İçeriğe atla

Cihan Timur

Cihan Timur
İlhanlılar'ın 13. hükümdarı
Hüküm süresi1339 - 1340
Önce gelenMuhammed Han
DoğumBilinmiyor
ÖlümBilinmiyor
HanedanBörçigin
BabasıAlafrang

Cihan Timur, İlhanlı Devleti'nin 13. hükümdarıdır. 1339 ile 1340 yılları arasında hüküm sürmüştür.

Ailesi

Cihan Timur da diğer İlhanlı hükümdarları gibi Cengiz Han soyundandır. Cengiz Han oğlu, İlhanlıların kurucusu Hülagû Han oğlu, İlhanlıların 2. hükümdarı Abaka Han oğlu, Gayhatu Han oğlu Ala-Fireng'in oğludur.

Hayatı

Cihan Timur 1330'lu yılların sonunda taht adaylarından biriydi. Ebu Said Bahadır'ın ölümüyle dul kalan eşi Dilşad Hatun'u nikâhına alınca siyasi gücünü arttıran Celayir Sultanlığı'nın kurucusu Hasan Büzurg, artık taht mücadelelerine de karışmaya başlamıştı. Cihan Timur, Hasan Büzurg tarafından 1339 yılında İlhanlı tahtına geçirildi. Fakat bir kukla hükümdar durumundaydı. Ertesi yıldan itibaren Celayirliler doğrudan yönetimi ellerine aldılar. 1340 yılından sonraki akıbeti hakkında hiçbir bilgi yoktur.[1]

Kaynakça

  1. ^ Demir, Yrd. Doç. Dr. Mustafa. "İlhanlı Devleti'nin Yıkılış Sürecindeki Siyasi Gelişmeler". Tarih Tarih Yayınevi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. []
Önce gelen:
Musa Han
(1336 - 1336)

İlhanlılar İmparatorluğu
(Celayir Sultanlığının atadığı hükümdar)

(1339 - 1340)
Sonra gelen:
Hasan Büzurg (Celayir Sultanlığı)
Anuşirvan (Çobanoğulları) (1344–1356)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eretna Beyliği</span> Eretna Devleti

Eretna Beyliği ya da Eretna Devleti, Anadolu'nun Moğol (İlhanlılar) istilasına uğramasından sonra, Sivas ve Kayseri merkezli kurulan, 1335 - 1381 yılları arası hüküm süren bir Anadolu beyliğidir. Beyliğin kurucusu Alaeddin Eretna, Uygur kökenli olup, İlhanlılar Devletinin Rûm (Anadolu) valisi Timurtaş'a hizmet eden komutanlardan birisiydi. Timurtaş ile kızkardeşini evlendirerek akrabalık bağı da kuran Eretna, onun Mısır'a kendisini yerine vekil bırakmasını fırsat bilip Moğollara karşı ayaklandı. Memlük sultanı adına sikke kestirip hutbe okuttu. Celayirî Emir (Şeyh) Hasan Büzurg kendisine tabiliği reddeden Eretna üzerine bir ordu ile yürüdü ve Sivas ile Erzincan arasında Karanbük mevkiinde meydana gelen savaşı Eretna kazandı. Bundan sonra nüfuzunu kuvvetlendiren Eretna bağımsızlığını ilan etti. Kayseri'de ölen Alaeddin Eretna, Köşk Medresesi avlusundaki kümbete gömüldü. Öldüğünde Sivas, Tunceli, Elazığ (kısmen), Kayseri, Amasya, Tokat, Çorum, Develi, Şebinkarahisar, Ankara, Zile, Canik, Ürgüp, Niğde, Aksaray, Erzincan, Doğu Karahisar ve Darende onun hakimiyeti altındaydı.

Uzun Hasan, Akkoyunlu hükümdarı olup, bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye'nin bir bölümünü kapsayan bir coğrafyada 1453-1478 yılları arasında hüküm sürmüştür. Akkoyunluların en güçlü hükümdarı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Altın Orda Devleti</span> Türk-Moğol hanlığı

Altın Orda, Altın Ordu Devleti, Uluğ Ulus veya Kıpçak Hanlığı bir Türk hanlığıdır. Cengiz Han ölmeden önce topraklarını oğulları arasında paylaştırmış ve Seyhun Irmağı ile Balkaş Gölü'nün batısındaki yerleri büyük oğlu Cuci Han'a vermişti. Cuci Han'ın küçük oğlu Batu Han, batıya doğru giriştiği seferlerle bu toprakları genişletti. Cuci'nin toprakları sonradan Batu Han ile ağabeyi Orda Han arasında paylaşıldı. Balkaş ile Aral gölleri arasındaki ve Seyhun Irmağı'nın güneyindeki yerler Orda'ya verildi. Harezm ve yeni alınan topraklarsa Batu'nun yönetimine bırakıldı. Orda'nın yönetimindeki doğu bölgesine Ak Orda, Batu'un yönetimindeki batı bölgesine de Gök Orda adı verildi. Gök Orda sonradan Altın Orda olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Abaka</span> İlhanlıların ikinci hükümdarı.

