İçeriğe atla

Cinnamon

Cinnamon
Linux Mint 19.3 üzerinde Cinnamon masaüstü ortamı
Geliştirici(ler)Linux Mint ekibi
İlk yayınlanma20 Aralık 2011 (12 yıl önce) (2011-12-20)[1]
Güncel sürüm6.2.1 / 18 Haziran 2024 (3 ay önce) (2024-06-18)
İşletim sistemiLinux, Unix benzeri
TürMasaüstü ortamı
LisansGNU GPL v2
Resmî sitesicinnamon-spices.linuxmint.com
github.com/linuxmint/Cinnamon
Kod deposu
Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Cinnamon, GNOME 3'ten çatallanmış özgür ve açık kaynaklı bir masaüstü ortamı. Cinnamon, Linux Mint dağıtımının ana masaüstü ortamıdır ve diğer birçok Linux dağıtımı ve Unix benzeri işletim sistemlerinde isteğe bağlı olarak kullanılabilir. Cinnamon, Linux Mint geliştiricileri tarafından geliştirilmektedir.

Cinnamon'un geliştirilmesi, GNOME 3'ün geleneksel masaüstü düzenini GNOME Shell lehine terk ettiği GNOME 3'ün Nisan 2011 sürümüne bir tepki olarak başladı. GNOME 3'ü Linux Mint tasarım hedeflerine uyacak şekilde genişletme girişimlerinin ardından, Mint geliştiricileri bağımsız bir masaüstü ortamı oluşturmak için birkaç GNOME 3 bileşenini çatalladı. GNOME'dan ayrılma, Ekim 2013'te piyasaya sürülen Cinnamon 2.0 sürümü ile tamamlandı.

Tarihçesi

Cinnamon masaüstü ortamı kullanan Linux Mint 12.

Cinnamon ve aynı dönemde Canonical'ın geliştirdiği GNOME tabanlı Unity masaüstü ortamı, GNOME ekibinin Nisan 2011'de geleneksel masaüstü deneyimini terk etmesinin verdiği memnuniyetsizliğin bir ürünü olarak ortaya çıktı. O zamana kadar GNOME (yani GNOME 2) geleneksel masaüstü düzenine sahipti, ancak GNOME 3 ile birlikte görev çubuğu benzeri bir panel ve masaüstünde klasör oluşturabilme gibi geleneksel bir masaüstünün temel özelliklerini içermeyen GNOME Shell aldı. Bu temel özelliklerin ortadan kaldırılması, Mint ve Ubuntu gibi dağıtımların geliştiricileri tarafından kullanıcı deneyimi açısından kabul görmedi.[2]

Bu farklılıkların üstesinden gelmek için, Linux Mint ekibi başlangıçta GNOME Shell için terkedilmiş özelliklerin yerini alacak eklentiler geliştirmeye başladı. Bu çabanın sonucunda "Mint GNOME Shell Extensions" (MGSE) isimli eklenti üretildi. Aynı dönemde, GNOME 2'den çatallanmış MATE masaüstü ortamı ortaya çıkmıştı. Kasım 2011'de piyasaya sürülen Linux Mint 12 ile kullanıcılara hem MGSE eklentisi, hem GNOME 3'ü hem de geleneksel GNOME 2 çatalı MATE masaüstü seçenekleri sunuldu.[3] Bununla birlikte, MGSE eklentisi ile bile, GNOME 2 konforunu tam olarak sunamıyordu ve kullanıcı topluluğu tarafından iyi karşılanmadı. O sırada, eksik bazı GNOME 2 özellikleri, eklentilerle değiştirilemedi ve eklentilerin uzun vadede çözüm olmayacağı görüldü. Mint geliştiricilerine geliştirme süreci üzerinde daha iyi bir kontrol sağlamak için GNOME Shell, Ocak 2012'de "Cinnamon Projesi" olarak çatallandı.[2]

GNOME'un çeşitli çekirdek uygulamalar Mint geliştiricileri tarafından yavaş yavaş Cinnamon için uyarlanmaya başladı. Ocak 2012'de piyasaya sürülen 1.2 sürümünden itibaren pencere yöneticisi olarak GNOME 3 Mutter'in çatalı olan Muffin kullanılmaya başladı.[4] Benzer şekilde, Eylül 2012'de yayınlanan 1.6 sürümünden itibaren, Cinnamon, Nautilus dosya yöneticisin çatalı olan Nemo'yı kullanılmaya başladı. kullanmaya başladı. Mayıs 2013'te yayınlanan 1.8 sürümü ile beraber GNOME Sistem Ayarları işlevselliğini Cinnamon ayarları ile birleştiren Cinnamon Sistem Ayarları kullanılmaya başladı.

