Chilaquiles (İspanyolca telaffuz: [tʃilaˈkiles]; Uluslararası söyletişi: t͡ʃiːlaːˈkilit͡ɬ ; Meksika'da Nahuatl Dünya'da chīlāquilitl adlarıyla bilinir), kahvaltılarda servisi yapılan bir çeşit Meksika yemeğidir. Tavuk eti, yeşil biberli meyve sosu, soğan, peynir ve krema ile birlikte kızartılıp kalıba dökülmüş, düğüm ekmeğiyle yapılır. Çanakta rendelenir ve çoğunlukla kızartılmış yumurtayla birlikte yenmektedir.
| Çorbalar | |
|---|---|
| Pirinç yemekleri | |
| Yumurta yemekleri | |
| Sebze yemekleri | |
| Et yemekleri |
|
| Deniz ürünü yemekleri | |
| Diğer etli yemekler |
|
| Peynir yemekleri | |
| Antojitos | |
| Soslar |
|
| Tatlılar | |
| Salatalar | |
| Diğer |
|
| Ekmekler | |
| İçecekler | |
| İlgili maddeler |
|
Meksika mutfağı, özellikle eski yerlilerin ve İspanyol koloni devriyle Fransız, Arap ve Karayip geleneklerinin bir sentezi olarak kendini gösterir. Genelde zengin bitki örtüsüne sahip olan bu sıcak, topik ülkenin mutfağında mısır, fasulye, meyve çeşitleri ve belirli sebze türleri önemli bir rol oynar. Meksika'da birbirinden çok farklı bölgesel mutfaklar mevcuttur. Kuzeyde İspanyol mutfağının etkisi görülürken, güneyde yerlilerin mutfağı korunmuştur.
Taco, geleneksel Meksika yemeği. Birçok şekilde yapılabilmektedir. Yapımında tortilla, et, peynir ve çeşitli sebzeler kullanılır. Ayrıca, yanında bazı garnitürler de tüketilebilir. Genellikle elle yenilmektedir.
Tex-Mex, Tejanos mutfak yaratımlarından kaynaklanan Amerikan mutfağı ve Meksika mutfağının birleşimini açıklayan bir terimdir. Bu Kanada'nın yanı sıra ülkenin geri kalanına Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri'nde sınırda olan Teksas gibi eyaletlerden ve diğerlerinden yayıldı.
Cochinita pibil, puerco pibil veya cochinita con achiote, hafif ısıda pişen geleneksel bir domuz eti yemeği. Anavatanı Meksika'nın Yucatán Yarımadası'dır. Hazırlanırken et, asitli turunç suyunda marine edilir, koyu turuncu renk veren annatto tohumu ile çeşnilendirilir ve muz yaprağına sarılarak pişirilir.
Cabrito, İspanyolca ve Portekizcede "kızarmış yavru keçi" anlamına gelen Liberya ve Latin Amerika mutfağına ait bir yemektir. Yapılışı bölgelere göre değişken olsa da genelde birkaç aylık keçiden yapılır.
Arroz rojo veya diğer kullanımıyla İspanyol pilavı, beyaz pirinç, domates, sarımsak, soğan ve diğer bileşenlerden yapılmış Meksika mutfağına ait garnitür. Genellikle diğer Meksika yemeklerinin yanında servis edilir.
Frijoles refritos, Meksika mutfağına ait bir fasulye yemeğidir. Torta sandviç, kahvaltı ve yumurta gibi yemeklerde çok kullanılıyor.
Frijoles charros Meksika mutfağına ait acı sivri biber ve kişniş ile yapılan bir fasulye yemeği. Sığır kaburgası ve keçi eti gibi mangalda pişirilen etler ile birlikte servis edilir. 'Frijoles borrachos yapmak için bu fasulye yemeğine bira eklenir.
Esquites Meksika mutfağında epazote ile birlikte pişirilen mısırdır. Meksiko ve Toluca'da sokak yemeği olarak satılmaktadır. Pişirilmeden önce bazen mısır taneleri koçandan ayırılır, bazen de bütün koçan iri dilimler şeklinde kesilir.
Arroz poblano, Meksika mutfağına ait, pirinçle yapılan bir yemektir. Yemek yeşil rengini Şili Pablona biberinden hazırlanan sıvıyla almaktadır.