Abaka Han, Moğolca: Абаха/Абага хан (Khalkha Kiril), ᠠᠪᠠᠭ᠎ᠠ
ᠬᠠᠨ
(Geleneksel yazı)
İlhanlı hükümdarı. Cengiz Han'ın torunu ve İlhanlılar devletinin kurucusu Hülagû Han'ın ve Yesuncin Hatun'un oğludur.

<span class="mw-page-title-main">İlhanlılar</span> İran merkezli Moğol devleti (1256–1335)

İlhanlılar veya İlhanlı Devleti, Cengiz Han'ın torunu Hülagû Han tarafından, merkezi Tebriz olmak üzere Orta Doğu'da kurulan Moğol devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Çağatay Hanlığı</span> Cengiz Han’ın oğullarından Çağatay Han’ın adını taşıyan Türkleşmiş Moğol devleti

Çağatay Hanlığı, Moğol hükümdarı Cengiz Han’ın oğullarından Çağatay Han’ın adını taşıyan Türkleşmiş Moğol devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Şah Cihan</span>

Şah Cihan veya Ebû’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran, eşi Mümtaz Mahal uğruna Tac Mahal'i yaptırmasıyla tanınan ve Hindistan'da kurulmuş olan Babür İmparatorluğu'nu 1627-1658 yılları arasında yönetmiş olan beşinci Babür hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Karakoyunlular</span> 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurduğu bir devlet

Karakoyunlular ya da Karakoyunlu Devleti, başkenti Tebriz olan ve 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurmuş olduğu bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Moğol İmparatorluğu</span> 13. ve 14. yüzyılda hüküm sürmüş olan, tarihin bitişik sınırlara sahip en büyük kara imparatorluğu

Moğol İmparatorluğu, 13. ve 14. yüzyıllarda tarihin en büyük bitişik imparatorluğuydu. Doğu Asya'da bugünkü Moğolistan'da ortaya çıkan Moğol İmparatorluğu, en güçlü döneminde Japon Denizi'nden Doğu Avrupa'nın bazı bölgelerine kadar uzandı, kuzeye doğru Kuzey Kutbu'nun bazı bölgelerine kadar uzandı; doğuya ve güneye doğru Hint alt kıtasının bazı bölgelerine girdi, Güneydoğu Asya'yı istila etmeye çalıştı ve İran Platosu'nu fethetti; ve batıya doğru Levant ve Karpat Dağları'na kadar uzandı.

Süleyman Han (ö.1345), İlhanlılar'ın merkezi otoritesinin dağıldığı sıralarda Çobanoğulları'nın İlhanlı tahtındaki kuklası idi. İlhanlılar'ın kurucusu Hülagü Han'ın üçüncü oğlu Yosmut'un torununun oğluydu.

Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî,, Yahudi kökenli Pers hekim, yazar, tarihçi ve İlhanlılar'ın bir veziridir.

Hasan-ı Büzürg veya Büyük Hasan, Celâyirî devletinin kurucusu ve ilk sultanı.

<span class="mw-page-title-main">Özbek Han</span>

Özbek Han, Altın Orda Devleti’nin dokuzuncu hanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuluy</span> Moğol İmparatorluğu naip yöneticisi

Tuluy, 1227-1229 yılları arasında Moğol İmparatorluğu’nun naip yöneticisi.

Sultan Musa Han 1336 ile 1337 yılları arası İlhanlı hükümdarı.

Satıbey Hatun (1316-1345), İlhanlı Devleti hükümdarı. Olcaytu Han'ın kızı ve İlhanlı Devleti'nin 9. hükümdarı Ebu Said Bahadır'ın aynı anneden doğma kız kardeşidir. Hükümdarlık dönemi dışında da Emir Çoban (?-1335), Arpa Han (1335–1336) ve Süleyman Han (1339–1343) dönemlerinde evlenerek hükümdarlara eşlik etmiştir.

Mengü Timur ya da Mangu Temür ; 1266-1280 yılları arasında Altın Orda Devleti Hanı.