İçeriğe atla

Christiaan Hendrik Persoon

Christiaan Hendrik Persoon
Doğum1 Şubat 1761
Ümit Burnu, Güney Afrika
Ölüm16 Kasım 1836
Paris, Fransa
Kariyeri
DalıMikoloji, Taksonomi

Christiaan Hendrik Persoon (1 Şubat 1761 - 16 Kasım 1836), L.'un mantar taksonomisini geliştiren ve genişleten Alman mikologdur. Bitki bilim mahlası Pers.'tir.[1]

Çocukluğu

Persoon, Pomeranyalı göçmen bir baba ve Hollandalı bir annenin üçüncü çocuğu olarak Güney Afrika'da Ümit Burnu'nda doğdu.[2] Annesi doğduktan kısa süre sonra öldü; on üç yaşındayken babası onu eğitimi için Avrupa'ya gönderdi. On dört yaşında iken babasını da kaybetti.

Eğitimi

Başlangıçta Halle'de ilahiyat okudu, 22 yaşında (1784'te) Persoon, Leiden ve Göttingen'de tıp eğitimi almaya başladı. 1799'da "Kaiserlich-Leopoldinisch-Carolinische Deutsche Akademie der Naturforscher"dan doktora derecesi aldı.[3]

Sonraki yılları

1802'de Paris'e taşındı ve hayatının geri kalanını şehrin fakir kesimindeki bir evin üst katını kiralayarak geçirdi. İşsizdi, bekardı, yoksulluk çekiyordu ve Avrupa'daki botanikçilerle yazışmasına rağmen yalnızdı. Mali zorlukları nedeniyle Persoon, ömür boyu yeterli bir emekli maaşı karşılığında herbaryumunu Oranj-Nassau Hanedanına bağışlamayı kabul etti.[4]

Akademik kariyeri

Persoon'un bitki bilim ilgisinin kökeni bilinmemektedir. Çalışmalarının en eskisi 1790, 1791 ve 1793'te üç bölüm halinde yayımlanan Abbildungen der Schwämme'dir. 1805 ile 1807 arasında, 20.000 bitki türünü anlatan Synopsis plantarum'un iki cildini yayımladı. Ancak başyapıtı Synopsis methodica fungorum (1801) dahil olmak üzere birçok eseri mantarlar üzerineydi. 1815'te Persoon, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ne seçildi.

Persoonia cinsi onuruna adlandırılmıştır. Persoonia dergisi de onun adını taşımaktadır.[5]

Kaynakça

  1. ^ "IPNI". 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021. 
  2. ^ Chater A.O., Brummitt, R.K. (1966). Subspecies in the works of Christiaan Hendrik Persoon. Taxon 15(4):143-8.
  3. ^ de Zeeuw, R. (1939). Notes on the life of Persoon. Mycologia 31(3): 369-70.
  4. ^ Petersen R.H. (1977). Some brief reflections on C.H. Persoon. Kew Bulletin 31(3):695-98.
  5. ^ "PERSOONIA - Molecular Phylogeny and Evolution of Fungi". 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Albert Einstein</span> Almanya doğumlu fizikçi (1879–1955)

Albert Einstein, Almanya doğumlu teorik fizikçi ve bilim insanı. Tüm zamanların en iyi fizikçilerinden birisi olarak kabul edilen Albert Einstein, en çok görelilik teorisini geliştirmesiyle tanınır. Aynı zamanda kuantum mekaniğinin gelişimine önemli ölçüde katkılarda bulunmuştur. Kendisi tarafından bulunan ve bilim dünyasında yeni bir çığır açan kütle-enerji denkliği formülü E = mc2 dünyanın en ünlü denklemi olarak adlandırılmıştır. Fizik ve matematik alanına sağladığı katkılardan dolayı ve fotoelektrik etki yasasının keşfi sebebiyle 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. 1999 yılında Time dergisi tarafından yüzyılın en önemli kişisi seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mantarlar</span> ökaryot âlemi

Mantarlar, çok sayıda çok hücreli ve tek hücreli ökaryotik canlıyı kapsayan bir biyolojik âlemin adıdır. Maya gibi mikroorganizmalardan, küf ve şapkalı mantarlara kadar pek çok üyesi olan bu canlılar grubu, halk arasında genellikle sadece şapkalı mantarları tanımlamak için kullanılır. Biyoloji alanında mantarları inceleyen bilim dalına mikoloji denir.