Ekim 2013'te yayınlanan 2.0 sürümünden Cinnamon, artık Unity veya GNOME Shell gibi GNOME masaüstünün üstünde bir ön uç değil, kendi başına ayrı bir masaüstü ortamı haline gelmiştir. Cinnamon hala GNOME teknolojileri üzerine inşa edilmiş ve GTK+ kullanıyor olsa da, artık GNOME'un kurulmasını gerektirmemektedir.

Özellikler

Cinnamon masaüstü ortamının temel özellikleri şöyle sıralanabilir:

  • Geçiş efektleri, animasyonlar ve saydamlık içeren dahili masaüstü efektleri
  • Kendine özgü bir ana menü
  • Ana menü, başlatıcılar, bir pencere listesi ve sistem tepsisi ile donatılmış, ekranın sol, sağ, üst veya alt kenarına ayarlanabilen panel
  • Sistem Ayarları üzerinden oldukça geniş özelleştirebilme seçenekleri
  • Nautilus dosya yöneticisinden çatallanmış Nemo dosya yöneticisi
  • Temalar, panel programcıkları, masaüstü programcıkları ve diğer çeşitli eklenti desteği[5]

Galeri

  • Cinnamon 1.6.7'de menü görünüyor (Linux Mint 13 üzerinde)
    Cinnamon 1.6.7'de menü görünüyor (Linux Mint 13 üzerinde)
  • Cinnamon 1.6 üzerinde Alt+Sekme ile pencereler arasında geçiş
    Cinnamon 1.6 üzerinde Alt+Sekme ile pencereler arasında geçiş
  • Cinnamon 1.6 üzerinde bildirim programcığı
    Cinnamon 1.6 üzerinde bildirim programcığı
  • Cinnamon 4.0.10 üzerinde Cinnamon Sistem Ayarları
    Cinnamon 4.0.10 üzerinde Cinnamon Sistem Ayarları

Kaynakça

  1. ^ Release 1.0.0 · linuxmint/Cinnamon · GitHub
  2. ^ a b "Introducing Cinnamon". Linux Mint Günlüğü. 2 Ocak 2012. 29 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  3. ^ "Linux Mint 12'nin yeni özellikleri". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  4. ^ "Cinnamon 1.2 released". 23 Ocak 2012. 1 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  5. ^ "Cinnamon Spices". 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu (işletim sistemi)</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">OpenSUSE</span> topluluk destekli Linux dağıtımı

openSUSE ( ), eskiden SUSE Linux, ana destekçisi SUSE olan bir GNU/Linux dağıtımıdır. "Leap" sürümü, ticari amaçlı geliştirilen SUSE Linux Enterprise Server ve SUSE Linux Enterprise Desktop için bir taban ve deneme ortamı oluşturur. Leap, ticari SUSE Linux ürünlerine doğrudan yükseltme imkanı sunar. En popüler dağıtımlardan biridir. Geliştirilmesinin odak noktası, kullanıcı dostu bir masaüstü ve zengin özellikli sunucu ortamı sağlarken, yazılım geliştiriciler ve sistem yöneticileri için kullanılabilir açık kaynaklı araçlar sunmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Oracle Solaris</span>

Solaris, ilk olarak Sun Microsystems tarafından geliştirilmiş, UNIX tabanlı bir işletim sistemidir. 1993 yılında halefi olan SunOS işletim sisteminin yerini almıştır. Ocak 2010'da Oracle firmasının Sun firmasını satın almasıyla Oracle Solaris olarak anılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Xfce</span> GNU/Linux ve Unix benzeri sistemlerle uyumlu bir masaüstü ortamı

Xfce ya da XFCE ; GNU/Linux ve Unix benzeri sistemlerle uyumlu bir masaüstü ortamı. GNU/Linux, BSD ve Solaris gibi çekirdeklerle çalışabilir ve düşük hızlardaki makineler için idealdir. Hafif yapısı ve GTK uyumu sayesinde birçok program sorunsuz çalışmaktadır. Ayrıca Xfce geliştirme ortamı sunmaktadır. Kendisi dışında Xfce kütüphanelerini kullanmakta olan Mousepad metin düzenleyici, Xfmedia medya oynatıcısı ve Terminal gibi üçüncü parti yazılımlar bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">GNOME Files</span> GNOME masaüstü ortamının resmî dosya yöneticisi

GNOME Files, önceki adıyla Nautilus, GNOME masaüstü ortamının resmi dosya yöneticisidir.

