İçeriğe atla

Cihangir Bey Kazımbeyli

Cihangir Bey Kazımbeyli
Kazımbeyli 1940'ta.
DoğumCahangir bəy Kazimbəyli
15 Mart 1885(1885-03-15)
Gence, Kafkasya Genel Valiliği, Rus İmparatorluğu
Ölüm17 Ocak 1955 (69 yaşında)
Batı Berlin, Almanya Federal Cumhuriyeti
Defin yeriŞehitlik Camii
Bağlılığı
Hizmet yılları1902–1939
RütbesiYarbay
Komutası3. Gence Piyade Alayı
Çatışma/savaşlarıI. Dünya Savaşı
  • Doğu Cephesi

Azeri-Ermeni Savaşı

1920 Gence İsyanı
Ailesi
EşiValiye Kazimbeyli

Cihangir Bey Kazımbeyli (Azerice: Cahangir bəy Kazimbəyli) ve ya Cihangir Bey Kazımbeyov (Azerice: Cahangir bəy Kazimbəyov; 15 Mart 1885 – 17 Ocak 1955), bir Azeri askeri subayıydı. Rus, Azerbaycan ve Polonya ordularında görev yapmış olan Kazımbeyli 1920 Gence İsyanının liderlerinden biri olarak tanınıyor.

İlk yılları

Cihangir Bey Kazımbeyli, 15 Mart 1885'te (ve ya 1894'te) Elizavetpol şehrinde (günümüz Gence'si) doğmuştur. Kazımbeyli Gence Erkek Lisesi'ni okumuştur.

Askeri kariyeri

Rusya

Kazımbeyli, 1902'de Rus İmparatorluk Ordusu'nda askerlik hizmetine girmiştir. Üç yıl sonra kornete terfi etti. Kazımbeyli, Rusya'daki askerliği sırasında I. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde savaşmıştır. Rus İmparatorluk Ordusundaki hizmetini 1917'de yarbay olarak tamamlamıştır.

Azerbaycan

Kazımbeyli, Ocak 1919'da yeni kurulan Azerbaycan Özel Kolordusu'nun saflarına katılmıştır. 14 Ocak'ta Harp Nazırı Topçu Generali Samet bey Mehmandarov'un emriyle 1. Piyade Tümeninin 3. Gence Piyade Alayı komutanlığına yarbay olarak atanmıştır.[1] 24 Mart 1920'de Harp Dairesinin emriyle Cihangir Bey Kazımbeyli albaylığa terfi edilmiştir.[2]

Kazımbeyli, Kızıl Ordu'nun ülkeyi işgalinden sonra Azerbaycan'da yeni kurulan Sovyet yönetimine karşı yöneltilen Gence İsyanının organizatörlerinden biriydi. Ayaklanma sırasında Gence garnizonunun komutanı olarak görev yapmıştır.[3] İsyanın bastırılmasının ardından Kazımbeyli, komutasındaki küçük bir müfrezeyle komşu Gürcistan'a kaçtı. Oradan Türkiye'ye göç etti.[4]

Polonya

Kazımbeyli, 1923'te Polonya'ya taşındı ve aynı yıl Polonya Silahlı Kuvvetleri'nde sözleşmeli subay oldu.[5] Polonya Silahlı Kuvvetleri öğrencileri için kurslar aldı, 1939 Alman işgaline kadar bir tabur ve alay komutanlığı yaptı.[4]

Siyasi kariyeri

Kazımbeyli, II. Dünya Savaşı sırasında Azeri göçmen hareketinin aktif katılımcılarından biri oldu. 1943'te Berlin'de düzenlenen Azerbaycan Ulusal Kongresi'nin açılışını yapmakla görevlenmiştir.[4]

Ölümü

II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından İtalya'ya taşınarak bir süre orada yaşadıktan sonra Türkiye'ye yerleşti. Bilinmeyen koşullar altında 17 Ocak 1955'te Berlin'de öldü. Berlin'de Şehitlik Camii'de defnedilmiştir.[6]

Kaynakça

  1. ^ "5" (14 Ocak 1919). 2, Fon: 2898, s. 9. Bakü: Azerbaycan Devlet Arşivleri.
  2. ^ "3" (24 Mart 1920). 2, Fon: 2898, s. 202. Bakü: Azerbaycan Devlet Arşivleri.
  3. ^ Süleymanov, Mehman (1998). Армия Азербайджана (1918—1920) (Azerice). Bakü. 
  4. ^ a b c "Воспоминания о событиях 1920 года". azeri.ru (Rusça). 11 Ocak 2008. 13 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2021. 
  5. ^ Karpus, Z. (2001). Mniejszości narodowe i wyznaniowew siłach zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939 (Lehçe). Toruń. ISBN 832311398X. 
  6. ^ Masimov, Asif (28 Mayıs 2020). "Berlində Cahangir bəy Kazımbəylinin xatirəsi anıldı" (Azerice). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mürsel Bakü</span> Türk asker

Mürsel Bakü, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda önemli görevler üstlenmiş, Bakü ve İzmir şehirlerini düşman işgalinden kurtarmış, sonrasında bir dönem milletvekilliği yapmış Kafkasya asıllı Türk askeri. 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk paşasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Necef Bey Vezirov</span>