<span class="mw-page-title-main">Immanuel Kant</span> Alman filozof

Immanuel Kant, Prusya kökenli Alman filozof. Alman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olmuş, Aydınlanma Çağı ve felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini belirgin olarak etkilemiştir. Bugün Rusya topraklarında bulunan Königsberg'de doğan Kant'ın epistemoloji, metafizik, etik ve estetik alanlarındaki kapsamlı ve sistematik çalışmaları, onu modern Batı felsefesinin en etkili isimlerinden biri hâline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Christiaan Huygens</span> 17. yüzyıl Hollandalı matematikçi ve doğa filozofu

Christiaan Huygens, ayrıca Huyghens olarak da yazılır, tanınmış Hollandalı bir matematikçi ve bilim insanıdır. Özellikle bir astronom, fizikçi, olasılıkçı ya da saat bilimi ile uğraşan kimliği ile bilinir. Huygens zamanının öncü bilim insanlarındandır. Satürn halkaları üzerinde teleskobik çalışmalar yaparak Satürn'ün Titan uydusunu keşfetmiş ve ayrıca sarkaçlı saati icat etmiştir. Huygens mekanik ve optik alanında önemli çalışmalar yayınlamış ve şans oyunları üzerine öncü çalışmalar yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">XVI. Benedictus</span> 265. Katolik Kilisesi papası (1927–2022; pd. 2005-2013)

Papa XVI. Benedictus, taşıdığı Papa unvanıyla dünya çapında 1 milyarı aşkın üyesi bulunan Katolik Kilisesi'nin 2005-2013 seneleri arası ruhani lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Robert Hooke</span> İngiliz bilim insanı (1635-1703)

Robert Hooke, Hem teorik hem de pratik açıdan yaptığı çalışmalarla bilimsel rönesansta büyük rol oynamış bir İngiliz hezârfen, doğa felsefecisi, mimar, mühendis, filozof ve bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hendrik Lorentz</span> Hollandalı fizikçi (1853–1928)

Hendrik Antoon Lorentz, Hollandalı fizikçidir. Zeeman etkisini aydınlattığı için 1902 Nobel Fizik Ödülü'nü Pieter Zeeman ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Pieter Zeeman</span> Hollandalı fizikçi

Pieter Zeeman, 1902'de Hendrik Lorentz ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'ni kazanmış, Zeeman efektinin teorisyeni, Hollandalı bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Sheldon Glashow</span> Amerikalı teorik fizikçi

Sheldon Lee Glashow "temel parçacıklar arasındaki zayıf ve elektromanyetik etkileşimlerin birleşik kuramına katkıları ve bu çalışmaları kapsamında zayıf nötr akımı öngörmeleri" nedeniyle Steven Weinberg ve Abdus Salam ile birlikte 1979 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Mikoloji</span> mantarların incelenmesi ile ilgilenen biyoloji dalı

Mikoloji, taksonomileri, genetikleri, biyokimyasal özellikleri ve insanlar tarafından kullanımları da dahil olmak üzere mantarların incelenmesiyle ilgilenen biyoloji dalıdır. Mantarlar çıra, gıda, geleneksel ilaç kaynağı olabileceği gibi entojen, zehir ve enfeksiyon kaynağı da olabilir. Mikoloji, bitki hastalıklarının incelenmesi olan fitopatoloji alanına girer. İki disiplin birbiriyle yakından ilişkilidir, çünkü bitki patojenlerinin büyük çoğunluğu mantardır. Mikoloji alanında uzmanlaşmış bir biyoloğa mikolog denir.

