Christopher Caudwell
Christopher Caudwell | |
|---|---|
| Doğum | 20 Ekim 1907 Londra, İngiltere |
| Ölüm | 13 Şubat 1937 (29 yaşında) Madrid, İspanya |
| Diğer ad(lar)ı | Christopher St John Sprigg |
| Eğitim | Aziz Benedict Papaz Okulu, Ealing. |
| Meslek | Eleştirmen, Şair, Yazar |
| Siyasi parti | Büyük Britanya Komünist Partisi (CPGB) |
Christopher Caudwell (20 Ekim 1907; Londra, İngiltere - 13 Şubat 1937, Madrid, İspanya), İngiliz edebiyat eleştirmeni, aktivist, yazar ve şairdir.
Yaşamı
Gerçek adı Christopher St John Sprigg olan Marksist eleştirmen, Caudwell soyadını ilk kez This My Hand kitabında kullandı. Caudwell, annesinin soyadıdır. Londra'da katolik bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası profesyonel gazete yöneticisi, annesi (J Mary Caudwell) ise bir sanatçıydı. Ailenin kültür sanatla ilgili geniş bir çevresi vardı.[1] St Benedict's School adlı papaz okulunda eğitim gördü. Ancak 15-16 yaşlarında burayı terk etti. Bir süre genç bir gazeteci ve roman eleştirmeni olarak, babasının edebiyat editörlük görevini sürdürdüğü, Yorkshire Observer' da çalıştı.[2] Bir süre sonra Londra'da British Malaya gazetesini çıkardı. Daha sonra kardeşiyle birlikte havacılık ile ilgili yayınlar yapan bir şirket kurdu. Havacılıkla ilgili teknik işlerle de uğraştı. Sözgelimi sınırsız bir değişken vites icat etti. Havacılıkla ilgili beş kitap, polisiye üzerine yedi hikaye yayınladı. Şiir de yazdı, oyun da. İlgisi yalnızca bunlarla sınırlı değildi. Bir Rönesans insanı gibi hemen her şeyle ilgilendi: Felsefe, tarih, sosyoloji, tarih, politika, dilbilimi, matematik, ekonomi, fizik, biyoloji, nöroloji, edebiyat, eleştirisi vb gibi alanlarda bolca okudu[3] 1935’te ilk ciddi romanı This My Hand’i Christopher Caudwell adıyla yayınladı.[4] Bu kitap, hayattayken yayınlanan kitapları arasında Christopher Caudwell adını kullandığı tek kitaptır.[1]
Marksizmle Tanışma - Örgütlü Mücadele
1934’te Marksizm ile ilgilenmeye başladı. Ardından Yanılsama ve Gerçeklik adlı kitabının ilk taslağını bitirdi. Bir süre sonra Büyük Britanya Komünist Partisi’ne katıldı. Halk cephesini incelemek için Paris’e gitti. Döndüğünde Yanılsama ve Gerçeklik'i yeniden ele aldı. Ölen Bir Kültür Üzerine İncelemeler ve Ölen Bir Kültür Üzerine İleri İncelemeler’i bu dönemde yazdı. Biraz sonra Fiziğin Bunalımı’nı yazdı. Bilim insanı J.B.S. Haldane bu kitap için şöyle yazmıştır:
“Söylediklerini yarım da söylemiş olsa, Caudwell’in bilim üzerine söyleyeceği şeyler, hem de çok önemli şeyler var. Bu kitabın, gelecek kuşaklar boyunca filozoflar için bir kaynak olacağını sanıyorum.”[4]
Komünist Parti’ye girmesiyle hem aktif bir parti militanı hem de bir yazar olarak yaşamını mücadeleye adadı. Dok işçilerinin olduğu Poplar bölgesine taşındı. Burada bir yandan işçilerle birlikte mücadele ederken bir yandan da yazmayı sürdürüyordu. Toplantılara katılıyor, konuşuyor, Daily Worker satmaya gidiyordu[4]
Ölümü
1936’da İspanya İç Savaşı patlak verince partinin Poplar bölgesi örgütü, cumhuriyetçilere destek amacıyla, bir cankurtaran arabası alabilecek kadar para biriktirdi. Aracı İspanya’daki direnişçilere götürme görevi Caudwell’e verildi. Caudwell aracı teslim ettikten sonra, anti-faşist direnişe destek olmak için dünyanın dört bir yanından gelen Uluslararası Tugaylar’a katıldı. Kısa bir süre sonra makineli tüfek eğitmeni oldu. Aynı dönemde bulunduğu taburun duvar gazetesinin editörlüğünü üstlendi.[3] Jarama Vadisi’ndeki çarpışmalarda, geri çekilen bölüğünü korumak için en geride kaldı. Makineli tüfeğin başında faşistlerle savaşırken öldürüldüğünde 29 yaşındaydı. Ölümünü Tugaylar’dan bir arkadaşı şöyle bildiriyordu:
