayınlanması planlanan dizi, ancak 21 Şubat 2005'te televizyonda gösterilmeye başlamıştır. Dizi ayrıca DVD olarak piyasaya çıkmıştır. Michael Dante DiMartino ve Bryan Konietzko yapımcı ekibin başındadır. Dizi, NickToons'da 6-11 yaş arası grubun dışında da çok yüksek reytinglere ulaşmıştır. Dizinin bu büyük başarısı üzerine 2. ve 3. sezonun siparişi verilmiştir. 3. sezon ABD'de başlamış ve 2008 yılında bitmiştir. Dizideki kahramanların oyuncak figürleri, bilgisayar oyunları, kart oyunları vb. satışa sunulmuştur.

Kuir veya Queer, heteroseksüel veya cisseksüel olmayan insanlar için kullanılan bir şemsiye tabirdir.

<span class="mw-page-title-main">Drag queen</span>

Drag queen, eğlence veya moda için genellikle abartılı feminen tavırlar ve toplumsal kadın rolleri benimseyerek kadın kıyafetleri giyen kişi. Drag queen kişilikler genellikle erkekler tarafından yaratılır.

Feminist hareket kadınlara oy hakkı, eğitim olanaklarının geliştirilmesi, erkek-kadın arasındaki gelir adaletsizliğinin indirgenmesi, boşanmada erkeklerin çıkarına olan prosedürlerin nötrlenmesi, kadınların gebelik ve kürtaj gibi konularda kendi başlarına karar alabilmesi ve gelir edinme gibi konularda batı toplumlarına köklü değişiklikler getirmiştir. Harvard Psikoloji Profesörü Steven Pinker'a göre feminizm ev içi şiddeti ve hatta eşleri tarafından öldürülen erkek sayısını altıda bir oranında azaltan bir faktör olmuştur.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

Cinsiyet kimliği, kişinin kendi cinsiyetine ilişkin kişisel duygusudur. Cinsiyet kimliği, bir kişinin atanmış cinsiyetiyle ilişkili olabilir veya ondan farklı olabilir. Çoğu bireyde, cinsiyetin çeşitli biyolojik belirleyicileri, bireyin cinsiyet kimliğiyle uyumludur ve tutarlıdır. Cinsiyet ifadesi tipik olarak bir kişinin cinsiyet kimliğini yansıtır, ancak bu her zaman böyle değildir. Bir kişi, belirli bir toplumsal cinsiyet rolüyle tutarlı davranışlar, tutumlar ve görünümler ifade etse de, bu tür ifadeler mutlaka cinsiyet kimliklerini yansıtmayabilir. Cinsiyet kimliği terimi, 1964 yılında psikiyatri profesörü Robert J. Stoller tarafından icat edildi ve psikolog John Money tarafından popüler hale getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal cinsiyet</span> kadınlık ve erkeklik arasındaki ayırt edici fiziksel, zihinsel ve davranışsal özellikler

Toplumsal cinsiyet, kadınlık ve erkeklik ile ilgili ve bunlar arasında ayrım yapan özellikler dizisidir. Bağlama bağlı olarak bu, cinsiyete dayalı sosyal yapıları ve cinsiyet kimliğini içerebilir. Çoğu kültür, cinsiyetin iki kategoriye ayrıldığı ve insanların birinin veya diğerinin parçası olarak kabul edildiği bir cinsiyet ikiliği kullanır; bu grupların dışında olanlar ikili olmayan şemsiye terim kapsamına girebilir. Güney Asya'daki hicralar gibi bazı toplumların "erkek" ve "kadın" dışında belirli cinsiyetleri vardır; bunlara genellikle üçüncü cinsiyetler denir.). Çoğu akademisyen, cinsiyetin sosyal organizasyon için merkezi bir özellik olduğu konusunda hemfikirdir.