<span class="mw-page-title-main">Justus von Liebig</span>

Justus von Liebig tarımsal kimya ve biyokimya üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınan ve organik kimya üzerine yaptığı fikirlerle bilinen Alman kimyacıdır. Bir profesör olarak laboratuvar destekli öğretim yöntemleri ve yenilikleriyle bilinen Liebig, gelmiş geçmiş en başarılı kimya öğretmenleri arasında gösterilmektedir. Bunların dışına gübreleme sanayisinin babası olarak tanınan Liebig, tarımda bitkilerin ihtiyaç duyduğu temel maddelerden olan azotun önemini keşfetti ve Liebig'in Minimum Yasasında her bitkinin ihtiyaç duyduğu besinleri belirtti. Et üzerinde de çalışmalar yapan bilim adamının, kendi adıyla bilinen bir et şirketi de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Waffen-SS</span> Nazi Almanyasında SSnin sonradan kurulmuş iki askeri kolundan biri

Waffen-SS, Nazi Partisi'nin yarı askeri Schutzstaffel (SS) örgütünün muharebe koluydu. Oluşumları arasında Nazi Almanyası'ndan gelenler, Alman işgali altındaki Avrupa'dan ve işgal edilmemiş topraklardan gelen gönüllüler ve askerler vardı. Mayıs 1945'te dağıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hendrik Anthony Kramers</span>

Hendrik Anthony "Hans" Kramers Hollandalı fizikçi. Niels Bohr ile elektromanyetik dalgaların etkileşimi üzerine çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Actinobacteria</span>

Actinobacteria bir Gram-pozitif bakteri şubesi. Toprakta ve suda bulanabilirler. Toprak sistemine yaptıkları katkıdan ötürü insanlar için tarım ve orman yönünden önem ifade eder. Toprakta, daha çok mantar gibi davranıp organik maddenin bir bitkinin alımı için parçalanmasını sağlarlar. Bu rolde koloniler mantarlarında yaptığı gibi genişçe miselyumlar oluştururlar. İçerdiği Actinomycetales takımının yıllarca bir mantar grubu olduğu düşünülmekteydi ve bu yüzden isminde miselyum anlamını barındıran "mycetales" vardır. Bazı toprak actinobacteria üyeleri(Frankia gibi) bitkilerle simbiyotik ilişki içinde yaşarlar. Bitki kökleri ile bakterinin bulunduğu toprağı işgal eder, bakteri nitrojeni tutar ve kullanabileceği bitkinin kullanabileceği biçimde bitkiye sunar. Bunun yanında bitki bakteriye bazı sakkaritler sağlar. Mycobacterium'un birçok üyesi gibi diğer türleri önemli patojenlerdir.

<span class="mw-page-title-main">August Johann Georg Karl Batsch</span> Alman doğa bilimci

August Johann Georg Karl Batsch Alman doğa bilimci. Mantarlar konusunda bir otoriteydi, ayrıca çok sayıda eğrelti, bryofit ve tohumlu bitkiler türünü tanımladı. Bitki bilim mahlası Batsch'dır.

<span class="mw-page-title-main">Erik Acharius</span> İsveçli likenolog.

Erik Acharius, ilk defa likenleri ikili adlandırma sistemine göre sınıflandıran ve bu nedenle "likenolojinin babası" olarak bilinen İsveçli bitki bilimci. L.'un son öğrencisidir. Bitki bilim mahlası Ach.'dır.

<span class="mw-page-title-main">Elias Magnus Fries</span> İsveçli mikolog (1794–1878)

Elias Magnus Fries, İsveçli mikolog ve bitki bilimcidir. Bitki bilim mahlası Fr.'dır.

<span class="mw-page-title-main">Camille Montagne</span> Fransız bitkibilimci (1784-1866)

Jean Pierre François Camille Montagne, briyoloji ve mikoloji alanlarında uzmanlaşmış Fransız askeri doktor ve botanikçiydi. Bitki bilim mahlası Mont.'tur.

<span class="mw-page-title-main">Miles Joseph Berkeley</span> İngiliz kriptogamist ve din adamı (1803-1889)

Miles Joseph Berkeley bitki patolojisi biliminin kurucuları arasında gösterilen İngiliz kriptogamist ve din adamı. Bitki bilim mahlası Berk.'tir.