Antojitos olarak adlandırılan Meksika sokak yemekleri, sokak satıcıları tarafından ve Meksika'daki küçük geleneksel pazarlarda hazırlanır. Sokak yemekleri arasında taco, tamal, gordita, quesadilla, empalme, tostada, chalupa, elote, tlayuda, cemita, pambazo, empanada, nachos, chilaquiles, fajita ve torta gibi yemeklerin yanı sıra taze meyve, sebze, içecek ve menudo, pozole ve pancita gibi çorbalar yer alır. Gün içinde ana yemek genellikle öğleden sonra yendiği için bu gıdalar çoğunlukla sabah ve akşam yenir.
Huevos a la mexicana, Meksika mutfağındaki bir kahvaltı yemeğidir. Kabaca doğranmış domates, yeşil pul biber (Jalapeño) ve soğan, sıcak bir tavada hafifçe kızartılır. Yumurtalar eklenir ve sertleşene kadar karıştırılır. Altı kapatılır ve doğranmış kişniş ve tuz ilave edilerek yumurtayla karıştırılır. Frijoles refritos ile birlikte sunulur.
Huevos rancheros, genellikle kırsal Meksika çiftliklerinde yenilen geleneksel, yumurtadan yapılan bir kahvaltı yemeğidir.
Rajas con crema, krema ile dilimlenmiş poblano biberinden oluşan bir Meksika yemeğidir. Meksika'da, özellikle ülkenin orta ve güney kesimlerinde çok popülerdir. Tinga, mole, chicharrón ve papas con chorizo ile birlikte en çok taquizas sırasında servis edilen yemeklerden biridir. Yemeğin hazırlanışında biberlerin kavrulması, soyulması ve dilimlenmesi, dilimlenmiş soğanla birlikte sotelenmesi ve krema ile kaynatılması yer alır. Bazen lezzet için tavuk suyu eklenir.
Chochoyote, chochoyota, chochoyo veya chochoyón, mısır hamurundan yapılan küçük bir toptur ve Meksika mutfağının birçok yemeğinde kullanılır. Bu topların ortasında, daha iyi bir hamur pişirmek için parmakla yapılan ve et suyu kaynarken tencereye yerleştirilen karakteristik bir oyuk bulunur. Ulusal bir yiyecektir ve Oaxaca'nın Mole Amarillo gibi yemeklerinde popülerdir.
Nopalito, dikenli armut kaktüsünün (Opuntia) pedleri olarak adlandırılan doğal olarak düz gövdeleri olan doğranmış nopallar ile yapılan bir yemektir. Taze, şişelenmiş veya konserve halinde ve sıklıkla olmasa da kurutulurlar. Hafif ekşimsi bir tada ve gevrek, zamklı bir dokuya sahiptirler. Nopalito genellikle kahvaltıda yumurta ile, öğle ve akşam yemekleri olarak salata ve çorbalarla birlikte yenir.
Pico de gallo, salsa fresca ve salsa cruda olarak da adlandırılır, Meksika mutfağında yaygın olarak kullanılan bir salsa türüdür. Geleneksel olarak doğranmış domates, soğan, serrano biberlerinden, tuz, limon suyu ve kişniş ile yapılır.
Discada; Kuzey Meksika mutfağında popüler olan karışık bir et yemeğidir. Diskada yapmak için gerekli olan etler sığır eti, domuz pastırması, jambon, sosis ve Meksika chorizosu adı verilen domuz sucuğudur. Yemeği yapmak için; etleri pişirmek için kullanılan disk açık bir alevin üzerine yerleştirilir ve malzemeler birer birer eklenir. Etler aşçının tercihine göre terbiye ve marine edilir. Beyaz veya mor soğan, dolmalık biber, Jalapeño veya Serrano biberi ve domates gibi aromatikler de yemeğe lezzet ve renk katmak için kullanılır. Genellikle tortillaların içinde taco ile birlikte ya da ayrı bir tabakta tek başına servis edilir.
Chiapas mutfağı, aynı adı taşıyan Meksika eyaletindeki bir yemek pişirme tarzıdır.
Pastel azteca, ABD'de tortilla güveci veya tortilla turtası olarak bilinen bir Meksika yemeğidir. Geleneksel yemek, salsa de jitomat katmanları, acı poblano biberi şeritleri, mısır taneleri, soğan şeritleri, ekşi krema ve Oaxaca peyniri veya Chihuahua peyniri katmanları ile hafifçe kızartılmış mısır tortillası katmanları ile yapılır. Bir et bileşeni eklemek yaygındır. Pastel azteca fırında pişirilir. Meksika kültürünün bir bölümünü de kapsar, bu nedenle Meksika'da en çok tanınan yemeklerden biridir.