İkili cinsiyet, sosyal sistem veya kültürel inanç yoluyla cinsiyetin iki farklı, zıt maskülen ve feminen formda sınıflandırılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cis (cinsiyet)</span> cinsiyet kimliği atanmış cinsiyetiyle eşleşen bir kişi

Cis, biyolojik cinsiyeti ile cinsiyet kimliği eşleşen kişileri ifade eder. Mesela, birisi biyolojik olarak kadınsa "cis" kadındır. Bu terim transın zıttıdır.

Postgenderizm ya da Post Cinsiyetçilik, toplumsal cinsiyetin kültürel, psikolojik ve sosyal olarak aşınmasından doğan

<span class="mw-page-title-main">Lhamana</span>

Lhamana, geleneksel Zuni kültüründe genellikle kadınların kendi kültürlerinde sergiledikleri sosyal ve törensel rolleri üstlenen erkeklerdir. Kadın ve erkek kıyafetlerinin bir karışımı giyiyorlar ve işlerinin çoğu genellikle Zuni kadınlarının dolu olduğu alanlarda oluyor. Bazı çağdaş lhamana bireyleri, kızılderilicilik iki ruhlu topluluğa katılır.

Feminist teoride, heteroataerkillik veya cisheteroataerkillik, cis erkeklerin ve heteroseksüellerin, cis dişilerin ve diğer cinsel yönelimlerin ve cinsiyet kimliklerinin üzerinde yetkiye sahip olduğu sosyopolitik bir sistemdir. Bu terim, kadınlara yönelik ayrımcılıkla LGBTQ bireylere yönelik ayrımcılığın aynı cinsiyetçi sosyal ilkeden kaynaklandığını vurgular.

Kuir silinmesi, kuir gruplarını kasıtlı veya kasıtsız olarak kayıtlardan kaldırmaya veya kuir gruplarının önemlerini göz ardı etmeye veya küçümsemeye yönelik heteronormatif bir kültürel eğilimdir. Kuir silinmesi, popüler ve bilimsel metinler de dahil olmak üzere bir sürü yazılı ve sözlü metinde bulunabilir. Kuir tarihçisi Gregory Samantha Rosenthal, LGBT tarihinin hedeflenen kentsel planlama ve geliştirme yoluyla kamu algısından dışlanmasını “kuir halkların kamuoyundan uzaklaştırılması” ile sonuçlanarak bu silinme biçimine atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Drag king</span>

"Drag king"ler çoğunlukla erkeksi drag giysileri giyen ve bireysel veya grup rutininin bir parçası olarak erkek cinsiyet klişelerini kişileştiren kadın performans sanatçılarıdır. Tipik bir drag gösterisi, dans, oyunculuk, stand-up komedi ve şarkı söylemeyi, canlı veya önceden kaydedilmiş parçalarla dudak senkronizasyonunu içerebilir. Drag kralları genellikle abartılı bir şekilde maço erkek karakterler olarak oynarlar, inşaat işçileri ve rapçiler gibi marjinalleştirilmiş erkeklikleri tasvir ederler ya da Elvis Presley, Michael Jackson ve Tim McGraw gibi erkek ünlüleri taklit ederler.

Toplumsal cinsiyet ve cinsel çeşitlilik (GSD) veya basitçe cinsel çeşitlilik, bu çoğulluğu oluşturan kimliklerin, davranışların veya özelliklerin her birini belirtmeye gerek kalmadan cinsiyet özelliklerinin, cinsel yönelimlerin ve cinsiyet kimliklerinin tüm çeşitliliğini ifade eder.

Faʻafafine, kendilerini Samoa, Amerikan Samoası ve Samoa diasporasında üçüncü bir cinsiyete sahip veya ikili olmayan bir role sahip olarak tanımlayan kişilerdir. Geleneksel Samoa toplumunda tanınan bir cinsiyet kimliği / cinsiyet rolü olarak Samoa kültüründe önemli bir yeri olan faʻafafine doğumda erkek olarak atanmakla beraberCinsiyet ataması, Polinezya'ya özgü bir şekilde hem eril hem de dişil cinsiyet özelliklerini sergiler. Tavırları, belirgin şekilde kadınsı tavırlardan geleneksel erkeksi tavırlara kadar geniş bir yelpazede uzanır.