“İlk gün, John'un grubu bir tepe üzerinde mevzilenmişti. Fena ezildiler: önce topçular, sonra uçaklar, daha sonra da düşman makinelileri tarafından. En sonra da Faslılar dalga dalga saldırdılar tepeye. Makineli tüfeğiyle büyük işgören John dahil, bizimkilerden çok az arkadaş kaldığından, Bölük Komutanı çekilme emri verdi. Daha sonra onun grubundan, çekilirken vurulan birine rastladım. Son gördüğünde, John, kendisine otuz metreye kadar yaklaşmış olan Faslılara karşı geri çekilişi korumaktaymış. Cephede geçirdiğim son yedi gün içinde önüme gelene onu sordum, ama bir daha kimse görmemişti onu. Tepeden kurtulmayı başaramamıştı, besbelli.”[4]
Eserleri
Romanları ve havacılıkla ilgili ders kitapları bir yana bırakılırsa, Caudwell’in kitaplarının hepsi ölümünden sonra yayınlanır. Ölen bir Kültür Üzerine İncelemeler 1938’de, Şiirler ve Fiziğin Bunalımı 1939’da, Ölen bir Kültür Üzerine İleri İncelemeler ise 1949’da yayınlandı.[4]
Yanılsama ve Gerçeklik: Caudwell İspanya’ya doğru yola çıktığında Yanılsama ve Gerçeklik baskıya henüz verilmişti. Kitabın alt başlığı Şiirin Kaynakları Üzerine Bir İnceleme’dir.[5] Bu kapsamlı eser, Shakespeare’den Spender’e İngiliz edebiyatının Marksist açıdan yorumlanmasıdır.[6] Kitap İngiltere tarihiyle koşutluk içinde; şiir yoluyla duyguların düzenlenmesinin toplumsal değişme ve gelişmede oynadığı rolü, açık bir dille inceler. Caudwell, böylece, çarpıcı ve etkileyici sonuçlara ulaşır.[5]
Ölen bir Kültür Üzerine İncelemeler: Caudwell, 1930'ların anti-faşist mücadelelerinde kapitalizmin düzgün işlemeyen, çağın düşüncelerin gerisinde kalan bir sistem olduğunu görmüştür.[5] Gördüğü bozuklukların her birini bir ayrı bir makale konusu olarak bu kitabında işlemiştir.
Yapıtlar
Eleştiri
- Yanılsama ve Gerçeklik: Şiirin Kaynakları Üzerine Bir İnceleme (1937) (Illusion and Reality: A Study of the Sources of Poetry) (1937)
- Ölen Bir Kültür Üzerine İncelemeler (1938) (Studies in a Dying Culture) (1938)
- Fiziğin Bunalımı(1939) (The Crisis in Physics) (1939)
- Ölen Bir Kültür Üzerine İleri İncelemeler (1949) (Further Studies in a Dying Culture) (1949)
- Romantizm ve Gerçekçilik: İngiliz Burjuva Edebiyatında Bir Araştırma (1970) (Romance and Realism: A Study in English Bourgeois Literature) (1970)
- Sahneler ve Eylemler (1986) (Scenes and Actions) (1986)
Şiir
- St John Sprigg'in ilk şiiri, başlık ve tarih bilinmiyor. (Title Unknown, The Dial, date unknown. St John Sprigg's first poem)
- Şiirler (1939) (Poems) (1939)
- Derlenmiş Şiirler (1986) (Collected Poems) (1986)
Kısa hikâyeler
- Sahneler ve Eylemler (1986) (Scenes and Actions) (1986)
- 8: 30'da ölüm (Death at 8:30)
Derlenmiş kısa hikâyeler
- Jesting Miser Vakası (Yayınlanmamış) (The Case of the Jesting Miser) (Unpublished)
- Yanlış Yargılanan Kocanın Davası (The Case of the Misjudged Husband)
Romanlar
- Cennetin Krallığı (1929) (The Kingdom of Heaven) (1929)
- Kensington'da Cinayet (1933) (Crime in Kensington/Pass the Body) (1933)
- Fleet Sokağında Ölüm (1933) (Fatality in Fleet Street) (1933)
- Mükemmel Alibi (1934) (The Perfect Alibi) (1934)
- Bir Havacının Ölümü (1934) (Death of an Airman) (1934)
- Güneşten Yanan Yüzlü Ceset (1935) (The Corpse with the Sunburnt Face) (1935)
- Bir Kraliçenin Ölümü (1935) (Death of a Queen) (1935)
- Bu Benim Elim (1936) (This My Hand) (1936)
- Altı Garip Şey (1937) (The Six Queer Things) (1937)
Diğer Eserleri
- Hava Gemisi: Tasarımı, Tarihi, İşleyişi ve Geleceği (1931) (The Airship: Its Design, History, Operation and Future) (1931)
- İngiliz Hava Yolları (1934) (British Airways) (1934)
Kaynakça
- ^ a b Caudwell, Christopher. Ölen Bir Kültür Üzerine İncelemeler. Metis Yayınları.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ a b c d e Caudwell, Christopher. ‘’Yanılsama ve Gerçeklik’’. Payel Yayınları.
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ https://press.princeton.edu/books/paperback/9780691620817/romance-and-realism []