<span class="mw-page-title-main">Linux Mint</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.

<span class="mw-page-title-main">TASMA</span>

TASMA, Pardus 2008.x ve önceki sürümlerde Pardus'un hemen her konuda davranışlarını ve kullanıcı tercihlerini belirleyen temel yapılandırma arayüzüdür. Sisteme yeni kullanıcılar eklenmesi, yeni harici donanımların tanıtılması, masaüstü yazı tiplerinin belirlenmesi gibi konularda kullanıcıların işini kolaylaştıran bu araç, Pardus 2009 ile birlikte yerini Sistem Ayarları arayüzüne bırakmıştır. Pardus Kurumsal 2'nin KDE 3.5 sürümüyle gelmesi nedeniyle bu sürümde desteklenmeye devam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Enlightenment</span>

Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Unity (kullanıcı arayüzü)</span> Ubuntu için geliştirilen GNOME tabanlı masaüstü ortamı

Unity, GNOME masaüstü ortamı temel alınarak, Canonical Ltd. tarafından Ubuntu işletim sistemi için geliştirilmiş, Gnome-Shell gibi bir masaüstü arayüzüdür.

<span class="mw-page-title-main">Evince</span>

Evince, GNOME projesi kapsamında geliştirilen PDF, PostScript, DjVu, TIFF ve DVI gibi dosya biçimleri destekleyen özgür bir belge görüntüleyici. Linux ve Windows işletim sistemlerini destekler.
Evince geliştiricileri GNOME masaüstü ortamında mevcut birçok belge görüntüleyici yerine tek ve basit bir uygulama geliştirmeyi hedeflemişlerdir. Evince'in sloganı projenin amacını özetlemektedir: "Basit bir Belge Görüntüleyici".

<span class="mw-page-title-main">MATE</span> Masaüstü ortamı

MATE, GNU/Linux gibi UNIX benzeri işletim sistemleri için GTK+3 araç takımını kullanan özgür bir masaüstü ortamıdır. GNOME 2'den çatallanmıştır ve ismini Latin Amerika'da kafein oranı yüksek olan mate çayının hazırlanmasında kullanılan yerba mate çobanpüskülü bitkisinden alır. İsim değişikliği, GNOME ile çakışmaları önlemek için gerekli olduğundan yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Manjaro Linux</span> Arch tabanlı GNU/Linux dağıtımı

Manjaro, Arch Linux'un sağlam altyapısını temel alarak geliştirilen, kullanıcı dostu bir GNU/Linux dağıtımıdır. Arch Linux genellikle daha deneyimli kullanıcılara hitap ederken, Manjaro bu zorluğu ortadan kaldırarak kullanım kolaylığı odaklı bir deneyim sunar. Bu sayede, Linux dünyasına yeni adım atanlar veya daha az teknik bilgiye sahip yeni Linux kullanıcılarının yanı sıra deneyimli kullanıcılar için de uygundur.

Çatal ya da çatallama, bir yazılım projesinin mevcut kaynak kodları kopyalanarak başlatılan yeni projeye verilen addır. Özgür yazılım alanında yaygın bir şekilde görülmekle birlikte özel mülk yazılımlarda da örnekleri görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Başlangıç menüsü</span> Windows 95 ve diğer bazı işletim sistemlerinde kullanılan bir grafiksel kullanıcı arayüzü ögesi