Vezirov Necef Bey Fatalı Bey oğlu - Azerbaycan dram yazarı, gazeteçi-yazar, Azerbaycan tiyatrosunun kurucularından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Samet bey Mehmandarov</span>

Samet bey Mehmandarov, Azeri topçu generali

<span class="mw-page-title-main">Ziver bey Ahmedbeyov</span>

Ziver bey Ahmedbeyov Azeri mimar, araştırmacı ve profesör; ve yükseköğrenim mezunu olan ilk Azeri mimardır. Ziver bey Ahmedbeyov 1873 yılında o zaman Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olan Azerbaycan'ın Şamahı şehrinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Şamahı'da aldı. 1902 yılında yükseköğrenimini Sankt-Peterburg İnşaat Mühendisleri Enstitüsünü bitirdi ve aynı yıl Bakü'ye yerleşti. 1902-1917 yılları arasında Ahmedbeyov Bakü Guberniyası İdaresinde, sonra ise Bakü Şehir İdaresinde mimar olarak çalıştı. 1918 yılında Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ilan edildikten sonra Bakü'nün baş mimarı oldu ve bu göreve 1920 ilan edilen Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti döneminde de devam edip 1922 yılına kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Cihangir Berker</span> Azerbaycanlı tümgeneral

Cihangir Berker veya Cihangir Bey Novruzov Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bir subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri tuğgeneralidir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Sülkeviç</span>

Süleyman Bey Sülkeviç, Lipka Tatarı asker, siyasetçi, Rus İmparatorluğu korgenerali, Kırım Başbakanı (1918) ve 1918-20 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan askerî tarihi</span>

Modern Azerbaycan ordusunun tarihi, 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri 26 Haziran 1918'de kurulduğunda, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'ne dayanmaktadır. ADR Savunma Bakanı Dr. Khosrov bey Sultanov olmuştur. Bakanlık resmi olarak kurulduğunda, General Samet bey Mehmandarov, bakan ve Lt-Gen, Aliağa Şıhlinski yardımcısı oldu. ADR Ordusu Genelkurmay Başkanı Maj-Gen'di. Habib Bey Salimov, Mammad Bey Şulkevich ve Maj-Gen. Abdulhamid Bey Gaytabaşı da rehber oldular.

<span class="mw-page-title-main">Feridun Bey Köçerli</span> Azerbaycanlı yazar

Firidun bey Ehmedbeyoğlu Köçerli, Azerbaycanlı yazar, filolog ve edebiyat eleştirmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamid Bey Kaytabaşı</span>

Abdulhamid Bey Kaydabaşı, asker, Rus İmparatorluğu Yarbayı, Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali ve 1919-1920 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Firudin Bey Vezirov</span>

Firudin Bey Vezirov, asker, Rus İmparatorluğu ve Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali. Rus İmparatorluğu ordusunda 15. Tver Drakon Alayının ve 10. Novotroitsko-Yekaterinoslavsky Drakon Alayının komutanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kerim Bey Mehmandarov</span> Azeri cerrah ve siyasetçi

Kerim Bey Mustafa Bey oğlu Mehmandarov veya Abdül Kerim bey Mehmandarov, Azeri kökenli bir Rus İmparatorluk ve Sovyet cerrahı. Sankt-Petersburg'daki Tıp-Cerrahi Akademisinden mezun olan ilk etnik Azerilerden biri olan Mehmandarov, Şuşa eğitim topluluğu Naşr Maarif'in liderlerinden biri ve Şuşa'daki ilk Rus-Azeri kız okulunun kurucusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Habib Bey Selimov</span>

Selimov Hebib Bey Hacı Yusuf oğlu Tümgeneral, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin ilk Genelkurmay Başkanı, “Asgeran Savaşı Kahramanı” olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Baba Behbud</span> Türk asker

Baba Behbud — veya Baba Behbudov — Azerbaycan Cumhuriyeti Ordusunun subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri albayı.

<span class="mw-page-title-main">Samet Saygın</span> Türk asker

Samet Saygın ve ya Samet bey Refibeyli Azerbaycanlı ve Türk asker, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Yarbay'ı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Tümgeneral'i (1948). Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde General rütbesini alan ilk Azerbaycanlı'dır. Türkiye'de Soyadı Kanunu kabul edildikten sonra Saygın soyadını kullanmıştır.

Valiye Kazymbeyli - Gence ayaklanmasının katılımcısı, Milli Birlik Meclisinin üyesi, Cihangir Bey Kazımbeylinin karısı.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Şıhlinski</span>

Cevat Şıhlinski,, Azerbaycanlı bir subay ve tümgeneraldir. General Aliağa Şıhlinski'nin yeğeni ve yazar İsmail Şıhlı'nın amcasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Hazarlı</span> Türk asker

Yunis Shekerov veya Yunus Hazarlı, Azerbaycan Cumhuriyeti Ordusu'nun subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Albayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Akpolat</span> Türk asker

Mehmet Akpolat veya Memmed Rzayev, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bir subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri albayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Firudin Bey Daryal</span> Türk asker

Firudin Bey Daryal — veya Ferman bey Alıyev, — Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bir subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri albayıdır.

Aslan Hacızade, Aslan Karabağlı veya Aslan Berkan - Azerbaycan Cumhuriyeti subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri albayı.