İçeriğe atla

Ciğer kebabı

Ciğer kebabı
Ülke(ler)Türkiye Türkiye
TürüEt Yemeği
TipiKebap
Servis şekliSıcak
Servis türüSoğan piyaz, meze, Ayran
Ana malzemelerCiğer, kuyruk yağı, tuz
Ciğer

Ciğer kebabı, menşei Diyarbakır,Gaziantep ve Şanlıurfa olan fakat Türkiye'nin güney illerinde sıklıkla yapılan bir kebap türü. Ayrıca Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır illerinde sabahları kahvaltı olarak da tüketimi söz konusudur.

Hazırlanışı

Ciğer genellikle sadece tuzlanarak terbiye edilir ve şişlere dizilir. Gaziantep ilinde kuşbaşı şeklinde normal şişlere dizilirken Mersin, Adana, Şanlıurfa illerinde ufak doğranmış şekilde özel ciğer şişlerinde pişirilir. Şişe dizilirken Gaziantep ilinde 2 ciğer 1 kuyruk yağı şeklinde dizilir.[]

Servis şekli

Ciğer kebabında sıklıkla maydanoz ve kuru soğan kullanılır. Baharat olarak ise kimyon kullanımı yaygındır. Adana, Hatay, Mersin gibi Akdeniz illerinde şişler üzerinde servis edilip ince lavaş ekmekle beraber tüketilir. Gaziantep ilinde şişler üzerinde tırnaklı ekmekle tüketilir. Süs biber ve limonla da tüketilebilir.[]

Osmanlı mutfağındaki çeşitleri

Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de ciğer kebabı tarifi verilmiştir.Tarifi:Koyun ve kuzu ciğerinin siyahlarından itidal üzere doğrayıp şişlere geçirip üzerine içyağı sardıkta nerm ateşte pişirip sahana vazettikten sonra iki üç diş sarımsağı bir iki fincan sirke ve su ve tuz ile iyice ezip üzerine dökeler. Biraz vakit küllü ateşte durdukta tenâvül buyuralar.[1]

Yörelere göre çeşitleri

Urfa ciğer kebabı

Urfa ciğer kebabı 12.01.2018 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[2]

Diyarbakır ciğer kebabı

Diyarbakır ciğer kebabı 31.05.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[3]

Diyarbakır perdeli ciğer kebabı

Diyarbakır perdeli ciğer kebabı 28.06.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2022. 
  2. ^ "Urfa Ciğer Kebabı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 
  3. ^ "Diyarbakır Ciğer Kebabı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 
  4. ^ "Diyarbakır Perdeli Ciğer Kebabı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kokoreç</span>

Kokoreç, Anadolu ve Balkanlarda, koyunun ince bağırsağından, mumbardan ve uykuluktan yapılan, şişe sarılarak kor ateşte kızartılan bir çeşit kebaptır. Kâşgarlı Mahmud’un eseri Dîvânu Lugâti’t-Türk’te bulunan yörgemeç benzer bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Cağ kebabı</span> Erzurumda meşhur olan Türklere ait bir şişli et yemeği

Cağ kebabı, oğlak veya kuzu etinden yapılan Türk mutfağında bir çeşit kebaptır. Geleneksel olarak Erzurum'un Oltu ilçesinde yapılan cağ kebabı, önceden terbiye edilmiş etin yatık bir şişe geçirilip odun ateşi üzerinde pişirilmesiyle hazırlanır. Cağ adı verilen şişler kullanılarak servis yapıldığından bu adı almıştır. Günümüzde Türkiye'nin birçok yerinde yapılıp tüketilmektedir. Hazırlanan parça etler, bu malzemeye eklenen soğan, reyhan, tuz ve karabiber gibi baharatlar ile birlikte iyice yoğrulur. Daha lezzetli olması istenirse hazırlanan et 24 saat serin ortamda veya buzdolabında dinlendirilir ve bu süre sonunda cağ kebabı pişirilmeye başlanabilir. Et yatık biçimde odun ateşinin kızgın közüne 10–15 cm yüksekte pişirilir ve döner bıçağı ile birer porsiyon kesilip cağ, bico üzerinde ızgaraya konulur. Burada biraz daha pişirilir.

<span class="mw-page-title-main">Adana kebabı</span> Adana menşeili bir kebap türü

Adana kebabı, Adana'ya özgü, "zırh" adı verilen, satıra benzer bir bıçak ile elde kıyılan parça etten yapılan Türk mutfağında bir kebap veya şiş köfte çeşidi.