Başlangıç menüsü veya Start menüsü Microsoft Windows'da Windows 95 ve diğer bazı işletim sistemlerinde kullanılan bir grafiksel kullanıcı arayüzü öğesidir. Farklı işletim sistemlerinde ve pencere yöneticisinde farklı isimler vardır, "KDE"de "Kickoff Application Launcher", "GNOME" ve "Unity"de "Dash", "Windows 8"de "Start screen" gibi isimlenir. Geleneksel olarak, Başlat menüsü, kullanıcının başlatması için programların özelleştirilebilir iç içe geçmiş bir listesinin yanı sıra, en son açılan belgelerin bir listesini, dosyaları bulmanın ve yardım almanın ve sistem ayarlarına erişmenin bir yolunu sağladı. Windows Masaüstü Güncellemesi aracılığıyla sonraki geliştirmeler "Belgelerim" ve "Sık Kullanılanlar" gibi özel klasöre erişimi içermektedir. Windows XP'nin Başlat menüsü çeşitli Belgelerim klasörlerini ve Windows masaüstündeki Bilgisayarım ve Ağ Bağlantılarım gibi diğer öğeleri kapsayacak şekilde genişletildi. Windows Vista'ya kadar, kullanıcı Basamaklı alt menüleri arasında gezinirken, Başlat menüsü ekran boyunca sürekli genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Linux Mint sürümleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2014 yılına dek, temel aldığı Ubuntu sürümlerinden yaklaşık bir ay sonra, yılda iki Linux Mint sürümü yayımlandı. Her sürüme, alfabetik dizini sürüm numarasına karşılık gelen harfle başlayan ve "a" harfiyle biten kadın adı kullanılarak yeni bir sürüm numarası ve bir kod adı verildi. Donanım üreticileri için kurulum kolaylığı sağlayan bir OEM sürümü de vardır.

<span class="mw-page-title-main">SUSE Linux Enterprise Desktop</span>

Novell Linux Masaüstü olarak tanıtılan SUSE Linux Enterprise Desktop (SLED), SUSE tarafından geliştirilen, pazarlanan ve kurumsal müşterilere hitap etmeyi amaçlayan bir GNU/Linux dağıtımıdır. Özel olarak kurumsal masaüstü bilgisayar kullanımı için tasarlanmıştır. Yeni ana sürümler 24-36 ay arayla piyasaya sürülürken, ikincil sürümler 9-12 ayda bir çıkarılır. SUSE Linux Enterprise Desktop da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, dahil edilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümlerinin piyasaya sürülen kurumsal ürüne eklenmesini sağlamak amacıyla openSUSE gibi topluluk ürününlerinden çok daha yoğun ve sıkı bir test sürecine alınır.

<span class="mw-page-title-main">AfterStep</span>

AfterStep, X Pencere Sistemi için tasarlanmış istiflenebilir bir pencere yöneticisidir. AfterStep masaüstü konfigürasyonu için esneklik, geliştirilmiş görsellik, sistem kaynaklarının etkili kullanımı gibi özellikler sunmak için geliştirilmiştir. MachTen gibi dağıtımlarda kullanılmıştır. AfterStep köken itibari ile NeXTSTEP'e benzeyecek şekilde düzenlenmiş FVWM'nin bir çeşididir fakat geliştirme döngüsü ilerledikçe kökeni FVWM'den ayrışmaya başladı. 2000'de Linux websitesi TuxRadar AfterStep'i "geniş kapsamlı konfigürasyon seçenekleri ile bazı görkemli temalar yaratabilme imkanı sağlayan hızlı ve güvenilir" şeklinde överek yılın en iyi pencere yöneticisi olarak seçti.

<span class="mw-page-title-main">Compiz</span>

Compiz, pencere yönetimi için hızlı kompozit masaüstü efektleri oluşturmak üzere 3D grafik donanımını kullanarak X Pencere Sistemi için tasarlanmış bir kompozit pencere yöneticisidir. Küçültme animasyonu veya küp çalışma alanı gibi efektler, yüklenebilir eklentiler olarak uygulanır. ICCCM kurallarına uyduğu için Compiz, GNOME Panel kullanılırken varsayılan Mutter veya Metacity veya KDE Plasma Workspaces'te KWin yerine kullanılabilir. Dahili olarak Compiz, OpenGL kitaplığını grafik donanımına arabirim olarak kullanır.

<span class="mw-page-title-main">COSMIC (masaüstü ortamı)</span>

COSMIC, Linux ve diğer Unix tipi işletim sistemleri için özgür ve açık kaynaklı bir masaüstü ortamıdır. Başlangıçta GNOME'un özelleştirilmiş bir sürümü iken sonradan herhangi bir masaüstü ortamını temel almadan sıfırdan yazılmaya başlanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.