<span class="mw-page-title-main">Ciğer tava</span> kızartılmış yaprak ciğer

Ciğer tava, özellikle Edirne'de yapılan tavadır.Edirne Tava Ciğeri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tandır ekmeği</span> tandırda pişirilen ev ekmeği

Tandır ekmeği Ortadoğu ve Asya'da sıklıkla yenen, ince ve oldukça gevrek bir çeşit ekmektir. Yerde açılan ve etrafı çamurla sıvanmış bir çukurun içinde pişirilir. Yufka gibi, oklava ile bir buçuk santim kalınlığında açılır. Üzerine un, susam ve su serpilir. Bu bir nevi bulamaçtır. Bundan sonra ekmek, ocağın iç duvarlarına yapıştırılarak pişirilir. Yufka gibi bol miktarda hazırlanıp uzun müddet saklanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Boranı</span>

Boranı, İran ve Mizrahi mutfağında yoğurtla hazırlanan bir aperitiftir. Ispanak ve diğer malzemelerle hazırlanan boranı, Van ve Isparta başta olmak üzere Türkiye'nin çeşitli yörelerinde farklı şekillerde hazırlanmaktadır. Yalvaç ve Mecitözü civarlarında ise, ıspanaklı ve fasulyeli olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır. İçerisine bulgur katılarak haşlanmak suretiyle pişirilir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağı dökülerek servis edilir. Genellikle kuru soğan ile birlikte tüketilir. Azerbaycan gibi Kafkasya ülkelerinde de popülerdir.

Ağzıaçık, Un, su ve yumurtayla hazırlanan hamurun üzerine kıymalı harç eklenmesi ve ağzının bohça gibi kapatılmasıyla yapılan ağzı açık kızartılarak pişirilen bir çörek türü. Şanlıurfa yöresinde genelde çay saatlerinde tüketilir. İçine konulan Urfa isotu ağzı açığa eşsiz bir tat verir. En sık çayla öğle yemeklerinde ya da ayranla akşam yemeklerinde tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Pide</span> fırında yapılan geleneksel bir ekmek

Pide, Türk ve Orta Doğu mutfaklarında yaygın olan, Balkan mutfaklarında da görülebilen yassı bir ekmek çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Çiğ köfte</span> Türk mutfağından, ana malzemesi çiğ kıyma ve bulgur olan geleneksel yemek

Çiğ köfte, bulgur, isot, kıyılmış et, salça, soğan, maydanoz ve çeşitli baharatların yoğurulup karıştırılması ile hazırlanan, ısıl işlem görmeden (pişirilmeden) tüketilen, Şanlıurfa ve Adıyaman yöresine ait bir yiyecektir. Şanlıurfa ve Adıyaman'ın dışında; Adana, Gaziantep, Osmaniye, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mardin, Elazığ, Malatya ve Hatay gibi illerde de yöresel farklılıklar gösterebilen çiğ köfteler yapılır. Genellikle ince ve uzun (sıkma) köfte parçaları şeklinde ve marul yaprağı ile servis edilir. Şanlıurfa'da açık ekmek, bazı yörelerde de lavaş ekmeği ile tüketilir.

Gaziantep Mutfağı'na has bir kebap çeşidi. Orta yağlı az çekilmiş kıyma ile yöresel olarak simit adı verilen ince bulgurun birlikte yoğurulmasıyla hazırlanır. Adana Kebabı gibi enli şişlere takılarak közlenmiş mangal ateşinde pişirilir. Genellikle piyaz ve üzerine serpilmiş fıstık tozu ile birlikte servis edilir.Gaziantep Simit Kebabı 19.04.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tirit</span> Türk mutfağına ait olan Tirit, farklı et çeşitleri kullanılarak ve et suyunun içerisine yöresel ekmek eklenerek yapılan yemektir

Tirit(Arapça:ثريد veya trid, taghrib, tashreeb, thareed) et suyuna kızartılmış veya bayat ekmek konularak yapılan yemektir. Tirit kelimesi Farsça bir kelimedir. Yörelere göre çok farklı et çeşitleri konulabilir. Kaz, ördek, tavuk, inek, koyun eti ile yapılan çeşitleri vardır. Papara ve Orta Asya'da yapılan Beşbarmak yemeği ile benzerlik gösterir.

Tandır kebabı tandırda pişirilen kebap çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Tas kebabı</span> Türk mutfağından sulu et yemeği

Tas kebap veya tas kebabı, Türk mutfağında yer alan etli bir sulu yemektir. Macar yemeği gulaş ile karşılaştırılabilir. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tas kebabı tarifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çöp şiş kebabı</span>

Çöp şiş kebabı bir çeşit kebaptır. Uçları bıçakla yontularak sivri hale getirilen kamışlara dizilen küçük et parçalarının mangal kömüründe pişirilmesiyle üretilir.

Ağzı yumuk, bir çeşit çörektir ve Şanlıurfa'da yapılır.

Cağırtlak kebabı tercihen erkek koyundan akciğer, karaciğer, yürek, böbrek ve yağ olarak çöz yağı veya kuyruk yağının terbiye edilmeden bir şişe sırasıyla tek tek dizilerek mangalda pişirilmesiyle elde edilen kebaptır.

Ramazan kebabı , bir çeşit kebaptır.

Sebzeli kebap, bir çeşit kebaptır.

Kazan kebabı, bir kebap türüdür.